T. C. Lahey büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ hollanda’nin genel ekonomik durumu ve tüRKİye ile ekonomik-ticari

1.1.2. Yatırımlar ve Mali İşbirliği Alanındaki Gelişmeler

Türkiye ile Hollanda arasında 27.03.1986 tarihinde imzalanan “Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması”nın Hollanda tarafının önerisi üzerine yenilenmesine karar verilmiş ve konuya ilişkin ikinci tur müzakereler 2004 yılı Eylül ayında Lahey’de, üçüncü tur müzakereler ise Aralık 2009’da Ankara’da gerçekleştirilmiştir. Sözkonusu müzakereler sonucunda üzerinde uzlaşılamayan konular hakkında çalışmalar sürdürülmektedir.
“Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı arasında Gelir üzerinden alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması”nın gerek değişen anlaşma politikası, gerek uluslararası vergilendirme anlaşmalarındaki gelişmeler çerçevesinde revize edilmesi için ilk tur görüşmeler 15-19 Ekim 2007 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir. İkinci tur müzakereler için Hollanda tarafının görüşleri beklenmektedir.
Hollanda Ticaret Kurulu (Dutch Trade Board), ülkemizi Rusya ve Hindistan ile birlikte ticari ve ekonomik ilişkilerin en fazla yoğunlaştırılacağı hedef ülkeler arasına almıştır. Hollandalı finans kurumları, ticaret odaları ve büyük danışmanlık şirketleri sık sık Türkiye seminerleri düzenlemekte ve yatırımcıları ülkemize yönlendirmektedir. Hollanda Ekonomik İşler Bakanlığı her yıl ülkemize yönelik ekonomik heyetler organize etmektedir.

2009 yılı itibariyle ülkemizde 1.760 adet Hollanda menşeli sermayeye sahip firma bulunmaktadır. Bu firmaların toplam sermayesi 31,9 milyar dolara ulaşmış olup, Avrupa ülkeleri içinde birinci sırada yer almaktadır. Hollanda sermayeli şirketler, ülkemizde bankacılık, gayri menkul, ticaret, imalat sanayii, inşaat, kimya, ilaç, tıp, telekomünikasyon, lojistik, tekstil, gıda ve tarım ve turizm gibi hemen her sektörde faaliyet göstermektedirler. Ülkemizdeki Hollanda sermayeli şirketler arasında en önemlileri ABN-AMRO Bank, ING Bank, Rabobank, Fortisbank, Unilever, Akzo Nobel, Avea, Vodafone, Unysis, Marshall, MDC, Hugo Boss, Int Logistics, TNT, IBM, Hewlett Packard, Intermedia Machinery, Uzel Traktör, Honeywell Otomotiv, Köytür Milk, Philip-Morris, P&D Nedlloyd’dur.

Bu yatırımlar çerçevesinde, Fortis Bank 2005 yılında Dışbank’ın % 93,3 hissesini satın almıştır. 2006 yılında Vodafone şirketi Telsim hisselerini satın almıştır. ING Bank, Oyakbank’ın tamamını 2,7 milyar dolar karşılığında, Eureko, Garanti Sigorta’nın % 80’ini ve Garanti Emeklilik’in% 15’ini toplam 623 milyon dolar karşılığında, TBIH, Ray Sigorta’nın % 58,2 hissesini 85 milyon dolar karşılığında satın almıştır.
Hollanda Ticaret Kurulu (Dutch Trade Board) tarafından ülkemiz, Rusya ve Hindistan ile birlikte öncelikli ülkeler olarak belirlenmiş olup, mevcut ticari ve ekonomik ilişkiler çerçevesinde, su yönetimi, liman inşaası ve işletilmesi, denizcilik, altyapı, otomotiv, çevre ve atık yönetimi, enerji, yüksek teknolojiye dayalı tarım ve bahçecilik konularının işbirliği yapılabilecek sektörler olarak değerlendirildiği görülmektedir.
Hazine Müsteşarlığı kayıtlarına göre 2009 yılı itibariyle ülkemizden Hollanda’ya ihraç edilen toplam sermaye yaklaşık 4,2 milyar $’a ulaşmış olup, firma sayısı ise 139’dur. Hollanda’daki Türk yatırımcılarının çoğunluğu bankacılık alanında faaliyet göstermekte olup, bunlar arasında Akbank, Anadolubank, Credit Europe Bank (Finansbank) Demir-Halk Bank, Ekonomi Bankası, Garanti Bankası, İş Bankası, Koçbank ve Yapı Kredi Bankası bulunmaktadır.
Diğer taraftan, Hollanda’da yaşayan Türklerin Hollanda’daki yatırımları da artmaktadır. Bu kapsamdaki yatırım tutarının 2,4 milyar Euroya ulaştığı ifade edilmektedir., İşyerlerinin sayısı konusunda 13.500-18.000 arasında değişen farklı rakamlar ifade edilmekle beraber, HOGİAF (Hollanda Genç İşadamları Federasyonu) tarafından yaptırılan bir araştırmaya göre 1993 yılında 5.564 olan işletme sayısı 2009 yılında 18.095’e ulaşmış bulunmaktadır. Yine bu araştırmaya göre bu işletmelerin 53.167 kişiye istihdam sağladığı belirtilmektedir. İşletmelerin faaliyet gösterdiği başlıca sektörler toptan ticaret, perakende ve tamir (%27), emlak ve hizmet (%23), inşaat (%14) ve otel-restoran (%14) sektörleri olarak sıralanmaktadır. Yeni kurulan işletmelerin sigortacılık, bilgi-iletişim gibi hizmet sektörlerine yöneldikleri belirtilmektedir.