Plüvyograflı bir yağış İstasyonunda 12 Mart 1993 günü kaydedilen,6 saat süreli yağışın plüvyograf kaydı (toplam yağış eğrisi) şekilde gösterilmiştir

Plüvyograflı bir yağış İstasyonunda 12 Mart 1993 günü kaydedilen,6 saat süreli yağışın plüvyograf kaydı (toplam yağış eğrisi) şekilde gösterilmiştir.

• Plüvyograflı bir yağış İstasyonunda 12 Mart 1993 günü kaydedilen,6 saat süreli yağışın plüvyograf kaydı (toplam yağış eğrisi) şekilde gösterilmiştir.

• a) Δt=1 saat için yağış hiyetografını çıkarınız.

• b) Δt=2 saat için yağış hiyetografını çıkarınız.

Toplam yağış eğrisinden t=1,2,3….,6 saatleri için okunan toplam yağışlar (P) arasındaki ardışık farklar (ΔP), hiyetografa esas olan Δt=1 saat süresine bölünerek,bu zaman dilimlerindeki ortalama şiddetler hesaplanır.

• Toplam yağış eğrisinden t=1,2,3….,6 saatleri için okunan toplam yağışlar (P) arasındaki ardışık farklar (ΔP), hiyetografa esas olan Δt=1 saat süresine bölünerek,bu zaman dilimlerindeki ortalama şiddetler hesaplanır.

• Bu kez t=2,4,6 saatlerindeki toplam yağışlar arasındaki ardışık farklar Δt=2 saat ile bölünerek,ikişer saatlik zaman dilimlerindeki ortalama şiddetler hesaplanır.

Aynı bölgede bulunan 4 meteoroloji istasyonunda ölçülen yıllık yağışlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 1985 yılında y istasyonunda ölçülemeyen yıllık yağışı:

• Aynı bölgede bulunan 4 meteoroloji istasyonunda ölçülen yıllık yağışlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 1985 yılında y istasyonunda ölçülemeyen yıllık yağışı:

• Basit aritmetik ortalama

• Ağırlıklı ortalama

• y ve x3 istasyonlarının regresyonu yöntemleriyle ayrı ayrı hesaplayarak karşılaştırınız.

y̅(1985)= (750+680+585) / 3 = 672 mm/yıl

• y̅(1985)= (750+680+585) / 3 = 672 mm/yıl

• y̅(1985)=1/3 [ 7060/8830 (750) + 7060/7850 (680) + 7060/7070 (585) ] = 599 mm/yıl

• y ve x3 istasyonlarının basit doğrusal regresyonu:

• N=9

• x̅ 3 = 785.56mm/yıl ; s̅ 3 = 124.51mm/yıl

• y̅ = 784.44mm/yıl ; s̅ y = 141.28mm/yıl

• S̅ x3y =17484.72(mm/yıl)2 ; rx3y =17484,72 / (124.51)x9x(141.28) = 0.994

• by = 0.994 (141.28)/(124.51)=1.128

• ay =784.44-1.128(785.56)= -102 mm/yıl

• y̅ (1985) = 1.128(585)-102 = 558 mm/yıl

• 1985 yılı için en güvenilir tahmin regresyon yoluyla elde edilen 558 mm/yıl değeri, en hatalı tahmin ise basit aritmetik ortalama yoluyla elde edilen 672 mm/yıl değeridir.

İzmir, Bergama, Aydın, Muğla ve Bodrum yağış istasyonlarında gözlemlerin ortalamasından (Px) yararlanarak, Marmaris yağış istasyonundaki gözlemlerin (Py) homojenliğini,çift eklenik değerler analizi yöntemini kullanarak araştırınız.

• İzmir, Bergama, Aydın, Muğla ve Bodrum yağış istasyonlarında gözlemlerin ortalamasından (Px) yararlanarak, Marmaris yağış istasyonundaki gözlemlerin (Py) homojenliğini,çift eklenik değerler analizi yöntemini kullanarak araştırınız.

Eklenik değerlerin noktalanmış olduğu grafikten 1963 yılından daha eski yıllarda Marmaris’te gözlenmiş yağışların homojen olmadığı anlaşılmaktadır.

• Eklenik değerlerin noktalanmış olduğu grafikten 1963 yılından daha eski yıllarda Marmaris’te gözlenmiş yağışların homojen olmadığı anlaşılmaktadır.

• 1957’den 1963’e kadarki homojen Marmaris yağışlarını hesaplamak için,homojen bölgedeki orijinden doğrunun eğimini bulmak gerekir. Şekilden de görüldüğü gibi bu eğim 1.608’dir.

• Düzeltilmiş (homojen) Marmaris yağışları,orijinden geçen doğrunun denkleminde 1957 ile 1962 yılları arasında ∑Px eklenik absis değerleri kullanılarak hesaplanacak ∑P’y değerlerinin ardışık farklarını alarak veya doğrudan doğruya 1957,1958,...,1962 yıllarındaki Px yıllık yağışlarını tan α=1.608 ile çarparak elde edilebilir.

Yağış alanı 220 km2 olan bir barajın bulunduğu yöre için yıllık eş yağış eğrileri (izohiyetleri) aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

• Yağış alanı 220 km2 olan bir barajın bulunduğu yöre için yıllık eş yağış eğrileri (izohiyetleri) aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

• Baraj yağış alanı üzerindeki yıllık ortalama yağışı hesaplayınız.

İzohiyetler arasında kalan kısmi alanlar (ai) planimetre ile ölçülür ve her kısmi alan için bir ortalama yağış (P̅i) takdir edilir. Yağış alanını tümüyle kesen iki izohiyet değerlerinin aritmetik ortalaması kabul edilebilir. Kısmi alanlar (ai) kendilerine ait ortalama yağışlarla (P̅i) çarpılıp (P̅iai) toplanır. Bu toplam, yağış alanına bölünerek alansal ortalama yağış (Port) bulunur.

• İzohiyetler arasında kalan kısmi alanlar (ai) planimetre ile ölçülür ve her kısmi alan için bir ortalama yağış (P̅i) takdir edilir. Yağış alanını tümüyle kesen iki izohiyet değerlerinin aritmetik ortalaması kabul edilebilir. Kısmi alanlar (ai) kendilerine ait ortalama yağışlarla (P̅i) çarpılıp (P̅iai) toplanır. Bu toplam, yağış alanına bölünerek alansal ortalama yağış (Port) bulunur.

Bir meteoroloji istasyonunda 1, 2, 4 saat süreli 5, 10 ve 20 yıl tekerrürlü yağışların şiddetleri aşağıdaki çizelgede verilmiştir. Bu istasyondaki yağışlar için

• Bir meteoroloji istasyonunda 1, 2, 4 saat süreli 5, 10 ve 20 yıl tekerrürlü yağışların şiddetleri aşağıdaki çizelgede verilmiştir. Bu istasyondaki yağışlar için

• Matematiksel formundaki şiddet-süre-tekerrür bağıntısındaki K, b, c sabitlerini grafik analiz yoluyla saptayınız.