]Fiil + yardımcı fiil
Başlama, davranma (yeltenme), bitirme, sanma (olasılık) fiilleri
Yapılışları
Çekimlenmiş bir fiil + “olmak, bulunmak” fiillerinden biri
Anlamları
Ben o vakitte kitap okuyor olurum.
Bu olay başka şekilde geçiyor olmalı.
]Fiil + yardımcı fiil
Yapılışı
Fiil + olumsuzluk + yapım eki + çekim eki + fiil
Anlamı
Bu birleşik fiillerde de sondaki fiil asıl anlamını kaybetmiştir.
Duymazlıktan gelmek
İşitmezliğe vurmak
]İsim + yardımcı fiil
Yapılışı
Türkçe veya yabancı bir isim + yardımcı fiil (olmak72[1], kılmak, eylemek, etmek, yapmak, bulunmak, başlamak)
]Bu tür birleşik fiillerde isim ve fiil bir araya geldiklerinde, tek başlarına kullanıldıkları zamanki anlamlarından daha farklı ve ortaklaşa bir anlam ifade ederler.
]Vurgu isim unsuru üzerindedir.
Birleşme sırasında
1. Kelimelerden hiç birinde birleşmeden dolayı bir ses olayı meydana gelmezse bu birleşik kelimeler ayrı yazılır:
dans etmek, hasta olmak, terk etmek, arz etmek, fark etmek, mutlu olmak, alt etmek, mutlu kılmak, karar kılmak, emir buyurmak, müsaade buyurmak, şükürler olsun, memnun olduk, kerem kılmak, ...
Kar, geceden beri devam ediyordu.
Bir kerre karar kıldık bu hayalde.
Paşanın sesini duymaz oldum.
Sert adımlarla kapının önünde gezinmeye başladı.
]İsim veya fiil unsuru da kendi içinde kelime grubu olabilir.
Mesut ve bahtiyar ol oğlum.
Suç ortaklığını kabul etmiş oluyorsun.
2. Birleşme sırasında ses düşmesi veya ses türemesi meydana geliyorsa bu birleşik kelimeler bitişik yazılır:
kahretmek, sabretmek, bahsetmek, hapsolmak, emretmek, keşfetmek, naklolmak, azletmek, zemmedilmek....;
affetmek, hissetmek, zannetmek, halletmek...
Dostları ilə paylaş: |