Sprawozdanie władz uczelni

4. Sytuacja finansowa Uczelni

Sprawozdanie finansowe za 2000 rok zostało szczegółowo przedstawione i przyjęte przez Senat AGH na kwietniowym posiedzeniu Senatu naszej Uczelni.

Uczelnia zakończyła rok budżetowy dodatnim wynikiem finansowym w wysokości 7.982.978 złotych.

Dodatni wynik finansowy Uczelnia osiąga po raz 7 z rzędu. Porównując wynik roku 2000 r. z wynikiem 1999 roku należy stwierdzić, że był on niższy od roku ubiegłego o ponad 7 milionów złotych. Niewątpliwie główną przyczyną było nie wywiązanie się Ministerstwa Edukacji Narodowej z wpłat wszystkich transzy dotacji dydaktycznej przyznanej przez MEN dla AGH decyzją budżetową w marcu 2000 r. Uczelnia nie otrzymała prawie 4 milionów złotych co stanowiło 3,14% przyznanej przez MEN dotacji. Nie wpłynęły na konto bankowe Uczelni również zwyczajowo przekazywane na początku nowego roku akademickiego środki z rezerwy MEN (ok. 2.000.000 zł).

Dodać należy, że uszczuplone zostały także o kwotę 857.100 zł środki przyznane wcześniej przez Ministerstwo Edukacji na Fundusz Pomocy Materialnej dla Studentów co stanowiło 4% całej dotacji na ten fundusz.

Mimo tych trudności udało się zachować płynność finansową, co jest wynikiem starań wszystkich pracowników w pozyskiwaniu pozadotacyjnych przychodów Uczelni, jak również przestrzegania dyscypliny finansowej przez wszystkie jednostki organizacyjne realizujące przyjęty na 2000 rok budżet.

W 2000 roku Akademia finansowana była w :

• 
  46,8% z dotacji MEN,
  
• 
  27,0% z dotacji KBN,
  
• 
  26,2% ze źródeł pozabudżetowych.
  

Struktura poniesionych kosztów kształtowała się następująco:

• 
  59,9% w działalności dydaktycznej,
  
• 
  35,3% w działalności badawczej,
  
• 
  4,8% w pozostałej działalności operacyjnej.
  

Sprawozdanie finansowe jest formą przesyłania informacji o działalności jednostki. Informacja zawarta w sprawozdaniu finansowym jest z kolei podstawą do konstruowania wskaźników finansowych niezbędnych do oceny efektywności ekonomicznej funkcjonowania firmy. Wskaźniki finansowe ilustrują relacje pomiędzy różnymi wielkościami charakteryzującymi sytuację finansową.

Wskaźniki rentowności pozwalają na ocenę zdolności jednostki do tworzenia zysku między innymi na podstawie :

• 
  osiąganych przychodów ze sprzedaży,
  
• 
  zaangażowanego majątku (aktywów).
  

W naszej Uczelni wskaźniki rentowności w latach 1998-2000 ( wg danych na koniec danego roku) przedstawia poniższe zestawienie.

L.p.	Rodzaj wskaźnika	Wyliczenie	1998 r.	1999 r.	2000 r.
1.	Rentowność majątku (%)	wynik finansowy netto suma aktywów	6,53	6,88	3,14
2.	Rentowność sprzedaży netto(%)	wynik finansowy netto przychody ze sprzedaży	6,2	6,66	3,31
3.	Rentowność kapitału własnego(%)	wynik finansowy netto kapitał własny	10,44	11,02	5,28

Wskaźnik rentowności majątku uległ zmniejszeniu, co oznacza, że spadł wypracowany zysk przypadający na jednostkę wartości majątku.

Również wskaźnik rentowności sprzedaży netto jak i wskaźnik rentowności kapitału własnego wykazują tendencje spadkową co jest skutkiem zmniejszenia o prawie połowę wypracowanego dodatniego wyniku finansowego netto w 2000 r. w porównaniu do roku 1999.

Wskaźnik rentowności sprzedaży netto informuje o udziale zysku w wartości sprzedaży.

Wskaźnik rentowności kapitału własnego świadczy o szybkości z jaką się pomnaża kapitał zaangażowany w działalność Uczelni.
Zdolność podmiotu gospodarczego do terminowego regulowania zobowiązań krótkoterminowych (bieżących) tj. o okresie spłaty nie przekraczającym jednego roku można ocenić między innymi na podstawie kształtowania się następujących wskaźników:

• 
  pokrycia zobowiązań bieżących,
  
• 
  obrotu należnościami i inkasa należności w dniach.
  

W Akademii wskaźniki bieżącej płynności finansowej w latach 1998-2000 (wg danych na koniec danego roku) zostały wyliczone w poniższym zestawieniu.

L.p.	Rodzaj wskaźnika	Sposób wyliczenia	1998 r.	1999 r.	2000 r.
1.	Wsk. pokrycia bieżących zobowiązań	środki obrotowe ogółem zobowiązania bieżące	3,13	3,71	3,01
2.	Wsk. obrotu należnościami	sprzedaż netto należności	12,55	12,26	10,94
3.	Wsk. szybkości obrotu należnościami	należności x 365 dni sprzedaż netto	29,09	29,94	33,33

Obniżenie wskaźnika pokrycia bieżących zobowiązań świadczy o niewielkim spadku płynności finansowej Uczelni i oznacza, że w 2000 r. 3,01 razy majątek obrotowy Uczelni pokrywał w ciągu roku zobowiązania krótkoterminowe. Za prawidłowy uznaje się poziom tego wskaźnika oscylujący wokół wielkości 2. Natomiast jeśli obniży się on do 1,5 to ocenia się, że istnieje ryzyko utraty przez jednostkę zdolności do terminowego regulowania zaciągniętych zobowiązań. Jak widać pomimo wspomnianych trudności finansowych wypłacalność Uczelni jest nadal pewna i mocna.

Wskaźnik obrotu należnościami przedstawia liczbę cykli inkasa przeciętnego stanu należności przyjmując za podstawę przychód ze sprzedaży. Oznacza to, że w roku 2000 częstotliwość cyklu obrotu należnościami wyniosła 10,94 i jednocześnie oznacza wydłużenie czasu inkasa tych należności z 29,09 w 1998 r. do 29,94 dni w roku 1999 i aż do 33,33 dni w omawianym roku. Wskaźnik szybkości obrotu należnościami w dniach informuje wprost, że średnio aż 33,33 dni upływa od momentu sprzedaży do chwili wpływu należności (środków) na rachunek bankowy AGH za tę sprzedaż.

Należy podkreślić, że na taką sytuację w 2000 r. decydujący wpływ miały nadal trwające trudności w pozyskiwaniu należności od takich podmiotów gospodarczych jak kopalnie i huty oraz udzielanie przez jednostki organizacyjne AGH (Wydziały) innym podmiotom kredytu kupieckiego, czyli wydłużonych terminów płatności za wykonane prace nawet do 90 dni .