Tayvan iqtisodiyoti

Tayvan iqtisodiyoti

Tayyorladi: Ergashev Bunyod

Tayvan, Formoza-Tinch okeanidagi orol, Osiyoning janubiy-sharqiy qirg’oqlari yaqinida, materikdan Tayvan bo’g’ozi orqali ajralgan. Atrofidagi mayda orollar bilan Xitoy pravinsiyasini tashkil etadi. 1887 yilda esa alohida provinsiya qilib ajratildi. 1894-95 yillardagi Yaponiya-Xitoy urushidan so’ng orol yaponlarga o’tdi. Ikkinchi jahon urushida yaponlar yengilgach, Tayvan 1945 yilda Xitoyga qaytarildi. 1949 yilda XXR tashkil etilgach, mag’lub bo’lgan gomindanchilar Tayvanga o’rnashib oldilar va “Xitoy Respublikasi hukumati” ni tuzdilar.. Ikkinchi jahon urushidan so’ng Tayvan iqtisodiy o’sish va eksport bo’yicha dunyoda eng yuqori sur'atlarga ega bo’lib, iqtisodiy jihatdan kuchli ma'muriy tuzilmaga aylangan. Tayanni dunyoning 29 davlati tan olgan. Asosiy savdo hamkorlari-AQSh, Yaponiya, Syangan.

Tayvan, Formoza-Tinch okeanidagi orol, Osiyoning janubiy-sharqiy qirg’oqlari yaqinida, materikdan Tayvan bo’g’ozi orqali ajralgan. Atrofidagi mayda orollar bilan Xitoy pravinsiyasini tashkil etadi. 1887 yilda esa alohida provinsiya qilib ajratildi. 1894-95 yillardagi Yaponiya-Xitoy urushidan so’ng orol yaponlarga o’tdi. Ikkinchi jahon urushida yaponlar yengilgach, Tayvan 1945 yilda Xitoyga qaytarildi. 1949 yilda XXR tashkil etilgach, mag’lub bo’lgan gomindanchilar Tayvanga o’rnashib oldilar va “Xitoy Respublikasi hukumati” ni tuzdilar.. Ikkinchi jahon urushidan so’ng Tayvan iqtisodiy o’sish va eksport bo’yicha dunyoda eng yuqori sur'atlarga ega bo’lib, iqtisodiy jihatdan kuchli ma'muriy tuzilmaga aylangan. Tayanni dunyoning 29 davlati tan olgan. Asosiy savdo hamkorlari-AQSh, Yaponiya, Syangan.

Iqtisodiy istiqbol

2018-yilga kelib, Tayvanda eng ko'p maosh oladigan uchta sohani o'z ichiga oladi: telekommunikatsiya, moliyaviy xizmatlar va kommunal xizmatlar. Tayvan iqtisodiyoti 2015-yilgi global tadbirkorlik indeksi bo'yicha Osiyoda eng yuqori o'rinni egalladi. Hozirda Tayvan boshqa rivojlangan iqtisodiyotlar singari ko'plab iqtisodiy muammolarga duch kelmoqda. Xitoy, Filippin va Vetnam kabi arzonroq ishchi kuchi bo'lgan iqtisodiyotlarga mehnatni ko'p talab qiladigan tarmoqlarni doimiy ravishda ko'chirish istiqbollari bilan Tayvanning kelgusi taraqqiyoti yuqori texnologiyalarga va xizmat ko'rsatishga yo'naltirilgan iqtisodiyotga o'tishga tayanishi kerak. So'nggi yillarda Tayvan o'z savdo bozorlarini muvaffaqiyatli diversifikatsiya qildi va AQShga eksport ulushini 1984-yildagi 49 foizdan 2002-yildagi 20 foizgacha qisqartirdi. Tayvanning Janubi-Sharqiy Osiyo va materikga eksporti tufayli AQShga qaramlik kamayishi kerak. Xitoy o'sib boradi va Evropa bozorlarini rivojlantirishga qaratilgan sa'y-harakatlar natijalarni beradi.Tayvanning JSTga a'zo bo'lishi va Osiyo-Tinch okeanining "mintaqaviy operatsiyalar markazi" ga aylanish istagi iqtisodiy erkinlashtirishni yanada kuchaytirmoqda. Tayvan iqtisodiyoti jahon iqtisodiyotida iqtisodiy marginallashishga duch kelmoqda internatsionalizatsiya va ish haqining pasayishi. Natijada inson resurslari iste'dodlari boshqa joylarda martaba imkoniyatlarini izlashga olib keladi. Tayvandagi korxonalar eng ko'p kichik va o'rta korxonalar hajmidan aziyat chekmoqda, bu esa Tayvan hukumati tomonidan Tayvanni iqtisodiy o'zgartirish urinishlariga to'sqinlik qilmoqda.