f. Kadere İman
Allah (c.c.) ezelî ilmiyle kâinattaki olmuş ve olacak her olayı önceden bilir. Bütün hâdiselerin
Allah katında malum ve yazılı olması kaderdir. Bu bilinenlerin gerçekleşmesi, zamanı gelince meydana gelmesine de kaza denir. Bu esas, Kaza ve Kader’e Îman diye de bilinir. Kadere bu haliyle inanmak îcab eder. Allah’ın bilgisinin dışında hiçbir olay vuku bulmaz. İyi olsun, kötü olsun, (hayır-şer) bu böyledir. Buna dair âyetlerden biri şudur:
“Yeryüzünde vuku bulan ve sizin başınıza gelen herhangi bir musîbet yoktur ki, biz onu yaratmadan önce, bir kitapta yazılmış olmasın. Şüphesiz bu Allah’a göre kolaydır.”227
Gerçek irade ve kudret sahibi Allah’tır. Ancak O, insanları sorumlu tutmak için onlara da kısmî bir irade vermiştir. Buna göre kullar, işledikleri fiillerden fert olarak sorumludur. Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat îtikadında Allah yaratıcıdır, kul ise çalışıp kazanan, isteyen olarak o fiilin sahibidir. Yani insanın iradesini sarf ettiği fiil, Allah tarafından yaratılır. Böylelikle sorumluluk kula âittir.
Kaderle birlikte bütün îman esaslarının topluca Cibrîl hadîsinde yer aldığını görmekteyiz.228
|