T. C. Lahey büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ hollanda’nin genel ekonomik durumu ve tüRKİye ile ekonomik-ticari
Yüklə 2,59 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.3.3. Çalışma ve İşgücü
- 3.3.4. Eğitim ve kültür
3.3.3. Çalışma ve İşgücüHollanda’da 15-65 yaş arası nüfus ve çalışabilir nüfus yıllar itibariyle çok düşük rakamlarda artmaktadır. Buna rağmen 2006 yılına kadar çalışan nüfusta azalma ve sonucunda işsiz nüfusta artış olurken 2006, 2007 ve 2008 yıllarında ekonomide genel olumlu gidişe paralel olarak işsiz nüfus azalmıştır. İşssizlik, 2008 sonunda %3,9 gibi oldukça küçük bir orana düşürülebilmiş, ancak 2008’in ikinci yarısında ve 2009 yılında yaşanan ekonomik ve finansal krizin etkisiyle işsizlik oranı artışa geçerek 2009 yılında % 4,9 olarak gerçekleşmiştir. Table 2: Hollanda’nın Çalışan Nüfus Verileri (1.000 kişi)
Nüfusun gittikçe yaşlanmasıyla potansiyel işgücünün azalarak 2040 yılına kadar dokuz milyona ineceği tahmin edilmektedir. Hollanda’da asgari ücret 23 yaş ve üzerindekiler için aylık brüt 1.398-Euro olup, 23 yaşın altındakiler için belirli oranlara göre değişmektedir. Tablo 3: Hollanda’da Asgari Ücret
3.3.4. Eğitim ve kültürHollanda’da eğitim sisteminin en önemli özelliği, okul kurma özgürlüğünün, anayasanın 23. maddesi altında garantiye alınmış olmasıdır. Bu maddede kişilere, okul kurma özgürlüğü, okullarda eğitimi düzenleme ve inanç özgürlüğüne bağlı olarak okulun ilkelerini belirleme özgürlüğü tanınmaktadır. Dini inanca, eğitsel ve ideolojik görüşlere göre okul kurma ve seçme özgürlüğü tanınmıştır. Kamu okulları; devlet adına eğitim sağlayan, dini ve diğer görünüm ayrımlarını dikkate almadan tüm çocuklara açık olan, kamu hukukuna tabi olan, belediye meclisi ya da bir kamu tüzel kişiliği ya da bir kamu vakfının komisyonu tarafından kurulup yönetilen kurumlardır. Özel okullar ise; özel hukuka tabi olan bir dernek yada vakıf tarafından kurulup yönetilen, kendi dini ve ideolojik inançlarını temel alabilen kurumlardır. Hollanda eğitim sisteminin ikinci önemli özelliği, işletme ve yönetimin okullara devredilmesi ile eğitim politikasının merkezileştirilmesini içiçe barındırmasıdır. Hollanda'da, ülkenin yönetim yapısına uygun olarak, eğitim sisteminin yönetiminde yetkili ve sorumlu üç yönetim birimi vardır: Merkezi hükümet, ülke düzeyinde tüm eğitim sistemini düzenleme sorumluluğunu üstlenmekte ve anayasanın hükümleri doğrultusunda yönetmelikler ve yasama araçlarıyla eğitimi kontrol etmektedir. İl yönetimi başlıca yasal denetim ve yargı görevlerini yerine getirir. Yerel yönetimlerin ise yürütme görevleri bulunmaktadır. Hollanda'da eğitim sistemi, ülke düzeyinde merkezi olarak düzenlendiği ve tüm ülkede ortak bir okul sistemi uygulandığı için, yönetim yönünden merkezi bir nitelik taşır. Buna karşılık, okulların idaresi yerel yönetimlerin sorumluluğunda olduğu için de yerel bir nitelik taşır. Anayasada belirtilen özgürlükleri sağlanabilmesi için; devlete eğitim ve yönetim yönünden aynı programlara ve yasal düzenlemelere bağlı olan resmi ve özel okullara eşit parasal destek sağlama zorunluluğu, yerel yönetimlere de bir kamu görevi olarak eğitim hizmeti sunma sorumluluğu yüklenmiştir. Bu durum, sistem içinde hem okul türlerinin, hem de sistemin yönetim ve denetiminde yetkili olan kuruluşların çeşitlenmesine neden olmuştur. Çünkü, anayasa ile güvence altına alınan kişilerin kendi dünya, dini, eğitsel ve ideolojik görüşlerine uyan eğitim verme ve eğitim alma özgürlüğü nedeniyle, tüm eğitim basamaklarında devlet okullarının yanı sıra çeşitli dini inanç ve mezhep gruplar ile farklı eğitsel ve ideolojik görüşlere sahip özel ve tüzel kişiler (kişiler, dini kurumlar , meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan demek ve birlikler, ticari kuruluşlar gibi) tarafından açılan oldukça geniş bir özel okullar ağı vardır. Bunlar genellikle Katolik ve Protestan okulları olup, Yahudi, Müslüman, Hindu ve hümanist özel okullar da bulunmaktadır. Okullarda din eğitimi zorunlu olmamakla birlikte, isteyenlere dini cemaatlerin görevlendirdiği din görevlileri tarafından din dersleri verilmektedir. Özel okullar, eğer çocuğun ebeveyni okulda öğretilen inanç ve ideolojiyi benimsemiyorsa çocuğu okula kabul etmeme hakkına sahiptir. Resmi ve özel okullar Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan müfredat programını takip ederler. Her iki kurumdan alınan belge ve diplomaların geçerliliği eşittir. Merkezi hükümet, kamu ve özel okullarına aynı geçerli ölçütlere göre ödenek verir. Ancak, özel okulların devlet bütçesinden ödenek alabilmeleri için bu alandaki yasalarda ve hükümet kararlarında belirtilen koşulları yerine getirmeleri gerekir. Zorunlu eğitim 1969 Zorunlu Eğitim Kanunu ile düzenlenmiştir. Buna göre, her çocuk beş yaşına girdiği ay içinde tam gün okula kaydolmak ve kesintisiz 12 yıl eğitim almak zorundadır. Bununla birlikte, çocukların tamamına yakını 4 yaşında okula başlamaktadır. Okula devamın aksatılması konusunda ise, bunun takipçisi belediye yetkilileri olup; kanun, para ve hapis cezası öngörmektedir. Eğitim Basamakları: Hollanda'da eğitim sistemi, temel eğitim, ortaöğretim ve yükseköğretim olmak üzere üç eğitim basamağından oluşur. Temel Eğitim Okulları: Zorunlu eğitim kapsamında 4-12 yaş arasındaki çocukların gittikleri sekiz yıllık okullardır. 1985 yılından itibaren Hollanda’da “ilkokul” kavramı kaldırılmış olup, temel eğitim yasası kapsamında 2 yıllık anaokulları ile 6 yıllık ilkokullar birleştirilerek 8 yıllık temel eğitim okulları oluşturulmuştur. Temel eğitim okullarına başlama yaşı 4’tür. Sekizinci yılın sonunda ülke genelinde yapılan CITO sınavlarında alınan notlara bağlı olarak öğrenciler ortaöğretim kurumlarından birine yönlendirilirler. Ortaöğretim:12-16/18 yaş arasındaki öğrencilerin öğrenim gördükleri, süreleri 4-6 yıl arasında değişen ve ilk dört yılı zorunlu eğitim kapsamında olan ortaöğretim basamağındaki genel eğitim ve mesleki eğitim amaçlı programlar uygulayan okullardır. Oniki yaş civarında sekiz yıllık temel eğitimi bitiren çocuklar için ortaöğretimde üç seçenek bulunmaktadır:
Yükseköğretim: Ortaöğretimi bitiren 18 yaşından büyük öğrencilerin akademik veya mesleki öğrenim gördükleri, süreleri 4-6 yıl olan üniversiteler ve meslek yüksekokullarıdır. HBO denilen meslek yüksek okulları, meslekler için gerekli olan teorik ve pratik eğitim vermektedir. Üniversiteler ise, araştırmayı sürdürmek ve bunların öğretilmesi amacını taşımaktadır. Üniversite ile yüksekokul arasındaki fark ise, üniversitede en az 3 fakülte (tıp fakültesi ve bir matematik veya fizik bilimleri fakültesi) bulunmasından kaynaklanmaktadır. Bu öğretim kurumlarına giriş için aynı yasal kurallar uygulanır ve verdikleri derecelerin değerleri de eşittir. Bu kurumlar tümüyle devlet sorumluluğu altındadır. Hollanda'da yükseköğretim sistemi içinde 10 devlet , üç özel, toplam 13 örgün üniversite vardır. Mesleki eğitime büyük önem verilmekte olup, mesleki eğitimin ağırlığı üniversite düzeyi eğitimde daha öne çıkmaktadır. Meslek yüksek okullarına 383 bin öğrenci kayıtlıyken, üniversitelere 220 bin öğrenci devam etmektedir. Tablo 4: Eğitim Verileri
Kaynak: CBS Yüklə 2,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||