T c maltepe üNİversitesi İnsan ve toplum biLİmleri faküLtesi sosyoloji BÖLÜMÜ sos202 ve soc202 KODLU sosyolojide araştirma yöNTEmleri II dersi
Ğ.Suçlularda benzerlikler var mı? Genel özellikleri var denilebilir mi?
Yüklə 286,24 Kb.
|
Ğ.Suçlularda benzerlikler var mı? Genel özellikleri var denilebilir mi? Katılımcılara göre suçlularda kısmen benzer kısmen farklı özellikler vardır. Katılımcıların bazıları suçluların değil suça iten etmenlerin ortak olduğunu savunmuştur. Kişisel özelliklerin ortak olduğu konusunda ise bilinçsizlik, eğitimsizlik, maddi yetersizlik, psikolojik rahatsızlıklar, yaşanılan çevre gibi özelliklerin önemine dikkat çekilmiştir. ‘’ben çoğunlukla toplumda dışlanmış insanların suç işlemeye daha yatkın olduğunu düşünüyorum’’(02) ‘’ Genel olarak hırsızlar fakir, kumarbazlar hırslı, uyuşturucu kullananlar bilinçsiz,siyasi suçlular da bunun tam tersi olarak bilinçlidir.’’(11) ‘’ Zeki olurlar. Pek bilmiyom ama zeki insanın suç işlemesi daha kolaydır.Iıı…Dünya çağında seri katiller,en büyük suçlular hep zeki insanlardır.’’(30) ‘’Cinsiyet falan yok öyle sınırlandıramam.Yaşı maşı ya yoktur.O semtler falan hikaye ya..’(30) “Fakat suçluların ortak noktada buluşması esasında zordur. Daha çok ortak etmenler söz konusudr.Cahillik, bilinçsizlik, dışlanmışlık…(03)
Katılımcıların çok büyük bir çoğunluğu suça verilen cezaları uygun bulmamakta ve yetersiz görmektedir. Ancak küçük bir kısmı ise yaptırımların yeterli olduğunu ancak uygulanmadığı için eksik olduğunu vurgulamaktadır. ‘’ Bilimsel olarak bunun muhakkak karşılığı vardır ama şu anki tablo gösteriyor ki giderek artan suç oranları verilen cezaların yetersiz olduğunu göstermekte.’’(05) ‘’Suçlulara verilen cezaların uygun değil, daha çok suçu yapmamaya sevk edecek cezalar yok.İşlenen suçlar bağlamında verilen cezaların farklı olması gerekiyor.’’(24) ‘’ Bir ülkede ismini hatırlamıyorum hangi ülke olduğunu idam diye bir şey var.Yani hırsızlık yapanlar veya başka suç işleyenler idam cezasına çarptırılıyor.Herkesin gözünün önünde suç işleyen kişileri idam ettirirlerken o sırada bu idamı izleyen insanların toplanmasını fırsat bilen bazı hırsızlar insanların cebinden para çalmıştır ve en çok hırsızlık yapan ülke ise bu idam cezasının olduğu ülke çıkmıştır.’’(33) ‘’ Yahut fikir suçları… Fikir suçlusu olarak görülüp de hapislere atılan insanlar mevcut. Bunlara uygulanan yaptırımlar bence uygunsuz. Misalen siyasetten dolayı, yalnızca fikirlerini açıkladıklarından ötürü hapislere, hücrelere atılmış insanlara uygulanan, tabii kalınan suçlarda uygunsuz… Suç; devlet olduğu sürece, devlet yapılarının, iktidarın baskıcı olduğu sürece –birey değil de yalnızca kendi menfaatine göre şekillendiği sürece- suç sürekli artmaktadır.”(03) ‘’ Cezalar caydırıcı. Gözümüzü korkutacak derecede cezalar var. Ama maalesef uygulanmıyor. Adalet geç uygulanıyor ve insanlara iltimas geçiliyor.’(06)
Katılımcıların bazıları suçun suçlu bireyler üzerindeki etkisinin olumsuz olduğunu düşünmekte iken kimisi de bu konunun göreceli olduğunu ifade etmiştir. ‘’Bence suçlu insan ile suça itilen insan farklıdır. Çünkü insanlar suçu işleyene bakar neden olduğunu altında yatan ne onunla ilgilenmezler.’’(27) ‘’Cinayet işlemiş bir insan eğer bunu zorla yapmışsa yani isteği dışında gelişen bir olaysa bu kişi bu olaydan dolayı psikolojik rahatsızlıklar çekip yıpranabilir.’’(32) ‘’Çünkü yeterli cezayı almıyor bu suçu işleyenler, insanların da gözü korkmuyor o yüzden hani yapıyor bunları. Belki yeterli bir ceza alırsa gerçekten göz korkutacak bir ceza verirse bu kadar insanlar girişmezler bu olaya.’’(24)
Katılımcılar suç oranlarının gün geçtikçe arttığını ifade etmişlerdir. Bu suçlar arasında özellikle tecavüz, hırsızlık, adam yaralama ve öldürme, gasp, bilişim suçları, terör eylemlerinin olduğunu dile getirmektedirler. ‘’Nüfus artışı ve ekonominin yanı sıra zorlaşan hayat şartlarından dolayı arttığını düşünüyorum. Hayat zorlaştıkça insanlarda tahammülsüzlük artıyor.’’(16) ‘’Bir insanın rızası olmadan ırzına geçilmesinin cezası bu kadar hafif olmamalı ki ülkemizde bu suçlar çok sık işleniyor.Avrupa’da taciz ,tecavüz gibi suçlara daha ağır cezalar veriliyor.Ülkemizde caydırıcı cezalar yok.Bu yüzden suçlar artmaya devam ediyor..’’(21) ‘’ İnsanların gerekli şekilde yetiştirilmediğini düşünüyorum ve bazı duyguların aşılanmadığını düşünüyorum.’’(33) ‘’Kentteki nüfusun artmasıyla birlikte yeni yerleşim yerlerine ihtiyaç duyuldu. Bundan dolayı doğal çevre bozulmak zorunda kalındı. Doğal çevrenin bozulması da bana göre suç. Sonuçta doğada canlı bir varlık ve doğa katlediliyor.’’(05) J.Suça bulaşmış cezasını çekmiş kişilerin topluma kazandırılmalarına nasıl bakarsınız? Katılımcılar suç işleyen bireylerin topluma elbette kazandırılması gerektiğini düşünüyor ve bu durumu destekliyor ancak bazı suçlar için(cinayet, tecavüz, vb.) böyle bir kazandırmanın yapılmaması gerektiğini, bu kişilerin uzun zaman boyunca ceza çekmeleri gerektiğini düşünüyorlar. ‘’Yani başkasının yaptığı işi bir mahkûm da yapabilir. O kişiyi ayırmak, dışlamak doğru değildir. Hem dışlanan ve soyutlanan kişi suç işlemeye daha meyilli olduğu için olabildiğinde o kişiyi toplum benimsemeli. Ben bu şekilde düşünüyorum.’’(33) ‘’Islah evleri bunun için faydalı olabilir. Eğer iyi bir eğitim verilirse hayatına devam edebilir. Eğer sığınabileceği bir yer yoksa suç işlemeye devam edebilir.’’(25) " Bazıları iyi yönde değişime uğrayabiliyor ama maalesef bazıları kurtarılamayacak seviye de oluyor."(01) ‘’ O insanın içindeki güzel duygularının ortaya çıkarılması gerektiğini düşünüyorum ve her insanın kalbine giden bir yol olduğunu düşünüyorum.’’(39) ‘’ Suça bulaşmış ve cezasını çekmiş kişilerin topluma kazandırılması konusunda kişinin pişmanlık seviyesi ve psikolojik durumu önemlidir.’’(02) ‘’ ‘’Suç işleyen bir kişi hapishane gibi yapılarda uzun yıllar tutulduktan sonra topluma kazandırma olamaz.’’(03) K. Bir yakınınız suçlu duruma düşerse hangi koşullarda onunla dostluğunuzu sürdürürsünüz? Katılımcılar suç işleyen yakınlarıyla iletişimini devam ettirip ettirmeyeceğini, bu suçu işlerken bilinçli olup olmadıklarına bağlamışlar ve bu şekilde değerlendirmişlerdir. Kimisi ise büyük bir suç dahi işlemiş olsa duygusal bağlılıktan dolayı irtibatını kesmeyeceğini belirtmiştir. ‘’ Eğer isteyerek yapmışsa ve bunu artık alışkanlık haline getirmişse arama bir mesafe tabiî ki de koyarım. Ama istemeden yaptığı bir durumsa arkadaşlığı sürdürürüm zaten bir sıkıntı olmaz.’’(33) ‘’Samet mesela benim en iyi arkadaşım o katliam yapsa yine benim Samet’im. Yine Samet’im. He ama çok yakınım olmayan biriyle meraba meraba olur. Ben batak oynarken gelip aynı masaya oturamaz ama Samet’i anlarım. Kişiliğini biliyorum neden yaptığını oturturum kafamda gibi.’’(30) “Arkadaşlığımı devam ettirmek için belirli koşullar öne sürmem ve kategorize etmem. Bunu devlet yapar.”(03) ‘’Atıyorum kardeşimse kardeş benim için çok önemli bir faktör. Elimden gelini yapayım onun için, onu uzak tutmak için.”(04) “O suçu tekrarlamayacağına söz verirse ya da bu konuda haklı olduğunu düşünürsem dostluğumu sürdürmeye devam ederim. ‘’(05)
Katılımcılar ile yapılan derinlemesine görüşmeler sonucu üniversite öğrencilerinin suç ve suç algısı hakkında görüşleri ağırlıklı olarak olumsuz olmuştur. Görüşmelere katılanların çoğu Türkiye’de ki suç algısını göz önüne alarak değerlendirmelerde bulundu. Katılımcılar suç kavramını açıklarken büyük ve küçük olmak üzere genel olarak iki kategoride toplamışlardır. Büyük suçları kasten cinayet, cinsel istismar, hırsızlık ve şiddet olarak değerlendirirken; küçük suçları ise yalan söylemek, iftira atmak gibi karşı tarafa zararı az olan suçlar olarak görmüşlerdir. Katılımcıların çoğu büyük suçlar işlemediklerini düşündüklerini söylemişlerdir. Cinsel içerikli suçların yalnızca kadınlara uygulanan suçlar olmadığı ama Türk toplumunun genel algısı göz önüne alındığında cinsel istismara daha çok kadınların maruz kalmış olduğu düşünülmektedir. Katılımcılar suçun nedenlerini genel olarak ekonomik sebepler, eğitim seviyesi, devletin suçların yaptırımı ile ilgili yetersizliği, sosyal medya gibi durumlar olarak görmüşlerdir. Görüşülen kişilerin verdiği cevaplara göre Türk toplumundaki genel suç algısı, yasaların neyi suç olarak görüp görmediği ile ilgilidir. Katılımcıların çoğu suçu suç olarak kabul etmenin niyete bağlı olduğunu düşünmüşlerdir. Katılımcıların büyük çoğunluğu sosyal çevrenin, medyanı ve sosyal medyanın, TV programlarının suç üzerinde etkisi olduğunu ve suç oranlarının gün geçtikçe arttığını ifade etmektedirler. Görüşülen kişiler kentleşmenin; nüfus yoğunluğu, işsizlik, stres gibi nedenlerle suça etkisi olduğunu ve bu etkinin olumsuz olduğunu düşünmektedirler. Katılımcıların çok büyük bir çoğunluğu suça verilen cezaları uygun bulmamakla birlikte yetersiz görmektedirler. Katılımcılar suç işleyen bireylerin topluma kazandırılması gerektiğini düşünüyor ancak cinayet, tecavüz gibi suçları işleyen bireylerin ise kazandırılmaması gerektiğini düşünüyorlar. TEŞEKKÜR Bu araştırmada emeği geçen bütün arkadaşlarımıza ve değerli hocamız aynı zamanda bu araştırmayı bize yapma imkânı veren araştırma yürütücümüz; Sayın Prof. Dr. Belma Akşit'e teşekkür ederiz...
KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si 16 (Özel Sayı I): 104-107, 2014 ISSN: 2147 - 7833, www.kmu.edu.tr https://www.turkcebilgi.com/suc-nedir URL 1 : https://tekniksosyoloji.wordpress.com/2010/04/26/sucun-sosyolojisi-cezanin-felsefesi/ (Erişim Tarihi : 27.05.17) (Ankara Üniversitesi SBF Dergisi , 2008 : 8 ) YILDIRIM, A.(2014). KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si , 16 , 1-7. ISSN: 2147 – 7833 Erkan, Rüstem; Bağlı, Mazhar; Sümer, Faruk Ve Ünver Mahmut, (2002), Sosyal Çevrenin Sokak Çocukluğuna Ve Çocuk Suçluluğuna Etkisi, 1.Ulusal Çocuk ve Suç: Nedenler ve Önleme Çalışmaları Sempozyumu, Türkiye Çocukları Yeniden Özgürlük Vakfı, Ankara. Aslan, Yılmaz, (1991), Hukuka Giriş, Ekin Kitabevi Yayınları, 2. baskı, İstanbul. Bal, Hüseyin, (2003), Hukuk-Hukuk Sosyolojisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayın No: 32, Isparta. BAL, Hüseyin, (1999), Kent Sosyolojisi, Turhan Kitabevi, 1. Baskı, Ankara. Dönmezer, Sulhi, (1994), Kriminoloji, Beta Yayınları, 8. baskı, İstanbul. Özkalp, Enver, (1993), Davranış Bilimlerine Giriş, A.Ü. Açık Öğretim Fak.Yay. No: 75, Ankara. İçli, Tülin, (1993), Türkiye’de Suçlular-Sosyal Kültürel ve Ekonomik Özellikleri, AKM yayını, Sayı: 71, 3. baskı, Ankara. İzkan, Sadettin, (1992), “Türkiye’de Toplumsal Değişme ve Kentleşme Sürecinde Suç ve Suçluluk Olgusuna Sosyolojik bir Yaklaşım”,Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Sivas. Durmaz, Şükrü, (2005), “Bilişim Suçlarının Sosyolojik Analizi”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetim Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Debus, M. 1995. Methodological Review: A Handbook for Excellence in Focus Group Research. Washington: HEALTHCOM. Kümbetoğlu, B. 2008. Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. Bağlam Yayınları, İnceleme-Araştırma 179. ISBN 975-8803-51-4. Neuman, W. L. 2005. Social Research Methods: Quantitative and Qualitative Approaches. (6th Edition) Boston: Allyn and Bacon. ISBN-10: 0205457932; ISBN-13: 978-0205457939.
MALTEPE ÜNİVERSİTESİ, SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ (SOS 202 ve SOC 202) ÜNİVERSİTELİLER SUÇU NASIL TANIMLIYOR, CEZALARI NASIL DEĞERLENDİRİYORLAR? Maltepe Üniversitesinde Yapılan Niteliksel çalışma, 2017 (13 Nisan 2017) GÖRÜŞME ÇERÇEVESİ DG Kodu: (Çalışma planındaki kodlar kullanılacaktır. Ekstra DG yapıldığı takdirde, sonradan bunlara BTA tarafından kod verilecektir.) Görüşmenin kiminle yapıldığı2: Görüşmenin kimler tarafından yapıldığı:Moderatörün adı ve Soyadı: …………………….. Gözlemcinin adı ve Soyadı: …………………….. Görüşmenin tarihi: …………………………….Görüşmenin saati ve süresi: ……………… Görüşmenin yapıldığı yer:…………………….. Tanıtım(Öncelikle kendilerini kabul ettiği için teşekkür edilecek ve hangi kurumdan geldikleri, kim oldukları, ne yapmak istedikleri konusunda açıklama yapılacak ve görüşmenin yaklaşık süresi hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca, isminin değil, fikirlerinin çok önemli olduğu, kendisinden öğrenmeye gelindiği, söyledikleri hiçbir şeyin atlanmak istenmediği vurgulanacak ve teybe kaydetmek üzere izin istenecektir. İzin verilmediği takdirde ısrar edilmeyecektir.) Görüşmenin teybe kaydedilmesini uygun buluyor mu? 1. Uygun 2. Uygun değil. Kişisel özellikler:
Görüşme akışı SUÇ KAVRAMI
DENEYİM
NEDENLER
SUÇLULAR
Tekrar teşekkür ve ayrılma MALTEPE ÜNİVERSİTESİ, SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ (SOS 202 ve SOC 202) ÜNİVERSİTELİLER SUÇU NASIL TANIMLIYOR, CEZALARI NASIL DEĞERLENDİRİYORLAR? Maltepe Üniversitesinde Yapılan Niteliksel çalışma, 2017 (13 Nisan 2017) FORM 1 DERİNLEMESİNE GÖRÜŞME SENARYO GELİŞTİRME FORMU DG Kodu: Görüşmenin kiminle yapıldığı3: Görüşmenin kimler tarafından yapıldığı: Moderatörün adı ve Soyadı: Gözlemcinin adı ve Soyadı:
Adı ve Soyadı:…………………………….. Adı ve Soyadı:…………………………….
Çözümlemeyi yapanların (tam senaryoyu yazanların) dikkatine: Görüşme çözümlenirken (deşifre edilirken), görüşme sırasında sahada tutulan notlar, gözlemler ve ses kayıt cihazı yardımı ile geliştirilen senaryo, bütün ayrıntıları ile yazılacaktır. Tam olarak ne söylenmişse -yanlış telaffuzlar da dahil olmak üzere- her şey aynen yazılacaktır. Hatırlanabildiği ölçüde, kişinin jestleri ve mimikleri de senaryoya yansıtılmaya çalışılacaktır. Moderatör: Benim adım Emine. Maltepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 2. sınıf öğrencisiyim. Arkadaşımla aynı sınıfa devam ediyoruz. Onun ismi de Gülnur. Şimdi de sizi tanıyalım. Mehmet: Benim adım Mehmet. Ben de Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Gemi ve Yat Tasarımı Bölümünde okuyorum. 1. sınıftayım. Moderatör: Nerede doğdunuz? Mehmet: Erzurum’da. Moderatör: Şehirde mi? Mehmet: Evet. Şehirde yaşıyorduk. Moderatör:Hayatınız boyunca en uzun süre nerede yaşadınız? Mehmet: Erzurum’dan geldim geçen sene. Bir buçuk yıldır buradayım. Yani en çok Erzurum’da yaşadım. Moderatör: Liseyi Erzurum’da bitirdiniz, o halde? Mehmet: Evet. (O sırada bir başka bir öğrenci ve çaycı geldi. Diğer arkadaşı Mehmet’e “Neler oluyor?” anlamında göz kıptı. Mehmet “yok bişey, sen de gel!” dedi ve herkese çay ısmarladı. ) Moderatör: Başka özelliklerinizle de sizi tanımak isteriz. Mesela hangi dilleri biliyorsunuz? Mehmet: . . Tüm konuşmalar…….. Moderatör: Çok teşekkürler. Sağ olun, var olun. Bizi çok güzel konuk ettiniz. Hem de çok önemli bilgiler verdiniz, fikirlerinizi tartıştınız. Sizden çok yararlandık. Görüşmenin yapıldığı ortam hakkındaki görüş ve gözlemler: Görüşmenin güven verici olup olmadığı ve değilse nedenleri hakkında bilgi: MALTEPE ÜNİVERSİTESİ, SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ (SOS 202 ve SOC 202) ÜNİVERSİTELİLER SUÇU NASIL TANIMLIYOR, CEZALARI NASIL DEĞERLENDİRİYORLAR? Maltepe Üniversitesinde Yapılan Niteliksel çalışma, 2017 (13 Nisan 2017) FORM 2 DERİNLEMESİNE GÖRÜŞME VERİ ANALİZ FORMU DG Kodu: Görüşmenin kiminle yapıldığı: Görüşmenin kimler tarafından yapıldığı: Moderatörün adı ve Soyadı: Gözlemcinin adı ve Soyadı:
Adı ve Soyadı: Adı ve Soyadı:
Adı ve Soyadı: Adı ve Soyadı: Veri analizi tarihi: .i…………………………….. Veri analizinin saati ve süresi:……………. Görüşmenin teybe kaydedilmesini uygun bulmuş mu? 1. Uygun 2. Uygun değil. Kişisel özellikler:
Veri analizini (değerlendirmeyi) yapan kişi(ler)nin dikkatine: Aşağıda yer alan konu başlıkları çerçevesinde, görüşme sırasında dikkati çeken en önemli fikirler, yaklaşımlar nelerdir? Genel bir değerlendirme yaparak ÖZETLEYİNİZ. Görüşülen kişinin o konuya ilişkin önemli cümlelerini tırnak içinde ve bir font küçülterek yazınız. SUÇ KAVRAMI
DENEYİM
NEDENLER
SUÇLULAR
Yüklə 286,24 Kb. Dostları ilə paylaş:
|