Ünden bugüN

Tablo X Aylara Göre Rüzgâr Verileri (Sarıyer)

Rüzgâr Aylar	1. Derecede Hâkim Rüzgâr Esme Hızı Yönü Sayısı m/sn			2. Derecede Hâkim Rüzgâr Esme Hızı Yönü Sayısı m/sn			3. Derecede Hâkim Esme Hızı Yönü Sayısı m/sn
Ocak	K	358	3,7	KKD	285	4,4	GGB	215	2,8
Şubat	K	383	4,1	KKD	259	3,8	KD	172	4,4
Mart	K	416	3,5	KKD	290	3,3	KD	238	4,5
Nisan	K	345	3,2	KKD	293	2,9	KD	207	3,9
Mayıs	K	428	3,1	KKD	319	2,9	KD	291	3,3
Haziran	K	382	3,3	KKD	319	2,7	KD	311	4,0
Temmuz	K	531	3,6	KKD	410	3,1	KD	391	4,3
Ağustos	K	485	3,9	KKD	462	3,7	KD	344	4,8
Eylül	K	400	4,0	KKD	356	3,5	KD	282	4,9
Ekim	K	421	4,2	KKD	308	4,1	KD	248	4,6
Kasım	K	361	3,7	KKD	231	3,5	GGB	176	2,6
Aralık	K	364	4,0	GGB	234	2,6	KKD	210	3,9

ıt Kuzey, D: Doğu, G: Güney, B: Batı

lamına gelen "boreas" sözcüğünden türemiştir. Halk arasında kuzeyli rüzgârların tümü için kullanılırsa da kuzey rüzgârı yıldız, kuzeybatı rüzgârı ise karayel adlarıyla anılır. İstanbul'da yılda ortalama olarak 130 gün poyraz estiği belirlenmiştir. Soğuk karakterli bir rüzgâr olan poyraz yazın estiğinde bağıl nemi düşürerek İstanbul'u biraz ferahlatır. Kışın estiğinde ise havayı soğutur ve yeterince nemliyse yağış getirir.

Poyrazdan sonra en çok esen rüzgâr lodostur. Sıcak karakterli lodos güneybatıdan eser. Yunanca "güney" anlamına gelen "notos" sözcüğünden türemiştir. İstanbullular kuzey yönünü tanımlamak i-çin poyraz, güney yönünü tanımlamak i-çin de lodos sözcüklerini kullanırlar. Oysa güneyden esen rüzgâr kıble, güneydoğu rüzgârı da keşişleme adıyla anılır. Güneydoğudan esen rüzgâra keşişleme adını veren Marmara'da avlanan eski İstanbullu balıkçılardır. Balıkçılar eskiden Keşiş Dağı denen Uludağ yönünden esen rüzgâra bu adı vermişler. Lodos esmesinin ardından yağmur yağması nedeniyle İstanbullular "Lodosun gözü yaşlıdır" derler. Ilık ılık esmesinin ardından yağışın gelmesi ve hava sıcaklığının düşmesi nedeniyle lodos, İstanbul'da sağlam bir hava sayılmaz. Lodos fırtınaları sırasında birçok İstanbullunun başı ağrır. Vücudun direncinin azalmasına bağlı olan bazı hastalıkların lodos fırtınalarını izlediği gözlenir. Bu fırtınalardan sonra avlanan balıklar gevşekliği nedeniyle makbul sayılmaz ve halk buna "lodos balığı" der. Bazı kışlar sona ererken esen lodos ilkbahar gelmiş-çesine bitkilerin erkenden yapraklanıp çiçek açmasına da yol açar.

EŞHER BERKÖZ-GÜL KOCAASLAN

İKONALAR

Hıristiyan inanç ve töresine uygun kutsal kişi ve olayların konu edildiği tasvirler. Bu sözcük Türkçe'ye "ikon" veya "ikona" halinde geçmiş ve terim olarak "tasvir" diye tercüme edilmiştir.

Bizans resim sanatı mozaiklerde, fres-kolarda ve yazmalarda kendisini göstermiştir. Özellikle Ravenna'da Sant'Apollina-re Nuovo (526), Sant'Apollinare in Clas-se (549), Santa Vitale (547) ve Selanik Ayi-os Yeoryios Kilisesi'ni süsleyen mozaikler Bizans resim sanatının öncüleridir. 7. ve 8. yy'larda etkisini sürdüren ikonoklast (tasvirkırıcı) döneminin ardından Bizanslı sanatçılar yapılarını yepyeni bir anlaşıy-la bezemişlerdir. İstanbul Ayasofya, Kiev Ayasofya, Sakız Nea-Moni, Atina Dafni, Romanya Hosios Lucas kiliseleri ve İstanbul Büyük Saray(-») mozaikleri renk uyumu, zenginlik, insan figürlerinin anatomik yapısı ile bu anlaşıyın en belirgin örnekleridir. Öte yandan Bizans resim sanatı ikonalar üzerinde özgün bir görünümü de sergilemiştir.

Bizans resim sanatını yansıtan duvarlara, ahşap, fildişi veya maden üzerine yapılmış ikonaların sanat eseri olarak değerlendirilmesi, özel kişilerden toplanarak ser-