Turkuy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi

5120101- Filologiya va tillarni o‘qitish: o‘zbek tili ta’lim yo‘nalishi

4- kursi uchun «Turkiy tillarning tarixiy-qiyosiy grammatikasi» fanidan

baholash turlari bo‘yicha ballar taqsimoti

№	Mashg‘ulotlar	Auditoriya soati	Mustaqil ish	Umumiy vaqt sarfi	To‘planadigan ballar
1.	Ma’ruza	26	20	46	30
2.	Amaliy mashg‘ulot	20	14	34	20
3.	Seminar	20	14	34	20
4.	Jami	66	48	114	70

5120101- Filologiya va tillarni o‘qitish: o‘zbek tili ta’lim yo‘nalishi

4- kursi uchun «Turkiy tillarning tarixiy-qiyosiy grammatikasi» fanidan

REYTING ISHLANMASI

№	Nazorat turlari va shakli	Soni	Ball	Bajarish vaqti	Jami ball
I.	Joriy nazorat**	4	10		40
	1.1. Amaliy mashg‘ulotni bajarish (mustaqil ishni topshirish, darsdagi vazifalarni bajarish, faolligi)	2	10x2(4+6*)	Dars davomida	20
	1.2. Seminar ishini topshirish(mustaqil ishni topshirish, darsdagi vazifalarni bajarish, faolligi)	2	10x2(4+6*)	Dars davomida	20
II.	Oraliq nazorat	2	30		30
	2.1. Og‘zaki (5 ta savol (shundan: 3 tasi mustaqil ishga) , 3 balldan)	1	15(6+9*)	Darsdan tashqari	15
	2.2. Test (30 ta savol, 1 baldan)	1	15 (30x0,5)	Darsdan tashqari	15
III.	Yakuniy nazorat	1			30
	3.1. Yozma ish (5 ta savol, 6 balldan)	1	30(5x6)	Darsdan tashqari	30
	Jami:	7			100

* - talabaning mustaqil ishiga qo‘yilgan ball

** - joriy nazorat har bir fan mavzulari bo‘yicha turli shaklda o‘tkazilib ko‘rsatilgan JN sonigaumumlashtirib qayd etiladi.

Izoh: o‘tish balini to‘play olmagan talabalar mustaqil ta’lim soati hisobidan dars jadvalidan tashqari vaqtda qayta topshirishi mumkin.

TALABALAR BILIMINI BAHOLASH MEZONLARI

Ushbu fan bo‘yicha talabalar bilimini JORIY NAZORAT (JN) mezonlari

Har bir JNdan saralash bali 5,5, umumiy saralash 22

№	Ajratil-gan ball	Baholash mezoni
1.	8,6-10 ball	Mashg‘ulotgato‘liqqatnashish; topshiriqlarnito‘lavasifatlibajarish; mustaqilishinihamto‘labajarish; berilgansavollargabatafsiljavobberish; berilgantesttopshiriqlarini 86-100 foizdabajaraolsa; tahlillarniyuqorisaviyadaamalgaoshirish; fikrniilmiy-nazariyadabiyotlaryordamidaasoslash; qo‘yilganmasalayuzasidanmustaqilmushohadayuritish; tizimliyondashish, uzviylikkaamalqilish; imloviy, punktuatsionvauslubiyxatolargayo‘lqo‘ymaslik; og‘zakibayondaravonlik, adabiyuslubmeyorlarigato‘laamalqilish; nazariyjihatdanxulosalash.
2.	7-8,5 ball	Mashg‘ulotgaqatnashish; topshiriqlarnito‘g‘ribajarish; mustaqilishimavzusinimohiyatiochish; mashqlarnibajash; taqdimetilgansavollarmazmuninianglash;berilgantesttopshiriqlarini71-85 foizdabajarsa;mavjudilmiyadabiyotlardankelibchiqib, savollargajavobyozish;mustaqilfikryuritish;matnnitahlilqilish;tizimliyondashish;ba’ziimloviyxatolarningmavjudligi;og‘zakibayondaadabiyuslubmeyorlarigaamalqilish;xulosalarnibayonqilish.
3.	5,5-7 ball	Mashg‘ulotgaqatnashish; topshiriqlariniqismanbajarish; mustaqilishiniqismanbajarish; savollarvaberilganmavzuningmohiyatinitushunish;berilganmatnniqismantahlilqilish;bildirilayotganmulohazalarninazariyjihatdanasoslash;qo‘yilganvazifalaryuzasidanmustaqilfikryuritish;berilgantesttopshiriqlarini55-70 foizdabajarsa;javoblardaqismantizimliyondashuvvauzviylikningmavjudligi;ayrimimloviy, uslubiy, punktuatsionxatolargayo‘lqo‘yish;og‘zakibayondaravonlikningbuzilganligi; muayyanxulosalarniqaydetish.
4.	1-5,4 ball	Mashg‘ulotga qatnashish, topshiriqlarini juda kam bajarish; mustaqil ishi ham yo‘l-yo‘lakay bajarish yoki bajarmaslik; mashqlarni bajara olmaslik; qo‘yilgan masala haqida tasavvurning mavjudligi;savollarga javob yozish hamda referat mavzusini yoritishda ilmiy-nazariy qoidalarga rioya qilmaslik;berilgan matnni tahlil qila olmaslik;berilgan test topshiriqlarini 10-50 foizda bajarsa;fikrning nazariy adabiyotlar yordamida yetarlicha asoslanmaganligi;tizimli yondashuv va uzviylik tamoyillariga amal qilinmaganligi;ishda imloviy, uslubiy, punktuatsion xatolarga yo‘l qo‘yish;og‘zaki bayonda ravonlikning yo‘qligi; xulosalarda yondashuvning yuzaki ekanligi.

Ushbu fan bo‘yicha talabalar bilimini ORALIQ NAZORAT (ON) mezonlari

1- oraliq nazorat:

Og‘zaki, 5 ta savol beriladi (shundan: 3 tasi mustaqil ish topshiriqlariga qaratiladi), har biriga 3 balldan.

Har bir savolning saralash bali 1,7, umumiy saralash 8,25

№	Ajratilgan ball (har bir javobga)	Baholash mezoni
1	2,6-3 ball	Savol mohiyatini to‘la ochish; aniq javob berish, to‘g‘ri xulosa chiqarish, mustaqil ish topshiriqlarini to‘la bajarish; mustaqil fikr yuritish; tizimlilik va uzviylikning aniqligi; savollarning mazmun-mohiyatini chuqur anglash; o‘tilgan mavzular bo‘yicha to‘liq tasavvurga ega bo‘lish; ilmiy-nazariy adabiyotlarda qayd etilgan mulohazalardan atroflicha xabardor bo‘lish.
2	2,1-2,5 ball	Savol mohiyati umumiy ochilgan, asosiy fikrlar bayon etilgan, mustaqil fikr yuritish; savollarning mazmun- mohiyatini anglash; tizimlilikning mavjudligi; mustaqil ish topshiriqlarini bajarish; o‘tilgan mavzular bo‘yicha tasavvurga ega bo‘lish; ilmiy-nazariy adabiyotlarda qayd etilgan mulohazalardan xabardor bo‘lish.
3	1,7-2 ball	savollarga umumiy javob berish; savollarning mohiyatini tushunish; o‘tilgan mavzular bo‘yicha qisman tasavvur hosil qilish; tizimlilikning chalkashligi; mustaqil ish topshiriqlarini qisman bajarish; ilmiy-nazariy adabiyotlarda qayd etilgan mulohazalardan ma’lum darajada xabardor bo‘lish.
4	0-1,6 ball	Savolga juda qisman javob berish, ammo kamchiliklar ko‘p, mustaqil fikrga ega emaslik, tasavvurga ega bo‘lmaslik, bilmaslik.

2- oraliq nazorat test asosida

Test asosida o‘tkaziladi (30 ta test, 0,5 balldan)

Saralash 8,25

№	Ajratilgan ball (har bir javobga)	Baholash mezoni
1	0,5 ball	Test savolining javobini topa olgan talabaga
2	0 ball	Test savolining javobini topa olmagan talabaga

Ushbu fan bo‘yicha talabalar bilimini YAKUNIY NAZORAT (YN) mezonlari
Har bir savolga saralash bali 3,3, umumiy saralash 16,5

№	Ajratilgan ball	Baholash mezoni
1.	5,2-6ball	Talaba fanning mohiyatini, o‘tilgan materialni chuqur tushunadi, savolga aniq va to‘liq javob beradi. Har bir savolga mustaqil fikrlab javob beradi, mavzuga ijodiy yondashadi, mohiyatni tushunib, o‘z fikrini amalda qo‘llay oladi, imlo, uslubiy xatolarga kam yo‘l qo‘yadi, berilgan tahlillarni to‘g‘ri bajarib, to‘g‘ri xulosalar chiqara oladi.
2.	4,2-5,1 ball	Talaba mavzu mohiyatini tushunadi, biroq mustaqil xulosalar chiqara olishda kamchiliklar uchraydi. O‘z fikrini og‘zaki bayon qilishda uzviylikka amal qilmaydi. Imlo, uslubiy xatolarga yo‘l qo‘yadi, xulosalarida noaniqliklar uchraydi.
3.	3,3-4,1 ball	Talaba mavzu haqida qisman tasavvurga ega bo‘ladi, berilgan savollarga to‘liq va aniq javob berolmaydi, amaliy ishlar to‘liq bajarilmaydi, imlo, uslubiy xatolarga yo‘l qo‘yiladi.
4.	0-3,2 ball	Talaba mavzu haqida aniq tasavvurga ega bo‘lmaydi, ko‘chirmachilikka yo‘l qo‘yadi. O‘z fikrini boshqa mavzular bilan bog‘lab tushuntira olmaydi, nutqi u qadar ravon bo‘lmaydi. Amaliy ishlarni to‘la bajara olmaydi.

Фойдаланиладиган адабиётлар рўйхати
Раҳбарий адабиётлар

1. 
   Каримов И.А. Юксак маънавият – енгилмас куч. - Тошкент: Маънавият, 2008.
   
2. 
   Каримов И.А. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида. - Тошкент: Ўзбекистон, 2011.
   
3. 
   Каримов И.А. Ўрта асрлар шарқ алломалари ва мутафаккирларининг тарихий мероси, унинг замонавий цивилизация ривожидаги роли ва аҳамияти. -Тошкент: Ўзбекистон, 2014.
   

Асосий адабиётлар:

4. 
   Абдурасулов Ё. Туркий тилларнинг қиёсий-тарихий грамматикаси.-Тошкент,2009.
   
5. 
   Рафиев А. Туркий тилларнинг қиёсий-тарихий грамматикаси. -Тошкент, 2004.
   
6. 
   Серебренников Б.А., Гаджиева Н.З. Сравнительно-историческая грамматика тюркских языков.-М.,1986
   
7. 
   Сравнительно-историческая грамматика тюркских языков. Морфология. –М.,1988
   

Қўшимча адабиётлар

8. 
   Айдаров Г. Язык орхонских памятников древнетюркской письменности VIII века.-Алма-ата, 1971.
   
9. 
   Исследование по лексике и грамматике тюркских языков. –Ташкент: Фан, 1980. -148 с.
   
10. 
    Историческое развитие лексики тюркских языков.-М.,1961.
    
11. 
    Исҳоқов М., Содиқов Қ., Омонов Қ. Мангу битиглар. -Тошкент.: ТДШИ, 2009.-112 б.
    
12. 
    Насылов В.М. Язык орхоно-енисейских памятников.-М.,1960.
    
13. 
    Севортян Э.В. Этимологический словарь тюркских языков. Общетюркские и межтюркские основы на гласные.-М.:Наука,1974.-767 с.; Общетюркские и межтюрксие основы на букву «Б».-М.:Наука,1978.-349 с.; Общетюркские и межтюрксие основы на букву «В», «Г», «Д».-М.: Наука,1980. -395 с.;
    
14. 
    Севортян Э.В., Левитская Л.С. Этимологический словарь тюркских языков. Общетюркские и межтюрксие основы на букву «Ж», «И».-М.:Наука,1989. -292 с.;
    
15. 
    Содиқов Қ. Туркий ёзма ёдгорликлар тили: адабий тилнинг юзага келиши ва тикланиши.-Тошкент:ТДШУ, 2006.-208 б.
    
16. 
    Щербак А.М. Сравнительная фонетика тюркских языков.-Л.,1970.
    
17. 
    Щербак А.М. Очерки по сравнительной морфологии тюркских языков. (Имя).-Л.,1977
    
18. 
    Щербак А.М. Очерки по сравнительной морфологии тюркских языков. (Глагол).-Л.,1981
    

Электрон манбалар

19. 
    Туркий тилларнинг қиёсий-тарихий грамматикаси. ЎУМ, ЎзМУ 2011. Ўзбек филологияси факультети кутубхонаси.
    
20. 
    http://en.wikipedia.org/wiki/Structuralism.
    
21. 
    http://www.brocku.ca/english/courses/4F70/struct.html.
    

~ ~