T. C. GençLİk ve spor bakanliğI
Yüklə 0,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Yusuf Has Hacib ■
505 Hakana yakın bir has hacib vardı Mertti, hakanın sırdaşıydı 506 Küsemiş bir gün onun yanına gitti Sözünü uygunca söyledi 507 Bu hacib onun sözünü dikkatle dinledi İsteği neymiş iyice soruşturdu 508 Küsemiş onun bütün söylediklerini cevapladı İsteği nedir, kimdir anlattı -Hacibin Küsemiş’e cevabı- 509 Hacib dedi: Önce bana gelsin Ben onu göreyim, o da beni görsün 510 Sonra duyurayım hakana bunu Hangi gün geleceği belirlensin -Küsemiş’in Ay-Toldı’ya sözü- 511 Küsemiş kalkıp çıktıktan sonra Gelip dedi: Ay-Toldı gün doğdu sana 512 Sen şimdi gidip tanış hacible Dileğin neyse ondan dile 513 Seni görsün, bilsin, işitsin sözünü Kendin söyle ne istediğini 514 Gerçi ben söyledim dediklerini ama Bir de sen kendin açıkla 515 Ne güzel söylemiş dili, gönlü bir Dikkat edilirse bu söz tam yerinde söylenmiştir 516 Başkası da söyler kişinin sözünü Ama kendi işine daha yakındır kendisi 517 Kişi ne denli iyi ve yakın olsa da Düşün, kendinden daha yakın olabilir mi 70 ■ Kutadgu Bilig 518 Yakın birini istiyorsan eğer kendine Kendinden yakını yoktur sözün kısası *** 519 Giyindi Ay-Toldı yerinden kalktı Küsemiş’le çıktı oraya gitti 520 Kapıya gelip, attan inip, yürüyüp girdiler Hacibin adamları gelip karşıladılar *** 521 Küsemiş girip görüştü, tekrar çıktı Onu alıp hacibe götürdü 522 Görüp aldı hacib başköşede yer gösterdi Güzel ve içten sözler söyledi -Hacibin Ay-Toldı’ya sorusu- 523 Sordu hacib: Şimdi gönlün nasıl Gelip nereye indin, yerin nasıl 524 Bildiğin var mı, arkadaş, kardeş Bakanın var mı, yiyecek, içecek, aş 525 Yine sordu, dileğin nedir Ne iş yaparsın, ihtiyacın nedir -Ay-Toldı’nın hacibe cevabı- 526 Bu Ay-Toldı ey hacib dedi İşittim bu Kün-Toğdı hakanı 527 İşittim uzaktan onun ününü Bilgisi ve aklıyla verdiği öğütleri 528 İstedim ki hizmet edeyim ona Hizmete geldim kapısına 529 Hakana hizmet etmek dileğim Hacib uygun görürse sözümü hakana iletsin 71 Yusuf Has Hacib ■ *** 530 Görüp sevdi hacib bu Ay-Toldı’yı Diliyle söyledi ona övgüsünü 531 Yüzünü, görünümünü, davranışını Hepsini iyi gördü, konuşmasını da beğendi 532 Gönlü onu sevdi ve beğendi Hakanın hizmetine bu yarar dedi 533 Ne der işit sevilmiş kişi Sevilenin erdem olur her işi 534 Sevilen kişinin ayıbı erdem olur Sevilmeyenin erdemi kusurdur 535 Bu söze tanık geldi şu söz Oku bunu sen ey iyi öz 536 Gönül kimi severse onun kusuru erdem olur Bütün ters işleri düz, eksiği tam olur 537 Gönül kimi severse onun her şeyi sevilir Gören göze vursa bile görünmez olur -Hacibin Ay-Toldı’ya cevabı- 538 Cevap verdi hacib Ay-Toldı’ya bak Şimdi acele etme işi bana bırak 539 Ben önce hakana sözünü açayım Kim olduğunu, ne istediğini diyeyim 540 Seni bilsin, sonra yüzünü görsün Ucuz tutmasın, sana değer versin 541 Sana gerekenlere ben bakacağım Bütün işlerini severek yapacağım *** 542 Çok güzel sözler söyledi İşini izlerim diye söz verdi 72 ■ Kutadgu Bilig 543 İyi insanlar işte böyle olur Halkın sırtındaki yükü azaltır 544 Ne der işit halkın başında olan Her işini araştırarak yapan insan 545 Devletin başına geçen kimse Halkı yönetmeli iyi töreyle 546 Kimin eli halkı yönetmekte ise O yumuşak huylu ve düzgün tavırlı olmalıdır 547 Kimin sözü halk içinde geçerli ise O tatlı dilli ve alçak gönüllü olmalıdır 548 Dönektir bu devlet, hem yapar hem bozar Kararlı değildir, bıkarsa kaçar 549 Bu kuta inanma, iyilik yap Bugün sendeyse yarın başkasında bil 550 Bu kuta güvenme ey kut bulan Gelen kut bir gün gidecektir 551 Ey devlet sahibi, bu devlet ile Durayım dersen dur sen iyilik ile 552 Sana beylik, ululuk gelirse Kendini küçük tut, ak saçlı olana dek bu ululuk içinde *** 553 Yine dedi hacib, sen git şimdi Sevinçle yaşa, bağladın devlet kuşağını 554 Sen biraz sabret, her işin zamanı var Zamanı gelince açılır kilitli kapılar 555 Yine ne iyi söylemiş bilgili sözünü Bilgili sözü dikkat edersen ipekli kumaş gibi 556 Eğer acele edersen iş uzar, geç kalır Acele yapılmış işler pişmanlıkla sonuçlanır 557 Zamanını gözet, işinde acele etme İş olur zamanı gelince ey bilge 73 Yusuf Has Hacib ■ -Ay-Toldı’nın hacibe cevabı- 558 Ay-Toldı bütün bu sözleri dinledi Kendimi tutup bekleyeyim dedi 559 Hacib beni gördü, dinledi O görüp söylesin uygun vakti 560 Ne zaman hacib isterse beni O zaman geleyim, o söylesin gününü *** 561 Kalkıp çıktı oradan Ay-Toldı Evine gelip girdi, üstünü çıkardı *** 562 Hacib baktı Ay-Toldı’nın tavrı Diğer insanlardan ayrı 563 Dedi: Görmedim hiç böyle birini Halkın arasında akıllı, bilgili 564 Bu türlü kişiler az bulunur Az bulunduğu için adı az olur 565 Hangi nesne az ise o değerlidir Değerli nesne ne kadar aransa da bulunmaz 566 Bu gibi kişiler hakana gereklidir Hakana gereken şey bak ile de gereklidir 567 Erdemli insan herkese yararlıdır Bu erdemle insan dilek ve arzularına ulaşır *** 568 Zamanı geldi hacib hakana meseleyi Ay-Toldı’nın tavrını, asaletini açtı 569 Deyiverdi halini, davranışını Sayıverdi bilgisini, aklını 74 ■ Kutadgu Bilig -Hakanın hacibe cevabı- 570 Dinledi hakan, dedi: Getir hani Nerededir, bir göreyim onu 571 Tam da böyle birini isterdim şimdi Görüp baksa, yapsa beyliğin işlerini 572 Her istediğim oldu, biri kalmıştı Böyle bir kişiye ihtiyacım vardı 573 Haydi git, çağır onu sen bana Ey yiğit insan, çıkar onu huzuruma *** 574 Kalkıp çıktı hacib, kapıya geldi Bir oğlan gönderip haber saldı 575 Bu oğlan koşarak ulaştırdı haberi Ay-Toldı kalkıp sevinçle giyindi 576 Atına binip geldi, kapıda indi Hacib karşıladı onu, içeri aldı 577 Ağırladı onu hacib, saygıyla yer gösterdi Ay-Toldı da edeple oturdu *** 578 Hakanın huzuruna girdi hacib Hakana konuyu arz etti ayakta durup -Hakanın hacibe cevabı- 579 Hakan dedi: Seslen yanıma gelsin Göreyim ben onu, o da beni görsün *** 580 Hacib çıktı, dedi: Ay-Toldı buyur Huzura gir ve talihinin bağını kur |