TüRKÇE – DİLBİLGİSİ kelime biLGİSİ Kelime (sözcük)



Yüklə 2,21 Mb.
səhifə334/363
tarix04.01.2022
ölçüsü2,21 Mb.
#52327
1   ...   330   331   332   333   334   335   336   337   ...   363

]Fiil + yardımcı fiil


 

­Başlama, davranma (yeltenme), bitirme, sanma (olasılık) fiilleri

 

Yapılışları



Çekimlenmiş bir fiil + “olmak, bulunmak” fiillerinden biri

 

Anlamları

 

Ben o vakitte kitap okuyor olurum.

Bu olay başka şekilde geçiyor olmalı.

 

]Fiil + yardımcı fiil


 

Yapılışı

Fiil + olumsuzluk + yapım eki + çekim eki + fiil

 

Anlamı



Bu birleşik fiillerde de sondaki fiil asıl anlamını kaybetmiştir.

Duymazlıktan gelmek

İşitmezliğe vurmak

 

]İsim + yardımcı fiil


 

Yapılışı

 

Türkçe veya yabancı bir isim + yardımcı fiil (olmak72[1], kılmak, eylemek, etmek, yapmak, bulunmak, başlamak)

 

]Bu tür birleşik fiillerde isim ve fiil bir araya geldiklerinde, tek başlarına kullanıldıkları zamanki anlamlarından daha farklı ve ortaklaşa bir anlam ifade ederler.

 

]Vurgu isim unsuru üzerindedir.

 

Birleşme sırasında

 

1. Kelimelerden hiç birinde birleşmeden dolayı bir ses olayı meydana gelmezse bu birleşik kelimeler ayrı yazılır:

 

dans etmek, hasta olmak, terk etmek, arz etmek, fark etmek, mutlu olmak, alt etmek, mutlu kılmak, karar kılmak, emir buyurmak, müsaade buyurmak, şükürler olsun, memnun olduk, kerem kılmak, ...

 

Kar, geceden beri devam ediyordu.



Bir kerre karar kıldık bu hayalde.

Paşanın sesini duymaz oldum.

Sert adımlarla kapının önünde gezinmeye başladı.

 

]İsim veya fiil unsuru da kendi içinde kelime grubu olabilir.

 

Mesut ve bahtiyar ol oğlum.

Suç ortaklığını kabul etmiş oluyorsun.

 

2. Birleşme sırasında ses düşmesi veya ses türemesi meydana geliyorsa bu birleşik kelimeler bitişik yazılır:

 

kahretmek, sabretmek, bahsetmek, hapsolmak, emretmek, keşfetmek, naklolmak, azletmek, zemmedilmek....;

affetmek, hissetmek, zannetmek, halletmek...

 

 



Yüklə 2,21 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   330   331   332   333   334   335   336   337   ...   363




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin