Tüketici satın alma davranışı; nihai tüketicinin (kişisel tüketim için mal ve hizmet satın alan hane halkı ya da bireyler) satın alma davranışıdır.
Tüketici satın alma davranışı; nihai tüketicinin (kişisel tüketim için mal ve hizmet satın alan hane halkı ya da bireyler) satın alma davranışıdır.
Kişisel tüketim amacıyla mal ya da hizmet satın alan bireylerden oluşan pazar tüketici pazarıdır.
Uyaran-tepki modeli
Uyaran-tepki modeli
Pazarlama ve diğer uyaranlar tüketici kara kutusuna girer ve bazı tepkiler oluşturur.
Pazarlamacıların tüketici kara kutusunun içini değerlendirmeleri gerekir.
Tüketici Özellikleri
Tüketici Karar Verme Süreci
Pazarlama uyarıcıları
Pazarlama uyarıcıları
Fiyat,
Ürün,
Dağıtım,
Tutundurma.
Diğer uyarıcılar:
Ekonomik,
Teknolojik,
Politik,
Kültürel.
Kültür kuşaktan kuşağa aktarılan değerler, ülküler, tutumlar ve insan davranışlarını biçimlendiren anlamlı sembollerdir
Kültür kuşaktan kuşağa aktarılan değerler, ülküler, tutumlar ve insan davranışlarını biçimlendiren anlamlı sembollerdir
İnsan ihtiyaç ve davranışlarını belirleyen en önemli faktördür.
Belirli bir toplumun üyeleri tarafından paylaşılan ve aktarılan davranış sonuçları ile öğrenilen davranışlar bütünüdür.
REFERANS GRUPLARI
REFERANS GRUPLARI
Bireylerin değerlendirme, karar verme ya da davranışlarında önemli ölçüde etkisi olan gerçek ya da hayali bireyler ya da gruplardır.
DÜŞÜNCE LİDERLİĞİ(DANIŞMA GRUBU)
Referans grubu içerisinde bulunan özel yetenekleri, bilgisi, kişiliği ve diğer özellikleri dolayısıyla diğerleri üzerinde sosyal etkisi olan kişilerdir. Düşünce liderleri:
1) Teknik olarak yeterlidirler.
2) Ürün bilgilerini daha önceden gözden geçirmiş,
değerlendirmiş ve sentezlemişlerdir.
3) Sosyal olarak aktif ve ait oldukları grup ile
bağlantılıdırlar.
4) Değerlerde ve inançlarda tüketicilerle benzerlerdir.
5) Genellikle ürünü ilk olarak alan kişilerin
içerisindedirler. Bundan dolayı da riski göze alırlar.
Aile:
Aile:
Satın almayı etkileyen en önemli birimdir.
Rol ve Statüler
Rol = İnsanlardan beklenen etkinlikler.
Statü = Toplum tarafından bireylere verilen rol.
Yaş ve yaşam dönemi
Bireyler yaşamları boyunca satın aldıkları mal ve hizmetleri değiştirirler. Örn, mobilya, giysi, yiyecek.
Meslek
Pazarlamacılar ürünlerine ortanın üzerinde ilgisi olan meslek gruplarını belirlemeye çalışırlar.
Bazı işletmeler bir meslek grubunun ihtiyacı olan ürünlerde uzmanlaşabilirler. Örn, Beymen Business, Maçka,
Ekonomik durum
Gelire duyarlı mal satan pazarlamacılar kişisel gelir, tasarruf ve faizlerdeki gelişmeleri takip ederler.
Ekonomik göstergelerdeki değişimler, pazarlamacıları ürünlerini yeniden tasarlamaya, yeniden konumlandırma yapmaya ve yeniden fiyatlandırmaya yönlendirirler.
Yaşam tarzı:
Yaşam tarzı:
Kişinin parasını ve zamanını nasıl harcadığıyla ilgilidir.
Aynı altkültürden, sosyal sınıftan ve mesleklerden gelen bireylerin çok farklı yaşam tarzları olabilir.
Yaşam tarzı psikografik özellikleri ile şekillenen yaşam biçimidir.
Tüketicinin temel FİF (faaliyet, ilgi, fikir) boyutlarının ölçülmesini gerektirir.
Faaliyet (iş, hobi, alışveriş, spor, sosyal olaylar), ilgi (yiyecek, moda, aile, boş vakitleri değerlendirme), fikir (kendileri hakkında, sosyal hususlar, iş, ürünler).
Yaşama tarzı bireyin sosyal sınıfı ya da kişiliğinden daha fazlasıdır.
Bireyin eylem ve etkileşimleriyle ilişkili tüm yapının profilidir.
Bazı araştırma firmaları yaşam tarzı sınıflandırmaları geliştirmişlerdir.
En çok kullanılan sınıflandırma VALS’tir. Vals bireyleri para ve zamanlarını nasıl harcadıklarına göre sınıflandırır.
Kişilik
Kişilik
Kişinin kendi çevresine değişmez ve süregelen tepkiler vermesini sağlayan kendine has psikolojik özellikleridir.
Kendine güven, baskınlık, sosyallik, otonomi, savunmacılık, uyumluluk, saldırganlık gibi özelliklerle tanımlanır.
Markaların bir kişilikleri olduğu ve tüketicilerin kendi kişiliklerine yakın markaları seçtiğine dair bir görüş vardır.
Marka kişiliği bir markaya yüklenebilecek insan özelliklerinin özel bir karışımıdır.
Benlik:
Benlik:
Bireyin kendini algılayış biçimidir.
Benlik kişinin kendisini nasıl gördüğü, kişiliğine ilişkin kanıların neler olduğunu açıklar.
Ürünler ve markalar tüketicinin benliğinin bir uzantısı olarak kabul edilir. Bu açıdan ürünlerin ve markaların taşıdığı sembolik anlamları bilmek gerekir.
Motivasyon
Motivasyon
Algılama
Öğrenme
İnançlar ve Tutumlar
GÜDÜ
GÜDÜ
Bireyi belirli bir ihtiyacı tatmin etmesi için harekete geçiren uyarıcı
İhtiyaçlar Hiyerarşisi
Bireyin çevresini anlamlandırmak için bilgiyi seçme, düzenleme ve yorumlama sürecidir.
Bireyin çevresini anlamlandırmak için bilgiyi seçme, düzenleme ve yorumlama sürecidir.
Çocuk sahibi olduktan sonra birden mama fiyatlarına dikkat edilmeye başlanması.
Seçici çarpıtma
Çocuk işçi çalıştırdığı bilinen bir işletmenin ürünlerinin kaliteli olarak algılanmaması.
Seçici hatırlama
Bir markanın rakiplere göre üstün özelliklerinin hatırlanması.
Deneyim sonucu davranışlarda meydana gelen kalıcı değişikliklere ve çevreye uyum sağlamaya öğrenme denir.
Deneyim sonucu davranışlarda meydana gelen kalıcı değişikliklere ve çevreye uyum sağlamaya öğrenme denir.
Sonucu olumlu olan davranışlar tekrar edilir (pekiştirilir).
Sonucu olumlu olmayan davranışlar tekrar edilmez (söndürülür) .
İnanç, bireyin bir her hangi birşeye yönelik olarak sahip olduğu tanımlayıcı düşüncedir.
İnanç, bireyin bir her hangi birşeye yönelik olarak sahip olduğu tanımlayıcı düşüncedir.
Tutum, bireyin bir nesne veya fikre karşı göreceli olarak tutarlı değerlendirmeleri, düşünceleri ve eğilimleridir.
Satın alma kararını etkileyen faktörler:
Satın alma kararını etkileyen faktörler:
Diğerlerinin tutumları
Beklenmeyen durumsal faktörler
Tüketici memnuniyeti, tüketicinin ürünün performansından beklentilerinin ürünü kullandıktan sonra oluşan algılarıyla örtüşüp örtüşmediğiyle ilgilidir.
Tüketici memnuniyeti, tüketicinin ürünün performansından beklentilerinin ürünü kullandıktan sonra oluşan algılarıyla örtüşüp örtüşmediğiyle ilgilidir.
Performans < Beklenti ----- Hayal Kırıklığı
Performans = Beklenti ----- Tatmin
Performans > Beklenti ----- Memnuniyet
Farkındalık: Tüketicinin ürünün farkında olup, ürün hakkında bilgisinin olmaması.
Farkındalık: Tüketicinin ürünün farkında olup, ürün hakkında bilgisinin olmaması.
İlgi: Tüketicinin yeni ürün hakkında bilgi arayışı içerisinde olması.
Değerlendirme: Tüketicinin yeni ürünü deneyip denemeyeceğini düşünmesi.
Deneme: Tüketicinin ürünü küçük ölçekte denemesi.
Adaptasyon:Tüketicinin ürünü düzenli olarak alıp almayacağına karar vermesi.
Yenilikçiler,
Yenilikçiler,
Yeni fikirleri belli bir riskle deneyen maceracılardır.
Erken benimseyenler,
Saygıyla karşılanır ve fikir liderleridir.
Yeni fikirleri dikkatle benimserler.
Erken çoğunluk,
Genelde lider değildir, ancak yeni fikirleri ortalama bireylerden daha önce benimserler.
Geç çoğunluk, kuşkucudurlar.
Kendilerinden önce çoğunluğun fikri benimsemesini beklerler.
Geri kalanlar,
Geleneklere bağlı değişime ve yeni fikirlerin benimsenmesine karşı şüphecilerdir.
Sağladığı yarar: Yeni ürünün mevcut ürünlerden üstünlük derecesi.
Sağladığı yarar: Yeni ürünün mevcut ürünlerden üstünlük derecesi.
Uyuşma düzeyi: Yeni ürünün hedef pazarın değer ve deneyimleriyle örtüşme derecesi. Karmaşıklık: yeni ürünün anlaşılma ya da kullanılmasının zorluk derecesi.
Bölünebilirlik: Yeni ürünün sınırlı düzeyde denenme derecesi
İletişebilirlik : Yeni ürünle ilgili kullanım sonuçlarının başkaları tarafından kolayca gözlenebilme ve tanımlanabilme derecesi