Raport o stanie

2.7. Spójność obszaru

Analiza wykazała, że cały obszar Lokalnej Grupy Działania Stowarzyszenia Lider Zielonej Wielkopolski jest spójny pod względem funkcjonalno-przestrzennym. Spójność ta wyraża się przede wszystkim w następujących aspektach:

1. 
   Cały obszar jest atrakcyjny krajobrazowo i przyrodniczo.
   
2. 
   Położenie geograficzne oraz rzeźba terenu są charakterystyczne dla całego obszaru; wszystkie gminy leżą w obrębie kilku mezoregionów w obrębie jednostki geostrukturalnej monokliny przedsudeckiej, rzeźba terenu jest urozmaicona.
   
3. 
   Warunki klimatyczne są zbliżone dla całego obszaru.
   
4. 
   Wszystkie gminy leżą w dorzeczu Warty, która przepływa przez obszar 4 z nich.
   
5. 
   Na terenie LGD zlokalizowano zasoby gazu ziemnego, brak jest przemysłu ciężkiego.
   
6. 
   W strukturze użytkowania terenu dominują użytki rolne, stanowiące ponad 2/3 ogółu powierzchni; duży udział stanowią użytki leśne i zadrzewione, stanowiące średnio około 22% ogółu powierzchni.
   
7. 
   W strukturze własności dominuje własność prywatna, stanowiąca ponad połowę użytkowanych gruntów; duży udział stanowią grunty Skarbu Państwa, co ma związek z dużym zalesieniem obszaru.
   
8. 
   W strukturze użytków rolnych zdecydowanej większości obszaru dominują grunty orne, które stanowią ponad ¾ areału.
   
9. 
   Sieć osadnicza na przeważającej części obszaru jest stosunkowo zwarta, co umożliwia budowanie infrastruktury technicznej.
   
10. 
    Cały obszar jest dobrze dostępny komunikacyjnie, modernizacji wymaga sieć dróg lokalnych.
    
11. 
    Na całym obszarze dominują gleby słabe, nie predestynujące obszaru do intensywnej produkcji rolniczej; jednocześnie w strukturze funkcjonalnej całego obszaru (poza terenami miejskim) dominuje rolnictwo jako podstawowa działalność.
    
12. 
    Na całym obszarze brak jest udokumentowanych większych złóż surowców mineralnych, poza punktowymi złożami gazu ziemnego i kruszyw naturalnych.
    
13. 
    Cały obszar powiązany jest siecią tras i szlaków turystycznych, które krzyżują i łączą się, tworząc atrakcyjną ofertę turystyczno-rekreacyjną.
    
14. 
    Na całym obszarze są kultywowane podobne tradycje i obrzędy, mieszkańcy poszczególnych gmin biorą udział we wspólnych wydarzeniach o znaczeniu kulturalnym.
    
15. 
    Obszar LGD charakteryzuje się zdrową strukturą demograficzną o większej liczbie osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym i mniejszej liczbie osób w wieku poprodukcyjnym niż średnia krajowa.
    
16. 
    Cały obszar charakteryzuje się wysokim dodatnim wskaźnikiem przyrostu naturalnego.
    
17. 
    Stopa bezrobocia na całym obszarze jest niższa niż średnia dla województwa i dużo niższa niż średnia dla kraju.
    
18. 
    W strukturze gospodarczej dominują funkcje rolnicze; wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w ewidencji gmin dominują podmioty branży handlowej; wskaźnik łącznej liczby podmiotów rejestru REGON w przeliczeniu na 1.000 mieszkańców jest niższy niż średnia dla województwa i kraju.
    
19. 
    Gospodarstwa rolnicze są silnie rozdrobnione.
    
20. 
    Mieszkańcy zrzeszeni w organizacjach pozarządowych wykazują się ogromną aktywnością i zaangażowaniem społecznym.
    

2.8. Specyfika obszaru

Obszar opisywanej LGD wyróżnia się na tle innych obszarów. Specyficzne cechy, to:

1. 
   Bogactwo historyczne i kulturowe. Obszar LGD jest kolebką Państwa Polskiego (Giecz).
   
2. 
   Obszar LGD jest atrakcyjny krajobrazowo.
   
3. 
   Obszar LGD jest bogato wyposażony w zasoby przyrodnicze.
   
4. 
   Obszar LGD wyróżnia się rozwiniętą infrastrukturą turystyczną i rekreacyjną
   
5. 
   Cały obszar leży w strefie oddziaływania aglomeracji poznańskiej.
   
6. 
   Na terenie LGD zlokalizowano zasoby gazu ziemnego, brak jest przemysłu ciężkiego.
   
7. 
   Cały obszar charakteryzuje się wysokim dodatnim wskaźnikiem przyrostu naturalnego.
   
8. 
   Mieszkańcy obszaru LGD są przedsiębiorczy i aktywni społecznie.
   
9. 
   Stopa bezrobocia na całym obszarze jest niższa niż średnia dla województwa i dużo niższa niż średnia dla kraju.
   

Budując strategię danego obszaru, można albo dążyć do zminimalizowania, bądź całkowitego usunięcia słabych stron albo też bazować na jego silnych stronach, dążąc do ich jak najlepszego wykorzystania. Silnymi stronami są często cechy specyficzne, wyróżniające obszar na tle innych, z nim sąsiadujących. Członkowie LGD Lider Zielonej Wielkopolski, tworząc niniejszą Strategię, podjęli decyzję, że w pierwszej kolejności będą starali się wykorzystać specyfikę swojego terenu. Znalazło to wyraz, w sformułowanych w Rozdziale IV, celach ogólnych i szczegółowych oraz przedsięwzięciach.

Formułując przedsięwzięcie „Czynny wypoczynek w Zielonej Krainie” LGD postanowiła wykorzystać posiadane zasoby, aby utworzyć klaster turystyczno-rekreacyjny, poprzez który będzie rozwijać infrastrukturę turystyczno-rekreacyjną, usługi turystyczne oraz intensywnie się promować.
Na obszarze LGD Lider Zielonej Wielkopolski znaleziono ślady początków państwowości polskiej. Na tym obszarze miały miejsce różne ważne dla historii Polski wydarzenia. Dlatego istnieją przesłanki, aby to posiadane dziedzictwo kulturowe wykorzystać z jednej strony do osiągnięcia celów materialnych w postaci rozwoju gospodarczego, z drugiej strony do osiągnięcia celów społecznych w postaci podniesienia poziomu wiedzy społeczeństwa, zwiększenia wrażliwości społecznej w tym kulturalnej, rozwoju patriotyzmu, itp.

3. ANALIZA SWOT

3.1. Wyniki analizy SWOT

W celu zanalizowania sytuacji oraz otoczenia gmin stowarzyszenia Lider Zielonej Wielkopolski, poproszono o wyrażenie własnej opinii przedstawicieli tych gmin podczas przeprowadzonych warsztatów. Wyniki uzyskano po podsumowaniu wszystkich odpowiedzi respondentów dzięki zastosowaniu jednolitego kwestionariusza w czasie warsztatów.

S Silne strony Spójność terytorialna obszaru; Duża liczba gmin i mieszkańców w LGD; Zintegrowana, aktywna lokalna grupa działania; Dobre położenie komunikacyjne i niewielkie odległości od większych miast (Poznań, Leszno, Wrocław, Berlin), przebieg autostrady A2 i drogi krajowej S11, S12, S15 przez teren LGD; Położenie w zasięgu oddziaływania aglomeracji poznańskiej; Duże zasoby gazu ziemnego; Niski poziom zanieczyszczeń powietrza i gleby; Wody termalne; Rozwinięta baza sportowa – hale sportowe, boiska (również ze sztuczną nawierzchnią), baseny; Wysoki potencjał intelektualny mieszkańców; Wyższe uczelnie (Śrem, Jarocin, Środa Wlkp.,); Międzynarodowa współpraca szkół gimnazjalnych i średnich; Niskie bezrobocie; Wysoki poziom rozwoju gospodarczego, wysoki poziom dochodów (duże zdolności absorpcyjne); Nowoczesne rolnictwo (nowatorskie technologie, proekologiczne, profesjonalne przygotowanie do zawodu, tradycje produkcji rolniczej na wysokim poziomie); Atrakcyjność środowiska naturalnego (dolina rzeki Warty, lasy, parki, rzeki, jeziora, obszar NATURA 2000, Łęgi Mechlińskie, Rogaliński Park Krajobrazowy, Wielkopolski Park Narodowy); Bogate dziedzictwo historyczne (początki państwa polskiego); Postacie historyczne (hr. Raczyński, H. Dąbrowski, J. Wybicki, ksiądz Piotr Wawrzyniak, Ryszard Brewiński, Wł. Zamoyski); Bogactwo lokalnych zabytków: pałace, kościoły, dworki, parki dworskie, parowa kolej wąskotorowa, zamek i Arboretum w Kórniku, pałac w Rogalinie; Liczne lokalnie praktykowane i organizowane obrzędy i tradycyjne święta: chleba, cebuli, pyry, wianki, mikołajki, dożynki, dni miast itp. Działające chóry, zespoły folklorystyczne, orkiestry dęte, stowarzyszenia itp.; Aktywna działalność KGW, OSP; Imprezy rangi międzynarodowej - motorowodne mistrzostwa świata, międzynarodowe zawody w chodzie sportowym, festiwal rockowy w Jarocinie; Tradycyjne zawody – haft ludowy (snutki), kowalstwo artystyczne; Kreatywność i zaangażowanie mieszkańców w działalność społeczną; Rozwinięte kontakty partnerskie (międzynarodowe); Doświadczenie w pozyskiwaniu środków unijnych (gminy, przedsiębiorcy, rolnicy).

W Słabe strony Braki w infrastrukturze technicznej – głównie kanalizacyjnej, drogowej i gazowej; Nieuporządkowane zagospodarowanie przestrzenne miejscowości – brak przestrzeni publicznych, zbyt mała liczba ogólnodostępnych miejsc rekreacji i wypoczynku; Niedostateczny rozwój małej przedsiębiorczości, Niedostateczny dostęp do sieci szerokopasmowej, Zbyt mała skala przetwórstwa na rynku lokalnym, Niski poziom świadczenia usług medycznych, Zbyt mała skala edukacji przedszkolnej, Małe dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy, Niski poziom wynagrodzeń w administracji, Zbyt mały udział wydatków na inwestycje w całości wydatków budżetowych, Niewystarczające wsparcie dla przedsiębiorców (biurokracja, brak doradztwa, mała stabilność podatków lokalnych), Słabe gleby, utrudniony rozwój rolnictwa; Niewystarczająca promocja atrakcji turystycznych w gminach członkowskich; Ograniczony udział mieszkańców wsi w organizowanych imprezach kulturalnych i akcjach o charakterze społeczno-integracyjnym;

O Szanse Możliwość wykorzystania środków zewnętrznych na planowane inwestycje; Integracja w ramach UE, możliwość wykorzystania doświadczeń (również innych LGD); Przesiedlanie się mieszkańców miast na tereny wiejskie; Możliwość nauki i szkolenia na odległość (e-learning) oraz pracy (telepraca); Wzrost poziomu życia i zamożności społeczeństwa; Wsparcie doradcze oraz finansowe ze środków UE przedsiębiorców; Wzrost popytu na usługi turystyczne; Zwiększenie wydatkowania środków na rozwój infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej; Szeroko zakrojona akcja promocyjna atrakcyjności obszaru objętego LSR; Integracja samorządów w ramach LGD; Wzrost świadomości społecznej (społeczeństwo obywatelskie, liczny udział w oddolnych inicjatywach społecznych).

T Zagrożenia Starzenie się społeczeństwa, Zmienność przepisów prawa, Rozszerzanie Unii Europejskiej – mniej środków dla Polski, Globalizacja, zanikanie tradycji wiejskich, Emigracja osób młodych do miast, Kryzys finansowy, Konkurencja w pozyskiwaniu środków pomocowych.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników dyskusji podczas warsztatów i spotkań