Ta’lim vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi nigora Toshpoiatova, Sayyora Suyunova

Pastki jag' suyagi: 1-mo-
b ila n b u rc h a k ho sil q ilad i. lyar.°^a
^chuqurchasi 2-iyak bo‘rt- 
T 
, 
. masi, 3—tanasi, 4—pastki jag burcha-
U shbu burchak m son hayoti 
gii 5- bo‘g‘im c s ig l, 6 -toj c s ig l.
4

---

davomida doimiy ravishda o ‘zgarib boradi. Yangi tug‘ilgan 
chaqaloqda burchak 140° ga, tishlar chiqqanidan so‘ng 130°— 
138° ga teng b o ‘ladi, yoshi ulg‘ayib tishlari tushib ketganda 
esa burchak yana kattalashadi.
Pastki jag‘ning yuzasi g‘adir-budir b o ‘ladi, sababi, ushbu 
g‘adir-budirliklarga chaynov muskullari birikadi.
Pastki ja g ‘ o ‘zining tuzilish xususiyatiga ko ‘ra tashqi 
ta ’sirlarga chidam lidir, shuning uchun ham yuqori jag ‘ga 
nisbatan pastki jag‘ning deformatsiyasi kam uchraydi.
QATTIQ TANGLAY
Qattiq tanglay hosil b o ‘lishida ikkita suyak ishtirok etadi. 
Bular yuqori jag‘ning tanglay o ‘sig‘i va tanglay suyagining 
gorizontal plastinkasi.
Tanglay suyagi ikkita plastinkadan, y a ’ni vertikal va 
gorizontal plastinkalardan tashkil topgan. Vertikal plastinka 
burun devorini tashkil etishda ishtirok etadi. Gorizontal plastinka 
qattiq tanglayning orqa 1/3 qismini tashkil etadi.
Yangi tug‘ilgan bolada tanglay o ‘simtalari q o ‘shiluvchi 
to ‘qima bilan ajratilgan. Yoshga qarab qo‘shiluvchi to ‘qima 
qavati kamayib, 40—45 yoshlarda tanglay choki suyaklanib 
bitadi va qo‘shiluvchi to ‘qima o ‘m ini suyak to ‘ldira borishi 
bilan chok m a’lum relyefga ega bo‘la boradi. Ayrim insonlarda 
ikkita chokning to ‘qnashgan joyida oval shakldagi suyak 
bo‘rtmasi kuzatiladi. Ushbu suyak bo‘rtmasini tanglay torusi 
deb ataladi.
Qattiq tanglayning ikkita yuzasi og‘iz bo‘shlig‘iga qaragan, 
og‘iz yuzasi va burun b o ‘shlig‘i tubi hisoblangan burun yuzasi 
bor. Ikkala yuza ham shilliq parda bilan qoplangan.
0 ‘rta chiziq b o ‘yicha o ‘rtadagi kesuvchi tishlardan ozgina 
orqaroqda, qattiq tanglay shilliq pardasi ustida uzunchoq silliq 
do‘mboqcha-kesuvchi sorg‘ichcha joylashgan. Bu kesuvchi 
kanal teshigiga to ‘g‘ri keladi. So‘rg‘ichdan ikki tomonga shilliq 
pardaning 3 tadan 6 tagacha ko‘ndalang burmalari ketgan. 
Qattiq tanglayning yumshoq tanglayga o ‘tish chegarasini “A” 
chiziq deb ataladi va olib qo‘yiladigan plastinkali protezlaming 
chegarasi hisoblanadi. Yumshoq tanglay muskullardan tashkil 
topgan.
5

---