Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Nazorat savollari:

1.G‘oya va mafkura tushunchasining mohiyati, mazmuni, namoyon bo‘lish shakllari va rivojlanish xususiyatlarito‘g‘risida nimalarni bilasiz?

2. Ideologiyaning tadqiqot ob’ekti va predmetini ayting.

3. Milliy ideologiyaning mazmun-mohiyati.

4.Turli xil g‘oya va mafkuralarning tarixiy va nazariy asoslari.

Foydalanilgan adabiyotlar

1.O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. –T.: «O‘zbekiston», 2010.

2.Karimov I.A. “YUksak ma’naviyat - engilmas kuch”. - T.: Ma’naviyat. 2008.

3.Karimov I.A. O‘zbekiston XXI asr bo‘sag‘asida: xavfsizlikka taxdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. T.6. T.: «O‘zbekiston», 1997. 125-135, 149-162-betlar.

4.Karimov I.A. Barkamol avlod - O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori. T.6. T.: «O‘zbekiston», 1997. 324-346-betlar.

5.Karimov I.A. Jamiyat mafkurasi xalqni-xalq, millatni-millat qilishga xizmat etsin. T.7. T.: «O‘zbekiston», 1999. 84-102-betlar.

6.Karimov I.A. «Milliy g‘oya: asosiy tushuncha va tamoyillar: asosiy tushuncha va tamoyillar» risolasiga so‘z boshi. T.9. T.: «O‘zbekiston», 2001. 220-224-betlar.

7.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Milliy g‘oya targ‘iboti va ma’naviy-ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish to‘g‘risida»gi qarori. «Xalq so‘zi» gazetasi. 2006 yil 26 avgust.

8.Abilov U. O‘zbekiston taraqqiyotining optimistik ruxi (Ma’naviy- mafkuraviy, g‘oyaviy asoslari) -T.:“Istiqlol”, 2003.

9.Milliy istiqlol g‘oyasini xalqimiz ongiga singdirish omillari va vositalari. -T.: 2002.

10.O‘zbekiston: siyosiy islohotlar strategiyasi, erishilgan natijalar va istiqbollar. -T.: “Akademiya”, 2010.

11.O‘zbekistonda davlat qurilishi sohasidagi islohotlar va huquqiy siyosat: rivojlanish bosqichlari, erishilgan natijalar va istiqbollar. - T.:“Akademiya”, 2010.

2 – mavzu. Jamiyat taraqqiyotining g‘oyaviy asoslari va mafkuraviy tamoyillari

Mavzuning maqsadi: Turli xil g‘oya va mafkuralarning tarixiy va nazariy asoslari to‘g‘risida to‘liq tushuncha xosil qilish.

Talaba bilishi lozim:

1.G‘oya va mafkuralarni turkumlashtirish tamoyillari, ularning yo‘nalishlari.

2.Inson omili to‘g‘risidagi dastlabki g‘oyaviy-siyosiy qarashlar:

3.Milliy istiqlol g‘oyasi konsepsiyasining yaratilishi, uning ijtimoiy- falsafiy asoslari.
Motivatsiya: G‘oya va mafkuralarni aosiy mazmuniga qarab bo‘linish sabablari, inson omilini o‘rnini bilishdan iborat.

Fanlararo va fan ichidagi bog’liqlik: ma’naviyat asoslari, pedagogika , psixologiya kabi fanlar bilan bog‘liq.
O‘quv topshiriq:

«Nima uchun?» texnikasidan foydalanib savolning javoblarini jadval-sxemalariga yozib to‘ldirish.
«Nima uchun?» «Nima uchun?» «Nima uchun?»


“Нима учун билим ва адолат биргаликда бўлиши керак?”

«Nima uchun?» «Nima uchun?»

«Nima uchun?» «Nima uchun?» «Nima uchun?»


“Нима учун И.А. Каримов миллий ғоянинг асосчиси?”

«Nima uchun?» «Nima uchun?»

T – sxema jadvali asosida I.A. Karimovning Milliy g‘oyani boyitgan asosiy asarlari? savolining muhokamasi

echimlar	muommolar

Nazorat savollari:
1.G‘oya va mafkuralarni turkumlashtirish tamoyillari, ularning yo‘nalishlari qanday?

2.Milliy va umuminsoniy g‘oyalar, ularning rivojlanish xususiyatlari. G‘oyalarning harakatlantiruvchi motivlari va mexanizmlarini mohyatini tushuntiring.

3.Davlat va jamiyat qurilishiga doir dastlabki g‘oya va mafkuralar qaysi?

4.“Ijtimoiy tuzum” tushunchasi. Adolatli tuzum, demokratik jamiyat g‘oyalarining ijtimoiy-tarixiy ildizlari va rivojlanish bosqichlarini ko‘rsating.

5.Modernizm, uning g‘oyaviy-mafkuraviy mazmuni nimadan iborat?

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasi. -T.: 2002.
   

2.Byukenen T. Smert Zapada. -M.:Gardariki, 2004.

3.Milliy istiqlol g‘oyasini xalqimiz ongiga singdirish omillari va vositalari. -T.: 2002.

4.Mistiqlol g‘oyasi: asosiy xususiyatlari, falsafiy va tarixiy ildizlari. -T.: 2002.

5.Milliy istiqlol g‘oyasi (Uzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim bakalavriat boskichi uchun darslik). -T.:“Akademiya”, 2005.

3 - mavzu. Milliy istiqlol g‘oyasining strategik yo‘nalishlari, vazifalari va istiqbollari.

Mavzuning maqsadi:. G‘oyaviy kurash sharoitida milliy g‘oyaga ehtiyojning ortib borishini ko‘rsatishdan iborat

Talaba bilishi lozim:

1.Milliy istiqlol g‘oyasining strategik yo‘nalishlari, vazifalari va istiqbollari.

2.Milliy istiqlol g‘oyalari va mafkurasining dunyoviy xarakteri va uni takomillashtirish kafolatlari.

3. Milliy ideologiyaning mazmun-mohiyatini.

4.Davlat va jamiyat qurilishing g‘oyaviy-mafkuraviy masalalari.
Motivatsiya:.mafkuraviy kurashlar avj olgan hozirgi davrda milliy g‘oyaning istiqbollari vazifalarini, kelajakni bilish.

Fanlararo va fan ichidagi bog’liqlik: ma’naviyat asoslari, pedagogika , psixologiya kabi fanlar bilan bog‘liq.
O‘quv topshiriq:

«Blits-so‘rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to‘ldiriladi

№	Savollar	Javoblar
1.	Milliy mafkura - mamlakatimizda yashayotgan barcha fuqarolarniig burch va mas’uliyatini qay darajada ado etayotganini belgilaydigan ma’naviy mezonini ko‘rsating.
2.	Milliy mafkuraning tamal toshini qo‘ygan tarixiy shaxs kim?
3.	Umuminsoniy qadriyatlarning mazmun - mohiyati,?
4.	Komillikning asosiy mezonlari?
5.	Umuminsoniy qadriyatlar deganda nimani tushunasiz?
6.	Mafkuraviy poligon tushunchasi nimani anglatadi?
7.	G‘oyaviy kurash natijalari.
8.	G‘oyaviy kurash salbiy oqibatlari

“G‘oya va mafkuralarni turkumlashtirish tamoyillari, ularning yo‘nalishlari?”savolini FSMU jadvalida echish:

Savol	O‘zbekistonda davlat va jamiyat qurilishiga doir g‘oyaviy-mafkuraviy qarashlarning rivojlanish bosqichlari
(F)Fikringizni bayon eting
(S)Fikringiz bayoniga sabab ko‘rsating
(M)Ko‘rsatgan sababingizni isbotlovchi dalil keltiring
(U)Fikringizni umumlashtiring

2. Milliy g‘oya g‘oyaviy kurash doirasida umumxalq manfaatlarning ifodasimi?

T – sxema asosida savollarga “Ha” yoki “yo‘q” javobi beriladi.

1. 
   Mamlakat mustaqilligi, hududiy yaxlitligi, sarhadlar daxlsizligi.
   
2. 
   YUrt tinchligi, davlatning harbiy, iqtisodiy, g‘oyaviy, ekologik, infor-matsion tahdidlardan muhofaza etilishi.
   
3. 
   Endilikda yadro maydonlarida emas, mafkura maydonlarida bo‘layotgan kurashlar ko‘p narsani hal qiladi.
   
4. 
   YOt mafkuraviy ta’sirga ayrim yoshlar kirib ketmasligi uchun mafkuraviy immunitetni kuchaytirish kerak.
   
5. 
   Mamlakatda fuqarolararo va mamlakatlararo totuvlik, ijtimoiy bar-qarorlik muhitini ta’minlash.
   
6. 
   Odamning qalbida ikkita kuch - bundyokorlik va vayronkorlik hamisha o‘zaro kurashadi.
   
7. 
   Har bir oila va butun xalqning farovonligi.
   
8. 
   Jamiyatda adolat ustuvorligi, demokratiya, o‘z-o‘zini boshqarish tamoyil-lariga amal qilish.
   
9. 
   Qudratli davlatlar, ayrim siyosiy markazlar inson ongini zabt etib, o‘ziga qaratish uchun kurashmoqda.
   
10. 
    Mafkura dunyosida bo‘shliqqa yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. CHunki hozirgi paytda ro‘y berayotgan ayrim salbiy holatlar mafkuraviy bo‘shliq tufayli yuz bermoqda.
    

Xa	Yo‘q

Nazorat savollari:
1. Milliy — ma’naviy kadriyatlarning ko‘rinishlarini qaysilar

2.Milliy mentalitet tushunchasi qanday

3.Milliy mafkuraning dunyoviy xarakteri qanday?

4. Milliy g‘oyaning umumbashariy tamoyillari qaysilar?

5.Mafkuraivy poligonlar tushunchasini tushuntiring.

6.Inson qalbi va ongi uchun kurash tushunchasini g‘oyaviy manipulyasiya bilan aloqadorligi.
Foydalanilgan adabiyotlar

1.Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasi. -T.: 2002.

2.Byukenen T. Smert Zapada. -M.:Gardariki, 2004.

3.Milliy istiqlol g‘oyasini xalqimiz ongiga singdirish omillari va vositalari. -T.: 2002.

4.Mistiqlol g‘oyasi: asosiy xususiyatlari, falsafiy va tarixiy ildizlari. -T.: 2002.

5.Milliy istiqlol g‘oyasi (Uzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim bakalavriat boskichi uchun darslik). -T.:“Akademiya”, 2005.


. (2 – mashg‘ulot)
Mavzuning maqsadi:. G‘oyaviy kurash sharoitida milliy g‘oyaga ehtiyojning ortib borishi

Talaba bilishi lozim:

1.O‘zbekiston tarixidagi dastlabki g‘oyaviy-mafkuraviy qarashlar.

2.O‘zbek milliy davlatchilik mafkurasining ijtimoiy-siyosiy mohiyati va rivojlanish bosqichlari.

3. Ezgu fikr , ezgu so‘z , ezgu amal g‘oyalari, ularning milliy davlatchilik mafkurasining shakllanishidagi o‘rni.

4. Islom Karimovning davlat va jamiyat qurilishiga doir g‘oyaviy-mafkuraviy qarashlari

Motivatsiya:.mafkuraviy kurashlar avj olgan hozirgi davrda milliy g‘oyaning istiqbollari vazifalarini, kelajakni bilish.

Fanlararo va fan ichidagi bog’liqlik: ma’naviyat asoslari, pedagogika , psixologiya kabi fanlar bilan bog‘liq.
.

O‘quv topshiriq:

“Nima uchun ?” texnikasidan foydalanib “Ezgu fikr , ezgu so‘z , ezgu amal g‘oyalari, ularning milliy davlatchilik mafkurasining shakllanishidagi o‘rni qanday va nima uchun?” savolini echish.
«Nima uchun?» «Nima uchun?» «Nima uchun?»


“Эзгу фикр , эзгу сўз , эзгу амал ғоялари, уларнинг миллий давлатчилик мафкурасининг шаклланишидаги ўрни қандай ва нима учун?”

«Nima uchun?» «Nima uchun?»

O‘quv topshiriq:

2. Milliy g‘oya g‘oyaviy kurash doirasida umumxalq manfaatlarning ifodasimi?

T – sxema asosida savollarga “Ha” yoki “yo‘q” javobi beriladi.

1.Mamlakat mustaqilligi, hududiy yaxlitligi, sarhadlar daxlsizligi.

2.YUrt tinchligi, davlatning harbiy, iqtisodiy, g‘oyaviy, ekologik, infor-matsion tahdidlardan muhofaza etilishi.

3.Endilikda yadro maydonlarida emas, mafkura maydonlarida bo‘layotgan kurashlar ko‘p narsani hal qiladi.

4.YOt mafkuraviy ta’sirga ayrim yoshlar kirib ketmasligi uchun mafkuraviy immunitetni kuchaytirish kerak.

5.Mamlakatda fuqarolararo va mamlakatlararo totuvlik, ijtimoiy bar-qarorlik muhitini ta’minlash.

6.Odamning qalbida ikkita kuch - bundyokorlik va vayronkorlik hamisha o‘zaro kurashadi.

7.Har bir oila va butun xalqning farovonligi.

8.Jamiyatda adolat ustuvorligi, demokratiya, o‘z-o‘zini boshqarish tamoyil-lariga amal qilish.

9.Qudratli davlatlar, ayrim siyosiy markazlar inson ongini zabt etib, o‘ziga qaratish uchun kurashmoqda.

10.Mafkura dunyosida bo‘shliqqa yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. CHunki hozirgi paytda ro‘y berayotgan ayrim salbiy holatlar mafkuraviy bo‘shliq tufayli yuz bermoqda.

Xa	Yo‘q

O‘quv topshiriq:

“Muammoli savolni yo‘naltiruvchi uslubiy tavsiyalar asosida echish.

“Muammoli vaziyat turi”	“Muammoli vaziyat” sabablari	Vaziyatdan chiqib ketish xarakatlari
Mafkuraviy tarbiyaning zaruriyati nimada?

Yo‘naltiruvchi uslubiy tavsiyalar:

G‘oyaviy tarbiya; mafkuraviy tarbiya; targ‘ibot-tashviqot; bog‘cha, maktablar; maxalla, oila, mexnat jamoalari, siyosiy partiyalar; nodavlat tashkilotlari; ommaviy axborot vositalari; aloqa kommunikatsiyalari; ilm- fan; milliy urf-odatlar, marosimlar va bayramlar va h.z

Nazorat savollari:
1. Zardo‘shtiylik ta’limotida mafkuraviy qarashlar qay tarzda ifodalanadi?

2. Jamiyat manaviy xayotini takomilashtirishda milliy g‘oyaning roli qanday?

3. Nima uchun g‘oyaviy kurash - O‘zbekiston jamiyati uchun xavf – xatar tug‘dirmoqda?

4.Mamlakatni modernizatsiyalashtirish jarayonida milliy g‘oyaga bo‘lgan extiyojni ortirishi

5. Ma’naviyat, fan va ta’lim-tarbiya sohalaridagi islohotlarning maqsad-muddaolari

6. Mamlakatimizda iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy barqarorlikning ma’naviy-ma’rifiy negizlari

7. Hozirgi davrda jamiyatimiz a’zolari, ayniqsa yoshlarda mustaqillik tafakkuri va yangicha dunyoqarashni shakllantirish

Foydalanilgan adabiyotlar

1.Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasi. -T.: 2002.

2.Byukenen T. Smert Zapada. -M.:Gardariki, 2004.

3.Milliy istiqlol g‘oyasini xalqimiz ongiga singdirish omillari va vositalari. -T.: 2002.

4.Mistiqlol g‘oyasi: asosiy xususiyatlari, falsafiy va tarixiy ildizlari. -T.: 2002.

5.Milliy istiqlol g‘oyasi (Uzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim bakalavriat boskichi uchun darslik). -T.:“Akademiya”, 2005.

6.Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasi. -T.: 2002

4-mavzu. Mustaqillik tafakkuri va yangi dunyokarashni shakllantirishning milliy g‘oyaviy negizlari.

Mavzuning maqsadi:. Ellat, millat, fuqaro tushunchalar dialektikasi to‘g‘risida bilimlarni xosil qilish, mustaqillikni mustahkamlash borasida bilimlarni ko‘paytirish.

Talaba bilishi lozim:

1.Hozirgi davrda g‘oyaviy-mafkuraviy hamkorlikning tarixiy zaruriyati, imkoniyatlari va muammolari.

2.G‘oyaviy ta’lim-tarbiya tamoyillari. “Mustaqillik tafakkuri” tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo‘lish xususiyatlari.

3.“YAngi dunyokarash” tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo‘lish xususiyatlari.

4.Mamlakatimizda iktisodiy, ijtimoiy, siyosiy barqarorlikning ma’naviy-ma’rifiy negizlari

Motivatsiya:.mafkuraviy kurashlar avj olgan hozirgi davrda milliy g‘oyaning istiqbollari vazifalarini, kelajakni bilish.

Fanlararo va fan ichidagi bog’liqlik: ma’naviyat asoslari,O‘zbekiston tarixi, pedagogika , psixologiya kabi fanlar bilan bog‘liq.
FSMU texnologiyasi yordamida “Mustaqillik tafakkuri, uning mazmun - mohiyati namoyon bo‘lish xususiyatlari ?”savolini yo‘naltiruvchi uslubiy tavsiyalar asosida echish:

Yo‘naltiruvchi uslubiy tavsiyalar: Rivojlanishda, ilm-fan taraqqiyotida, milliy g‘oya: asosiy tushuncha va tamoyillar va mafkurasining bosh va asosiy g‘oyalarida, allomalarni etishib chiqishida, ma’nviy qadriyatlarda, mudofaa qobiliyatini mustaxkamlashda, mulkdorlar sinfini shakllantirishda, ijtimoiy faollikni oshirishda xamkorlikni shakllantirishda, ijtimoiy adolatni o‘rnatishda va x.z.

Savol	“Mustaqillik tafakkuri, uning mazmun - mohiyati namoyon bo‘lish xususiyatlari nimadan iborat?”
(F) Fikringizni bayon eting
(S) Fikringiz bayoniga sabab ko‘rsating
(M) Ko‘rsatgan sababingizni isbotlovchi dalil keltiring
(U) Fikringizni umumlashtiring

O‘quv topshiriq:

“Klaster” yordamida izohlang

Ma’naviy qadriyatlar va milliy o‘zlikni anglashning shakllari		Davlatchilikni shakllantirish va mudofaa qobiliya-tini mustahkamlash		Bozor munosabatlari-ni qaror toptirish va mulkdorlar sinfini shakllantirish
Demokratik institut-larni va fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirish		Mustaqillik tafakkuri		Kuchli ijtimoiy siyosat va aholi ijtimoiy faolligini oshirish
Inson salohiyati, ijtimoiy va ishlab chiqarish infrastrukturasi		Keng ko‘lamli o‘zgarishlar va hamkorlik kafolatlari		Jahon hamjamiyati bilan hamkorlik