Rüzgâr Hızı Potansiyeli Düşük Kırsal Bölgelerde Tarımsal Elektrifikasyon Uygulamalarına Yönelik Yoğunlaştırmalı Tip

N	Ort.	Std. Sp	t	SD
p
Pair 1	v1 - v2	3596	-2,85486	0,99409	-172,214	3595	0,000
Pair 2	p1 - p2	3596	-0,23843	0,14272	-100,180	3595	0,000
Pair 3	T1 - T2	3596	-0,03290	0,04862	-40,575	3595	0,000
Pair 4	ρ1 - ρ2	3596	-0,00016	0,00041	-23,136	3595	0,000

(NOT: v1, giriş rüzgâr hızı; v2 merkez rüzgâr hızı; p1, giriş basıncı; p2, merkez basıncı; T1, giriş sıcaklığı;

T2, merkez sıcaklığı; ρ1, giriş hava yoğunluğu; ρ2, merkez hava yoğunluğu)

Çizelge 4-45. Panelli rüzgâr türbin sistemi t-testi sonuçları (Laboratuvar koşulları)

		N	Ort.	Std. Sp	t	SD	p
Pair 1	v1 - v2	3206	-2,25930	0,85859	-148,995	3205	0,000
Pair 2	p1 - p2	3206	-0,19825	0,13101	-85,683	3205	0,000
Pair 3	T1 - T2	3206	-0,04538	0,05278	-48,691	3205	0,000
Pair 4	ρ1 - ρ2	3206	-0,00008	0,00043	-10,218	3205	0,000

(NOT: v1, giriş rüzgâr hızı; v2 merkez rüzgâr hızı; p1, giriş basıncı; p2, merkez basıncı; T1, giriş sıcaklığı;

T2, merkez sıcaklığı; ρ1, giriş hava yoğunluğu; ρ2, merkez hava yoğunluğu)

Çizelge 4-46. Panelsiz rüzgâr türbin sistemi t-testi sonuçları (Laboratuvar koşulları)

		N	Ort.	Std. Sp	t	SD	p
Pair 1	v1 - v2	2983	-2,65843	1,09802	-132,234	2982	0,000
Pair 2	p1 - p2	2983	-0,02816	0,08724	-17,630	2982	0,000
Pair 3	T1 - T2	2983	0,16949	0,89842	10,304	2982	0,000
Pair 4	ρ1 - ρ2	2983	-0,00083	0,00419	-10,831	2982	0,000

(NOT: v1, giriş rüzgâr hızı; v2 merkez rüzgâr hızı; p1, giriş basıncı; p2, merkez basıncı; T1, giriş sıcaklığı;

T2, merkez sıcaklığı; ρ1, giriş hava yoğunluğu; ρ2, merkez hava yoğunluğu)

Çizelge 4-47. Konik rüzgâr türbin sistemi t-testi sonuçları (Arazi koşulları)

		N	Ort.	Std. Sp	t	SD	p
Pair 1	v1 - v2	83042	-1,12959	1,18416	-274,890	83041	0,000
Pair 2	p1 - p2	83042	-0,00518	0,11885	-12,559	83041	0,000
Pair 3	T1 - T2	83042	2,66998	3,03426	253,574	83041	0,000
Pair 4	ρ1 - ρ2	83042	-0,01179	0,01325	-256,435	83041	0,000

(NOT: v1, giriş rüzgâr hızı; v2 merkez rüzgâr hızı; p1, giriş basıncı; p2, merkez basıncı; T1, giriş sıcaklığı;

T2, merkez sıcaklığı; ρ1, giriş hava yoğunluğu; ρ2, merkez hava yoğunluğu)

Çizelge 4-48. Panelli rüzgâr türbin sistemi t-testi sonuçları (Arazi koşulları)

		N	Ort.	Std. Sp	t	SD	p
Pair 1	v1 - v2	91323	-0,69274	0,47723	-438,668	91322	0,000
Pair 2	p1 - p2	91323	-0,02083	0,14684	-42,877	91322	0,000
Pair 3	T1 - T2	91323	2,68587	2,35785	344,237	91322	0,000
Pair 4	ρ1 - ρ2	91323	-0,01243	0,01133	-331,310	91322	0,000

(NOT: v1, giriş rüzgâr hızı; v2 merkez rüzgâr hızı; p1, giriş basıncı; p2, merkez basıncı; T1, giriş sıcaklığı;

T2, merkez sıcaklığı; ρ1, giriş hava yoğunluğu; ρ2, merkez hava yoğunluğu)

Çizelge 4-49. Panelsiz rüzgâr türbin sistemi t-testi sonuçları (Arazi koşulları)

		N	Ort.	Std. Sp	t	SD	p
Pair 1	v1 - v2	66184	-1,20366	0,94999	-325,958	66183	0,000
Pair 2	p1 - p2	66184	0,00104	0,11629	2,306	66183	0,021
Pair 3	T1 - T2	66184	-0,03426	0,36135	-24,394	66183	0,000
Pair 4	ρ1 - ρ2	66184	0,00012	0,00152	19,878	66183	0,000

(NOT: v1, giriş rüzgâr hızı; v2 merkez rüzgâr hızı; p1, giriş basıncı; p2, merkez basıncı; T1, giriş sıcaklığı;

T2, merkez sıcaklığı; ρ1, giriş hava yoğunluğu; ρ2, merkez hava yoğunluğu)

Ölçülen rüzgâr hızı değerlerinin t testi sonucunda tüm rüzgâr türbin sistemlerinde ve tüm koşullarda (laboratuvar ve arazi) rüzgâr türbin sistemi tasarımındaki daralma nedeniyle rüzgâr türbin sistemi girişi ve merkezinde ölçülen rüzgâr hızı, basınç ve sıcaklık ile hesaplanan hava yoğunluğu değerlerinin arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur.

4.13.Tarımsal İşletmelerde Kullanım Olanakları

Günümüzdeki uygulamalara bakıldığında büyük rüzgâr türbinlerinin kuruluş maliyetinin yüksek olması nedeniyle kırsal kesimde bireysel olarak kullanımları olanaklı değildir. Toplu olarak da büyük rüzgâr türbinleri kurulması için henüz bir bilinç ortaya konulamamıştır. Büyük rüzgâr türbinlerinin ülkemiz kırsal kesimde kullanımının uzun yıllar alacağı tahmin edilmektedir. Bu konuda da şu anda henüz bir uygulama bulunmamaktadır. Bu bir karamsarlık yaratmamalı yeni arayışlar içinde olunmalıdır. Bunun sonucu olarak daha küçük çaplı türbinlerin tarımsal amaçlı olarak kullanılması ile tarımsal kesimde rüzgâr enerjisi kullanımının yaygınlaştırılabileceğini öngörebiliriz. Buna dayanak olarak da küçük türbinlerin maliyetinin az olması hatta yerel atölyelerde dahi imal edilebilmesi gösterilebilir. Burada önemli olan bu alt yapının oluşturulması için önderlik yapılmasıdır.

Günümüzde, rüzgâr enerjisi hem kırsal alanda elektrik enerjisinin yerel üretim ve tüketiminde, hem de elektrik şebekesini beslemek için kullanılmaktadır. Rüzgâr enerjisinin elektriksel uygulamalarını üç grupta toplayabiliriz. Bunlar; şebeke bağlantılı AC uygulamaları, şebeke bağlantısı olmayan AC/DC uygulamaları ve uzak DC sistem uygulamalarıdır. Rüzgâr enerjisinin elektriksel uygulamalar yanında mekaniksel uygulamaları da söz konusudur. Bunlara su çıkarma amaçlı rüzgâr türbinleri ve rüzgâr değirmencilik tesisleri örnek olarak verilebilir. Bunların yanında, bu proje kapsamında ortaya konulan “Yoğunlaştırmalı Tip Rüzgâr Türbin Sistemleri” de tarımsal işletmelerde rahatlıkla kullanılabilecek özelliklerdedir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin tarımsal uygulama alanları yukarıda çizilen çerçeve kapsamında temel olarak mekaniksel uygulamalar ve elektriksel uygulamalar olarak gruplandırılabilir.

Genel bir yaklaşım içinde yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri (YTRTS) tarımsal alanda elektrik ihtiyacının olduğu tüm makine ve sistemlerde kullanılabilir. Bunun için kullanım alanının ve elektriksel güç ihtiyacının öncelikle belirlenmesi gerekmektedir. Aynı zamanda kullanımın söz konusu olduğu bölgenin rüzgâr potansiyeli saptanmalıdır. Bu bilgiler çerçevesinde yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri, uygun boyutlarda projelendirilerek tarımsal alanda elektrik gereksinimi karşılanabilecek konuma getirilebilir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin elektriksel uygulama alanları aslında tarımsal elektrikasyon uygulamaları ile paralellik göstermektedir. Sonuçta tarımsal elektrifikasyon uygulamalarının söz konusu olduğu tüm noktalarda, elektrik gereksinimi uygun bir şekilde projelendirilmiş yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri ile karşılanabilir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri sadece tarımsal elektrik gereksiniminin karşılanması değil aynı zamanda tarımsal kesimin gerektirdiği mekanik enerji ihtiyacının karşılanmasında da kullanılabilir. Bu çerçevede örneğin su çıkarma amacıyla kullanılan rüzgâr türbinlerinin yerine ikame edilebilir. Yaptığımız çalışmada edinilen bulgulara bakarak yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin su çıkarma kapasitesi bu alanda kullanılan çok kanatlı rüzgâr türbinlerinden çok daha yüksek olacaktır.

Giderek değişik sektörlerde uygulama alanı bulan yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin mekanik ve elektriksel uygulamaları tarımsal tesis bazında ele alınarak aşağıda açıklanmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin uygulama alanları için yapılan sınıflandırma aşağıdaki şekildedir:

1. 
   Seracılık
   
2. 
   Tarımsal sulama
   
3. 
   Hayvancılık
   
4. 
   Bahçe
   
5. 
   Gıda İşletmeleri
   
6. 
   Çiftlik Aydınlatması
   
7. 
   İşletme Binası
   
8. 
   Kültür Binaları
   
9. 
   Merkezi Isıtma ve Soğutma Sistemleri
   

4.13.1.Seracılık

Seranın kurulacağı yerde, sürekli olarak kullanılabilecek bir enerji kaynağı olmalıdır. Bu enerji kaynağı seranın ısıtılmasında kullanılabileceği gibi, serada çalıştırılacak araç ve gereçler için de gereklidir (Yüksel, 2004).

Seracılıkla ilgili temel problemlerden biri seraların ısıtılması konusudur. Elektrik enerjisi kullanarak sera havasının ısıtılmasında iki yöntem uygulanmaktadır. Bu yöntemlerin ilkinde hava, bir havalandırıcı ile elektrik ısıtma elemanının üzerinden geçirilmektedir. Böylece ısınan hava sera içine gönderilmektedir. Diğer bir yöntemde bir yerde elektrikle ısıtılan su, sera içindeki ısı değiştiricilerine gönderilerek seranın ısıtılması sağlanmaktadır (Yüksel, 2004). Bu çerçevede yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri uygun boyutlarda projelendirilerek seraların ısıtılmasında da kullanılabilecek özelliklere sahiptir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin seracılık ile ilgili uygulama alanları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• 
  Sera ısıtmasında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Sera havalandırmasında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Sera otomasyonu ile ilgili elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Sera sulama sistemlerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Sera iklimlendirmesi ile ilgili elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Sera içi ve dış mekânlarının aydınlatılması vb.
  

4.13.2.Tarımsal sulama

Rüzgâr enerjisinin yaygın olarak kullanıldığı alanlardan birisi de su pompalama sistemleridir. Bu alanda hem yatay eksenli hem de düşey eksenli rüzgâr türbinlerini görmek mümkündür. Ancak yatay eksenli türbinler daha yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri de gerek yatay eksenli olarak gerekse düşey eksenli olarak su pompalama sistemlerinde kullanılabilir. Bu çerçevede gerek yaygın olarak kullanılmakta olan rüzgâr türbinlerinin gerekse yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin tarımsal sulama ile ilgili kullanım alanları şöyle sıralanabilir:

• 
  Çiftlik binasının su ihtiyacını karşılayan su pompasının elektrik motorunun tahriki
  
• 
  Çiftlik hayvanlarının su gereksinimlerini karşılayan su pompasının elektrik motorunun tahriki
  
• 
  Tarımsal alanların (tarla, bahçe gibi) sulanmasında kullanılan sulama pompalarının elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Mekanik olarak su çıkarmada kullanılan sistemlerin mekanik tahriki vb.
  

4.13.3.Hayvancılık

Tarla tarımında kullanılan mekanizasyon araç ve gereçlerinden farklı olarak hayvancılıkla ilgili tesislerde kullanılan mekanizasyon araç ve gereçleri çoğunlukla elektrikle çalışmaktadırlar. Bu çerçevede yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin en yaygın olarak uygulanabileceği alan hayvancılık tesisleridir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin hayvancılık ile ilgili uygulama alanları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• 
  Silo doldurma/boşaltma düzeneklerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Elevatörlerde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Götürücülerde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Yem hazırlama tesislerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Yem karma ve yem kırma makinalarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Peletleme makinalarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Süt sağım makinalarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Süt sağım tesislerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Süt soğutma tanklarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Barınaklardaki mekanik temizleme sistemlerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Otomatik yemleme ve yem dağıtma sistemlerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Otomatik su verme sistemlerinde kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Hayvancılık tesislerinin havalandırılmasında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Kuluçka makinalarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Ana makinalarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki vb.
  

4.13.4.Bahçe

Bahçe mekanizasyonunda ürünlerin ekilmesinden/dikilmesinden hasadına kadar geçen süreçte elektrikle çalışan tarımsal mekanizasyon araç ve gereçleri çok az sayıdadır. Buna karşın meyve ve sebze gibi ürünlerin uzun süre bozulmadan korunabilmesi amacıyla yaygın olarak kullanılan teknolojiler arasında soğuk hava depoları önemli bir yer tutmaktadır. Soğuk hava depoları elektrik enerjisinin yoğun olarak kullanıldığı alanlardan biridir. Bu tesislerde yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan elektrik enerjisi rahatlıkla kullanılabilir. Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri de bu çerçevede kullanılabilecek enerji üretim sistemleri arasında yer almaktadır.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin bahçecilik tesisleri ile ilgili uygulama alanları:

• 
  Soğuk hava depolarında kullanılan elektrik motorlarının tahriki
  
• 
  Soğuk hava depolarının iç ve dış aydınlatması
  
• 
  Soğuk hava depolarındaki otomasyon sistemlerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Bahçe mekanizasyonunda kullanılan elektrikli sistemlerin elektrik gereksiniminin karşılanması (elektrikli budama makinaları vb.)
  

4.13.5.Gıda İşletmeleri

Gerek tarımsal ürünlerin gerekse hayvancılık ile ilgili ürünlerin işlenerek pazara gönderilmesinde gıda işletmeciliği önemli bir yer tutmaktadır. Tarım ve hayvancılıkla ilgili ürünlerin mamul ürün haline getirilmesinde kullanılan neredeyse tüm gıda mekanizasyonunda elektrikle çalışan mekanizasyon araç ve gereçleri kullanılmaktadır. Bu çerçevede yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri de elektrik enerjisi gereksiniminin karşılanmasında kullanılabilecek alternatiflerden birisidir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin gıda işletmeleri ile ilgili uygulama alanları:

• 
  Kurutma tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Tohum temizleme ve sınıflandırma tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Mandıra tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Meyve suyu üretim tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Zeytin işleme tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Soğutma tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Peynir üretim tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Pastörizasyon makinalarının elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Unlu mamul üretim tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Salça üretim tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Dondurma tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması
  
• 
  Diğer gıda üretim tesislerinin elektrik gereksiniminin karşılanması vb.
  

4.13.6.Çiftlik Aydınlatması

Tarımsal işletmelerin faaliyet gösterdiği alanlarda gerek işletme binası içinde, gerek üretim tesislerinde ve gerekse dış ortamlarda aydınlatma uygulamaları yapılmaktadır. Bu aydınlatma sistemleri elektrik enerjisi ile çalışan sistemlerden oluşmaktadır. Bu çerçevede uygun şekilde projelendirilmiş yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri çiftlik aydınlatması için gerekli elektrik enerjisini karşılamak için kullanılabilecek alternatiflerden biridir.

Yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemlerinin aydınlatma ile ilgili uygulama alanları:

• 
  Hayvancılık tesislerinin aydınlatılması
  
• 
  Çiftlik dış mekânlarının aydınlatılması
  
• 
  Çiftlik işletme binasının iç aydınlatmaları
  
• 
  Sera iç ve dış mekânlarının aydınlatılması
  
• 
  Soğuk hava depolarının aydınlatılması
  
• 
  Gıda üretim tesislerinin aydınlatılması vb.
  

4.13.7.İşletme Binası

Tarımsal faaliyetlerin planlandığı ve yönetildiği yer olan işletme binalarının enerji gereksinimi büyük ölçüde elektrik enerjisine dayanmaktadır. Bu çerçevede uygun şekilde projelendirilmiş yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri işletme binaları için gerekli elektrik enerjisini karşılamak için kullanılabilecek alternatiflerden biridir. İşletme binalarında kullanılan başta elektrikli ev aletleri (televizyon, buzdolabı, ısıtıcı, klima vb.) olmak üzere tüm elektrikli sistemlerin enerji gereksinimi yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri ile karşılanabilir.

4.13.8.Kültür Binaları

Son yıllarda eğitimin yaygınlaşması ile tarımsal kesimde de hemen hemen her yerleşim alanında başta okul olmak üzere genel kullanıma açık toplantı salonları, kültür faaliyetlerinin yürütüldüğü özel yapıların sayıları giderek artmaktadır. Bu tip yerlerin gereksindiği elektrik enerjisi de özellikle modern yaşam koşulları (klima vb) düşünüldüğünde oluşturulacak modern anlamdaki ve yüksek verimlilikteki yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri ile karşılanabilir.

4.13.9.Merkezi Isıtma ve Soğutma Sistemleri

Özellikle ısı ve soğutma gereksinimini karşılamak üzere ekonomik ve teknolojik gelişmeye paralel olarak merkezi ısıtma ve soğutma sistemleri kırsal kesimde de yaşam kalitesini arttırmaktadır. Bu sistemlerin çalışma sistemlerinde (pompa, brülör, otomasyon sistemleri vb) elektrik enerjisi gereksinimi bulunmaktadır. Ya tümüyle yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri kullanılarak ya da hibrid yapılar oluşturularak bu sistemlerin enerji ihtiyacı karşılanabilir. Bunun yanında enterkonnekte sistemde oluşabilecek enerji kesilmeleri sırasında anında devreye sokulacak jeneratör sistemleri de yine yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin sistemleri yardımıyla ve özel bağlantı yapıları ile birlikte kullanılabilir.

5.SONUÇ

Bu çalışma ile rüzgâr hızı potansiyeli düşük olan bölgelerde tarımsal elektrifikasyon uygulamalarında kullanılabilecek küçük ölçekli yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemleri tasarlanmış, prototipleri imal edilmiş ve uygulama denemeleri gerçekleştirilmiştir. Bu denemeler sonunda elde edilen veriler kullanılarak yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin verimlilik, güç, enerji üretim kapasitesi ve ekonomik unsurları ortaya konulmuş, ayrıca tarımsal işletmecilik açısından ortaya çıkarabileceği sonuçlar değerlendirilmiştir.

Yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin giriş kesitindeki rüzgâr hızı ile sistem merkezindeki rüzgâr hızı ve rüzgâr gücü arasında istatistiksel olarak yüksek oranda bir ilişki söz konusudur. Bu ilişki giriş kesitindeki rüzgâr hızının artması ile sistem merkezindeki rüzgâr hızının ve rüzgâr gücünün de artması yönündedir. Giriş kesitindeki rüzgâr hızına bağlı olarak sistem merkezindeki rüzgâr hızının artış oranı (verimlilik) rüzgâr türbin sistemleri arasında değişmekle beraber ortalama olarak konik rüzgâr türbin sisteminde yaklaşık %81, panelli rüzgâr türbin sisteminde yaklaşık %71 ve panelsiz rüzgâr türbin sisteminde yaklaşık %90’dır. Giriş kesitindeki rüzgâr hızına bağlı olarak sistem merkezindeki rüzgâr gücünün artış oranı (verimlilik) da rüzgâr türbin sistemleri arasında değişmekle beraber ortalama olarak konik rüzgâr türbin sisteminde yaklaşık %498, panelli rüzgâr türbin sisteminde yaklaşık %410 ve panelsiz rüzgâr türbin sisteminde yaklaşık %600’dür (laboratuvar koşullarında). Ancak giriş kesitindeki rüzgâr hızının artması sistem merkezindeki rüzgâr hızının da verim artışına sebep olmamaktadır. Verim, giriş rüzgâr hızının belirli bir değerinden (≈2 m/s) sonra yaklaşık olarak aynı kalmaktadır. Aynı ilişki yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin giriş kesitindeki rüzgâr gücü ile sistem merkezindeki rüzgâr gücü arasındaki verim artışında da söz konusudur. Yani rüzgâr türbin sistemlerinin giriş kesitindeki rüzgâr gücünün artması verimlilikte fazladan bir artışa sebep olmamakta, verimlilik tüm rüzgâr hızlarında ve rüzgâr güçlerinde yaklaşık olarak sabit kalmaktadır.

Laboratuvar koşullarında yapılan deneme sonuçlarına göre; giriş rüzgâr hızının 5 m/s değerinde panelli rüzgâr türbin sisteminin birim alana düşen merkezdeki rüzgâr gücü değeri 324 W/m², konik rüzgâr türbin sisteminin birim alana düşen merkezdeki rüzgâr gücü değeri 415 W/m² ve panelsiz rüzgâr türbin sisteminin birim alana düşen merkezdeki rüzgâr gücü değeri ise 503 W/m² olarak tespit edilmiştir. Giriş rüzgâr hızının 10 m/s değerinde ise panelli rüzgâr türbin sisteminin birim alana düşen merkezdeki rüzgâr gücü değeri 2354 W/m², konik rüzgâr türbin sisteminin birim alana düşen merkezdeki rüzgâr gücü değeri 3025 W/m² ve panelsiz rüzgâr türbin sisteminin birim alana düşen merkezdeki rüzgâr gücü değeri ise 3877 W/m² olarak tespit edilmiştir. Arazi koşullarında yapılan deneme sonuçlarına göre ise söz konusu değerler daha da yüksek değerlerde saptanmıştır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan 800-7500 kW’lık rüzgâr türbinlerinde birim rotor alanına düşen rüzgâr gücü değeri 200 ile 600 W/m² arasındadır (Nordex, 2012; Enercon, 2012). Türkiye Rüzgâr Enerjisi Atlasına göre ülkemizin en iyi rüzgâr alan yörelerinde 50 m yükseklikte rüzgâr güç yoğunluğu değerleri açık arazilerde 300-500 W/m², kıyılarda 400-700 W/m² ve açık denizlerde ise 600-800 W/m²’dir. Bu veriler göz önüne alındığında proje kapsamında geliştirilen yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin oldukça iyi sonuçlar verdiği görülmektedir.

Marmara, Ege ve Karadeniz Bölgesinde bulunan yörelere ait birim alandan elde edilebilecek enerji değerleri açısından laboratuvar koşullarında yapılan deneme sonuçlarına dayanılarak 10 m yükseklikte konik rüzgâr türbin sistemi ile 2355 kWh/m².yıl’a kadar, panelli rüzgâr türbin sistemi ile 1897 kWh/m².yıl’a kadar ve panelsiz rüzgâr türbin sistemi ile 2917 kWh/m².yıl’a kadar enerji elde edilebileceği görülmektedir. 50 m yükseklik için ise üretilebilecek enerji değerleri ise konik rüzgâr türbin sisteminde maksimum 6462 kWh/m².yıl, panelli rüzgâr türbin sisteminde maksimum 5193 kWh/m².yıl ve panelsiz rüzgâr türbin sisteminde maksimum 8226 kWh/m².yıl’dır. Bu değerler arazi koşullarında yapılan denemelerde daha yüksek tespit edilmiştir. Prototiplerin boyutları büyütülerek enerji üretim kapasitelerinin arttırılması mümkündür.

Ekonomik değerlendirmelere göre ise, proje çerçevesinde tasarlanarak imal edilen ve denemeleri yapılan yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistem prototiplerinin henüz ekonomik olmadıkları, birim enerji üretim maliyetlerinin yüksek olduğu görülmektedir. Buna karşılık büyük rüzgâr türbinlerinin kullanılamayacağı rüzgâr potansiyeline sahip pek çok yörede de kullanılabileceği değerlendirilmektedir.

Çalışma, bağımsız yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin küçük işletmelerde ve tarımsal amaçlı uygulamalarda kullanımı konularında dünya literatüründeki bazı eksiklikleri gidermiştir. Bağımsız ve küçük ölçekli sistemlerin gerek modellemesi gerekse gerçek prototipleri üzerinden uygulamalı denemelerine ilişkin hem ulusal hem de uluslararası literatürde eksik kalan noktalardan bazıları bu proje ile tamamlanmıştır. Çalışma ile ayrıca, rüzgâr hızı potansiyeli düşük olan bölgelerde (Türkiye coğrafyasının % 98’i), rüzgârı yoğunlaştırabilen ve böylece daha yüksek güç değerleri üretebilen sistemlerin geliştirilmesine katkı sağlanmıştır. Çalışmanın etki alanı sadece Türkiye coğrafyasının büyük bir bölümü değil, aynı zamanda dünya coğrafyasının da çok büyük bir bölümüdür. Bu yaygın etki, enerji üretiminin dünya genelinde yerelleşmesine de katkı sağlayabilecek bir unsurdur.

Çalışma sonucunda, küçük ölçekli yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin verimlilik, güç ve enerji üretim kapasitesi açıdan yaygın olarak kullanılan rüzgâr türbinleriyle rekabet edebilecek düzeyde olduğu görülmüştür. Bu durum, söz konusu sistemlerin yaygınlaşmasına katkı sağlayacaktır. Projenin, gelecek dönemlerde tarımsal işletmeler ve ülkemizin enerji üretim/tüketim dengesine de katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bunun yanında gerek ulusal gerekse uluslar arası rüzgâr enerjisi sanayinin yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerine de yatırım yapmasına ve bu sanayi dalının gelişmesine ve yaygınlaşmasına katkısı olacağı değerlendirilmektedir. Çalışma sonucunda, küçük ölçekli yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin ekonomik açıdan ise, yaygın olarak kullanılan rüzgâr türbinleriyle rekabet edebilecek düzeyde bulunmamıştır. Ancak yerli üretimin yaygınlaşması ile birlikte maliyetlerde de bir düşme ve dolayısıyla birim enerji maliyetlerinde ucuzlama beklenebilir. Bu durum gerek rüzgâr türbini üreten sanayiciler için gerek tarımsal işletmeler için ve gerekse ülkemiz için önemli bir katma değer teşkil edebileceği söylenebilir.

Tüm bunların yanında yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin ülkemizdeki ilk örneklerinin oluşturulduğu bu çalışmanın geliştirilmesi gereken yönleri de bulunmaktadır. Yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin en belirgin eksikliği ekonomik olmamasıdır. Bu çerçevede önemli deneyimler de kazanılmıştır ve bu deneyimler yoğunlaştırmalı tip (concentrator) rüzgâr türbin sistemlerinin daha iyi örneklerinin ortaya konulabilmesi için değerlendirilecektir.

Dünyayı insanların yaşamasına uygun halde tutabilmek ve çocuklarımıza daha temiz bir dünya bırakabilmek için temiz enerji kaynaklarının yaygınlaştırılması ve özendirilmesi son derece önem taşımaktadır. Temiz enerji kaynaklarının yaygınlaşmasını sağlamanın ilk ve en önemli yolu da insanlara bu bilinci kazandırmaktır. İklim değişiklikleri, çevresel sorunlar vb. olumsuzluklara fosil kökenli enerji kaynaklarının katkısı büyüktür. Fosil kökenli enerji kaynakları yerine temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının tercih edilmesi gerektiği insanlara doğru bir şekilde anlatılmalıdır. Bu açıdan bakıldığında da temiz ve yenilenebilir bir enerji kaynağı olan rüzgâr enerjisinin tarım sektöründe yaygınlaşmasını teşvik etmek de son derece önem taşımaktadır. Bu bağlamda proje ile elde edilen sonuçlar Tarım Bakanlığına bağlı Tarım İl Müdürlükleri ve Çiftçi Eğitim ve Yayım Şubesi aracılığı ile tarım işletmelerine, Enerji ve Sanayi Bakanlıkları aracılığıyla da sanayi kuruluşlarına ulaştırılacak ve bilgilendirilmeleri sağlanacaktır. Sonuç olarak bu çalışma hem tarım sektörüne hem ülke ekonomisine hem de çevresel etkileri nedeniyle toplumun her kesimine fayda sağlayacaktır.

6.KAYNAKLAR

1. 
   ABED, K.A. ve El-Mallah, A.A., Capacity Factor Of Wind Turbines, Energy, 22, 487-91, (1997).
   
2. 
   ACAROĞLU, M., Alternatif Enerji Kaynakları, Atlas Yayın Dağıtım, İstanbul, (2003). Pp: 341.
   
3. 
   ACKERMANN, T. (Çevirenler: Özşar, Ç. ve Bodur, A.), Güç Sistemlerinde Rüzgâr, Wiley&EMO ISBN: 978-9944-89-740-2, Ankara, (2009). Pp: 733.
   
4. 
   ARAS, H., Wind energy status and its assessment in Turkey, Renewable Energy, 28, 2213-20, (2003).
   
5. 
   BEER, F. P., Johnston, E. R., Mühendisler için Mekanik Cilt II Dinamik, Birsen Yayınevi, İstanbul, (1991). Pp: 420.
   
6. 
   BETZ, A., Wind Energy and Their Utilization by Windmills (Wind-Energie und ihre Ausnutzung durch Windmühlen), Bandenhoeck & Ruprect, Göttingen, (1926).
   
7. 
   BOYLE, G., Renewable Energy Power For A Sustainable Future, Oxford University Press, Glassgow, UK, (2004). Pp: 452.
   
8. 
   CAMPBELL, N., Stankovic, S., Graham, M., Parkin, P., Von Duijvendijk, M., De Gruiter, T., Behling, S., Hieber, J., Blanch, M., Wind energy fort he built environment, Procs., European Wind Energy Conference & Exhibition, Copenhagen-DK, (2001).
   
9. 
   CROME, H., Handbuch Windenergie Technik, Ökobuch, ISBN: 978-3-922964-78-0, Freiburg-Almanya, (2008). Pp: 206.
   
10. 
    ÇALIŞKAN, A., Tarımda Enerji Kullanımı, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Kayseri Şubesi, (2008). Web: http://www.emo.org.tr/ekler/a22c4cad0eaaeae_ek.pdf
    
11. 
    ÇEBİ, H. H., Elektrik Bilgisi, Yüce Yayınları A.Ş., İstanbul, (1999). Pp: 182.
    
12. 
    DURAK, M., Özer, S., Rüzgâr Enerjisi: Teori ve Uygulama, İmpress, Yenimahalle-Ankara, (2008).
    
13. 
    DÜNDAR, C., Canbaz, M., Akgün, N., Ural, G., Türkiye rüzgâr atlası, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Yayınları, No. 2005/04, Ankara (2002).
    
14. 
    EKER, B., Vardar, A., Küçük Rüzgâr Türbinlerinin Tarımsal İşletmelerde Kullanılabilme Olanakları, V. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, İstanbul (2004).
    
15. 
    ENERCON, 2012. Web: http://www.enercon.de/de-de/windenergieanlagen.htm
    
16. 
    ETKB, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, (2012). Web: http://www.enerji.gov.tr/ index.php?dil=tr&sf=webpages&b=y_istatistik&bn=244&hn=244&id=398
    
17. 
    GASCH, R., Twele J., Windkraftanlagen, Vieweg Teubner, Berlin-Almanya (2011). Pp: 587.
    
18. 
    HABALI, S. M., Hamdan, M. A. S., Jubran, B. A., Said, A. I. O., Wind speed and wind energy potential of Jordan, Solar Energy, 38, 59-70, (1987).
    
19. 
    HANUS, B., Stempel, U.E., Das grosse Solar- und Windenergie Werkbuch, Franzis, ISBN: 978-3-645-65070-0, Kevelaer-Almanya (2011).
    
20. 
    HATIRLI, S. A., Özkan, B., Fert, C., An Econometric Analysis of Energy Input-Output in Turkish Agriculture, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 9, 608-623, (2005).
    
21. 
    HAU, E., Wind Turbines: Fundamentals, Technologies, Application, Economics (Chapter 3: Basic Concepts of Wind Energy Converters), Springer-Verlag, Berlin-Germany, (2006). Pp: 67-80.
    
22. 
    HEPBAŞLI, A., Özgener, Ö., A review on the development of wind energy in Turkey, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 8, 257-76, (2004).
    
23. 
    HIROYUKI, U., Masahiro, M., Norihisa, T., Savonius type wind turbine (The influence of wind concentrator), Journal of Japan Solar Energy Society, 30, 35-40, (2004).
    
24. 
    ICONOMY, Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu: Yeşil Ekonomiye Geçiş, Enerji Verimliliği Derneği (ENVER) & Türkiye Enerji Verimliliği Meclisi (TEVEM), Ankara, (2010).
    
25. 
    IMETOS, Meteoroloji istasyonu teknik bilgiler kataloğu, (2010).
    
26. 
    İZLİ, N., Vardar, A., Kurulmuş, F., A Study on Aerodynamic Properties of Some NACA Profiles Used on Wind Turbine Blades, Journal of Applied Sciences, 7, 426-33, (2007).
    
27. 
    JOHNSON, G. L., Wind Enrgy Systems, Electronic Edition, Manhattan, KS, (2001). Pp: 419.
    
28. 
    KAYIŞOĞLU, B., Ülger, P., Termodinamik, T.Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 237, Ankara, (2001).
    
29. 
    KENİSARİN, M., Karslı, V.M., Çağlar, M., Wind power engineering in the world and perspectives of its development in Turkey, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 10, 341-69, (2006).
    
30. 
    KHO, J., Startup gren energy tech installs first small-wind concentrators, Gigaom, (2009). Web: http://gigaom.com/cleantech/startup-green-energy-tech-installs-first-small- wind-concentrators/
    
31. 
    KLUG, H., Basic course in wind energy, German Wind Energy Institute GmbH (DEWI), Istanbul-Turkey, (2001).
    
32. 
    KROHN, S., Morthorst, P. E., Awerbuch, S., The Economics of Wind Energy, The European Wind Energy Association, Belgium, (2009). Pp: 156.
    
33. 
    KURTULMUŞ, F., Vardar, A., İzli, N., Aerodynamic Analyses of Different Wind Turbine Blade Profiles, Journal of Applied Sciences, 7, 633-70, (2007).
    
34. 
    MANWELL, J. F., McGowan, J. G., Rogers, A. L., Wind Energy Explained Theory, Design and Application, John Wiley & Sans Ltd., West Sussex-England, (2002). Pp: 577.
    
35. 
    MATSUSHIMA, T., Takagi, S., Muroyama, S., Characteristics of a highly efficient propeller type small wind turbine with a diffuser, Renewable Energy, 31, 1343-54, (2006).
    
36. 
    MERTENS, S., Wind energy in the built environment: concentrator effects of buildings, Delft University of Technology, Faculty of Aerospace Engineering, (Doktora tezi), Multi-Science, Essex-UK, (2006). Pp: 170.
    
37. 
    MERTENS, S., Wind energy in urban areas: Concentrator effects for wind turbines close to buildings, Refocus, 3, 22-24, (2002).
    
38. 
    MGM, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, (2012). Web: http://www.mgm.gov.tr/
    
39. 
    MÜLLER, G., Jentsch, M.F., Stoddart, E., Vertical axis resistance type wind turbines for use in buildings, Renewable Energy, 34, 1407-12, (2009).
    
40. 
    NORDEX, (2012). Web: http://www.nordex-online.com/2.0/produkte-service.html
    
41. 
    OLIVIERI, D. A., Lamont, P. J., Smaiaa, Computer modelling of a concentrator wind turbine system, Proceedings of the 18th British Wind Energy Association Conference (Wind Energy Conversion 1996), Exeter University, London-UK, (1996). Pp: 69-73.
    
42. 
    Open Energy Info, (2012). Web: http://en.openei.org/wiki/Gateway:U.S._OpenLabs/ Exploring_Resources
    
43. 
    ÖZDAMAR, A., Kavas, M.G., A Research about Wind Turbine Blade Design, Sun Symposium Book of Announcements, Kayseri, (1999) pp: 151-60.
    
44. 
    ÖZTÜRK, H. H., Barut, Z. B., Türkiye Tarımında Enerji Kullanımı, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, (2005). Web: http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/8ef4b66cb25 e92a_ek.pdf?tipi=14&sube=
    
45. 
    PIGGOTT, H., Small Wind Turbine Design Notes, Svendborg, (2006). Web: http://www.scoraigwind.com
    
46. 
    PROTEK, Multimetreler teknik bilgiler kitapçığı, İstanbul, (2011).
    
47. 
    QUASCHNING, V., Regenerative Energysysteme, Hanser, ISBN: 978-3-446-42732-7, München-Almanya, (2011). Pp: 403.
    
48. 
    REHMAN, S., Halawani, M., Mohandes, M., Wind power cost assessment at twenty locations in the Kingdom of Saudi Arabia, Renewable Energy, 28, 573-83, (2003).
    
49. 
    REHMAN, S., Al-Abbadi, N. M., Wind shear coefficients and their effect on energy production, Energy Conversion and Management, 46, 2578-91, (2005).
    
50. 
    REPA, Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Ankara, (2006).
    
51. 
    REPA, Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası (2012). Web: http://www.eie.gov.tr/ yenilenebilir/ruzgar.aspx
    
52. 
    TESTO, Ölçüm cihazları teknik bilgiler kitapçığı, Almanya, (2011).
    
53. 
    TWIDELL, J., Weir, T., Renewable Energy Resources, Taylor & Francis Group, London & New York, (2006). Pp: 625.
    
54. 
    TWWA, The World of Wind Atlases, (2005). Web: http://www.windatlas.dk
    
55. 
    ÜLTANIR, M.Ö., Termodinamik, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 1023, Ankara, (1987).
    
56. 
    VARDAR, A., Eker, B., Design of a Wind Turbine Working with the Continuity Principal, Energy Exploration & Exploitation, 24, 349-60, (2006).
    
57. 
    VARDAR, A., Çetin, B., Cost Assessment of the Possibility of Using Three Types of Wind Turbine in Turkey, Energy Exploration & Exlpoitation, 25, 71-82, (2007).
    
58. 
    VARDAR, A., Alibaş, İ., A Research About Some Wind Turbine Rotor Models Using NACA Profiles, Renewable Energy, 33, 1721-32, (2008).
    
59. 
    YASUYUKI, N., Ayumu, A., Izmui, U., A Study for the Concentrator Augmented Wind Turbine, Wind Energy, 27, 51-55, (2003).
    
60. 
    YÜKSEL, A.N., Sera Yapım Tekniği, Hasad Yayıncılık ISBN: 975-8377-09-4, İstanbul, (2004). Pp: 287.
    
61. 
    ZAHORANSKY, R., Allelein, H.J., Bollin, E., Oehler, H., Schelling, U., Energietechnick, Vieweg Teubner, ISBN: 978-3-8348-1207-0, Berlin-Almanya, (2010). Pp: 483.
    

7.TEŞEKKÜR

Bu proje çalışmasına sağladığı destekten dolayı öncelikli olarak Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumuna teşekkür ederim. TÜBİTAK tarafından sağlanan destek projenin gerçekleştirilmesi açısından son derece önemli olmuş ve gerek proje ekibinin gerekse projede görev alan bursiyerlerin motivasyonuna yardımcı olmuştur. Bu çerçevede Proje Yürütücüsü olarak sağladıkları katkılardan dolayı proje ekibine, başta hocam Prof. Dr. Bülent Eker olmak üzere Doç. Dr. Tolga Tipi ve Doç. Dr. Eşref Işık’a teşekkür ederim. Doktora öğrencim Araş. Gör. Ferhat Kutulmuş ve Yüksek Lisans öğrencilerimiz Onur Taşkın, Emre Coşkun ve Apti Onuk proje’de bursiyer olarak görev almışlardır. Proje ekibi adına kendilerine projeye verdikleri emek ve özveriden dolayı teşekkür ediyorum.

Projenin teknik yönden ilerlemesi sırasında karşılaşılan problemlerde gerek fikirsel, gerek mühendislik ve gerekse de teknik olarak sağladığı değerli katkılardan dolayı başta Macit Orhan Süzen olmak üzere Burak Şenöz ve TURKWATT ekibine teşekkür ederim. Proje çerçevesinde üretilen prototiplerin imalatını kusursuz bir şekilde gerçekleştiren KROMAS firmasına da başta Hüseyin Uğur olmak üzere teşekkürlerimi sunarım. Gerek prototiplerin imalatında gerekse denemeler sırasında Teknisyen olarak görev alan Refai Kurt’a da emek ve özverisinden dolayı teşekkür ederim. Proje çerçevesinde katıldığım “Dünya Rüzgâr Enerjisi Konferansı”nda (WWEC2012) fikirlerine başvurduğum Alman Rüzgâr Enerjisi Birliği (BWE) Başkanı Hermann Albers’e ve Dünya Rüzgâr Enerjisi Birliği (WWEA) Genel Sekreteri Stefan Gsänger’e verdikleri fikirlerden dolayı teşekkür ederim.

Proje çalışmaları sırasında gösterdikleri anlayıştan ve verdikleri pratik fikirlerden dolayı eşim Nuray Belgeç Vardar’a ve oğlum Atahan Vardar’a teşekkür ederim.

Proje fiziksel olarak “Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi” ile “Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü Atöyesi”nde yürütülmüştür. Söz konusu alanların kullanımında sağladıkları kolaylıklardan dolayı “Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi”ne ve “Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü”ne teşekkür ederim. Proje ile ilgili yapılan idari işlemler sırasında verdiği fikir ve bilgilerden dolayı Doç. Dr. İsmail Alper Susurluk’a ve sorduğum tüm sorulara anlayışla cevap verdikleri ve yardımlarını esirgemedikleri için başta Saner Dede ve Ahmet Aldemir olmak üzere TÜBİTAK Merkez Ofisi çalışanlarına teşekkür ederim. Ayrıca sağladığı teknik malzeme ve cihaz desteğinden dolayı “Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü” öğretim elemanlarından Araş. Gör. Dr. İlker Kılıç’a ve son olarak da proje için verdikleri emeklerden dolayı “Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Programı” öğrencilerinden Gürbey Karyel’e ve Hilal Erduğan’a, Farabi Programı öğrencilerinden Hakan Alioğlu’na teşekkür ederim.

12/12/2012

Doç. Dr. Ali VARDAR

(Proje Yürütücüsü)

TÜBİTAK

PROJE ÖZET BİLGİ FORMU

Proje No: 110O150

Proje Başlığı: Rüzgâr Hızı Potansiyeli Düşük Kırsal Bölgelerde Tarımsal Elektrifikasyon Uygulamalarına Yönelik Yoğunlaştırmalı Tip (Concentrator) Rüzgâr Türbin Protiplerinin Geliştirilmesi

Proje Yürütücüsü ve Araştırmacılar: Doç. Dr. Ali VARDAR, Prof. Dr. Bülent EKER, Doç. Dr. Tolga TİPİ, Doç. Dr. Eşref IŞIK

Projenin Yürütüldüğü Kuruluş ve Adresi: Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Biyosistem Mühendisliği Bölümü, Tarımsal Enerji Sistemleri A.D., Nilüfer, 16059 BURSA

Destekleyen Kuruluş(ların) Adı ve Adresi: TÜBİTAK

Projenin Başlangıç ve Bitiş Tarihleri: 01.11.2010 – 01.11.2012

Öz (en çok 70 kelime) Bu çalışma ile rüzgâr hızı potansiyeli düşük olan bölgelerde tarımsal elektrifikasyon uygulamalarında kullanılabilecek küçük ölçekli yoğunlaştırmalı tip rüzgâr türbin prototipleri tasarlanmıştır. Sonuç olarak; bu çalışma ile ortaya konulan rüzgâr türbin sistemlerinin birim alan başına ürettiği güç ve enerji değerlerinin günümüzde yaygın olarak kullanılan büyük rüzgâr türbinlerinden daha iyi sonuçlar ürettiği görülmüştür. Buna karşılık, günümüz koşullarında henüz ekonomik olmadığı ancak üzerinde yapılacak yeni optimizasyon çalışmaları ile gelecekte daha ekonomik olabileceği değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Tarımda Enerji Kullanımı, Yoğunlaştırmalı Tip Rüzgâr Türbinleri, Kırsal Enerji Uygulamaları, Prototip

Fikri Ürün Bildirim Formu Sunuldu mu? Evet  Gerekli Değil  Fikri Ürün Bildirim Formu’nun tesliminden sonra 3 ay içerisinde patent başvurusu yapılmalıdır.

Projeden Yapılan Yayınlar: Henüz hazırlık aşamasında (Patent başvurusundan sonra gönderilecek)

Ekte Bulunan “ARDEB Başarı Öyküsü Formu”, “Kazanımlar” Bölümünde Belirtilen Kriterlere Göre Proje Çıktılarınızın Başarı Öyküsü Niteliği Taşıdığını Düşünüyorsanız “ARDEB Başarı Öyküsü Formu”nu doldurunuz.