Siyasal hükümler : Siyasal hükümler

Bu antlaşmaya göre, imzacı devletler arasında birleşik bir askeri komutanlık oluşturulacak ve diğer devletlerin topraklarında SSCB askerleri bulundurulacaktı.

Pakt’ın ilk eylemi 1956’da Macaristan’daki “Sosyalizm karşıtı” hareketi bastırmak oldu.

TC, blok politikası kapsamında;

• TC, blok politikası kapsamında;

• ABD’ye üslerini açtı,

• ABD’nin çevreleme politikasına katıldı,

• Suriye ve Irak bunalımlarında ABD’nin yanında yer aldı,

1957’de ABD’nin Jupiter füzelerini yerleştirmesine onay verdi,

• 1957’de ABD’nin Jupiter füzelerini yerleştirmesine onay verdi,

• Açıklama: ABD, SSCB’nin orta ve uzun menzilli balistik füzelerinin tehdidine karşılık her NATO üyesi ülkesine nükleer başlık taşıyan orta menzilli Jupiter füzelerinin yerleştirilmesini önerdi.

• Sadece İng, İta ve TC bu öneriyi kabul etti. Bu gelişme TC’nin üzerindeki SSCB tehdidini arttırdı.

1960’da SSCB’nin U-2 Casus uçağını düşüren ABD uçağı TC’den havalandığı için TC-SSCB arasında nota krizi yaşandı.

• 1960’da SSCB’nin U-2 Casus uçağını düşüren ABD uçağı TC’den havalandığı için TC-SSCB arasında nota krizi yaşandı.

• Tüm bunlara rağmen, 1950’lerin sonunda iki blok arasındaki yumuşama TC-SSCB ilişkilerine de yansıdı.

• Bu durum TC açısından olumsuzdu. Çünkü ABD’den alacağı yardımlarda artık stratejik önemini vurgulayamayacaktı.

Boğazlar üzerinde ABD-SSCB Rekabeti:

• Boğazlar üzerinde ABD-SSCB Rekabeti:

• Boğazlar, stratejik öneminden dolayı dönemin iki büyük gücünü karşı karşıya getiriyordu.

• ABD, TC’ye boğazlar konusunda tam destek vermekteydi.

• SSCB ise, boğazlar konusundaki isteklerini 7 Ağustos 1946’da TC, ABD, ve İngiltere’ye verdiği notada açıklıyordu:

Boğazlar her zaman tüm devletlerin ticaret gemilerine açık olmalıdır.

• Boğazlar her zaman tüm devletlerin ticaret gemilerine açık olmalıdır.

• Kıyıdaş devletlerin savaş gemilerine her zaman açık olmalıdır.

• Özel durumlar hariç kıyıdaş olmayan devletlerin savaş gemilerine kapalı olmalıdır.

• Boğazların rejimi ancak TC ve diğer kıyıdaş devletler tarafından belirlenebilir.

• Boğazların savunulmasını TC ve SSCB ortaklaşa sağlamalıdır.

SSCB, bu isteklerini sürekli tekrarlamıştır.

• SSCB, bu isteklerini sürekli tekrarlamıştır.

• ABD, tarih boyunca dönem başkanlarının adlarıyla dünya politikasını ellerinde tutabilmek için doktrinler çıkarmışlardır.

• Bu doktrinler sırayla:

• George Washington’un Veda Mesajı (1796):

• ABD’nin ilk başkanının görevden ayrılırken yabancı ülkelerle mümkün olduğunca çok ticari ve mümkün olduğunca az siyasi bağlar kurulmasını istemesidir.

Avrupa devletleriyle ittifaklara girilmesinin ABD açısından son derece zararlı sonuçlar doğurabileceğini ifade etti.

• Avrupa devletleriyle ittifaklara girilmesinin ABD açısından son derece zararlı sonuçlar doğurabileceğini ifade etti.

• Monroe Doktrini (1823):

• ABD, Avrupa devletlerinin Amerika kıtalarındaki devletleri sömürge haline getiremeyeceğini,

• ABD’nin Avrupa sorunlarına karışmaya niyeti olmadığını,

• Avrupalıların da Amerika sorunlarına karışmaya hakları bulunmadığını vurgular.

Truman Doktrini (1947):

• Truman Doktrini (1947):

• ABD, Batı Avrupa’nın tekrar eski ekonomik ve siyasal gücüne kavuşmasını hedeflemekteydi.

• Truman doktrini; savaş sonrası dönemde ABD’nin 3 temel görevi olduğunu ileri sürer:

• - Avrupa’nın askeri, ekonomik ve siyasal istikrarını sağlamak.

• - bu kıtayı ABD’nin koruyucu nükleer şemsiyesi altına almak.

- ABD’nin önderliğinde Avrupa’nın gücünü dünya ölçüsünde bir savunma için örgütlemek

• - ABD’nin önderliğinde Avrupa’nın gücünü dünya ölçüsünde bir savunma için örgütlemek

• (Bu amaçlara ulaşmak için daha sonra “Marshall Planı” olarak adlandırılan hazırlık çalışmaları başlatılmıştır.)

Türk Dış Politikası açısından;

• Türk Dış Politikası açısından;

• TC-ABD arasında sıcak ilişkilerin gelişmesine ve Sovyet isteklerinin geri çevrilmesine yardımcı olmuştur.

• TC, ABD yanlısı bir dış politika izlemeye başlamıştır.

• Amerikan askeri yardımı çerçevesinde Türk ordusuna verilen malzemenin bakımı ve yedek parça ihtiyaçlarının ancak bu ülkeden sağlanabilmesi, kısa süre sonra yardımların astarının yüzünden pahalı hale gelmesine yol açtı.

Türk İç Politikası açısından;

• Türk İç Politikası açısından;

• Truman Doktrini çerçevesinde TC-ABD yakınlaşmasıyla Türk siyasal hayatı da etkilenmiştir.

•