Termiz davlat unversiteti Milliy libos va san’at fakulteti yengil sanoat yo’nalishi 221-guruh 3-kurs talabasi eshdavlatova ahidaning To’qimachilik mahsulotlari kimyoviy texnologiyasi Mustaqil ishi

Termiz davlat unversiteti Milliy libos va san’at fakulteti yengil sanoat yo’nalishi 221-guruh 3-kurs talabasi ESHDAVLATOVA AHIDAning To’qimachilik mahsulotlari kimyoviy texnologiyasi Mustaqil ishi.

Mavzu:2.1.2. Jun tolalarni bo’yash.

Jun - bu qo'y, echki va boshqa shu kabi hayvonlarning terisidan o'sadigan oqsil. Jun, junni qirqib, yigirgandan va matoga to'qilganidan so'ng, hayvonning junidan qilingan to'qimachilikni ham anglatadi. Sochlarni qirqishdan keyin junlar har yili ko'payib borishi sababli jun tabiiy, tiklanadigan tolalar manbai bo'lib, uni kiyimning eng barqaror manbalaridan biriga aylantiradi.
Jun turli xil hayvonlardan keladi. Qo'ylar eng keng tarqalgan ishlab chiqaruvchilardir, chunki ular itoatkor va keng uy sharoitida bo'lgan, ammo junni echib olish mumkin, shuningdek, echkilar, lalalar, yaklar, quyonlar, mushk buqalari, tuya va bizonlardan yig'ish mumkin.
Odatda qo'ylar yiliga bir marta bahor faslida qirqiladi. To'g'ri qirqib olinganda, jun bitta bo'lakda qo'ylardan tushadi va hayvon protseduradan zararsiz chiqadi. Keyin junni tozalaydi, bu axloqsizlik, novdalar, barglar va ortiqcha lanolinni (kosmetika va malhamlarda ishlatish uchun saqlanadigan tabiiy ishlab chiqarilgan yog ') tozalash jarayonidir.
Junning tashqi qatlamidagi jun, odatda, ichki qatlamlarning junidan ko'ra uzunroq, qalinroq va qo'polroq bo'lgan. Ushbu tolalar ichiga o'ralgan bo'lar edi qalbakilashtirilgan ip. Ichki qatlamlarda har xil uzunlikdagi yumshoq jun bo'lgan, ular ichiga o'ralgan jun ip. Qisqa tolalar navlari bo'yicha og'irroq va ingichka junlarga ajratiladi; og'irroq bo'lsa, to'quv dastgohidagi ipning iplari uchun qalinroq iplar, engillari esa to'quvchilar uchun ishlatilishi kerak edi.
Junga qilingan birinchi narsa, junni qo'polligi bilan har xil navlariga ajratish edi, chunki junning har xil turlari turli xil tayyor mahsulotlarga mo'ljallangan va qayta ishlashning maxsus usullari zarur edi. Bundan tashqari, junning ayrim turlari ishlab chiqarish jarayonida o'ziga xos foydalanishga ega edi.
TOZALASH
Keyin jun yuvildi; sovun va suv odatda yomon odamlarga yordam beradi. Junlarni tayyorlash uchun ishlatiladigan tolalar uchun tozalash jarayoni juda qattiq bo'lgan va issiq gidroksidi suv, lye va hattoki eskirgan siydikni o'z ichiga olishi mumkin. Maqsad "jun moy" ni (undan lanolin olinadigan) va boshqa moy va moylarni hamda ifloslik va begona moddalarni olib tashlash edi. O'rta asrlarning turli davrlarida siydikdan nafratlanish va hatto qonunga xilof ravishda foydalanish taqiqlangan, ammo bu butun davr mobaynida uy sanoatida keng tarqalgan.
BO’YASH — 1) tolali materiallar (ip, jun, ipak, sun’iy tola va boshqalar) yoki ulardan tayyorlangan buyumlar (gazlama, kalava) ga rang berish. Bo’yash uchun sintetik organik bo’yagichlar, pigmentlar, loklar va boshqa moddalar ishlatiladi. Bo’yagichlar va bo’yaluvchi materialning kimyoviy xossalariga qarab har xil Bo’yash usullari qo’llaniladi. Ipak kislota xossalariga ega bo’lganidan asosli bo’yagichlar bilan bo’yaladi. Jun asos xossalariga ega bo’lgani uchun uni bo’yashda kislotali (nordon) bo’yagichlar ishlatiladi. Ip, jun, ipak va boshqa ba’zi tolalarni bo’yash uchun ular bo’yagichlarning suvdagi eritmalariga ma’lum vaqt solib qo’yiladi.
Temperaturani oshirish (masalan, qaynatish) Bo’yash jarayonini tezlatadi; 2) turli sirtlarga (devorlar, tunuka tomlar, pollar, derazaeshiklar, metall buyumlar va boshqalarga) bo’yoq surkash. Bo’yoq sirtga purkagichlar, Bo’yash apparatlari bilan purkaladi, qilli cho’tkalar, rezina roliklar bilan surkaladi. Bo’yaladigan sirtlarning xiliga (tunuka tom, pol, deraza va boshqalar), joyiga (ochiq havoda, xona ichida joylashganiga), materialiga (metallar, yog’och va boshqalar) qarab turli tarkibli bo’yoqlar ishlatiladi.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT