Qaz t əchizatında mühafizə zonaları və təhlükəsizlik tədbirləri Qaydalarının təsdiq edilməsi haqqında

3. XAR

İCI QAZ KƏMƏRLƏRİ VƏ MÜHAFİZƏ TƏDBİRLƏRİ

3.1. 

Şəhərdə, qəsəbədə, yaxud kənd yaşayış məntəqəsində qazın paylaşdırılması sistemi, istehlakçıların qaz ilə aramsız təchiz edilməsini, qaz kəmərlərinin təhlükəsiz istismarını və ayrı-ayrı qaz təchizatı

rayonlarının qaz k

əmərindən açılmasını təmin etməlidir.

Açma armaturunun qura

şdırılması yeri şəhərin, qəsəbənin, yaxud kənd yaşayış məntəqəsinin qaz ilə təmin edilməsi layihəsində təyin edilməlidir.

Açma armaturu el

ə yerləşdirilməlidir ki, qəza şəraitində ayrı-ayrı mikrorayonların, yaxud sahələrin tezliklə kəmərdən açılması mümkün olsun.

3.2. 

Şəhər, qəsəbə və kənd yaşayış məntəqələrinin ərazisindəki, həmçinin sənaye, kənd təsərrüfatı, kommunal və məişət istehlakçılarının qaz kəmərləri, nəql edilən qazın təzyiqindən asılı olaraq: aşağı

t

əzyiqli (0,05 kqq/sm2-ə, yaxud 500 daPa qədər), orta təzyiqli (0,05-dən 3 kqq/sm2-ə qədər, yaxud 500 daPa-dan 0,3 Pa-ya qədər) və yüksək təzyiqli (3 kqq/sm2-dən, yaxud 0,3 Pa-dan artıq) qaz kəmərlərinə

ayrılır.

3.3. Qazın yüks

ək təzyiqli şəhər magistral qaz kəmərindən orta və aşağı təzyiqli paylaşdırıcı qaz kəmərlərinə və orta təzyiqli qaz kəmərlərindən aşağı təzyiqli qaz kəmərlərinə verilməsi, qaz tənzimləyici

m

əntəqələr (QTM), yaxud qaz tənzimləyici qurğular (QTQ) vasitəsilə həyata keçirilir.

3.4. 

Şəhərlərin, qəsəbələrin və kənd yaşayış məntəqələrinin ərazisində qaz kəmərləri, bir qayda olaraq, torpağa basdırılır, sənaye və kommunal müəssisələri ərazisində isə yerin üstü ilə çəkilir.

M

əhəllələrarası (həyətlərarası) qaz kəmərlərinin çəkilməsi həm yeraltı, həm də yerüstü aparıla bilər (dayaqlar üzəri ilə, yaxud yaşayış və ictimai binaların xarici divar boyu ilə).

Binaların divarının xarici hiss

əsindən yeraltına keçən bütün yeraltı kommunikasiyaların (su kəmərləri, kanalizasiya, istilik şəbəkəsi, telefon və elektrik kabelləri və s.) girişləri və çıxışları kipləşdirilməlidir.

3.5. Qaz k

əməri müəssisənin, anbarın və s. ərazisindən keçərkən, ona nəzarət və təmir işləri aparmaq üçün qaz təsərrüfatı istismar işçilərinin həmin ərazilərə girməyə daimi icazəsi olmalıdır.

S

ənaye müəssisəsinin, yaxud anbarın ərazisindən keçən yeraltı qaz kəməri xətti boyunca ən azı 4 metr enində sahə ayrılmalıdır;

h

əmin  sahədə  material  və  avadanlıqların  yığılmasına  icazə  verilmir.  Onun  üzərində  tikinti  işlərinin  aparılmasına,  sənaye  müəssisəsinin  baş  planı  və  layihələşdirmə  normaları  üzrə  Dövləttikintikom

t

ərəfindən təsdiq edilmiş Tikinti Norma və Qaydaları ilə (TN və Q) təyin olunan arakəsmələrin saxlanmasına əməl edilməsi şərti ilə icazə verilir (Əlavə 1).

*

3.6. Yeraltı qaz k

əmərlərinin istiqaməti göstəricilərlə qeyd edilməlidir (divar göstəriciləri ilə reperlərlə və s.).

3.7.  Yeraltı  qaz  k

əmərləri  ilə  başqa  yeraltı  kommunikasiyalar  və  qurğular  arasındakı  horizontal  və  şaquli  məsafə  (metrlə)  2-ci  və  3-cü  əlavələrdə  göstərilmiş  kəmiyyətlərdən  az  olmamalıdır.  Yeraltı  qaz

k

əmərlərinin qaynaq olunmuş birləşmələrindən yer altında kəsişən mühəndis kommunikasiyalarının (planda) divarına qədər məsafə 1 m-dən az olmamalıdır.

3.8. T

əzyiqi 6 kqq/sm2 (0,6 MPa) qədər olan qaz kəmərləri binaların arası ilə və tağların altından çəkildikdə və bu sahələrdə, habelə binaların və qurğuların hər bir tərəfindən 5 metr məsafədə qaz kəməri

tiki

şsiz  borulardan,  əyilmiş  və  ştamplanmış  ayırmalardan  ibarət  olduqda:  bütün  qaynaq  birləşmələri  isə  rentgen,  yaxud  qammaqraflama  üsulu  ilə  yoxlanan  hallarda,  belə  borulardan  binalara  və  yeraltı

qur

ğulara  qədər  olan  məsafəni  Dövləttikintikomun  təsdiq  etdiyi  Texniki  Norma  və  Qaydalar  (TN  və  Q)  şəhərlərin,  qəsəbələrin  və  kənd  yaşayış  məntəqələrinin  planlaşdırılması  və  abadlaşdırılmasının

layih

ələşdirmə normalarının müvafiq bölməsində göstəriləndən 50%-dək azaltmağa icazə verilir (əlavə 2 və 4)

3.9. Qaz k

əmərlərindən ağacların gövdəsinə qədər məsafə 1,5 metrdən az olmamalıdır. Ondan kol bitkilərinə qədər olan məsafə müəyyənləşdirilmir.

3.10. Bir x

əndəkdə iki və daha artıq qaz kəməri quraşdırıldıqda (bir və yaxud müxtəlif səviyyələrdə) onların arasındakı məsafə quraşdırma və təmir üçün şərait yaradılmasına imkan verməlidir və bu məsafə

300 mm-

ə qədər diametri olan borular üçün 0,4 m, 300 mm-dən yuxarı diametri olan borular üçün isə 0,5 m-dən az olmamalıdır.

3.11. 

İşləyən  qaz  kəmərinə  paralel  yeni  qaz  kəmərinin  çəkilişi  onlar  arasındakı  məsafə,  tikinti-quraşdırma  işləri  zamanı  işləyən  qaz  kəmərinin  təhlükəsizliyini  təmin  etməli  və