Program Praktyk Pedagogicznych dla kierunku pedagogika wczesnoszkolna

Załączniki – Dokumentacja praktyk

Załącznik 1. Dzienniczek praktyk

Imię i nazwisko praktykanta, rok studiów

Kierunek studiów i specjalność, nazwa uczelni

Nazwa i adres placówki, w której odbywają się praktyki

Imię i nazwisko opiekuna praktyk wraz z podpisem

Podpis dyrektora placówki wraz z pieczęcią

Szczegółowy przebieg praktyk⁵²

Lp.	Data	Godz. lekcyjna	Grupa/ klasa	Temat	Sposób realizacji^53

Harmonogram zajęć fakultatywnych

Lp.	Data	Godz.	Opis realizacji wybranych zajęć fakultatywnych

Załącznik 2. Dziennik doświadczeń

Obszar oceny	Opis refleksji, wniosków, sugestii
Hospitowanie zajęć nauczyciela – opiekuna praktyk
Prowadzenie zajęć własnych
Wybór i realizacja zajęć fakultatywnych
Współpraca z psychologiem/pedagogiem
Współpraca z rodzicami
Predyspozycje do wykonywania zawodu nauczyciela
Słabe strony wymagające doskonalenia
Odniesione sukcesy w pracy z dziećmi
Sytuacje trudne, jakie wystąpiły podczas praktyk
Plan rozwijania umiejętności i dalszego doskonalenia się
Inne uwagi
Data i podpis praktykanta

Załącznik 3. Arkusz obserwacji zajęć/lekcji hospitowanych⁵⁴
Hospitowany nauczyciel/praktykant …………………………………………………..

Data, godz. hospitacji ………………………………………………………………….

Grupa/klasa …………………………………………………………………………….

Temat zajęć …………………………………………………………………………….

Obszar oceny	Zaobserwowane mocne strony	Zaobserwowane słabe strony	Propozycje modyfikacji
Planowanie organizacja, dokumentowanie zajęć
Wybór i ocena efektywności metod służących realizacji celów dydaktycznych
Stosowane środki dydaktyczne
Innowacyjność warsztatu pracy
Kontakt z grupą – motywowanie, angażowanie podopiecznych, umiejętność budowania autorytetu i utrzymywania dyscypliny
Atmosfera na zajęciach
Indywidualizacja pracy na zajęciach/lekcji
Radzenie sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami
Ocenianie i ewaluacja pracy podopiecznych
Inne
Podpis osoby hospitującej

Załącznik 4. Ocena opisowa praktykanta
Miejsce odbywania praktyk…………………………………………………………………….

Termin praktyk…………………………………………………………………………………

Imię i nazwisko opiekuna praktyk……………………………………………………………...
Ocena wraz z uzasadnieniem

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Proponowana ocena praktyk (5 – bdb, 4 – db, 3 – dost, 2 – ndst) ……………………………….
Data, podpis opiekuna praktyk …………………………………………………......................
Podpis i pieczęć dyrektora placówki…………………………………………………………...

1 W aneksie do niniejszego programu zaprezentowano Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U.2012.131.), które będzie dotyczyło ostatniego rocznika studentów uczestniczących w projekcie realizowanym przez Akademię Pomorską w Słupsku.

2 Studenci, którzy rozpoczną naukę 1 października 2012 r. będą kształceni zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U.2012.131.) opisanym w Aneksie do niniejszego programu.

3 Na mocy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz.U. z dnia 10 czerwca 2009 r. Nr 89, poz. 730).

4 Dane na podstawie: Prezentacja MEN Edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna – Działania realizowane w polskiej oświacie (25.12.2010 r.), http://www.men.gov.pl/images/pdf/3.pps [data dostępu: 4.03.2012].

5 Badanie przeprowadzono wśród 55 nauczycieli słupskich szkół i przedszkoli (23 nauczycieli przedszkoli i 32 nauczycieli szkół podstawowych) oraz 80 studentów Akademii Pomorskiej w Słupsku pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej (59 studentów III roku oraz 20 studentów II roku, 1 osoba nie podała informacji o kierunku studiów). Kwestionariusz dla nauczycieli składał się z 19 pytań, a dla studentów – z 17.

6 Jak zauważył Jean Piaget, ojciec konstruktywizmu – dziecko, które tylko słucha i zapamiętuje cudzą wiedzę, nie będzie w stanie tworzyć własnej. Ta sama reguła odnosi się do edukacji dorosłych. Czytaj więcej: D. Klus-Stańska, J. Kruk, Tworzenie warunków dla rozwojowej zmiany poznawczej i konstruowania wiedzy przez dziecko [w:] Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009, s. 484.

7 E. Małkiewicz, O diagnozie rozumiejącej, http://www.cen.uni.wroc.pl/potrzeby/diagnoza.pdf [data dostępu: 6.03.2012].

8 Zgodnie z wnioskiem wysnutym przez badanych nauczycieli, którzy wskazali kompetencje wychowawcze studentów jako obszar wymagający szczególnego wsparcia.

9 Wykłady i wyjazdy studyjne są odpowiedzią na wyrażaną przez studentów chęć pogłębiania wiedzy z zakresu nowoczesnej pedagogiki, którą potwierdzają badania przeprowadzone przez Akademię Pomorską.

10 Czyli 25 osób, które rozpoczęły studia w roku akademickim 2010/2011, oraz po 20 osób z roczników 2011/2012, 2012/2013.

11 Warsztaty edukacyjne dla nauczycieli będą odbywały się w weekendy.

12 Jednym z wniosków z badań Akademii Pomorskiej jest działanie zgodne z zasadą równości szans, wyrażające się w postawie otwartości na mężczyzn w zawodzie nauczyciela (taką opinię wyrazili zarówno pedagodzy, jak i studenci).

13 Edukacja – jest w niej ukryty skarb, Raport UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku pod przewodnictwem J. Delorsa, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich – UNESCO, Warszawa 1998.

14 Sielatycki M., Kompetencje nauczyciela w Unii Europejskiej, TRENDY uczenie w XXI wieku, internetowy magazyn „CODN” 2005, nr 3, http://www.cen.uni.wroc.pl/Pliki/13.pdf [data dostępu: 5.03.2012].

15 Zob. na ten temat więcej: J. Półturzycki: Edukacja ustawiczna a rozwój i przemiany dydaktyki, „Rocznik Andragogiczny” Akademickie Towarzystwo Andragogiczne, Warszawa-Toruń 2000.

16 Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie mobilności transnarodowej we Wspólnocie w celach edukacji i szkolenia: Europejska Karta na rzecz Jakości Mobilności, http://eur–lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriSe-rv.do?uri=OJ:L:2006:394:0005:0009:PL:PDF [data dostępu: 5.03.2012].

17 Temu celowi służą następujące programy edukacyjne: Socrates (w skład którego wchodzą: Erasmus, Comenius, Grundtvig, Minerva, Lingua, Arion, Naric, Eurydyce), Leonardo da Vinci, Młodzież.

18 Więcej na ten temat piszą: M. Kusiński, Reorientacja zawodowa nauczycieli w kierunku zawodów przyszłości na przykładzie projektu „Nowa Edukacja”, http://www.bfkk.pl/old/_ files/Reorientacja%20zawodowa%20nauczycieli%20w%20kierunku%20zawodow%20przyszlosci%20na%20przykladzie%20projektu%20nowa%20edukacj.pd, s. 7 [data dostępu: 6.03.2012]; A. Smolarz, Zawody przyszłości, http://www.ekonomicznie.pl/strefa.php? strefa=licealisty&art=51 [data dostępu: 7.03.2012];
P. Zadura-Lichota, Świat pracy w perspektywie najbliższych 10 lat, http://www.rynekpracy.pl/artykul.php/wpis.151 [data dostępu: 5.03.2012].

19 A. Ratuś, Kompetencje nauczycieli w zakresie wspierania rozwoju i kształcenia charakteru uczniów [w:] Kompetencje nauczyciela wychowawcy, K. Ferenz, E. Kozioł (red.), Zielona Góra 2002, s. 45–47.

20 J. Hanisz, Program wczesnoszkolnej zintegrowanej edukacji XXI wieku, Warszawa 1999, s. 29.

21 W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2004, s. 185.

22 Słownik pedagogiki pracy, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1986, s. 123.

23 A. Szkolak, Kompetencje pedagogiczne nauczycieli – relacja z badań własnych [w:] Nauczyciel wczesnej edukacji. Oczekiwania społeczne i praktyka edukacyjna, J. Bonar (red.), Łódź 2011, s. 92.

24 B. Gołębniak, Zmiany edukacji nauczycieli: wiedza – biegłość – refleksyjność, Toruń-Poznań 1998, s. 145.

25 W. Goźlińska, F. Szlosek, Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego, Radom 1997, s. 52.

26 E. Goźlińska, F.Szlosek, Podręczny słownik…, s. 52.

27 K. Denek, Kształcenie i doskonalenie nauczyciela w kontekście rozwoju jego twórczości [w:] Twórczy rozwój nauczyciela, S. Juszczyk (red.), Kraków 1996, s. 36.

28 R. Kwaśnica, Ku pytaniom o psychopedagogiczne kształcenie nauczycieli [w:] Ku pedagogii pogranicza, Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.), Toruń, 1990, s. 296.

29 P. Kowolik, Kompetencje zawodowe nauczycieli nauczania początkowego w zreformowanej szkole podstawowej (szkic teoretyczny) [w:] Kompetencje nauczycieli w zreformowanej szkole, M.T. Michalewska (red.), Katowice 2000, s. 22–23.

30 J. Kujawiński, Poszukiwanie optymalnego paradygmatu podstawowych inności uczniów i nauczyciela, „Życie Szkoły” 1999, nr 3.

31 P. Kowolik, Kompetencje zawodowe nauczycieli…, s. 24–26.

32 Ibidem, s. 37.

33 W. Stróżewski, M. Dudzikowa, Autorytet (nauczyciela) jako problem pedagogiczny z perspektywy końca wieku [w:] Edukacja nauczycielska w perspektywie wymagań zmieniającego się świata, A. Siemak-Tylikowska, H. Kwiatkowska, S.M. Kwiatkowski (red.), Warszawa 1998, s. 41.

34 E. Kobyłecka, O kompetencjach aksjologicznych nauczyciela-wychowawcy [w:] Kompetencje nauczyciela wychowawcy, K. Ferenz, E. Kozioł (red.), Zielona Góra 2002, s. 35–37.

35 K. Denek, Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej, Toruń 1999, s. 152.

36 Z. Kuczyńska, Samoocena nauczyciela czynnikiem wzrostu jego kompetencji [w:] Kompetencje nauczycieli: stan, potrzeby i kierunki zmian, E. Kozioł, E. Kobyłecka, Zielona Góra 2002, s. 38.

37 K. Dąbrowski, Elementy filozofii rozwoju, Warszawa 1989, s. 25.

38 Na podstawie: H. Sęk, Wypalenie zawodowe u nauczycieli – przyczyny, uwarunkowania i możliwości zapobiegania [w:] Psychologia rozwiązywania problemów szkolnych, J. Mikulska (red.), Poznań 2001, s. 271.

39 Z. Marten, Stres w zawodzie nauczyciela, http://www.sbc.org.pl/Content/9862/marten.pdf [data dostępu: 3.03.2012].

40 E. Kobyłecka, O kompetencjach aksjologicznych…, s. 36.

41 Dostępna na: http://bip.men.gov.pl/men_bip/akty_prawne/rozporzadzenie_20081223_zal_1.pdf [data dostępu: 10.03.2012].

42 Dostępna na: http://www.men.gov.pl/images/stories/pdf/Reforma/1c.pdf [data dostępu: 10.03.2012].

43 Ibidem.

44 Ibidem.

45 Na podst. A. Brzezińska, Interakcyjny model edukacji w szkole wyższej [w:] A. Brzezińska, J. Brzeziński (red.), Ewaluacja procesu kształcenia w szkole wyższej, Poznań 2000, s. 81.

46 J.D. Hawkins, B. Nederhood, Podręcznik ewaluacji programów profilaktycznych, Olsztyn 1994, s. 13.

47 Definicja za: A. Brzezińska, J. Brzeziński, Ewaluacja procesu kształcenia w szkole wyższej, Poznań 2000, s. 95–96.

48 Ibidem, s. 97–98.

49 I. Górka, Ewaluacja w zreformowanej szkole, http://www.wychowawca.pl/miesiecznik_nowy/2005/02-2005/09.htm [data dostępu: 5.03.2012].

50 Na podst. E. Marek, Podstawy teoretyczne samooceny pracy pedagogicznej nauczyciela [w:] Praktyki pedagogiczne w Górnośląskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej, K. Misiołek (red.), Mysłowice 2001.

51 Rozporządzenie mówi jeszcze o Module 4 – Przygotowaniu do nauczania kolejnego przedmiotu i Module 5 – Przygotowaniu w zakresie pedagogiki specjalnej, ale te moduły nie są przedmiotem zainteresowania niniejszego programu praktyk pedagogicznych.

52 Tabelę należy powielić w odpowiedniej liczbie kopii, tak by uwzględniała cały wymiar godzinowy praktyk.

53 Hospitacja, prowadzenie zajęć własnych

54 Arkusz obserwacji służy zarówno studentowi, opiekunowi, jak i koordynatorowi praktyk hospitującemu zajęcia. Celem oceny jest wskazanie tego, co zdaniem osoby obserwującej było pozytywne, jak i tych obszarów, które wymagają jeszcze pracy, i zaproponowanie konkretnych działań.

Człowiek – najlepsza inwestycja

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego