T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliği meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü mesleki ve teknik ortaöĞretim kurumlari mezunlarinin izlenmesi
Yüklə 2,84 Mb.
|
3.2.10. İşverenlerin İşletmelerine Eleman Alırken Meslek Lisesi Mezunlarını Tercih Etmeme Nedenleri İşletmelerinde meslek lisesi mezunu çalıştırmayan işverenlere, işletmelerine eleman alırken meslek lisesi mezunu olanları tercih etmemelerinin nedenlerini öğrenmek amacıyla yöneltilen soruyla ilgili elde edilen bulgular Tablo 33’de verilmiştir. Tablo incelendiğinde işverenlerin yüzde 23,66’sı mesleki bilgilerinin yetersiz olmasından, yüzde 20,53’ü mesleki becerilerinin yetersiz olmasından, yüzde 15,82’si mesleki eğitim almış personele ihtiyacının olmamasından, yüzde 14,82’si fazla ücret istemelerinden, yüzde 14,51’i ise mesleki tutum ve iş alışkanlıklarının yetersiz olmasından dolayı iş yerlerinde meslek lisesi mezunlarını çalıştırmadıkları şeklinde görüş belirtmişlerdir. Bu soruda da işverenlere cevap seçeneklerinden birden fazla seçenek belirtme imkânı verilmiştir. Görüşlerin dağılımına bakıldığında iş yerlerinde meslek lisesi mezunu çalıştırmayan işverenlerin büyük oranda mezunların mesleki bilgilerini yetersiz bulmalarından dolayı mezunları çalıştırmadıkları anlaşılmaktadır. Bu durum işverenlerin yaşanmış tecrübelerinden kaynaklanabileceği gibi ön yargılarının sonucu da olabilir. İşverenlerin, işyerlerinde mesleki eğitim almış personele ihtiyacının olmadığı yönünde (yaklaşık altı işverenden birinin görüş belirtilmiş olması iş kazalarının çokça yaşandığı ve gelişen teknoloji karşısında rekabet gücünü kaybeden işletmeler yönünden değerlendirildiğinde çok manidardır. Buradaki görüşün de yıllar itibariyle benzerlik gösterdiği, mezun tercih etmeyen işverenlerin tercih etmeme nedenleri ve algılarında da bir farklılık olmadığı görülmektedir. TABLO 33 ELEMAN ALIMINDA MESLEK LİSESİ MEZUNLARINI TERCİH ETMEME NEDENLERİ
GRAFİK 27 
3.2.11. Eleman Alırken İşverenlerin En Çok Tercih Ettikleri Yöntemler Tablo 34’de, işverenlerin eleman ihtiyacını karşılamak için izledikleri yöntemleri öğrenmek amacıyla yöneltilen soruyla ilgili elde edilen bulgular verilmiştir. Tablo incelendiğinde, işverenlerin yüzde 34,79’u tanıdık vasıtası ile yüzde 32,33’ü son sınıfta iken işletmelerinde beceri eğitimi/staj yapan öğrencileri istihdam ettiklerini, yüzde 9,86’sı ilan (gazete, internet, vs.) yoluyla, yüzde 8,73’ü ise meslek liseleri aracılığı ile eleman bulduklarını belirtmişlerdir. TABLO 34 İŞLETMEYE ELEMAN ALIRKEN EN ÇOK TERCİH EDİLEN YÖNTEMLER
Bu dağılıma göre işverenlerin büyük oranda işletmelerinde beceri eğitimi/staj yapan öğrencileri ya da daha önceden tanıdıkları veya kendilerine okul yönetimleri ve diğer kişiler tarafından tavsiye edilen elemanları çalıştırdıkları anlaşılmaktadır. Türkiye İş Kurumu aracılığı ile eleman bulanların oranının oldukça düşük (% 6,80) olduğu görülmektedir. Kamuda çalışan mezunların büyük çoğunluğunun Türkiye İş Kurumu aracılığıyla iş bulduğu dikkate alındığında, asli görevi iş gücü ile işvereni buluşturmak olan İŞKUR için bu sonuç manidardır. Bu veriler işveren ve mezun görüşleri arasında bir paralelliğin olduğunu da ortaya çıkarmaktadır. Bu sonuçlar daha önceki yıllardaki e-mezun araştırma sonuçları ile benzerlik göstermektedir GRAFİK 28 3.2.12 Mesleki ve Teknik Eğitim Veren Okullardaki Programlar Hakkında İşverenlerin Bilgi Sahibi Olmaları İşletmelerinin bulunduğu bölgede mesleki ve teknik eğitim veren okullarda uygulanan programlar hakkında işverenlerin bilgi sahibi olup olmadıklarını öğrenmek için yöneltilen sorudan elde edilen bulgular Tablo 35’te verilmiştir. Tablo incelendiğinde işverenlerin okullarda verilen eğitim programları hakkında bilgi sahibi olma konusunda yüzde 40,16’sı “kısmen”, yüzde 25,76’sı “oldukça”, yüzde 17,58’i “çok az”, yüzde 9,80’i ise “hiç” şeklinde görüş belirtirken “çok” diyenlerin oranı sadece yüzde 6,70’tir. Belirtilen görüşlerin dağılımına bakıldığında bölgelerinde bulunan mesleki ve teknik eğitim veren kurumlardaki programlar hakkında işverenlerin yeterli bilgiye sahip olmadıkları ve okullarla işletmeler arasında olması gereken diyalog ve iş birliğinin de sağlanamadığı söylenebilir. Bu veriler, okul ve kurumların bünyesinde açılması gereken programların belirlenmesinde işverenlerin görüşlerinin yeterince alınmadığını, uygulanan programlar konusunda gerekli bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerinin yapılmadığını ortaya çıkartmaktadır. Okulların uyguladıkları tüm programlar konusunda işverenleri bilgilendirmeleri ve görüşlerini almaları okul sanayi iş birliği çerçevesinde önem arz etmektedir. TABLO 35 İŞVERENLERİN MESLEKİ EĞİTİM VEREN OKULLARDAKİ PROGRAMLAR HAKKINDA BİLGİ SAHİBİ OLMA DURUMU
E-mezun web portalının işveren bölümünde, işverenin bulunduğu bölgede mesleki ve teknik eğitim veren okul ve kurumların iletişim bilgileri, bunların bünyesinde bulunan programlar (alanlar/dallar) ve bu programların ders içeriklerinin bulunduğu bir bölümün bulunması bu eksikliğin giderilmesine katkı sağladığı düşünülmektedir. Bu tablo da önceki yılların araştırma sonuçları ile büyük oranda benzerliği ortaya koymaktadır. GRAFİK 29 3.2.13. Mesleki ve Teknik Eğitim Ders Programlarının Hazırlanmasında İşveren Görüşlerinin Alınması Mesleki ve teknik eğitim ders programlarının hazırlanmasında işveren görüşlerine yer verilip verilmediğini öğrenmek amacıyla yöneltilen sorudan elde edilen bulgular Tablo 36’da görülmektedir. Tablo incelendiğinde işverenler mesleki ve teknik eğitim ders programlarının hazırlanmasında görüşlerine ne derecede yer verildiği konusunda yüzde 27,63’ü “hiç”, yüzde 27,40’ı “kısmen”, yüzde 24,78’i “çok az”, yüzde 14,52’si ise “oldukça” şeklinde görüş belirtmişlerdir. Belirtilen görüşlerin dağılımına bakıldığında, mesleki ve teknik eğitim veren kurum yetkilileri ile diğer eğitim yetkilileri tarafından, sorumluluklarındaki okullarda okutulacak ders programlarının içeriğinin belirlenmesi aşamasında iş piyasasının görüş ve önerilerinin alınmadığı söylenebilir. Bu veriler okul-işveren ilişkisinin sağlıklı bir şekilde yürümediğini de ortaya çıkartmaktadır. Nitelikli iş gücü olarak yetiştirilen meslek lisesi mezunlarının çalışacakları işlere daha kolay uyum sağlamaları ve alanlarında başarılı olmaları için okullarda uygulanan programların iş yerlerinde yapılan faaliyetlerle bütünlük içerisinde olması kaçınılmazdır. Bu amaçla programların hazırlanması aşamasında mutlaka işverenlerden görüşleri alınmalı, meslek analizleri yapılırken mutlaka iş piyasasının sürece aktif olarak katılımı sağlanmalıdır. Burada da önceki yıllara göre yeterli bir gelişme olmadığı görülmektedir. TABLO 36 DERS PROGRAMLARININ HAZIRLANMASINDA İŞVERENLERİN GÖRÜŞLERİNE YER VERİLME DURUMU
Mesleki ve teknik ortaöğretim programlarının hazırlanmasında (MEGEP kapsamında) iş dünyası (TİSK, TOBB, TESK, ilgili sendikalar vb.) temsilcilerinin de bir fiil görev almaları gerektiği bilinmektedir. Ancak bu durumdan işverenlerin haberdar olmadıkları ya da gerekli özeni göstermedikleri anlaşılmaktadır. Bilgilendirme konusunda gerek iş dünyasının yetkili kurullarının gerekse MEB.’nın eksikleri olduğu anlaşılmaktadır. GRAFİK 30 3.2.14 Personel Ücretlerinin Belirlenmesinde İşverenlerin Kriterleri İstihdam ettikleri çalışanlara yönelik ücret politikalarını nasıl belirlediklerini öğrenmek amacıyla işverenlere yöneltilen soruyla ilgili elde edilen bulgular Tablo 37’de görülmektedir. Bu soruda da işverenlere seçeneklerden en fazla üç tane belirtme imkânı verilmiştir. Tablo incelendiğinde işverenlerin yüzde 34,28’i verimli çalışma durumuna göre, yüzde 19,68’i çalışma disiplinine göre, yüzde 15,01’i çalışanın yapmakta olduğu işin türü ve önemine göre, yüzde 8,48’i kıdemine göre, yüzde 7,58’i mezun olduğu okula göre, yüzde 3,63’ü ise üstlerine karşı itaatkâr davranmalarına göre verdikleri ücreti belirledikleri şeklinde görüş belirtmişlerdir. TABLO 37 PERSONEL ÜCRETİNİN BELİRLENMESİNDE İŞVERENLERİN DİKKATE ALDIĞI KRİTERLER
Bu dağılımın ortaya çıkardığı sonuç, işverenler ücret politikasını belirlerken, fayda maliyet yönünden bir değerlendirme yapmakta, daha çok üretene daha çok ücret politikası izlemektedir. Çalışanın yapmakta olduğu işin türü ve önemine göre verimli, disiplinli çalışanın daha fazla ücret aldığı anlaşılmaktadır. GRAFİK 31 Yüklə 2,84 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||