ma’lumotlari belgili tipga tegishli bo’lgan komponentli fayl belgili yoki matnli deb ataladi. Matnli faylni e’lon qilish quyidagicha bo’ladi:
Nom:TextFile;
Bu yerda:
nom — faylli o’zgaruvchining nomi;
TextFile — tipni ifodalash, ya’ni Nom - matnli fayl o’zgaruvchisi.
1.3. Faylning vazifasi Faylli o’zgaruvchini e’lon qilish faqat fayl komponentining tipini beradi xolos. Dastur faylga ma’lumotlarni yozishi yoki fayldan o’qishi uchun aniq bir fayl ko’rsatilishi kerak, ya’ni, faylli o’zgaruvchini aniq bir fayl bilan bog’lash kerak (fayl nomini berish). Fayl nomi AssignFile protsedurasiga murojaat qilish bilan beriladi. AssignFile protsedurasining ko’rinishi quyidagicha bo’ladi:
AssignFiie(var f, FaylNomi: string)
Faylning nomi Windows qoidalariga bo’ysingan holda beriladi. Quyida AssignFile protsedurasini chaqirishga misollar keltirilgan:
AssignFile(f, 'a:\result.txt');
AssignFile(f, '\students\ivanov\korni.txt');
fname:=('otchet.txt'); AssignFiie(f,fname);
1.4. Faylga yozish Ma’lumotlarni matnli faylga bevosita yozish write yoki writeln buyruqlari yordamida amalga oshiriladi. Bu buyruqning umumiy holda yozilishi quyidagicha bo’ladi:
write (FailliO’zgaruvchi, kiritilayotganRo’yxat) ;
writeln (FailliO’zgaruvchi, kiritilayotganRo’yxat);
bu yerda:
Failli O’zgaruvchi — kiritish bajarilayotgan faylni ifodalovchi o’zgaruvchi;
kiritilayotganRo’yxat - faylga o’zaro vergul bilan ajratib yozilgan kiritiluvchi qiymat. O’zgaruvchining nomi o’rnida satrli konstantalardan foydalansa ham bo’ladi.
Masalan, agar f TextFiie tipidagi o’zgaruvchi bo’lsa, u holda x1 va x2 o’zgaruvchilarning qiymatlarini faylga kiritish buyrug’i quyidagicha bo’ladi:
write(f, 'Tenglama ildizlari', xl, х2);
write va writeln buyruqlarining o’zaro farqi shundaki, writeln buyrug’ida ro’yxatda ko’rsatilgan barcha qiymatlarni kiritib bo’lgandan so’ng faylga “yangi satr” belgisini yozadi, ya’ni, kursorni yangi satrga o’tkazadi.
