Xalqlarning buyuk kòchishi va uning oqibatlari reja: I. Kirish. II. Asosiy qism



Yüklə 34,76 Kb.
səhifə2/3
tarix08.11.2023
ölçüsü34,76 Kb.
#131442
1   2   3
Buyuk ko'chish oqibatlari.
Buyuk ko'chish davrida german qabilalari G'arbiy Rim imperiyasi hududlarini istilo qildilar. Zulmdan aziyat chekkan qullar va boshqa ezilgan tabaqalar ularga yordam berganlar.
Oxir-oqibatda G'arbiy Rim imperiyasi halokatga yuz tutgan. G'arbiy Rim imperiyasining qulashi shunchaki bir davlatning qulashigina emas edi.
Bu, ayni paytda, asrlar davomida hukm surib kelgan quldorlik tuzumining Yevropada barham topishi ham edi. Endi Yevropada yangi jamiyat (yuqorida siz nomini bilib olgan) — feodal jamiyati qaror topa boshladi.
Bundan tashqari, xalqlarning buyuk ko'chishi oqibatida turli xalqlarning bir-biri bilan aralashuvi yuz berdi. Ularning madaniy qiyofasi ham keskin o'zgardi.
Germanlarning G'arbiy Rim imperiyasi taqdirida tutgan o'rni.
Hech qanday moddiy manfaatga asoslanmagan qullar mehnatining samarasizligi G'arbiy Rim imperiyasini tobora zaiflashtirgan.
Ayni paytda olib borilgan tinimsiz istilochilik urushlari imperiyani holdan toydirgan. Bora-bora imperiya hatto istilochilik urushlari olib borishga ham qodir bo'lmay qolgan.
Endi u o'z chegaralarini o'zgalar hujumidan bazo'r himoya qilishga majbur edi. Imperiyadagi bu ahvol german qabilalarining bostirib kirishiga juda qulay sharoit yaratgan.
Er. avv. I asrda german qabilalarida yerga xususiy mulkchilik bo’lmagan. Yerni ishlash butun bir urug` jamoasi tomonidan olib borilgan. Demak, germanlarda u vaqtlarda yerdan foydalannshda jamoa tartibi hukm surgan. Тo xalqlarning buyuk ko’chishiga qadar germanlarning urug`-urug` bo’lib yashaganligi shubhasiz. Shular to’g`risida Sezar («Galliya urushi haqida xotiralar», VI kntob, 22-bob) ular urug`-urug` bo’lishib va bir-biriga qarindosh gruppalarga bo’linishib o’rnashgailar deb aniq yozadi. F.Engels: «Bu germanlarning hammasnga ham aloqador edi: ular hatto istilo qilingan Rim provinsiyalarida ham, chamasi, urug`-urug` bo’lib o’rnashganlar. Dunayning janubida
germanlar tomonidan zabt etilgai yerlarda germanlarnipg urug`-urug` bo’lishib o’rnashganliklari «Alemann haqiqati»da tasdiqlanadi . Urug` gruppalari tepasida urug` oqsoqollari turgan. Urug` oqsoqollari ichidan harbiy boshliqlar tayinlangan. Хalq majlislari katta ahamiyatga ega bo’lib, ularda qabila boshliqlari saylangan.2
Bu davrda germanlarda urug'chilik tuzumining so'nggi bosqichi davom etardi. German qabilalari bo'lgan vandallar, gotlar, franklar, angl va sakslarning qudrati tobora ortib borgan. Kuchsizlanib qolgan G'arbiy Rim imperiyasi german qabilalari siquviga bardosh bera olmagan. German qabilalari harbiy kuchlari boshliqlaridan bin Odoakr 476- yilda Rimning so'nggi imperatori go'dak Romul Avgustulni taxtdan tushirdi. Shu tariqa G'arbiy Rim imperiyasi barham topgan.
Vandallar sobiq imperiyaga qarashli Shimoliy Afrikani, g'arbiy gotlar (vestgotlar) Ispaniyani, sharqiy gotlar (ostgotlar) Italiyani, franklar Galliyani, angl va sakslar esa Britaniyani egallab oldilar. Shu joylarda o'z davlatlarini barpo etdilar.
G'arbiy Rim imperiyasining qulashi Yevropada yangi davlatlar qaror topishiga asos bo'ldi.


Xulosa
Xulosa qilib aytadigan bo`lsak ,milodiy davrning boshidagi buyuk ko`chishlar nihoyatda muhim sanaladi. Chunki bu ko`chishlar osiyoda boshlanib Xun qabilalarining Otello boshchiligida Yevropaga kirib borishi Yevropa xalqlarini ayniqsa Germanlarning g`arb tomonga siljishi, natijada esa Fransiya, Germaniya, Ispaniya, Italiya kabi davlatlarning paydo bo`lishiga asosiy sababchi bo`lib hizmat qildi. Buyuk ko`chish natijasida Yevropada urug`chilik tuzumi inqirozga yuz tutib, feodal munosabatlar shakllanib davlatchilik an’analari paydo bo`ldi. Bir so`z bilan aytganda xalqlarning buyuk ko`chishi butun dunyoda xalqlarning bir-biri bilan savdo, iqtisodiy-siyosiy munosabatlarda aloqalarni kuchaytirib yubordi.

Yüklə 34,76 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin