Pedagogik fikrlar taraqqiyoti va tarixiyligi

Jahon pedagogika fani va rivojlanish tarixi jahon ma’rifiy fikrlarni tarixiyligi, tarixiy tarqqiyotning keyingi davrlarga kelib ibtidoiy jamoa tuzumi o’rnini yangi ijtimoiy farmatsiya quldorlik tuzumi egalladi.

Darhaqiqat tarixiy tarqqiyot davomida turli mamlakatlar va xalqlar jahon madaniyatiga turli yondashishlar orqali rivojlantirdilar. Masalan: Xitoyda qog’oz ixtiro qilindi, Hindistonda hisoblashning o’nlik tizimi kashf etildi, Misopatamiyada esa yer kurrasini graduslarga, sutkani soatlarga, minutlar va daqiqalarga bo’lish o’ylab topildi.

Darhaqiqat tarixiy tarqqiyot davomida turli mamlakatlar va xalqlar jahon madaniyatiga turli yondashishlar orqali rivojlantirdilar. Masalan: Xitoyda qog’oz ixtiro qilindi, Hindistonda hisoblashning o’nlik tizimi kashf etildi, Misopatamiyada esa yer kurrasini graduslarga, sutkani soatlarga, minutlar va daqiqalarga bo’lish o’ylab topildi.

Qadimgi yunon tarixchisi, faylasuf olim Plutarx Sparta maktablaridagi ta’lim-tarbiya haqida gapirib shunday deydi: “O’qishga va yozishga kelganda bolalarga eng zaruratlari o’rgatilar edi, tarbiyaning qolgan qismi esa bitta maqsad: hech so’zsiz itoat etishni, chidamli bo’lishni va yengish ilmini o’rgatishni ko’zda tutar edi” Sparta ta’lim-tarbiyaning ya’na bir muhim vazifasi yoshlarni qullarga nisbatan shafqatsiz ularni mensimaydigan qilib tarbiyalashdan iborat edi. SHu maqsadda yoshlar “Kreptiyalar”da, ya’ni ko’chalarda qullarni tutish mashqlarida qatnashar, shubhali bo’lib ko’ringan qullarni o’ldirar edilar. Yigitlar 18-20 yoshga yetganda “Efeblar” o’spirinlar guruhida harbiy xizmatni o’taganlar.

Qadimgi yunon tarixchisi, faylasuf olim Plutarx Sparta maktablaridagi ta’lim-tarbiya haqida gapirib shunday deydi: “O’qishga va yozishga kelganda bolalarga eng zaruratlari o’rgatilar edi, tarbiyaning qolgan qismi esa bitta maqsad: hech so’zsiz itoat etishni, chidamli bo’lishni va yengish ilmini o’rgatishni ko’zda tutar edi” Sparta ta’lim-tarbiyaning ya’na bir muhim vazifasi yoshlarni qullarga nisbatan shafqatsiz ularni mensimaydigan qilib tarbiyalashdan iborat edi. SHu maqsadda yoshlar “Kreptiyalar”da, ya’ni ko’chalarda qullarni tutish mashqlarida qatnashar, shubhali bo’lib ko’ringan qullarni o’ldirar edilar. Yigitlar 18-20 yoshga yetganda “Efeblar” o’spirinlar guruhida harbiy xizmatni o’taganlar.