T. C. ÇEvre ve şEHİRCİLİk bakanliği tapu ve kadastro uzmanlik tezi mekansal verilerin datum döNÜŞÜMleri ve kadastroda uygulamalari

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

SONUÇ VE ÖNERİLER

4.1. SONUÇ

Ankara Kadastro Müdürlüğü bünyesinde gerçekleştirilen Gölbaşı ilçesindeki 17 adet köyün Kadastro Yenileme Çalışmaları (22/a Madde Uygulamaları) kapsamında Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi (TKMP) gereğince tüm alanda datum dönüşümünün de yapılması gerekmektedir. Bu amaçla yukarıda verilen dönüşüm uygulamaları gerçekleştirilmiş olup burada sadece elde edilen sonuçlar değerlendirilmekte ayrıntılı bilgiler verilmemektedir.

Dönüşüm uygulamaları sonucunda elde edilen hesap-ölçü farkları Tablo 3.5’te verildiği gibi tespit edilmiştir. Bu tablo incelendiğinde bütün yöntemlerde en küçük farklar ile en büyük farklar hemen hemen birbirine yakın çıkmakta ve herhangi bir yöntemin diğerine üstünlüğü göze çarpmamaktadır.

Bu nedenle; doğru olmaması durumunda verilerin hangi yöntemle olursa olsun dönüşüme tabi tutulmasının doğru sonuç vermeyeceği değerlendirilmektedir. Zira Lodumlu-Öysekent, Gölbaşı-Kızılcaşar’daki yerel deformasyonlardan kaynaklanan hataların dönüşüm sonrasında da aynen görüldüğü anlaşılmaktadır. Dolayısı ile şayet verilerin bütününün ITRF koordinat sisteminde tek ve gerçek olduğuna kanaat getirmek ve artık verilerin bir daha evrakına dönmeden gerçek olarak kullanılması hedef ise kesin ve kabul edilir verilerin üretilmesi gerekmektedir.

Dönüşüm uygulamaları matematik olarak homojen ve tutarlı bölgelerde uygun sonuçlar verebilmektedir. Bu nedenle uygun bölgelerin seçilmesi ve dönüşümlerin bu bölgelerde uygulanması ve komşuluk ilişkilerine dikkate dilmesi gerekmektedir. Kadastral anlamda en küçük bağımsız, homojen ve tutarlı bölge Kadastro/İmar adası olarak tanımlanabilir. Bu nedenle gerekirse tek tek adalar bazında dönüşümler uygulanmalı ve mevcut koordinatlar ITRF96 datumunda dönüştürülerek TAKBİS ortamına aktarılmalı ve kullanıma sunulmalıdır.

Bu bilgiler ışığında yetki alanında dönüşümlerin tamamlanarak mevcut koordinatların ITRF96 datumuna dönüştürülmesi ve TAKBİS ortamına aktarılmasının sağlanması amacıyla Ankara Kadastro Müdürlüğünde aşağıdaki çalışma modelinin uygun olduğu değerlendirilmektedir.

a) Öncelikle tüm adalar ve koordinatların gözden geçirilerek kadastrosu yenilenecek, sayısallaştırılacak ve iyileştirme yapılacak alanların tespit edilmesi ve bunların rapora bağlanması,

b) Özellikle sayısal verisi sonradan üretilen veya üretilen sayısal verisi hatalı olan ada ve bölgelerin tek tek ele alınarak hangi tür yöntemle (yenileme, sayısallaştırma veya iyileştirme) kesin sayısal değer üretileceğine karar verilmesi

c) Özellikle Çankaya merkez gibi metropol alanlarda eski planlar, plan, ortofoto, halihazır harita, zemin ölçüsü gibi veriler aynı anda değerlendirilip hatalı adaların tümünün ölçüsü yenilenerek Belediye ile işbirliği içerisinde İmar kanunun 18. madde uygulaması ile sayısal değerlerin kesin koordinat olarak kullanılabilir hale getirilmesi

d) Bu çalışma sonrasında teknik arşiv fiziki belgelerinin sadece ihtiyaç duyulduğunda kullanılacak veri haline gelmesi ve üretilen koordinatların TAKBİS ortamında kullanıcılara sunulması.

Bu çalışmalar sırasında raporlama,

• 
  Çalışma analizi raporu
  
• 
  Kişisel değerlendirme raporu
  
• 
  İş analizi raporu
  
• 
  Sonuç ve uygulama raporu şeklinde planlanmıştır.
  

Her bir rapor hazırlanırken

• 
  Raporun amacı
  
• 
  Raporda kullanılan veriler
  
• 
  Raporda kullanılan yöntemler ve uygulamalar
  
• 
  Elde edilen sonuçlar
  
• 
  Yapılan kontrol işlemleri
  
• 
  Sonuç ve önerilerin net şekilde belirlenmesi istenecektir
  

Çalışmalar sırasında özellikle proje bazında TUBİTAK ve Üniversite desteğine ilave olarak birinci derece dış kullanıcılar, LİHKAB büroları ve plan yapan özel sektör destekleri de alınacaktır.

Projelerin maddi kaynağının idaremiz tarafından karşılanması, veri tabanı, veri güvenliği ve veri kalitesinin yine idaremizce tek elden sağlanması, teknik altyapının bu argümanlara göre oluşması projenin anlamlı yol kat edişinin göstergesi olacaktır.

Bu programın işlemesinde TAKBİS içerisindeki tüm çevresel faktörler, üst yönetimin desteği, dış kullanıcıların talepleri, entegrasyonun aynı yapılması ve dış kullanıcıların idarelere gelmeden internet üzerinden işlem yapabilme bilgi edinebilmelerinin sağlanması da hedeflenmiştir.

Çalışmalarda kesin sonuç alabilmek için altyapı sorunun aşılması kadar önemli olan olay mevcut yasal altyapının da bu değişikliğe uygun halde olması önemlidir.

Temel hedefi tam ve uyumlu tapu ve kadastro bilgilerinin kurum içi ve kurum dışı kullanıcılar ile sorunsuz çalışmasını sağlayacak kuralların ve projelerin uygulanması esası önem arz etmektedir.

4.2. ÖNERİLER

Elde edilen sonuçlar dikkate alındığında;

a) Dönüşümlerin bütün bölgeyi kapsayacak şekilde uygulanması yerine homojen ve tutarlı olduğu saptanan da/bölge bazında gerçekleştirilmesi,

b) Kadastrosu yenilenecek veya iyileştirilecek bölgelerin ayrıntılı olarak tespit edilmesi,

c) Ada bazında gerekli zemin ölçülerinin TUSAGA-AKTİF sistemi ile gerçekleştirilmesi ve adaların kontrol edilmesi,

d) Belediye başkanlığı ile koordineli olarak İmar Kanunu 18.madde uygulaması ile imar düzenlemesi yapılması ve koordinatların kesinleştirilmesi,

e) Elde edilen koordinatların TAKBİS ortamında kullanıcılara sunulması,

f) Yukarıda verilen çalışmaları içeren bir pilot projenin idaremiz tarafından Çankaya Kadastro Müdürlüğü yetki alanında başlatılması ve burada elde edilecek sonuçlara göre yaygınlaştırılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir.

KAYNAKLAR

Aksoy, Ahmet, Ayan, Tecile, Deniz, Rasim, Global, Bölgesel ve Ülke Jeodezik Ağlar Hakkında, Ankara, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Harita ve Kadastro Mühendisliği Dergisi Sayı 84, 1998, 6-16.

Aktuğ, Bahadır, BÖHHBÜY Kapsamında GPS Çalışmaları, Harita Genel Komutanlığı, t.y.

Aktuğ, Bahadır, Seymen, Salih, Kurt, Mustafa, Parmaksız, Erdem, Lenk, Onur, Sezer, Serdar, Özdemir, Soner, ED-50 (European Datum-1950) ile TUREF (Türkiye Ulusal Referans Çerçevesi) Arasında Datum Dönüşümü, Harita Dergisi Sayı 146, 2011.

Aktuğ, Bahadır, Referans Sistemlerinin Zamansal Evrimi ve Türkiye İçin Ulusal Bir Model: TURES-96, Harita Dergisi, 2005, 133.

Aktuğ, Bahadır, Lenk, Onur, Kılıçoğlu, Ali, Cingöz, A., Özdemir, Soner, Yersel Referans Çerçeveleri ve Türkiye Ulusal Referans Çerçevesi (TUREF), Ankara, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi Bakanlıklararası Harita İşlerini Koordinasyon ve Planlama Kurulu (bhikpk) Sempozyumu, 2009.

AMS, The Adjustment of the first-order triagulation of Turkey, Army Map Service, Vol. 1, AMS TS No. 6576, 1954.

Ayber, A.Hakan, Çankaya Kadastro Müdürlüğü Kapsamında TKMP Projesi Çerçevesinde Yapılan Dönüşüm Çalışmaları Dahil Değerlendirme Raporu ve Sonuçları, Ankara, t.y.

Ayhan, M.Emin, Demir, Coşkun, Lenk, Onur, Kılıçoğlu, Ali, Aktuğ, Bahadır, Açıkgöz, M., Fırat, Orhan, Şengün, Yavuz Selim., Cingöz, A., Gürdal, Mehmet Ali, Kurt, A.İ., Ocak, Mustafa, Türkezer, A., Yıldız, Hasan, Bayazıt, N., Ata, Mustafa, Çağlar, Yalkın, Özerkan, A., Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı-1999A (TUTGA 99A), Ankara, Harita Dergisi Özel Sayı, 2002a.

Ayhan, M.Emin, Demir, Coşkun, Lenk, Onur, Kılıçoğlu, Ali, Aktuğ, Bahadır, Açıkgöz, M., Fırat, Orhan, Şengün, Yavuz Selim., Cingöz, A., Gürdal, Mehmet Ali, Kurt, A.İ., Ocak, Mustafa, Türkezer, A., Yıldız, Hasan, Bayazıt, N., Ata, Mustafa, Çağlar, Yalkın, Özerkan, A., Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı-1999A (TUTGA-99A), Ankara Harita Genel Komutanlığı Harita Dergisi, Özel Sayı, Sayfa 72, No. 16, 2002b.

Ayhan, M.Emin, Demir, Coşkun, Lenk, Onur, Kılıçoğlu, Ali, Aktuğ, Bahadır, Açıkgöz, M., Fırat, Orhan, Şengün, Yavuz Selim., Cingöz, A., Gürdal, Mehmet Ali, Kurt, A.İ., Ocak, Mustafa, Türkezer, A., Yıldız, Hasan, Bayazıt, N., Ata, Mustafa, Çağlar, Yalkın, Özerkan, A., Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı-1999 (TUTGA-99), Teknik Rapor, Ankara, Harita Genel Komutanlığı, 2001.

Bakıcı, Sedat, TUSAGA-AKTİF Projesi ve Koordinat Dönüşüm Çalışmalarına Etkileri, Türkiye Ulusal Dönüşüm Projesi Raporu, 2008.

Başkent, Emin Zeki, CBS Projeksiyon, Trabzon, Karadeniz Teknik Üniversitesi, 2010.

Bildirici, İ.Öztuğ, Datum, Projeksiyon, Koordinat Sistemleri, Konya-Karaman İllerindeki Harita Mühendislerinin Uydu Teknikleri Alanındaki Mesleki Eğitim ve Uygulamaları Eğitim Projesi, Konya, t.y.

Boucher, Claude, Altamimi, Zuheir, The ITRF and its Relationship to GPS, GPS World, Vol. 7, No. 9, 1996.

Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği (BÖHHBÜY), Ankara, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 2005.

Coşkun, Demir, Açıkgöz, Mehmet, Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı Noktalarındaki Uzun Periyotlu Koordinat Değişimlerinin (Seküler Hızların) Kestirilmesi, t.y.

Çankaya Kadastro Müdürlüğü Kapsamında TUREF (ITRF96)-ED50 Datumları Arasında Dönüşüm Çalışması Raporu ve Sonuçları, Ankara, 2011.

Çelik, Rahmi Nurhan, Aliosmanoğlu, Şebnem, Özlüdemir, M. Tevfik, TUTGA, Depremler ve Büyük Ölçekli Çalışmalar, İznik, TUJK Yıllık Bilimsel Toplantısı, 2002.

Demir, Coşkun, Kuzey Anadolu Fay Zonu Batı Kesiminde Yatay Yerkabuğu Hareketleri ve Gerinim Birikiminin Belirlenmesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Doktora Tezi, 1999.

Demirkol, E. Ömür, Gürdal, Mehmet Ali, Yıldırım, Abdullah, Avrupa Datumu 1950 (European Datum 1950: ED-50) ile Dünya Jeodezik Sistemi 1984 (World Geodetic System 1984: WGS84) Arasında Datum (Koordinat) Dönüşümü ve Askeri Uygulamaları, t.y.

Demirkol, E Ömür, Yıldırım, Abdullah, Harita Genel Komutanlığı Datum Dönüşüm Projesi Dökümanı, 2002.

Eren, Kamil, Uzel, Turgut, Ulusal CORS Sisteminin Kurulması ve Datum Dönüşümü Projesi, 2008.

Erkanlı, Yılmaz, Koordinatlandırılmış Modelde ve Alanda Enterpolasyon, Kollakasyon Yöntemlerinin Uygulanması ve Neticeleri, Ankara, Harita ve Kadastro Mühendisliği Dergisi, 1986, 56-57.

Ersoy, Nihat, İstanbul Nirengi Çalışmalarının Yersel ve GPS Ölçüleri ile Değerlendirilmesi ve Analizi, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi Doktora Tezi, 1997.

Fırat, Orhan, Lenk, Onur, Avrupa Datumu 1950 (ED-50) ile Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı 1999 (TUTGA-99) Arasında Datum Dönüşümü, t.y.

Güler, Atilla, İnterpolasyon Yöntemleri, Trabzon, Harita Dergisi, Sayı 85, 1978.

Isaak, Edward H., Srivastava, R. Mohan, An ıntroduction to applied geostatistics, New York, Oxford University Pres, 1989.

İnal, Cevat, Yiğit, Cemal Özer, Elipsoidal Yüksekliklerin Ortometrik Yüksekliğe Dönüşümünde Enterpolasyon Yöntemlerinin Kullanılabilirliği, Konya, Selçuk Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü, 2004.

Kara, Tahsin, Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi Eğitimi (TKMP), Antalya, 2011.

Kınık, İbrahim, Büyük Ölçekli Harita Üretiminde TUTGA ve TUSAGA-AKTİF Sistemlerine Dayalı Olarak GNSS Ölçme ve Hesaplama Tekniklerinde Son Gelişmeler, İstanbul, TUJK, 2011.

Kısa, Akın, ED50-ITRF96 Dönüşüm Test Çalışması, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Harita Dairesi Başkanlığı, 2011.

Kısa, Akın, Erkek, Bilal, Ekin, Lütfi, Datum Transformation Of Spatial Data And Application In Cadastre, Ankara, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Harita Dairesi Başkanlığı, 2012.

Lenk, Onur, Türkiye Ulusal GPS Ağı Ölçü ve Değerlendirme Çalışmaları, Teknik Rapor, Ankara, Harita Genel Komutanlığı Jeodezi Dairesi, 2001.

Macedonio, G., Pareschi, M.T., An Algorithm for The Triangulation of Arbitrarily Distributed Points: Aplications to Volume Estimates and Terrain Fitting, Computers and Geosciences, Vol 17, No 7, 1991, 859-879.

Pektekin, Abdullah, Dönüşümler ve Seçmeli Noktalara Göre Programlanması, Ankara, Türkiye II. Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 1989.

Petrie, G., Kennie, T.J.M., Terrain Modelling in Surveying and Civil Engineering, Conference on State of the Art in Stereo and Terrain Modelling British Computers Society, 1986.

Soycan, Metin, GPS Sonuçlarının Dönüşümü Üzerine Bir İnceleme, Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6, Sayı 1-2, 2002, 17-22.

Sukumar, N., Moran, B., Semenov, A., Belikov, V.V., Natural Neighbour Galerkin Methods, International Journal for Numerical Methods in Engineering, 2001, 50, 1-27.

Şahin, Nihat, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün Faaliyetleri, Afyonkarahisar, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Eğitim Seminerleri, 2009.

Tercan, A.Erhan, Saraç, Cem, Maden Yataklarının Değerlendirilmesinde Jeoistatistiksel Yöntemler, Ankara, TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yayını, 1998.

Watson, D.F., Philip, G.M., Triangle Based Interpolation, Mathematical Geology, 1984, 16, 8, 779-795.

Wolf, Paul R., Dewitt, Bon A., Elements of Photogrammetry with Applications in GIS, New York, Mc Graw Hill Companies, 2000.

Yanalak, Mustafa, İnce, Cankurt Dağdal, GPS ile Elde Edilen Elipsoid Yüksekliklerinin Yerel Yükseklik Sistemine Dönüştürülmesi, Ankara, VI. Harita Kurultayı, 1996.

Yanalak, Mustafa, Sayısal Arazi Modellerinde Yükseklik Enterpolasyonu, t.y.

Yaprak, Servet, Arslan, Ersoy, Kriging Yönteminin Geoit Modellemesinde Kullanılabilirliğinin Araştırılması, İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 3, 2008, 51-62.

Yılmaz, Mustafa, Güllü, Mevlüt, Jeodezik Koordinat Dönüşümünde Yapay Sinir Ağları Uygulaması, Ankara, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 2011.

Yiğit, Cemal Özer, Elipsoidal Yüksekliklerin Ortometrik Yüksekliğe Dönüşümünde Kullanılan Enterpolasyon Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Konya, Selçuk Üniversitesi FBE Yüksek Lisans Tezi, 2003.

Yomralıoğlu, Tahsin, Temel Kavramlar ve Uygulamalar, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Trabzon, 2005.

URL1: www.haritaforum.com/dosyalar/JEodezide-Koordinat-sistemleri.pdf (3 Şubat 2012)

URL2: www.acikders.org.tr (12 Mart 2012)

URL3: www.colorado.edu/geography/gcraft/notes/mapproj/mapproj_f.html (22 Mart 2012)

URL4: www.hgk.mil.tr/dergi/makaleler/OZEL_SAYI_16.pdf (6 Nisan 2012)