ÜNİTE I DEVLET, DEMOKRASİ, ANAYASA, VATANDAŞLIK HAKLARI VE SORUMLULUKLARI A – KAVRAMLAR
1-DEVLET NEDİR?
Bir vatan üzerinde yaşayan insan topluluğunun beraber ve bir düzen içerisinde yaşamak amacıyla kurduğu örgütlenmeye devlet denir.
2-Devleti Meydana Getiren Unsurlar NELERDİR?
Vatan, millet ve egemen kuvvettir.
3-Devletin temel amacı nedir?
Türk ulusunun bağımsızlığını,bütünlüğünü korumak.-Cumhuriyet ve
demokrasiyi korumak.-Toplumun huzur ve refahını sağlamak.-Kişilerin temel hak ve
özgürlüklerini korumak.-Vatandaşların maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli koşulları
hazırlamak
4-Devlet görevlerini hangi organlar eliyle yerine getirmektedir?
Devlet görevlerini; yasama, yürütme ve yargı organlarıyla yerine getirmektedir.
5-Devletin vatandaşa karşı görevleri nelerdir?
Ülkenin bütünlüğünü ve bağımsızlığını korumak
Vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini sağlamak
İnsanların maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaktır.
6-Hangi hakkımız olmadığı sürece diğer hakların bir önemi yoktur?
Yaşam hakkımız elimizden alındığı takdirde diğer haklar kendiliğinden yok olur.
7-DEVLET ÇEŞTLERİ NELERDİR?
Oligarşık devlet-Monarşık devlet-Teokratik devlet- Demokratik Devlet
8-EGEMENLİĞİN TEK BİR KİŞİDE OLDUĞU DEVLETLER NASIL DEVLETLERDİR?
Monarşık devletler
9-TANRI BUYRUKLARI VE DİN KURALLARINA GÖRE YÖNETİLEN DEVLETLERE NE AD VERİLİR?
Teokratik devlet
10- Demokrasi NEYE DENİR?
Halkın kendisini yönetecek kişileri kendi iradesiyle seçtiği yönetim biçimidir.
Demokrasi :Halkın halk için halk tarafından yönetilmesidir. Kısaca halkın kendi kendini yönetmesidir.
11-Demokrasinin Temel İlkeleri NELERDİR?
Milli egemenlik, Hürriyet, Eşitlik, Siyasi partiler
Milli Egemenlik:Egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olması
Hürriyet ve Eşitlik: Hürriyet; başkalarına zarar vermeden her şeyi yapmak,
Eşitlik; Hiçbir ayrım yapılmaksızın herkesin kanun önünde aynı haklara sahip olması
Siyasi Partiler: Ülke sorunlarının çözüm yollarını paylaşan kişilerin siyasi bir parti kurabilmeleridir.
12- Uygulanış şekli bakımından demokrası kaça ayrılır?
DOĞRUDAN DEMOKRASI:Halkın egemenliğini aracısız kullanmasıdır.
YARI DOĞRUDAN DEMOKRASI:Halk, seçimle kendi yöneticilerini seçer.Seçilen yöneticiler zaman zaman bazı konularda halka danışırlar örnek:Refarandum
TEMSİLİ DEMOKRASİ:Egemenliğin kullanılması,millet tarafından,genel oyla seçilen temsilcilere belirliBir süre için devredilmesidir.
13-Milletvekili kimdir? T.B.M.M. kaç milletvekili vardır?
Millet tarafından seçilip millet adına görev yapan kişidir. Başka bir deyişle millet egemenliğini halk adına kullanır. T.B.M.M. de 550 milletvekili görev yapar.
14-Demokrasilerde hürriyet kaça ayrılır?
Demokrasilerde hürriyet ikiye ayrılır:
Kamu hürriyetleri: insanların insanca yaşayabilmesi için sağlanan hürriyetlerdir.
Siyasî hürriyetler: Seçme, seçilme, parti kurma, siyasî faaliyetlerde bulunma hakkıdır.
15-Hürriyet ne anlama gelir örneklerle açıklayınız
Hürriyet; kişilerin kendi hak ve hürriyetlerini başkalarına zarar vermeden kullanabilme özgürlüğüdür. Ör: Herkesin müzik dinleme özgürlüğü vardır ama gece yarısı müziğin sesini açarak başkalarını rahatsız etmeye hakkı yoktur.
16-Demokrasi neden önemlidir?
Demokrasi, insan onuruna yakışan bir yönetim biçimidir. İnsanın düşünüp üretebilmesine imkân sağlar. Dolayısıyla gelişmeye, ilerlemeye açık bir sistemdir.
17-Türkiye'de uygulanan demokrasi çeşidini açıklayınız.
Ülkemizde temsili demokrasi uygulanmaktadır. Halk kendi seçtiği temsilciler tarafından yönetilmektedir.
18-Siyasi partiler niçin kurulur? Cumhuriyet döneminde kurulan ilk siyasi parti hangisidir?
Demokratik yönetimlerde aynı düşünceleri taşıyan kişiler ayrı ayrı gruplar oluşturarak siyasi partileri oluştururlar. Bizde de Kurtuluş Savaşı'ndan sonra T.B.M.M.'nde gruplaşmalar oluşunca Mustafa Kemal artık siyasî partilerin kurulma zamanı geldiğine inanarak kendisi öncülük etmiş ve Cumhuriyet Halk Fırkasını kurmuştur.
19-Mustafa Kemal döneminde çok partili hayata geçiş denemeleri niçin başarısız olmuştur? Ne zaman çok partili hayata geçilmiştir?
Mustafa Kemal döneminde kurulan Terrakiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası amaçlarından sapıp Mustafa Kemal ve kurduğu Cumhuriyete karşı tehlikeli olmaya başlayınca kapatılmışlardır. 1945 yılında çok partili hayata geçilmiştir.
20-Demokrasi ile monarşi (tek kişi yönetimi) yönetimini karşılaştırınız.
Monarşi yönetiminde (Osmanlı İmparatorluğu’nda olduğu gibi) insanlar özgür ve eşit değildir, Yöneticiler seçimle iktidara gelmez, egemenlik bir kişiye aittir. O ne isterse o olur. Yetkileri sınırsızdır. Oysa demokraside, insanlar özgür ve kanun önünde eşittir. Yöneticiler vatandaşların oyuyla başa geçer, egemenlik millete aittir. Anayasaya bağlı olarak devlet yönetilir.
21-Cumhuriyet döneminde ilk kurulan siyasi parti hangisidir?
Kurulan ilk parti Halk Fırkası(Partisi) olmuştur.
22-Demokrasilerde özgürlüklerin sınırı nereye kadardır?
Bir başkasının özgürlüğünün başladığı yerde biter.
23-DEMOKRASİLERDE EGEMENLİĞİN KAYNAĞI NEDİR?
Halk tır.
24-ÖZGÜRLÜK KAVRAMININ TANIMINI YAPINIZ?
İnsanın istediği her şeyi başkasına zarar vermeden yapabilmesidir.
25- Sizce demokrasi nerelerde öğrenilebilir?
Bizler yurttaş olarak hak ve görevlerimizi iyi bilip ona göre davranmalıyız bu hak ve görevlerimizi ancak eğitim yoluyla kazanılabilir.Demokrasi eğitimi ailede başlar.Ör:Ailede bir karar alınırken ortak kararlar alınmalıdır.Demokrasi eğitiminin devamı okulda kazanılır ve yaşamda uygulama fırsatı bulunur. Ör:sınıfta başkan seçimi ve eğitsel kol seçimleri demokrasi örnekleridir.Demokrasi, iyi eğitilmiş bilinçli bireyler ister. Çünkü demokrasi hoşgörü,sabır ve anlayış ister ve bireylerin bu iyi davranışları kazanmasıda eğitimle olur.
26- Demokrasilerde hangi hürriyetlerde sınırlama yoktur?
Düşünce ve kanaat hürriyeti, din ve vicdan hürriyetinde sınırlama yoktur.
27-HALKIN YÖNETİME KATILARAK DEĞİLDE,SEÇTİĞİ KİŞİLERİ MECLİSE GÖNDEREREK KENDİSİNİ TEMSİL ETTİRMESİ HANGİ ÇEŞİT DEMOKRASİDİR?
Temsili demokrasi
28- Vatandaşlarımızın hak ve hürriyetleri ne ile güvence altına alınmıştır?
Türkiye Cumhuriyeti'nin anayasası ile güvence altına alınmıştır.
29- Ülkemizde hangi tür seçim sistemi uygulanmaktadır?
Genel oy prensibine dayalı--- kapalı oy ---Açık sayım
30-AnayasA NEYE DENİR?
Devletin yönetim şeklini kişilerin haklarını ve ödevlerini, devlet organlarını ve bu organlar arasındaki ilişkileri belirten en genel hukuk kurallarıdır.
Anayasa: Bir devletin işleyişini, vatandaşın temel hak ve özgürlüklerini belirten temel kanundur.
31-TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASALARI HANGİLERİDİR?
-1921 Anayasası (Teşkilât-ı Esâsiye)
-1924 Anayasası
-1961 Anayasası
-1982 Anayasası
32-Anayasamızın dayandığı temel ilkeler nelerdir?
Anayasamızın dayandığı temel ilkelerden biri Atatürk milliyetçiliğine diğeri ise Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlılıktır
33-Yeni bir anayasa hangi sebepler sonucu hazırlanır?
Mevcut anayasa toplumun ihtiyaçlarını karşılayamaz., toplumda huzuru sağlayamaz ise yeni bir anayasa hazırlanır.
34-Anayasanın diğer yasalardan farklar nelerdir?
1.Anayasanın değiştirilmesi referandum (halk oylaması) ile mümkündür.Diğer kanunlar ise TBMM tarafından hazırlanır.
2.Anayasa temel kanun olduğu için diğer yasalar ona aykırı olamaz.
3.Diğer yasalar anayasanın ayrıntılarıdır.
35-Anayasanın değiştirilmez hükümleri hangileridir?
Madde 1-Devletin şekli
Madde 2-Cumhuriyetin nitelikleri
Madde 3-Bölünmez bütünlüğü, dili, bayrağı, başkenti, millî marşı.
1.madde: Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
2.madde:Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı,demokratik,laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
3.madde:Türkiye Devletinin;
Dili Türkçedir.
Bayrağı beyaz ay yıldızlı al bayraktır.
Marşı İstiklal marşıdır.
Başkenti Ankaradır.
36-EN SON ANAYASAMIZ KAÇ YILINDA KABUL EDİLMİŞTİR?
7 kasım 1982
37-Vatandaş KİME DENİR?
Aynı topraklar üzerinde yaşayan ve aynı devlete vatandaşlık bağı ile bağlı olan kişilerdir.
38-VATANDAŞ OLMA HAK VE SORUMLULUKLARI NELERDİR?
Seçme ve seçilme hakları
Vergi vermek
Kanun ve kurallara uymak
Askerlik yapmamak
39-Kamu NEYE DENİR?
Bir ülkede yaşayan insanların tümüdür.
40-Kamuoyu NEYE DENİR?
Her hangi bir konu üzerinde halkın benimsediği genel düşünce ve ortak kanaattir.
41-Kamuoyunu oluşturan etkenler NELERDİR?
İletişim araçları (Radyo, televizyon, bilgisayar, internet, telefon, faks, elektronik posta / e-mail), gazete, dergi, kitap gibi yayınlar, sivil toplum örgütleri (vakıflar, dernekler vb.)
42-Kamuoyunun yararları nelerdir?
1.Demokratik toplumların varlıklarını sürdürmesini sağlar.Toplumu ilgilendiren meselelerle ilgili olarak çok sesli bir ortam oluşturur ve halkın düşüncelerinin yöneticilerce duyulması sağlar.
2.Dayanışma oluşturarak halkın sorunlarının birlik beraberlik içinde çözümünü sağlar.
3.Toplumun ihtiyaçlarını karşılar.
4.Bazı meseleler ortaya çıkmadan veya büyümeden çözüme kavuşturulur.
43-Kamuoyunun oluşmasında demokrasinin önemi nedir?
Demokrasi hür düşünce ortamını oluşturur. Bu insanların düşüncelerini ifade edebilmeleri demektir. Kamuoyu da bu çok seslilik sonucu oluşur.
44-Kamuoyunun toplumdaki yeri ve önemi nedir?
Demokratik toplumlarda egemen olan halktır.Halkın her alandaki düşünceleri önemlidir.Kamuoyu yöneticileri toplum meseleleri üzerinde duyarlı yapar.Ülkenin pek çok sorunu oluşturulan kamuoyu sonucunda halledilir.
45-Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nda Türk milletinin ve dünya kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla neler yapmıştır?
Anadolu Ajansı’nı kurdurmuş, Hâkimiyet-i Millîye Gazetesi’ni açtırmıştır.
46-Sivil Toplum ÖrgütÜ NEYE DENİR?
Devletin müdahalesi dışında kalmış ve bireylerin kendi kendilerini yönlendirebildikleri demokratik bir yapıdır. Sendika, vakıf, dernek gibi.
B-TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ’NİN YÖNETİM YAPISI
1-Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yönetim yapısı KAÇA AYRILIR?
Üçe ayrılır.Merkezi yönetim-İl yönetimi- Yerel yönetimler
2-MERKEZİ YÖNETİMİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Merkezî yönetimin başında Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu vardır. Bakanlar Kurulu, başbakan ve bakanlardan meydana gelir.
3- Cumhurbaşkanı SEÇİLEBİLME ŞARTLARI NELERDİR?
Devletin başıdır. Türkiye Cumhuriyeti’ni ve milleti temsil eder. Cumhurbaşkanı seçilebilmek için kırk yaşını doldurmuş olmak, yüksek öğrenim yapmış olmak, TBMM üyesi ya da milletvekili seçilebilme yeterliliğine sahip olmak gibi şartlar gereklidir. Cumhurbaşkanı, meclis tarafından üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun oylarıyla seçilir.
4-CumhurbaşkanıNIN GÖREVLERİ NELERDİR?
Görevleri: Yurt içinde ve dışında devleti temsil etmek, yasaları yayınlatmak, yüksek dereceli memurları atamak, uluslararası antlaşmaları onaylamak, yasaları tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye geri göndermek.
5-CUMHURBAŞKANI ÜLKEDEN AYRILDIĞINDA CUMHURBAŞKANININ GÖREVLERİNE KİM VEKALET EDER?
Meclis Başkanı
6- Başbakan ve Bakanlar Kurulu ÜYELERİ KİM TARAFINDAN ATANIR?
Başbakan,TBMM üyeleri arasından Cumhurbaşkanınca atanır. Bakanlar Kurulu üyeleri, başbakan tarafından seçilir ve cumhurbaşkanınca atanır. Meclis dışından da bakan seçilebilir.
7-BAŞBAKANIN GÖREVLERİ NELERDİR?
Başbakan, bakanlıklar arasında iş birliğini sağlar. Hükümetin genel programının uygulanmasından o sorumludur.
Devletin önemli işleri, Bakanlar Kurulunda görüşülerek karara bağlanır.
8-Merkezdeki Yardımcı Kuruluşlar HANGİLERİDİR?
Milli Güvenlik Kurulu- Devlet Planlama Teşkilatı- Danıştay- Sayıştay
9-Milli Güvenlik Kurulu ÜYELERİ KİMLERDEN OLUŞUR?
Cumhurbaşkanının başkanlığında,Başbakan,Milli Savunma Bakanı ,İçişler Bakanı-Dışişleri bakanı-Genelkurmay başkanı-Kara kuvvetleri komutanı -Deniz kuvvetleri Komutanı -Hava kuvvetleri komutanı-Jandarma Genel komutanı
10-MİLLİ GÜVENLİK KURULUNUN GÖREVLERİNİ YAZINIZ?
devletin milli güvenlik siyasetinin tayini tespiti ve uygulanması ile ilgili kararların alınması ve gerekli koordinasyonun sağlanması konusundaki görüşlerini bakanlar kuruluna bildirir. Bu kararlar da bakanlar kurulunca öncelikli olarak ele alınır.
11-Devlet Planlama Teşkilatının görevleri nelerdir?
Ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınma konularının planlanmasında hükümete yardımcı olan, danışmanlık yapan, plan ve program hazırlayan başbakanlığa bağlı bir kuruluştur.
12-Danıştay görevleri nelerdir?
En yüksek idârî mahkeme, danışma ve inceleme organıdır. Bağımsız bir kuruluştur.
13-Sayıştay görevleri nelerdir?
Devletin gelir ve giderlerini, TBMM adına denetleyen, yargı yetkisi de bulunan kuruluştur.
14-EN YÜKSEK YÖNETSEL MAHKEME HANGİSİDİR?
Danıştay
15-DANIŞTAY VE SAYIŞTAY ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Danıştay bir anayasa kurumudur . en yüksek yönetsel mahkemedir. Sayıştay ise anayasa ile öngörülmüş mali bir denetim organıdır.
16-YÜRÜTME, YASAMA VE YARGI GÖREVLERİ ANAYASAMIZA GÖRE HANGİ KURULUŞLARA VERİLMİŞTİR?
Yürütme-Hükümete, Yasama-Meclise, Yargı-Bağımsız mahkemelere
17-YASAMA ORGANININ ÇIKARDIĞI KANUNLARI ANAYASAYA UYGUNLUK BAKIMINDAN HANGİ KURULUŞ DENETLEYEBİLİR?
Anayasa Mahkemesi
İL YÖNETİMİ: İl yönetimi ;merkezi yönetime bağlı illerle bu illere bağlı ilçeler,ilçelere bağlı bucak ve köylerden oluşur. Ayrıca ,nüfusu köyden fazla ,ilçeden az belediye yönetimi bulunan ve “Belde” adını alan yönetim birimleri bulunur.
18-İL YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Her ilin başında hükümetin atadığı bir vali vardır.
19-VALİNİN GÖREVLERİNİ YAZINIZ?
vali il sınırları içerisinde yasaları ve hükümet emirlerini uygular, il merkezi yönetimi içinde yer alan kuruluşlar arsında işbirliğini sağlar.
20-İLÇE YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Her ilçenin başında hükümetin atadığı bir kaymakam vardır.
21-BUCAK YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Bucakların başında ise hükümetin atadığı bir bucak müdürü vardır
22-KÖY YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?.
Köylerin başında köylülerin seçtiği ve kaymakama bağlı olan muhtar görev yapar.
23-İLDE VALİYE BAĞLI OLAN BİRİMLER HANGİLERİDİR?
Özel Kalem Müdürlüğü
İl Milli Eğitim Müdürlüğü
İl Emniyet Müdürlüğü
İl Jandarma Komutanlığı
il Sağlık Müdürlüğü
İl Nüfus Müdürlüğü
İl Kültür Müdürlüğü
İl Tarım Müdürlüğü
İl Turizm Müdürlüğü
İl Bayındırlık Müdürlüğü
İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü
İl Defterdarlığı
İl Veteriner Müdürlüğü
İlde mahkemeler ,savcılıklar ve askerlik şubeleri de bulunur fakat, bunlar valiliğe bağlı değildir. İllerde il yönetim kurulu, ilçelerde ilçe yönetim kurulu vardır. Bucaklarda bucak meclisi vardır.
24-KAÇ TÜRLÜ yerel yönetim vardır?
İl Özel Yönetimi
Belediye Yönetimi
Köy Yönetimi
25-İL ÖZEL YÖNETİMİNİN BAŞLICA ORGANLARI NELERDİR?
1. Vali 2. İl Genel Meclisi 3. İl Daimi Encümeni
26-BELEDİYE YÖNETİMİNİN BAŞLICA ORGANLARI NELERDİR?
1. Belediye başkanı:5 yılda bir halk tarafından seçilirler.
2. Belediye meclisi:Belediyenin genel karar organıdır. Üyeleri o yörenin halkı tarafından seçilir. Üye sayısı yörenin büyüklüğüne göre çoğalır. Belediye meclisine, belediye başkanı başkanlık eder.
3. Belediye encümeni: Belediyenin ikinci karar organıdır. Yazı işleri, hesap işleri, sağlık işleri,fen işleri,veteriner,teftiş kurulu müdürleri gibi yöneticiler belediye başkanının başkanlığında toplanır.
Önemli kararları belediye meclisi alır. Bu kararlar doğrultusunda işleri belediye encümeni yürütür. Belediyelerin bütçeleri, vali ya da kaymakam tarafından onaylanarak yürürlüğe girer.
27-BELEDİYELERİN GÖREVLERİ NELERDİR?
Gıda maddelerinin sağlık koşullarına uygun olarak üretilip üretilmediğini denetler.
Ekonomik alanda denetleme ve fiyat tespiti yapar.
İş ruhsatları ve bina yapım belgeleri verir.
Su işleriyle ve ısınmayla ilgilenir.
28- KÖY YÖNETİMİ: Köy kanununa göre , köyler oluşturulur. Köy kurma yetkisi iç işleri bakanlığına verilmiştir. Köyler 442 sayılı Köy kanunu ile yönetilir. Köy tüzel kişiliğinin organları; muhtar, köy ihtiyar heyeti ve köy derneğidir. Muhtar köyde hem yerel yönetimin hem de özel yönetimin başıdır. Köy ilköğretim okulu müdürü ve köy imamı köy ihtiyar heyetinin doğal üyeleridir. Diğer üyeler 5 yılda bir seçilen üyelerdir bunlara aza da denir. Köy yönetiminin geliri köylünün gelir durumuna göre alınan salma adındaki vergidir. Köy halkı bazı işleri ortaklaşa çalışarak yaparlar buna imece denir.
29-İL YÖNETİMİ KAÇ BÖLÜMDEN OLUŞUR?
Vali,İlyönetim başkanları, İl idare kurulu
30-YEREL YÖNETİM KURULUŞLARI HANGİLERİDİR?
İl özel idare, Belediye yönetimi ve Köy yönetimi’dir.
31-VATANDAŞ KİMDİR?
Vatandaş :Belli bir vatan parçasında yaşayan ve yaşadığı ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı ve hak ve sorumlulukları olan kimselere vatandaş denir.
32-Vatandaşlık Hakları NEYE DENİR?
Kişilerin toplumla ilişkilerinden doğan haklara denir.
33-Vatandaşlık Hakları NELERDİR?
Üç gruptur. sosyal haklar, ekonomik haklar, siyasal haklar
34-SOSYAL HAKLAR NELERDİR?
Toplum yaşamında herkese insanlık onuruna yaraşır bir yaşam düzeyi,sağlamayı amaçlayan haklardır. Sosyal haklardan başlıcaları;
Ailenin korunması,
Eğitim ve öğrenim hakkı,
Sağlık, çevre ve konut hakkı,
Soysak güvenlik hakkı
Sanat ve sanatçının korunma hakkı
gençliğin korunması ve sporun desteklenmesi,
tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması gibi haklardır .
35-Bir Ülkede Sosyal Haklar Eşitlikle Korunmadığında HANGİ Sorunlar Ortaya Çıkar?
-
Toplumda ekonomik açıdan güçsüz olanlar, güçlüler karşısında korunamaz ve adalet sağlanamaz.
-
İnsanın yaşam mücadelesi zorlaşır, insan onuruna uygun bir ortamda yaşam gerçekleşemez.
-
Yoksulluk ortadan kalkmaz, artar. Fakirler hiç bir haktan yararlanamaz.
-
Toplumda huzur ve güven kalmaz. Bunalımlar artar.
-
İnsan imkanlarını geliştiremez. Bilim sanat ve teknolojik alanlarda etkinlikler gerçekleştiremez.
36-EKONOMİK HAKLAR NELERDİR?
Devlet güçsüzleri, güçlüler karşısında korumak gerçek eşitliği ve toplumsal dengeyi sağlamak amacıyla vatandaşlara ekonomik haklar tanımıştır.
Çalışma hakkı,
Sendika kurma hakkı
Toplu iş sözleşmesi ,grev ve lokavt hakkı
Adil ücret ve dinlenme hakkı
Mülkiyet hakkı
tüketici hakları gibi haklar başlıca ekonomik haklardır.
37-GREV,LOKAVT VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ NE DEMEKTİR?
Grev: İşçilerin topluca işi durdurmasıdır.
Lokavt:İşçilerin topluca işveren tarafından işten uzaklaştırılmasıdır
Toplu iş sözleşmesi:Çalışma şartlarını ve iüçretleri belirlemek üzere işçilerle işverenler arasında yapılan antlaşma
38-Bir Ülkede Ekonomik Haklar Eşitlikle Korunamadığında HANGİ SORUNLAR Ortaya Çıkar?
-
İnsanın doğuştan sahip olduğu temel haklar korunamaz.
-
Çalışanlar emeğinin karşılığını alamaz.
-
Çalışanların sağlıklı bir ortamda çalışmalar mümkün olmaz.
-
İnsanların hak ve özgürlükleri korunamaz.
.
39-SİYASAL HAKLAR NELERDİR?
Vatandaşların ülke yönetimine katılmasını sağlayan haklara siyasal haklar denir.
Seçme ve seçilme hakkı,
vatandaş olma hakkı,
kamu hizmetine girme hakkı,
dilekçe hakkı başlıca siyasal haklardır.
40-Ülkemizde hangi tür seçim sistemi uygulanmaktadır?
Genel oy prensibine dayalı--- kapalı oy ---Açık sayım
Kimler, seçimlerde oy kullanamazlar?
Askeri öğrenciler--- er ve erbaşlar---, hükümlüler----, 18 yaşın altındaki çocuklar.—Akıl hastaları
T.C. Vatandaşı olmayanlar.
41-Kadınlar kaç yılında seçme ve seçilme hakkını kazanmışlardır?
1934 yılında
42-Bir ülkede siyasal haklar eşitlikle korunduğunda HANGİ faydalar sağlanır?
*İnsanların her türlü zorlamadan, devletin ve diğer insanların baskısından uzak kalmaları ve yaşamlarını kendi istedikleri gibi düzenlemeleri kolaylaşır.
*Kişiye, başkalarının ve devletin karışamayacağı güvenli bir ortam yaratılabilir. İnsanlar bu ortamda hukukun izin verdiği ölçüde başkalarına zarar vermeden haklarını özgürce kullanabilirler.
*Demokrasinin işlerlik kazanması ve sürekli korunması sağlanabilir.
Ç – VATANDAŞ OLMA SORUMLULUKLARI
1-Vatandaş Olma Bilinci NE DEMEKTİR? Bir vatandaşın haklarının ve görevlerinin farkında olmasıdır. Demokratik yönetimin varlığı ve sürekliliği; vatandaş olma bilincine sahip ve bu bilinç çerçevesinde uygun davranışlar sergileyen insanların çoklukta olmasıyla sağlanabilir.
2-İNSAN OLMA BİLİNCİNİN EKSİKLİĞİNİN ,HAKLARIN ELDE EDİLMESİNDE NİÇİN ETKİLİDİR?
İnsan bilincine varmayan insanlar insan olmanın özelliklerini bilmemektedir veya yeterli sorumluluğa ulaşmadıklarından başka insanlara karşı gerektiği gibi davranamazlar.
3-Vatandaş Olma Bilincinin Gerektirdikleri NELERDİR?
-
Demokrasi, eşitlik ve özgürlük gibi değerleri benimsemek ve demokrasinin gereğine inanmış olmak.
-
Vatandaş olarak haklarının ve sorumluluklarının bilincinde olmak.
-
Yasalara titizlikle uymak.
-
Diğer insanlara karşı saygılı ve hoşgörülü davranmak, şiddetten yana değil, barıştan yana olmak.
-
Her türlü ayrımcılığa karşı olmak.
4-Vatandaşlık hak ve görevleri nelerdir?
a-Seçme ve seçilme hakkı.
b-Kanunlara uymak
c-Vergi vermek.
d-Askerlik yapmak.
1.Seçme ve seçilme hakkı: Kendi içimizden en nitelikli, en becerikli, bilgili, ahlâklı kişiyi belirleyebilmek ve ilerleyebilmek için bu görevimizi yerine getiririz.18 yaşını dolduranlar seçime katılabilirler.Sadece er ve erbaşlar ile askerî öğrenciler ve hükümlüler oy kullanamazlar.s
2.Kanunlara uymak: Toplum huzuru ve barışının sağlanabilmesi, hak ve özgürlüklerin korunabilmesi, devlet otoritesinin ve devamlılığının sağlanabilmesi için bu şarttır.
3.Vergi vermek: Vergi: devletin vatandaşlarının ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, gelirine göre vatandaşından aldığı belirli bir miktar paradır.
Daha iyi şartlarda yaşamak, daha iyi hizmetlerle karşılaşabilmek istiyorsak vergimizi düzenli olarak vermek zorundayız.
4.Askerlik yapmak: Devletin varlığını devam ettirebilmesi için, kendisine yönelik tehlikelere karşı hazır olabilmesi için ordu oluşturulur.Biz de zamanı geldiğinde ordumuza faydalı olabilmek için temel bilgileri askerlik bilgilerini öğrenmeliyiz. 20 yaşını dolduran her Türk erkeği askerlik yapar.
5-Bir ülkede vatandaşlar görev ve sorumluluklarını yerine getirmezlerse HANGİ ortaya çıkar?
-
Yönetim dürüst, bilgili, çağdaş ve ülke çıkarları için çalışacak kişilerin elinde olmaz. Yöneticiler halkı temsil edemez.
-
Devlet, ülke giderlerini karşılayacak geliri elde edemez. Dolayısıyla vatandaşa karşı görevini yerine getiremez. İçte düzeni, dışta bağımsızlığı koruyamaz.
-
Ülke bütünlüğü, bağımsızlığı ve varlığı tehlikeye girer.
-
Demokratik yönetimin yerini baskıcı yönetim alır. İnsan hakları korunamaz. Bazı kii ve gruplara ayrıcalık tanınır.
6-İnsanlar neden kanunlara uymak zorundadır?
-Kanunlar bizlerin hayatlarını güven altına almak içindir. Toplumda sorunların en aza indirilmesi ve istikrarlı bir gelecek sağlamak için kanunlar vardır.
7-Toplum hayatında kanunların yeri nedir?
insanlar toplum hayatında yaşadıkları zaman bazı kurallara uymak zorundadır. Bu kuralları kendi rızaları ile ortaya çıkarırlar. Başkasının hürriyetine zarar vermemek için, kendi hürriyetimize sınır getirmek zorundayız, işte bundan dolayı huzurlu bir toplum içinde devlet birçok kurallar koyar. Buna kanun denir. Kanuna uymayanlar devlet tarafından cezalandırılır. Bizde kanunlar yasama organı olan T.B.M,M, tarafından yapılır.
8-Siyasi partiler niçin kurulur? Cumhuriyet döneminde kurulan ilk siyasi parti hangisidir?
Demokratik yönetimlerde aynı düşünceleri taşıyan kişiler ayrı ayrı gruplar oluşturarak siyasi partileri oluştururlar. Bizde de Kurtuluş Savaşı'ndan sonra T.B.M.M.'nde gruplaşmalar oluşunca Mustafa Kemal artık siyasî partilerin kurulma zamanı geldiğine inanarak kendisi öncülük etmiş ve Cumhuriyet Halk Fırkasını kurmuştur.
9-Mustafa Kemal döneminde çok partili hayata geçiş denemeleri niçin başarısız olmuştur? Ne zaman çok partili hayata geçilmiştir?
Mustafa Kemal döneminde kurulan Terrakiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası amaçlarından sapıp Mustafa Kemal ve kurduğu Cumhuriyete karşı tehlikeli olmaya başlayınca kapatılmışlardır. 1945 yılında çok partili hayata geçilmiştir.
10-Demokrasilerde halk egemenlik hakkını nasıl kullanır?
Belirli dönemlerde yapılan seçimlerle,halk milletvekillerini seçer. Seçilen milletvekilleri meclisi oluşturur.Bir sonraki seçime kadar egemenliğini halk adına kullanır.
11-Yurdumuzda çok partili döneme ne zaman geçilmiştir?
İlk defa 1945 yılında çok partili hayata geçildi.1946 ‘da bu partilerin katıldığı seçimler yapıldı.
12-Vergi vermek bizler için neden önemlidir?
-Devlete verilen her kuruş vergi bizlerin tek başına yapamayacağı bir çok hizmetleri ayağımıza getirmektedir. Örnek Hastaneler, Yollar, Köprüler, Okullar
13-Niçin vergi veririz?
Devletin vatandaşa sunmak isteği hizmetlerde paraya ihtiyacı vardır. Devletin mali kaynaklarından biri de vergidir. Bunlar yasalarla belirlenir, değiştirilebilir veya kaldırılabilir. Vergi gelişi güzel alınamaz. Kanunlara göre, herkes gelirine göre vergi vermek zorundadır. Bu gelir vatandaşa hizmet olarak geri döner. Hastahane, okul, yol, köprü, baraj vb yapılır.
14-Hangi tür vergiler vardır?
Gelir vergisi: Kişilerin bir yıl içindeki kazançlarının belli bölümünü devlete vermesi.
Kurumlar vergisi: Şirketler, kooperatifler, iş ortaklan gibi kurum ve kuruluşların ödediği vergi.
Emlâk, motorlu taşıtlar, veraset ve intikâl, akaryakıt tüketim vergisi, damga vergisi, katma değer vergisi.
15-Verginin ülke ekonomisindeki önemi nedir?
Vergi kalkınmanın temelidir. Devletin güçlenmesi ve vatandaşın rahata huzura kavuşması için ekonomik gücünün iyi olması gerekir. Herkes vergisini gerçek oranda verirse, hem vatandaşlık görevini yerine getirir, hem de ülkesinin kalkınmasına yardımcı olur.
16-Askerlik yapmak neden önemlidir?
-ülkemizin savunulması için askerlere ihtiyacımız vardır . Türk milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü korumak için askerlik yapmak şarttır.
17- En önemli vatandaşlık görevlerimizden biri de askerliktir? Niçin?
Askerlik en önemli vatandaşlık görevlerimizden biridir. Çünkü;
yurdumuzun bağımsızlığını korumada en büyük görev Türk ordusuna düşmektedir. Kuvvetli ordusu olmayan devlet günün birinde bağımsızlığını kaybedebilir. Bunun örneklerini daha önceki tarihlerimizde gördük. Her Türk genci 20 yaşına girdiğinde askerlik görevini yapmak zorundadır. Görevini bitirenler 41 yaşına kadar askere çağırılabilirler. Türk Silahlı kuvvetleri Kara, Deniz, Hava olmak üzere üçe ayrılır.
18-Ülkemizde askerlik kaç aşamalıdır?
Askerlik işlemleri üç aşamalıdır:
a.Yoklamalar:
b.Muvazzaflık (Eğitim) dönemi: Askerî birliğe teslim olunca başlayıp, terhis oluncaya kadar geçen dönem.
c.İhtiyatlık (Yedeklik) dönemi: terhisten üç ay sonra başlayıp, 41 yaşına kadar olan süredir.
D – DAYANIŞMA
19-Dayanışma NEYE DENİR?
İnsanların duygu, düşünce ve ortak çıkarlarda birbirine karşılıklı olarak bağlı duruma gelmesine dayanışma denir. Dayanışma, toplumda kişiler arasında sevgi, saygı ve işbirliğini geliştirir. Çünkü, dayanışma ahlâkî bir gerekliliktir.
Kurtuluş Savaşında verdiğimiz milli mücadele ve elde ettiğimiz zafer, milli birlik ve beraberliğin bir eseridir.
Birlik ve beraberliğin olmadığı bir toplumda kargaşa ve terör vardır.
20-Dayanışmada Sevgi, Saygı ve Hoşgörünün Önemi NEDİR?
Dayanışma, sevgi, saygı ve hoşgörü varsa gerçekleşebilir. Birbirini sevmeyen, hoşgörü sahibi olmayan, birbirinin haklarına saygı göstermeyen insanlar dayanışma içinde olamazlar.
21-HOŞGÖRÜ GÖSTEREMEYECEĞİMİZ DAVRANIŞLAR NELERDİR?
Ülke ve milletimizin yararını ilgilendiren konularda ilgisiz kalınmasına ,insan öldürülmesine ,kamu mallarına zarar verilmesine karşı hoşgörülü olamayız
II. ÜNİTE İNSAN HAKLARININ KORUNMASI
1-İNSAN HAKLARINI KORUMANIN ÖNEMİ NEDİR?
İnsan hakları, insanın sahip olduğu haklardır. İnsanın bazı özellikleri ve taşıdığı imkanlar onu diğer canlılardan ayırır. İnsan haklarının temelinde, hiçbir canlıda bulunmayan özellikleri nedeniyle ,insanın değerinin korunması gerekliliği yatar. İnsan hakları korunmazsa,insanın değeri yok sayılmış olur ve birçok sorun ortaya çıkar.
2-İnsan Haklarının Korunmaması Sonucu Ortaya Çıkan Sorunlar NELERDİR?
İnsan haklarının tanınması ve korunması uzun mücadeleler sonucunda mümkün olabilmiştir.
Eğer insan hakları korunmazsa şu olumsuz durumlar ortaya çıkar.
Toplumda huzur ve güven kalmaz.
Kimse başkalarının haklarına saygı göstermez.
İnsanların devlete olan güvenleri zayıflar.
Güçlü olanlar güçsüzleri ezerek, daha güçlü duruma gelirler.
Toplumdaki insanlar arasında eşitlik söz konusu olmaz.
Demokrasi, yerini baskıcı yönetime bırakır.
Toplum başka bir devletin egemenliğine girebilir.
* İnsan hakları korunduğu zaman bütün bu olumsuzluklar ortadan kalkar. İnsan haklarını korumak ve yaşatmak hepimizin en başta gelen görevidir.
3-İnsan Haklarını Korumanın Sonuçları NELERDİR?
İnsan haklarının korunması ,her zaman olumlu sonuçlara yol açar. Bu sonuçlar şöyle belirlenebilir.
Toplum huzur ve güven içinde olur. Adalet sağlanır.
Bireyler yeteneklerini geliştirebilir.
Demokratik siyasi yaşam gelişir.
İnsanların gelecek kaygısı azalır.
İnsanlar vatandaş olma bilincine sahip olurlar.
Herkes yasalara uyar.
Vatandaşlar birlik ve bütünlük içinde yaşarlar.
İnsanlar diğer ülkelerdeki insanların haklarının korunması içinde çaba gösterir , sonuçta yurtta ve dünyada barış sağlanır.
Sivil Toplum Örgütleri rahat çalışacakları için seslerini duyurarak kamuoyu oluşturur.
İnsanlar arasında dil,ırk,cinsiyet,siyasi düşünce ve mezhep ayrımı yapılmaz.
B-İNSAN HAKLARININ KORUNMASI
İnsan hakları ulusal ve uluslar arası düzeyde olmak üzere iki şekilde korunabilir.
4-İNSAN HAKLARININ ULUSAL DÜZEYDE KORUNMASI HANGİ KURULUŞLAR VASITASIYLA GERÇEKLEŞİR?
İnsan hakları, anayasa ve yasalarla, insan haklarını korumakla yükümlü devlet organlarıyla,sivil toplum kuruluşları aracılığıyla ve insan hakları danışma kurullarıyla korunur.
5-İnsan Haklarını Korumakla Yükümlü Devlet Organları HANGİLERİDİR?
1-Anayasa mahkemesi 2-Danıştay 3-Sivil Toplum Örgütleri 4-Yargı Organları
Yürütme
Yasama
Yargı
6- Ülkemizde İnsan Haklarıyla İlgili Olan Sivil Toplum Örgütleri HANGİLERİDİR?
1. İnsan Hakları Vakfı 2. Ankara Kadın Dayanışma Vakfı 3. Sokak Çocukları Derneği
4. Çevre Koruma Vakfı 5. Türkiye Erozyonla Mücadele ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA) 6. Tüketici Haklarını Koruma Derneği ve Sendikalar
7-İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ İŞLEVLERİ NELERDİR?
İnsan haklarını gündem getirme ,bu konuda kamuoyu oluşturma ,devletin organlarına yardımcı olma gibi işlevleri vardır.
8-İnsan Hakları Danışma Kurulları ve İşlevi NEDİR?
Her ülkede İnsan Hakları Danışma Kurulları oluşturulmuştur. Danışma kurulları; hukukçulardan,düşünürlerden,sivil toplum kuruluşlarıyla,kamu kuruluşlarından gelen temsilcilerden ve uzmanlardan oluşur.
Bu kurulların amacı insan haklarıyla ilgili sorunların incelenip yetkili birimlere bildirilmesi ve önerilerde bulunulmasını sağlamak içindir.
9-İnsan Hakları Ulusal Düzeyde Korunmazsa HANGİ SORUNLAR Ortaya Çıkabilir?
1. Devlet, bireyin haklarını korumaz.
2. Hükümetin uygulamaları,yargı denetimine açık olmaz.
3. Devlet memurları vatandaşın işlerini, aksatır.
4. İnsan haklarını çiğneyenler cezalandırılmaz.
5. Sivil Toplum Örgütleri kamuoyu oluşturamaz.
6. Devletin gerçekleştirmesi gereken özgürlük,eşitlik ve güvenlik gerçekleşemez. Hukuk devleti ortadan kalkar.
10-İNSAN HAKLARININ ULUSLAR ARASI DÜZEYDE KORUNMASI
Birleşmiş Milletlerin kuruluşunu izleyen dönemde bireyler,uluslar arası planda artık belli bir devletin vatandaşı olarak değil,tek tek insanlar olarak da korunmaya başlandı. Bu fikrin dünya çapında ilk önemli açıklaması, A. B. D başkanı Franklin ROOSVELT tarafından yapılmıştır. ROOSVELT 1941 yılında dört temel özgürlüğün bütün dünyada gerçekleşmesi gerektiğini söylemiştir. Bunlar;
a-Söz ve anlatım özgürlüğü
b-Vicdan özgürlüğü
c-Yoksulluktan kurtulma özgürlüğü
d-Korkudan kurtulma özgürlüğü
11-İNSAN HAKLARINI KORUMAKLA YÜKÜMLÜ Uluslar Arası Kuruluşlar HANGİLERİDİR?
Birleşmiş Milletler
Amerikan Devletler Örgütü
Afrika birliği Örgütü
12-İNSAN HAKLARININ ULUSLAR ARASI DÜZEYDE KORUNMASI GEREKLİMİDİR. NİÇİN?
İnsan haklarını ayırım gözetmeksizin tüm insanları kapsayacak şekilde korumasına ihtiyaç vardır bu konudaki düzenlemeler 2. dünya savaşından sonra yapılmaya başlanmıştır. Bütün ülkeler kendi sınırların içinde insan haklarını korusalar bile bu hakların uluslar arsı düzeyde korunmasına ihtiyaç vardır. Çünkü tek kişi yada belirli bir zümre tarafından yönetilen ülkeler insan haklarına milli düzeyde bile yaklaşamamaktadırlar. İnsan haklarının uluslar arası düzeyde korunması bu haklardan bütün milletlerin yararlanmasını sağlar.
İnsan haklarının uluslar arası düzeyde örgütlü olarak korunabilmesi için Birleşmiş Milletler Örgütü 24 Ekim 1945’te kurulmuştur.
13-Birleşmiş Milletler Örgütüne bağlı olan komisyon ve komitelerin HANGİLERİDİR?
1. Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Komitesi
2. Apartheid’a Karşı Grup
3. İnsan Hakları Komitesi
4. Ekonomik-Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi
5. Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Kaldırılması Komitesi
6. İşkenceye Karşı Komite
7. Çocuk Hakları Komitesi
14--İNSAN HAKLARINI İLE İLGİLİ Uluslar Arası Belgeler HANGİLERİDİR?
İnsan haklarının uluslar arası belgelerle de korunması gerekmiştir. Bu konudaki başlıca belgeler şunlardır:
1. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
2. Kişisel ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslar Arası Sözleşme
3. Ekonomik,Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslar Arası Sözleşme
4. İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme
5. Avrupa Sosyal Şartı
6. İşkence ve İnsani Olmayan Yada Küçültücü Ceza ve Muamelelerin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi
7. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Önlenmesine Dair Uluslar Arası Sözleşme
8. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Hakkında Uluslar Arası Sözleşme
9. Çocuk Hakları Sözleşmesi
10. Paris Antlaşması
11. Güney Afrika’daki Sistemli Irk Ayrımcılığı Suçunun Cezalandırılması ve Kaldırılması Uluslar Arası Sözleşmesi
12. Helsinki Sonuç Belgesi
15-İNSAN HAKLARI İLE İLGİLİ Uluslar Arası Gönüllü Kuruluşlar HANGİLERİDİR?
1. Uluslar Arası Kızılhaç Komitesi
2. // // Hukukçular Komisyonu
3. İnsan Hakları İçin Uluslar Arası Birlik
4. Uluslar Arası Pen Kulübü
5. // // Af Örgütü
16-İnsan Haklarınının Korunmasında İnsan Hakları Eğitiminin ÖnemiNİ AÇIKLAYINIZ?
Halkı insan haklarına saygılı yetiştirmenin ön koşulu , onlara eğitim yoluyla insan haklarını tanıtmak ve bu haklardan nasıl yararlanacaklarını öğretmektir. Bunun için de okul yanında kitle iletişim araçlarından yararlanmak gerekir. Televizyon ,radyo ve yazılı basın insan hakları eğitiminde devlete ve topluma destek olmalıdır.
Eğitim düzeyi yüksek olan topluluklarda insan hakları engellemeleri daha azdır. Eğitilmiş bireyler toplumda kendi haklarını ve diğer bireyleri haklarını daha iyi koruyabilmekte ve kollamaktadır.
17-İnsan Hakları Eğitiminin Amaçları Nelerdir?
1. Haberdar etme 2. Bilgilendirme 3. Davranış geliştirme 4. Duyarlı Vatandaş Yetiştirme
18-İnsan Haklarıyla İlgili Özel Günler HANGİLERİDİR?
1. Birleşmiş Milletler Günü ( 24 Ekim)
2. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Kabul Edilişinin Yıl Dönümü (10 Aralık)
3. Çocuk Hakları Günü ( 20 Kasım)
4. Dünya Çocuk Günü ( Ekim ayının ilk pazartesi günü)
5. Dünya Kadınlar Günü ( 8 Mart)
6. Sakatlar Haftası ( 10-16 Mayıs)
7. Çevre Koruma Haftası ( Haziran ayının ikinci Pazar günü)
8. Avrupa Konseyi Günü (5 Mayıs)
9. Dünya Barış Günü ( 1 Eylül)
9
ÜNİTE III.
MİLLİ GÜVENLİK VE MİLLİ GÜÇ UNSURLARI
1-Milli Güvenlik NEYE DENİR?
Milli Güvenlik :devletin bağımsızlık ve egemenliğine ,yurdumuzun bütünlüğüne milletimizin özgürlük ve mutluluğuna ,cumhuriyetimizin varlığına içten ve dıştan gelebilecek her türlü tehlikeye karşı hazır olmak ve gerektiğinde savaşmaktır.
2-Milli Güvenlik konusunun ülkemizin en önemli sorunu olmasının nedenleri NELERDİR?
a. Ülkemizin tarihten gelen sorunları
b. // coğrafi konumu
c. Bölgemizdeki çıkar çatışmaları
3-Milli Hedef NEDİR?
Bir milletin milli çıkarlarının gerçekleştirilmesinde ulaşılması gereken ve ulaşıldıktan sonra da devam ettirilecek belirli amaçlardır.
4-ÜLKEMİZİN MİLLİ HEDEFİ NEDİR?
Türkiye’nin milli hedefi Atatürk’ün gösterdiği çağdaş medeniyetler düzeyine çıkmaktır. Bu hedefi gerçekleştirmek için her fert üzerine düşen görevi yerine getirmek zorundadır. ve çok çalışmalıdır.
5-Milli Güvenlik Siyasetini Belirleyen Organlar HANGİLERİDİR?
a. Milli Güvenlik Kurulu b. Cumhurbaşkanı c. Başbakan d. Bakanlar Kurulu
6-Milli Güç NEDİR?
Bir ülkenin siyasi,coğrafi,askeri,ekonomik,bilimsel,teknolojik,sosyal, kültürel ve nüfus güçlerinin toplamından oluşur.
Milli Güç:Bir milletin varlığını sürdürebilmesi ve milli hedefine ulaşabilmesi için kullanabileceği maddî ve manevi kaynakların toplamıdır.
7-Askeri Güç NEDİR?
Bir devletin ve milletin savaş gücüdür. Türkiye’de askeri güç , örgütlenmiş olarak Türk Silahlı Kuvvetlerinin gücüdür.
8-Türk Silahlı Kuvvetlerinin Önemi NEDİR?
Türk Silahlı Kuvvetleri, Türkiye Cumhuriyeti ve Türk milleti için çok önemlidir. Çünkü;Türk Silahlı Kuvvetleri yurdun ve milletin bağımsızlığını ve bütünlüğünü korur.
9-Türk Silahlı Kuvvetlerinin KOMUTANI KİMDİR?
Türk Silahlı Kuvvetlerinin Komutanı Genel Kurmay başkanıdır.
10-TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNİN TEMEL GÖREVLERİ NELERDİR?
Türk yurdunu ve Cumhuriyetini değişmez niteliklerini ,ülkenin bölünmez bütünlüğünü korumak temel görevidir,ayrıca kendisine anayasa da verilmiş görevler gereği ülkemizi iç ve dış tehdidlere karşı korumak zorundadır.
11- Genel Kurmay Başkanlığı’na Bağlı Kuruluşlar KURULUŞLAR HANGİLERİDİR?
1. Kara Kuvvetleri Komutanlığı
2. Deniz // //
3. Hava // //
4. Jandarma Genel Komutanlığı
5. Harp Akademileri //
Askerlik Görevinin Kutsallığı: Askerlik Türklerde kutsal bir görevdir. Çünkü her Türk ülkesinin bağımsızlığını,birliğini ve bütünlüğünü korumak ister. Bunu gerçekleştirmek için askerliği en iyi şekilde yapmayı öğrenmeliyiz.
12- Askerliğin Temel Koşulları NELERDİR?
bedenen sağlam,20 yaşını doldurmuş ve erkek olmaktır. Askerlik görevini bitirenler 41 yaşına kadar gerektiğinde tekrar askere çağrılabilirler.
6. TÜRKİYE’YE YÖNELİK İÇ VE DIŞ TEHDİT
1-Anarşi NE DEMEKTİR?
Devlet denetiminin kalmaması durumu
2- Anarşist NE DEMEKTİR?
Devletin siyasi ve idari kurumlarını çökertmeye kalkışan kişilere denir.
3- Terör NE DEMEKTİR?
Yıldırma - korkutma demektir.
10
4-Terörist NE DEMEKTİR?
Terör eylemlerine girişen kimselere denir.
5-Terörizm NE DEMEKTİR?
Siyasi bir amaca ulaşmak için yasa dışı yollarla şiddet kullanılmasıdır.
Uluslar arası örgütlerin herhangi bir ülkeyi yıpratmak ve etkilemek için yaptıkları eylemlere uluslar arası terörizm adı verilir.
6-Terörün Yayılma Sebepleri NELERDİR?
1. Bilgi ve anlayış azlığı
2. Kamuoyunun terör konusunda eğitimsizliği
3. Bazı kişi ve kuruluşların bilerek veya bilmeyerek terörizme katkısı
4. Doğal afetlerde ortaya çıkan söylentiler.
5. Terörü destekleyen devletlerin mevcudiyeti
6. Bazı silah üreticilerin örgütlere silah satması
7. Ülkeler arası işbirliğinin sağlanamaması
8. Halkın yeteri kadar duyarlı olmaması.
7-İÇ TEHTİD UNSURLARININ HEDEFLERİNDEN İKİ TANESİNİ YAZINIZ.
Türk yurdunu bölerek parçalamak ve yok etmek.
Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı cumhuriyeti yıkarak kendi ideolojileri ne sahip devlet kurmak.
8-DIŞ TEHTİD UNSURLARININ HEDEFLERİNİ KISACA AÇIKLAYINIZ.
Ülkemizin topraklarını ele geçirmek .
Ülkemizin ekonomik yönden ele geçirmek ve zayıf düşürmek.
9-Terörle Mücadelede Kişilere Düşen Görevler NELERDİR?
1. Milli hedefler doğrultusunda bilinçli olmak.
2. Eğitim ve öğretimi , milli birlik ve beraberliği sağlayıcı ve güçlendirici tarzda sürdürmek.
3. Yıkıcı ve bölücü faaliyetlere karşı bilinçli olmak.
4. Yıkıcı ve bölücü faaliyetleri etkisiz kılacak düşünce yapısına sahip olmak.
5. Terörizme karşı duyarlı olmak.
6. Türkiye Cumhuriyetine Türk toplumuna ,Türk milli değer ve kültürüne bağlı olmak.
7. Cumhuriyet yönetimine inançla bağlı olmak.
8. Türk olmakla gurur duymak.
9. Vatan ve bayrak sevgisiyle dolu olmak.
10-ANARŞİ VE TERÖRÜN AMACI NEDİR?
Toplumu yönetilemez hale getirmek Türk yurdunu bölmek ve Türk milletini içerden çökertmek ve devlet gücünü ele geçirmektir.
11-BAZI DEVLETLER TERÖRİZMİ NİÇİN DESTEKLEMEKTEDİRLER?
Cephe savaşlarına cesaret edemeyen devletler amaçlarına terörizm vasıtasıyla ulaşmaya çalışmaktadırlar
12-Tehdit NEYE DENİR?
korkutma gözdağı vermedir. Bir devlete tehdit içten de dıştan da gelebilir ve devletin düzenini yıkmayı amaçlar.
13-Ülkemizdeki İç Tehdit Unsurlarının Başlıca Hedefleri NELERDİR?
1. Hedef ülkede anarşi ve terör ortamı meydana getirmek.
2. Devlet otoritesini sarsmak
3. Toplumu yönetilemez hale getirmek
4. Devletin ülkesiyle ve milletiyle olan bütünlüğünü parçalamak.
5. Çağdaş anlayışı yıkmak.
6. Ülkede rejimi değiştirerek kendi görüşlerinin etkin olduğu bir düzen kurmak.
14-Dış Tehdit Unsurlarının Hedefleri NELERDİR?
Dış tehdit unsurları da iç tehdit unsurları gibi laik,çağdaş,özgürlükçü ve demokratik Türkiye Cumhuriyetini parçalamak, yok etmek amacındadır.
15-Jeopolitik konum NE DEMEKTİR?TÜRKİYE’NİN JEOPOLİTİK KONUMU NASILDIR?
bir ülkenin bölge veya dünya siyasetindeki konumu demektir. Ülkemizin Dünya üzerindeki yeri çok önemlidir. Üç tarafı denizlerle çevrilidir. Avrupa’yı Asya’ya bağlayan boğazlara sahiptir. Ayrıca üç kıt’anın birbirine en yakın olduğu yerdedir. Ortadoğu,Kafkas ve Balkan ülkeleriyle komşudur. Bütün bunlar düşmanlarımızın sayısını artırmaktadır. Ülkemizin gelişmemesi ve uygar ülkeler seviyesinin üstüne çıkmaması için bazı ülkeler ülkemizde terör ve kargaşa ortamı olması için çaba sarf ederler. Ancak Türk milleti, Atatürk’ün gösterdiği bilim ve teknoloji yolunda ilerlemektedir. Gelecek her türlü saldırıya ülkemiz kendisini hazırlamıştır.
16-Kaçakçılık NEYE DENİR?
Yasal olmayan yollardan büyük kazançlar elde etmek amacıyla uyuşturucu madde, silah,tarihi eser ve altın gibi maddelerin alınıp satılmasına kaçakçılık denir.
Ülkemizde Jandarma Genel Komutanlığı,Emniyet Genel Müdürlüğü,Gümrük Genel Müdürlüğü gibi resmi kuruluşlar kaçakçılıkla mücadele etmektedirler.
17-KAÇAKÇILIĞIN ÖNLEME ÇABASINDA ÜLKEMİZDE FAALİYET GÖSTEREN KURULUŞLAR NELERDİR?
Emniyet Genel Müdürlüğü
Jandarma Genel Komutanlığı
Gümrük Genel Müdürlüğü
Tekel Genel Müdürlüğü
18-TERÖRÜN YAYILMASINI SİLAH ÜRETİCİSİ ÜLKELER NASIL ETKİLEMEKTEDİR?
Başka devletleri ele geçirmek isteyen silah üreticisi ülkeler terör örgütleri vasıtasıyla hedeflerini gerçekleştirmeye çalışmaktadırlar. Ayrıca sattıkları silah sayesinde pek çok paralar sağlamaktadırlar ve bu nedenle savaşların çıkması için uğraş vermektedirler.
IV. ÜNİTE
İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR
1-İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA BELLİ BAŞLI ENGELLER NELERDİR?
1. Kişilik özelliklerinden kaynaklanan engeller:
Bazı kişilik özellikleri insan haklarının korunmasını kolaylaştırır. Örneğin; titiz bir insan çevrenin temiz tutulmasına özen göstererek, diğer insanların temiz bir çevrede yaşama hakkını korur. Bazı kişilik özellikleri insan haklarının korunmasını zorlaştırır. Örneğin; çabuk öfkelenen bir insan karşısındaki kişinin canına ve malına zarar verebilir.
2. Eğitimsizlikten kaynaklanan engeller:
Eğitimsizlik insan haklarının korunmasında her zaman bir engel oluşturmuştur. Örneğin; çok zengin bir kültür mirası olan İstanbul Boğazı içinde bulunan saray ve yalıların birçoğu günümüzde eğitimsizlikten yok edilmekte ve başka amaçlarda kullanılmaktadır.
3. Ekonomik nedenlerden kaynaklanan engeller.
4. Siyasal nedenlerden kaynaklanan engeller.
5. Kültürden kaynaklanan engeller.
6. İnsan olma bilincinin eksikliği
7. Hoşgörüsüzlük.
8. Toplumsal ilişkilerin düzenlenme bilinci.
2-İnsan Haklarının Korunmasında ve İhlallerinin Önlenmesinde Devletin Görevleriyle İlgili İlkeler NELERDİR?
1. İnsan haklarını anayasa ve yasalarla güvence altına almak.
2. Yasalara göre hakları çiğneyenlere engel olmak.
3. Suçluların yargılanarak cezalandırılmalarını sağlamak.
3-İNSAN HAKLARINI KORUMANIN İŞLEVLEŞTİRİLMESİNDE İNSAN HAKLARI EĞİTİMİNİN ROLÜNÜ AÇIKLAYINIZ?
İnsan haklarının bilinmesi için eğitim ve öğretim zorunludur. Özellikle okullardaki eğitici kol çalışmaları, demokratik yaşama kurallarının öğrenilmesini ve benimsenmesini sağlar.
1. İnsan olma bilinci: İnsanlar,insan olarak diğer canlılardan daha değerli olduklarını , çünkü doğuştan bazı olanakları bulunduğunu eğitimle öğrenirler.
2. Vatandaş olma bilincini eğitimle elde ederiz.
3. İnsan haklarına saygıyı eğitimle öğreniriz.
4. İnsan haklarını talep etme:
Elbette ki hak aramak için de eğitimli olmak gerekir. Ancak eğitimle dilekçe hakkımız olduğunu öğreniriz. Dilekçeyle yetkili makama ve T. B. M. M’ne ya da gerektiğinde uluslar arası bir kuruluşa başvurabiliriz. İki ay içinde dilekçemize cevap alma hakkımız vardır. Eğer bu konu yargıyla ilgiliyse şikayetimizi mahkemeye yapar ve mahkeme önünde hakkımızı koruruz.
Dostları ilə paylaş: |