Janubiy Koreyaning zamonaviy kredit va bank tizimi
Kredit va bank muassasalarining faoliyati
Janubiy Koreyadagi moliya institutlarini uchta asosiy toifaga bo'lish mumkin: Markaziy bank, tijorat banklari va sug'urta kompaniyalari, venchur kapital fondlari va boshqalar kabi bank bo'lmagan sub'ektlar. Janubiy Koreyada zamonaviy moliya tizimining asoslari 1950-yillarning boshlarida, bank tizimini tartibga solishga qaratilgan bir qator me’yoriy hujjatlar qabul qilingan paytda qo‘yilgan. 2002-yilda 6 ta milliy bank, 9 ta hududiy bank, 5 ta ixtisoslashtirilgan bank, 41 ta xorijiy bank filiallari faoliyat koʻrsatdi. 2004-yil iyun oyida tijorat banklari filiallarining umumiy soni 4448 tani tashkil etdi.
Janubiy Koreya Markaziy banki 1950-yil 12-iyunda tashkil etilgan. Uning asosiy vazifasi milliy valyutani muomalaga chiqarish, pul-kredit siyosatini belgilash, valyuta kursini nazorat qilish, mamlakat moliya tizimi bo‘yicha statistik ma’lumotlarni o‘rganish va to‘plash, xususiy banklar faoliyatini tartibga solishdan iborat. Koreya banki hukumatga kreditlar beradi va davlatning mamlakat banklariga nisbatan faoliyatining dirijyori hisoblanadi. Janubiy Koreyaning barcha banklari Koreya Markaziy banki orqali o'zlarining kredit qobiliyatini saqlab qolishadi.
Banklar aktivlari (2004 yil iyun holatiga) quyidagicha taqsimlandi:
Milliy banklar: 661 881,6 trln von (80,3%).
Ixtisoslashgan banklar: 61 886,2 trln von (7,5%).
Xorijiy bank filiallari: 100 196,1 trln von (12,2%).
Ixtisoslashgan banklar XX asrning 60-yillarida tashkil etila boshlandi. Ular, asosan, iqtisodiyotning asosiy tarmoqlarini (besh yillik iqtisodiy rejalar bo'yicha) qo'llab-quvvatlash uchun tuzilgan. Hozir ixtisoslashgan banklar asosan qishloq xoʻjaligi (Milliy qishloq xoʻjaligi kooperativ federatsiyasi), baliqchilik (baliqchilik kooperativlari milliy federatsiyasi), tashqi savdo (Koreya eksport-import banki), sanoat (Koreya sanoat banki) va boshqalar bilan ishlaydi.
Nobank moliya institutlarining aksariyati 1970-yillarda moliyaviy resurslarni diversifikatsiya qilish va mamlakatda pul muomalasini rag'batlantirish, shuningdek, investitsiyalarni jalb qilish maqsadida paydo bo'lgan. 1980-yillardan boshlab iqtisodiyotni liberallashtirish va xalqarolashtirishni jadallashtirish dasturiga bir qancha tijorat banklari va nobank moliya institutlari jalb etildi.
2000-yilda Janubiy Koreya hukumati Janubiy Koreya banklarining qarzlarini qoplash va mamlakatda qulay sarmoyaviy muhit yaratish maqsadida bank tizimini qayta qurish uchun 36 milliard dollar ajratdi. Qayta qurish uchun mablag'lar davlat obligatsiyalarini chiqarish va sotish hisobiga olindi. Avvalroq hukumat 1997 yilgi moliyaviy inqirozdan keyin mamlakat bank tizimini isloh qilish uchun 90 milliard dollar ajratgan edi. Janubiy Koreyadagi tijorat banklari doimiy ravishda o‘z xizmatlarini takomillashtirmoqda va mijozlarga xizmat ko‘rsatishning yangi shakllarini joriy etmoqda.
Dostları ilə paylaş: |