Türkiye için sanayi stratejisi açısından belirlenen hedeflere ulaşabilme imkanı, doğru politikaların tasarlanmış ve karara bağlanmış olması kadar, uygulama ve izleme süreçlerinin etkinliğine de bağlı olacaktır. Bu açıdan, sanayi stratejisi tasarımının içsel tutarlılığının sağlanması ve korunmasının yanı sıra, uygulama kapsamındaki düzenleme ve tedbirlerin etkinliğini sürekli olarak izleyen, değişiklik gereksinimlerini zamanında saptayıp düzeltmeler önerebilen bir mekanizmanın işlerlik kazanması da zorunludur.
Türkiye’de, özellikle kamu kurumları arasındaki koordinasyon eksikliği ve sanayi sektörüne ilişkin yeterli veri olmaması, kamudaki karar alma ve uygulama süreçlerinin etkinliğini düşürmektedir. Bu bağlamda, sanayi stratejisinin uygulanmasından sorumlu kurum ve kuruluşların bu görevlerini yerine getirebilmeleri için, görev ve yetkileri ile teşkilat yapıları ve kaynakları arasında uyum sağlanması zorunlu görünmektedir.
Teknolojilerin ve piyasaların hızla geliştiği, ekonominin önceki yıllara oranla çok daha dinamik bir hal aldığı, dünyanın diğer ucundaki bir ülkenin piyasasındaki bir aksaklığın ülkemizdeki piyasaları da anında etkileme riski taşıdığı dikkate alındığında, sanayi stratejisinin bu tür öngörülemeyen gelişmelere cevap verecek şekilde belirli aralıklarla değerlendirilmesi son derece önemlidir. Bu bağlamda, stratejinin uygulanması ve izlenmesi amacıyla, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında toplanacak, gerektiğinde işveren ve işçi temsilcilerinin katılımını da içerecek şekilde ilgili tüm paydaşların katılımıyla bir “İzleme ve Yönlendirme Komitesi” kurulacaktır.
Sanayi stratejisinin etkinliğinin sağlanabilmesi için kamu ve özel sektör işbirliğinin üst düzeyde kurulması önemlidir. Bununla birlikte, Sanayi Stratejisinin ülkemizde etkin bir şekilde uygulanması ve katma değer oluşturabilmesi için, kamu-özel sektör işbirliğinin yanı sıra kamu kurumları arasındaki işbirliğinin ve koordinasyonun sağlanması da büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda öncelikle, sanayi stratejisi kapsamında belirlenmiş hedef ve amaçların gerçekleştirilebilmesi için, sanayi stratejisinin yatay alanlarında faaliyet gösterecek “Girişimler” başlatılacaktır. Söz konusu “Girişimler”, “İzleme ve Yönlendirme Komitesi”ne bağlı olarak çalışacak olup, kamunun eşgüdüm halinde çalışabilmesini sağlayacaktır.
Sanayi stratejisi çerçevesinde, kamu kurumları arasında ortak bir çalışma ve istişare imkânı sağlayacak olan Girişimlere, ilgili kamu kurumlarının uzman düzeyinde katılımı sağlanacaktır. Böylece söz konusu Girişimler, ülkemizde var olan kurumlar arası koordinasyon probleminin çözümüne de katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda, gerek duyulması halinde Girişimlerin çalışma ve toplantılarına özel sektör temsilcilerinin de katılımı sağlanacaktır.
Girişimler, öncelikli olarak, ilgili kamu kurumlarının sanayi stratejisi kapsamında yürüttükleri faaliyetler arasındaki tamamlayıcılığın sağlanmasında aracı olma işlevini görecektir. Aynı zamanda, eylemlerin durumlarının tespitinin, izlenmesinin ve strateji metninin değerlendirilmesinin sağlanması açısından da kritik bir öneme sahip olacaktır. Böylece, sanayi stratejilerinin doğası gereği, farklı aktörler arasında gerçekleştirilmesi gereken koordinasyon sağlanarak, politika sahiplenmesinde karşılaşılan sıkıntılar aşılmış ve mevcut stratejinin proaktif bir takip mekanizması ile işlerliliği ve devamlılığı temin edilmiş olacaktır. Temelde, Girişimler kamu kurumları arasında kurulan çalışma gruplarının, yukarıda belirtilen hedefler doğrultusunda sanayi stratejisi kapsamında çalışmalar yapan sürekli yapılar niteliğinde oluşturulacaktır.
“İzleme ve Yönlendirme Komitesi” ile “Girişimler”in tüm sekretarya faaliyetleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecektir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, stratejinin izlenmesi ve değerlendirilmesinde her türlü sekretarya görevini yürütecektir.
Strateji belgesindeki eylemlere ilişkin durum değerlendirmesi yapmak üzere, altı aylık aralıklarla bir izleme/değerlendirme raporu hazırlanacaktır. Hazırlanan bu raporlar, İzleme ve Yönlendirme Komitesine sunulacaktır. Hedeflerin ve eylemlerin izlenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde “Girişimci Bilgi Sistemi“ çıktılarından da faydalanılacaktır.
Sanayi stratejisi kapsamında faaliyet gösterecek girişimlerin çalışmalarını değerlendirecek olan İzleme ve Yönlendirme Komitesi stratejiye ilişkin uygulama ve izleme mercii olarak görev yapacaktır. Ancak, İzleme ve Yönlendirme Komitesinin bahsedilen görevini sistematik bir şekilde yerine getirebilmesi konusunda girişimler büyük öneme sahip olacaktır. Girişimlerde alınan kararlar ve yapılan çalışmalar tavsiye niteliğinde olup, Girişimlerden elde edilecek çıktılar, İzleme ve Yönlendirme Komitesi tarafından değerlendirilecektir. Bu değerlendirmeler doğrultusunda gerekli hallerde Komite tarafından girişimlere geri besleme sağlanacaktır.
Tüm bu çalışmalar kapsamında, İzleme ve Yönlendirme Komitesi, özel sektör ile kamu kesimi arasında kurulan çeşitli diyalog mekanizmaları ile işbirliği halinde olacaktır. Gerekli hallerde, özel sektör ile kamu sektörünün işbirliği içerisinde olduğu çeşitli platformların gündeminde yer alan konular, İzleme ve Yönlendirme Komitesi’ne ve/veya girişimlere taşınabilecektir. Bu çerçevede, sanayi stratejisine ilişkin tüm konular İzleme ve Yönlendirme Komitesinde görüşülecektir.
Her 6 ayda bir kamu ve özel sektörce İzleme ve Yönlendirme Komitesi’nde değerlendirilen konular gerektiğinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca EKK’ya taşınarak, karar alıcı siyasi iradenin bilgilendirilmesi ve harekete geçirilmesi sağlanacaktır. Bu boyutuyla, sanayi stratejisinin uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda, özel sektör ile işbirliği halinde gerçekleştirilmiş olacaktır.
Sanayi stratejisinin uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi kapsamında kurulacak olan Sekretarya, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı başkanlığında ve konu ile ilgili faaliyetleri fiilen yürüten Sanayi ve Ticaret Bakanlığı personelinden oluşacaktır.
İzleme ve Yönlendirme Komitesi en geç altı ayda bir, girişim toplantıları ise en geç üç ayda bir gerçekleştirilecektir.
Bu bağlamda, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nda politika değerlendirme, düzenleyici etki analizleri yapma, analiz sonuçlarını uygulamaya aktarma, uygulama aşamalarını izleme, raporlama ve hata giderme gibi olağan çalışma mekanizmalarının önünde – başta insan kaynağı olmak üzere – bulunan kısıtları gidermek üzere kurumsal kapasite geliştirilecektir.
