-
Sanayi:
Fildişi Sahili hariç Batı Afrika’nın en gelişmiş sanayiine sahip olduğu söylenebilir. Hemen hemen tamamına yakın bölümü Başkent Dakar çevresinde yoğunlaşmıştır. Sanayi içerisinde en önemli payı tarıma dayalı sanayi almaktadır. Tarıma dayalı sanayi içerisinde ilk sırada yerfıstığı yağı imalatı gelmektedir.
Buğday ve mısır unu üretimi, bisküvi, süt ürünleri, bira ve alkollü içecekler, işlenmiş tütün, konserve ve balık önemli sektörler olarak değerlendirilebilir. Ayrıca en önemli maden kalemi olan fosfatın işlenmesi de imalat sanayii içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bunların dışında tekstil, deri, kimya, kağıt, paketleme, ağaç ürünleri ve inşaat malzemeleri de sanayi içinde mevcuttur.
Senegal’de pamuk üretiminin yaygınlaşması tekstil sanayiinin gelişmesine olanak sağlamıştır. Ülkede pamuk üretimi, çırçırlama iplik üretimi, dokuma, örgü ve hazır giyim faaliyetleri yürüten işletmeler bulunmaktadır. İplik fabrikalarının sayısı son yıllarda artmıştır. Tekstil ve hazır giyim alanındaki yatırımcılara çeşitli olanaklar sağlanmaktadır.
Gemi taşımacılığının ABD’ye 8 gün, Avrupa’ya 5 gün içinde olması ve UEMOA (Batı Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği) içindeki pamuk üretiminin dış piyasalara çıkış kapısının Senegal olması ülkede bu sektörü önemli kılan faktörlerden bazılarıdır.
Ülkede pamuğun çırçırlama işlemleri SODEFITEX tarafından yapılmaktadır. Bu kuruluş işlenmiş pamukları ihraç etmekte ve bir bölümünü iplik yapan kuruluşlara satmakta olup, kapasitesi 65.000 ton pamuk çekirdeğidir. SOTEXKA-INDOSEN ve ICOTAF (SOTIBA, COSETEX ve ICOTAF’dan oluşmaktadır.) iplik, dokuma, boyama, örgü vb. alanda faaliyet gösteren ihracat ve ithalat yapan iki önemli kuruluştur.
Ülkenin yıllık 8.000 ton iplik, 20 milyon metre dokuma, 8 milyon metre örgü ve 10 milyon metre kumaş ve örülmüş malzeme kapasitesi bulunmaktadır. Senegal; hazır giyim, seyahat malzemeleri kumaşları, nakış ve ev tekstilinde de olanaklara sahiptir. Afrika kumaşları Avrupa ve Amerika piyasalarında orijinal desenleri ve özellikleri sayesinde talep görmektedir. Bu sektörde 100 binden fazla terzi ve en az 100 makine kapasiteli fabrikalar bulunmaktadır.
-
Turizm:
Ülke için en önemli döviz kazandırıcı kalemler arasında turizm sektörü sayılabilir. Dakar, Thies ve Ziguinchar turizmde canlı bölgelerdir. Gelen turistlerin çoğu Avrupalı, yarıdan fazlası ise Fransız’dır.
Turizm sektörü balıkçılık sektöründen sonra gelen ikinci dinamik sektördür. Senegal günümüzde Fransızca konuşulan Afrika ülkeleri arasında turistlerin ilk uğrak noktasını oluşturmaktadır. 2010 yılında ülkeye 1,5 milyon turistin çekilmesi hedeflenmektedir. Bu nedenle ülke turizm sektörünün önündeki zorlukları aşmayı ve bu sektörü geliştirmeyi hedeflemektedir. 1970–1980 arasındaki dönem turizm politikalarının ve turizmde öncelikli alanların ilk olarak belirlenmeye başladığı dönemdir. 1980–1990 arasındaki dönemde turizm alanları yaratılmaya başlanmıştır. 1990–2000 arasındaki dönemde; turizm önemli gelişme kaydetmiştir.
-
Ulaştırma ve Telekomünikasyon Yapısı:
Ülke içi ve komşu ülkeler arası karayolu ulaşım altyapısı hali hazırda çok yetersizdir. Ülke içi taşımacılıkta kontroller çok sıktır; polis ve jandarma tarafından her 100 km’de ortalama 2,3 kontrol yapılmaktadır. Trafik yoğunluğu, yol koşulları ve sık kontrollerden kaynaklanan gecikmeler dikkate alındığında, karayolu taşımacılığı ortalama 6km/saat gibi çok düşük bir hızda yapılabilmektedir.
Ulaşımdaki altyapı yetersizliğinden kaynaklanan maliyetin milli gelirde %4,6 gibi ciddi bir oranda kayba yol açtığı tahmin edilmektedir. Yabancı sermaye yatırımlarının önündeki en büyük engellerden biri de ulaşımda yaşanan sıkıntılardır.
Ekonomik faaliyetlerin %85’inin gerçekleştirildiği Dakar bölgesi içerisinde, 230 milyon Euro tutarında 25 km’lik bir ücretli otoyol inşaasına başlanmıştır. Dakar ile Diamniado kentini birbirine bağlayan otoyolun tamamlanması ile ulaşımın 2 saatten 30 dakikaya düşmesi beklenmektedir. Söz konusu otoyolun hizmete girmesi ile bölgedeki ekonomik faaliyetlerde ciddi bir hızlanma beklenmektedir.
Telekomünikasyon, Senegal’in önemli ve güçlü bir sektörüdür. Son beş yıldır yaklaşık %20 oranında büyüyen telekomünikasyon sektörü GSMH’nın %7’sini oluşturur duruma gelmiştir. Nüfusun yaklaşık %64’ü mobil telefon kullanmaktadır (7,8 milyonun üzerinde). Haziran 2010 itibarıyla ülkenin %87’si kapsama alınmıştır. Mobil telefon aboneliklerinin %99’u ön ödemeli (kontörlü) aboneliklerden oluşturmaktadır. Ekim 2010 itibarıyla sabit telefon aboneliklerinin sayısı 331,5 bin, internet aboneliklerinin sayısı ise 85,3 bindir.
-
Enerji:
Senegal’de elektriğe olan talep devamlı artmaktadır. Buna karşın elektrik üretimi yetersiz ve pahalıdır. Üretim esas olarak dizel ve gaz türbinleriyle sağlanmaktadır. Türbinlerin eski ve yetersiz olması nedeniyle yeterli miktarda elektrik üretilememektedir. Senegal’in kurulu elektrik kapasitesi 2008 verilerine göre 635 Mwatt’tır. 2010 yılı itibarıyla net üretim 2,8 milyar kilowatt/saat (kW/s) olarak gerçekleşmiştir. Nüfusun elektriğe erişim oranı %30’lar civarındadır. Elektriğe kırsal kesimlerdeki erişim oranı ise %9’lara kadar düşmektedir. Elektriğe ulaşabilen kesim de düzenli ve sürekli alamamaktadır. Hemen hemen her gün kesintiler olmakta ve bu kesintiler 10 saate kadar uzayabilmektedir. Ülkenin %25’lik kesimi jeneratörlerle kendi elektriğini kendi üretmektedir. Elektrik kesintileri, ekonomik faaliyetlerin yürütülmesini bıkkınlık ölçüsünde kesintiye uğratmakta ve maliyetlerin artmasına yol açmaktadır. Elektrik kesintileri, ayrıca yabancı sermaye yatırımlarının önündeki en büyük engellerden biridir.
Ülkenin ulusal elektrik şirketi Senelec nakil ve dağıtım sektörlerinde tekeldir. Üretim ise sektörün serbestleştirilmesinden sonra yap-işlet-devret modeli çerçevesinde özel sektöre de açılmıştır. Senelec tek alıcı olarak bağımsız enerji üreticileriyle alım sözleşmeleri imzalamaktadır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR
-
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR
-
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü:
Senegal yılda 200 – 250 milyon dolar civarında doğrudan yabancı sermaye yatırımı çekmektedir. Birlemiş Milletter’in 2011 Dünya Yatırım Raporu’na göre 2010 yılı itibarıyla Senegal’in doğrudan yabancı sermaye stoğu sadece 1,6 milyar dolar civarındadır. Bu da Senegal’in Afrika’da en az doğrudan yabancı sermaye çeken ülkelerden biri olduğunu göstermektedir. Batı Afrika’da bile doğrudan dış yatırımlarda 8. sırada bulunmaktadır.
Pazarda hali hazırda egemenliği ve etkinliği açık bir şekilde görülen Fransa, Senegal’in en büyük ticari ortağı olmanın yanısıra ülkeye en fazla yatırım yapan ülkedir. Fransız yatırımları; telekomünikasyon hizmetleri, petrol dağıtım, gıda üretim, bankacılık, turizm, deniz taşımacılığı, gayrimenkul, bilgisayar, genel ithalat-ihracat, otomotiv gibi sektörlerde yoğunlaşmaktadır. Diğer ülkelerin de benzer alanlara önem verdiği görülmektedir.
Lübnan asıllı Senegal yurttaşları daha çok orta büyüklükte işletmelerle kimya, gıda, tekstil, plastik, sektörlerinde yatırımlar yapmaktadır. Son yıllarda, Fas’ın yatırımları dikkat çekmektedir.Yatırımlarda öncelikli alanlar ise; sağlık, eğitim, taşımacılık, enerji ve su yatırım için dikkat çeken alanlardır.Diğer taraftan, altyapı ve inşaat en fazla yatırım yapılan sektörler olarak; özellikle ulaştırma sisteminin rehabilitasyonu yönünde Dünya Bankası tarafından desteklenen projeler vardır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DIŞ TİCARET
-
DIŞ TİCARET
-
Genel Durum:
Senegal dış ticaretinde sürekli açık veren bir ülkedir. Economist İntelligence Unit verilerine göre 2011 yılı ihracatı 2,4 milyar dolar, ithalatı ise 5,4 milyar dolar civarında bulunmaktadır.
Mevsim koşulları ve kolay ulaşım imkanları değerlendirildiğinde Senegal, AB pazarına tarım ürünleri ihracatı bakımından avantajlı konumda bulunmaktadır. Ancak, AB’nin uyguladığı standartlara ulaşmada sorunları bulunmaktadır.
-
Ülkenin Dış Ticareti:
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar)
|
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012b
|
2013 b
|
İhracat FOB
|
2.097
|
1.975
|
2.413
|
2.594
|
2.784
|
İthalat FOB
|
4.125
|
4.435
|
5.392
|
5.453
|
5.277
|
Dış ticaret hacmi
|
6.222
|
6.410
|
7.805
|
8.047
|
8.061
|
Dış ticaret dengesi
|
-2.028
|
-2.459
|
-2.978
|
-2.859
|
-2.493
|
-
Ürünler'>İhracatında Başlıca Ürünler:
İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar)
|
GTİP
|
Ürünler
|
2009
|
2010
|
2011
|
2710
|
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
|
434.921
|
503.389
|
364.891
|
2809
|
Difosfor pentaoksit; fosforik asit ve polifosforik asitler
|
148.110
|
198.999
|
340.753
|
7108
|
Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde)
|
181.180
|
205.004
|
247.678
|
2523
|
Çimento
|
149.818
|
201.464
|
237.979
|
303
|
Balıklar (dondurulmuş)
|
63.054
|
71.554
|
99.134
|
302
|
Balık (taze/soğutulmuş)
|
86.856
|
78.040
|
81.991
|
0307
|
Yumuşakçalar (canlı/taze/soğutulmuş/dondurulmuş/kurutulmuş/tuzlanmış vs.)
|
49.921
|
42.627
|
81.804
|
1508
|
Yer fıstığı yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)
|
38.487
|
57.810
|
79.392
|
2104
|
Çorba, et suyu ve karışım halindeki homojenize gıda müstahzarları
|
39.817
|
44.584
|
69.270
|
2402
|
Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, sigarillolar ve sigaralar
|
41.416
|
45.417
|
52.586
|
1006
|
Pirinç
|
49.672
|
21.564
|
52.528
|
7213
|
Demir/çelik filmaşin (sıcak haddelenmiş, rulo halinde)
|
28.672
|
24.963
|
40.023
|
7204
|
Demir/çelik döküntü ve hurdaları, bunların külçeleri
|
12.852
|
22.012
|
29.969
|
3304
|
Güzellik/makyaj ve cilt bakımı için müstahzarları
|
27.276
|
26.408
|
29.477
|
7215
|
Demir/çelik çubuklar (diğer)
|
12.731
|
17.265
|
28.300
|
2403
|
Homonize edilmiş tütün ve tütün yerine geçen madde hülasaları
|
23.689
|
24.828
|
28.014
|
0306
|
Kabuklu hayvanlar (canlı/taze/soğutul../donduru../kurutul../ tuzlan.. Vs.)
|
20.618
|
28.488
|
26.614
|
5201
|
Pamuk (kardesiz, taranmamış)
|
12.748
|
20.697
|
24.022
|
7214
|
Demir/çelik çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş, burulmuş, çekilmiş)
|
15.857
|
17.110
|
20.474
|
0402
|
Süt, krema (konsantre edilmiş, tatlandırıcı madde içerenler)
|
11.885
|
13.388
|
19.309
|
1901
|
Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı müstahzarlar
|
1.369
|
2.234
|
19.092
|
2401
|
Yaprak tütün ve tütün döküntüleri
|
22.909
|
17.546
|
19.045
|
2501
|
Tuz, saf sodyum klorür ve deniz suyu
|
15.337
|
15.037
|
18.532
|
8704
|
Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
|
12.332
|
16.844
|
14.535
|
8544
|
İzole edilmiş tel, kablo; diğer
|
|
|
|
-
İthalatında Başlıca Ürünler:
İthal Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar)
|
|
GTİP
|
ÜRÜNLER
|
2009
|
2010
|
2011
|
2710
|
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
|
560.037
|
829.447
|
1.131.373
|
2709
|
Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar)
|
391.812
|
451.222
|
539.288
|
1006
|
Pirinç
|
326.905
|
289.492
|
376.440
|
1001
|
Buğday ve mahlut
|
110.914
|
127.263
|
170.603
|
3004
|
Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)
|
122.833
|
125.779
|
157.382
|
8703
|
Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları
|
143.238
|
145.012
|
155.781
|
7213
|
Demir/çelik filmaşin (sıcak haddelenmiş, rulo halinde)
|
70.780
|
86.430
|
120.835
|
1701
|
Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde)
|
51.480
|
82.509
|
113.955
|
2711
|
Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar
|
70.774
|
88.900
|
103.921
|
0402
|
Süt, krema (konsantre edilmiş, tatlandırıcı madde içerenler)
|
115.292
|
104.034
|
87.399
|
8704
|
Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
|
68.777
|
83.727
|
86.837
|
8517
|
Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar
|
118.646
|
85.515
|
84.017
|
1511
|
Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)
|
39.296
|
24.298
|
81.345
|
-
Başlıca Ülkeler İtibari İle İhracatı:
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracat (1 000 Dolar)
|
ÜLKELER
|
2009
|
2010
|
2011
|
Mali
|
415.317
|
548.418
|
439.571
|
Hindistan
|
155.203
|
209.724
|
356.601
|
İsviçre
|
157.145
|
165.647
|
221.476
|
Gine
|
66.266
|
89.820
|
135.939
|
Fransa
|
121.013
|
96.705
|
112.576
|
Gambiya
|
78.052
|
86.658
|
85.358
|
Moritanya
|
71.588
|
64.985
|
85.160
|
İspanya
|
44.508
|
60.112
|
74.173
|
İtalya
|
51.963
|
46.886
|
69.146
|
Gine Bisau
|
58.438
|
50.011
|
63.769
|
Lübnan
|
18.842
|
43.189
|
55.864
|
Fildişi Sahili
|
58.986
|
52.739
|
54.295
|
Kamerun
|
16.939
|
31.851
|
48.494
|
Burkina Faso
|
23.031
|
26.082
|
41.160
|
Bae
|
27.617
|
36.458
|
39.320
|
Birleşik Krallık
|
79.801
|
19.678
|
36.061
|
Togo
|
19.734
|
20.986
|
28.573
|
Hollanda
|
28.941
|
22.111
|
25.055
|
Portekiz
|
12.515
|
12.482
|
22.435
|
Benin
|
15.371
|
21.102
|
21.217
|
Sierra Leone
|
9.362
|
14.337
|
20.007
|
Çin
|
23.791
|
16.161
|
18.603
|
Ekvator Ginesi
|
7.901
|
17.305
|
18.437
|
Yunanistan
|
25.716
|
16.356
|
17.580
|
Diğer ülkeler toplam
|
429.346
|
391.325
|
450.835
|
Genel Toplam
|
2.017.386
|
2.161.128
|
2.541.70
|
-
Dostları ilə paylaş: |