*2014 yılına ilişkin veri Kırım Özerk Cumhuriyeti ve anti-terör operasyonunun olduğu bölgeler hariçtir Öte yandan, Ukrayna’da 2008 yılındaki global kriz sonrasında 2009 yılında % 9,6 seviyesine yükselen işsizlik oranı yıllar itibariyle düşüş göstermesine rağmen, 2014 yılında ekonomik krizin de etkisiyle %9,3 seviyesine yükselmiştir.
2014 yılının sonu itibariyle Ukrayna’nın toplam dış borcu 126,3 milyar dolar olup, bunun 35,1 milyar doları kamu sektörlerinin borcudur, kalan miktarın 18,7 milyar doları bankaların 72,5 milyar doları da özel sektörün borcudur. 2014 yılında devletin borç miktarı bir önceki yıla kıyasla %10,7 oranında artışla ile 31,7 milyar dolardan 35,1 milyar dolar seviyesine yükselmiştir.
2014 yılında kamu borcu (kamu garantili dâhil) bir önceki yıla göre % 4,38 düşüşle 69,8 milyar dolar seviyesine inmiştir. İç borçlar % 12,6 oranında azalarak 31 milyar dolar seviyesinde ve dış borçlar % 3,2 oranında artarak 38,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Standard & Poor's 2014 yılının sonunda, Ukrayna'nın "CCC" olan kredi notunu “kurtarılması beklenen, iflasa yakın” anlamına gelen "CCC-" ye çekerken, Ukrayna hükümetinin ek bir finansal destek olmadan görevlerini yerine getirememe riskini yansıtan “negatif görünüm” teyit etmiştir. S&P tarafından yapılan açıklamada, IMF’in 2014 yılında Ukrayna'ya aktarması gereken kaynakların geciktiği, azalan döviz rezervleri, ek bir uluslararası finansal desteğin söz konusu olmadığı vurgulanarak, şartlar değişmediği takdirde birkaç ay içerisinde bu riskin kaçınılmaz olacağı belirtilmiştir. IMF'nin kredileriyle dahi Ukrayna'nın sadece kısa bir süre idare edebileceği, ek bir finansal destek olmadığı takdirde, döviz kurundaki bozulmaların, resesyonun, mali dengedeki beklenenden fazla gerçekleşen çöküşün ülkenin finansal ihtiyaçlarını karşılamasında baskı oluşturacağı ifade edildi. Ukrayna'da cari açığın 2015 yılında azalmasının beklendiği ancak sermaye çıkışlarının devam edeceği bildirmiştir.
4.2. Tarım Ukrayna, verimli toprakları ve uygun iklim koşulları ile tarım alanında dünyada en yüksek üretim potansiyeline sahip ülkelerden biridir. Ülke topraklarının yaklaşık % 55'i (34,1 milyon hektar) ekilebilir tarım arazisidir. Kişi başına düşen arazi miktarı 0,87 hektardır. Eski SSCB döneminde; tahıl, et ve süt üretiminin yaklaşık dörtte birlik kısmını tek başına karşılayan Ukrayna'nın şu andaki önemli tarım ürünleri tahıllar, patates, şeker pancarı, ayçiçeği ve soya fasulyesidir. Aynı zamanda başta ayçiçeği olmak üzere bitkisel yağlarda da eskiden olduğu gibi BDT ülkeleri içerisinde en büyük üretici konumundadır.
2001 yılında parlamento tarafından kabul edilerek 2002 yılında yürürlüğe giren arazi yasasına göre “2005 yılından itibaren tarım arazisi satışına izin verilecek” olmasına karşın, 2004 yılından beri söz konusu kanunda müteaddit defalar yapılan değişiklikler ile tarım arazisi satışının serbestleşmesi sürekli ertelenmiştir. Son olarak 20 Kasım 2012 tarihinde Ukrayna Parlamentosu (Verkhovna Rada) daha önce 01 Ocak 2013 tarihine kadar uzatılmış olan moratoryumu 01 Ocak 2016 tarihine kadar tekrar ertelenmiştir. Dolayısıyla, tarım arazilerinin özelleştirilmesi henüz mümkün değildir. Bu durum, tarımsal üretimde verimliliğin arttırılmasını engelleyici bir unsur olarak ortaya çıkmaktadır.
Tarım sektörü zamanla daha rekabetçi hale gelmiş olup, tarım sektöründe faaliyet gösterenler daha verimli üretim modellerine geçiş yapmışlardır.
1990’ların başında GSYİH’nın yaklaşık %20’sini oluşturan tarım kesiminin GSYİH içindeki payı 2014 yılında %11,8 olarak gerçekleşmiş ve tarımsal üretimde %2,8 oranında büyüme kaydedilmiştir. 2014 yılında hububat rekoltesi geçen yıla göre %1,28 oranında artarak 63,86 milyon tona ulaşmıştır. Bunun yanı sıra, ayçiçeği tohumu üretimi % 8,3 oranında ve sebze üretimi % 2,3 oranında düşüş gösterirken şeker pancarı üretimi % 45,8 oranında ve patates üretimi % 6,4 oranında artmıştır.
Ukrayna Başlıca Tarımsal Ürünler Üretimi (Bin Ton)