Yetişkin Kimdir?

Yetişkin Kimdir?

• Yetişkin Kimdir?

• Yetişkin Eğitimi Nedir?

• Yetişkin Eğitiminin Temel İlkeleri (Andragoji)

• Yetişkinlerde Öğrenme

• Yetişkinlerin Öğrenme Özellikleri

Yetişkinlerin Eğitime Katılma/Öğrenme Engelleri

• Yetişkinlerin Eğitime Katılma/Öğrenme Engelleri

• Yetişkin Eğitimcide Bulunması Gereken Nitelikler

• Eğitim Ortamlarında Yetişkinlerle İletişim

• Yetişkin Eğitiminde Materyal Kullanımı

Ülkeden ülkeye, kültürden kültüre farklılık göstermekle birlikte, Dünya Sağlık Örgütü “24 yaş üzerindekileri” yetişkin olarak tanımlamaktadır.

• Ülkeden ülkeye, kültürden kültüre farklılık göstermekle birlikte, Dünya Sağlık Örgütü “24 yaş üzerindekileri” yetişkin olarak tanımlamaktadır.

• Yetişkinlik bir çok yaşantıyı içerdiğinden herkesin yetişkinlik anlayışı önemli ölçüde farklılık gösterebilmektedir.

Biyolojik:

• Biyolojik:

• Üreyebilme yetisine ve becerisine ulaşmış bireylerdir. Bu dönem ergenliğin ilk safhasına karşılık gelir.

• Yasal:

• İmza atabilen, başkasının iznine veya himayesine ihtiyaç duymadan yasal yükümlülüklerini yerine getirebilen kişiler.

• ülkemizde yasal yetişkinlik yaşı olan 18 yaşını bitirmiş kişilerdir.

• Sosyolojik:

• Toplumda yetişkinlerin rollerini üstlenmiş ve tam zamanlı çalışma, oy kullanma gibi sosyal sorumluluklarını yerine getirebilen bireylerdir.

• Psikolojik:

• Öz-beni gelişmiş, kendi yaşantısını kontrol edebilen ve yönlendiren, öz-güven ve öz-saygı olgularını hayatının her kademesinde kullanan ve geliştiren bireylerdir.

Zihinsel ve bedensel gelişimini tamamlamış

• Zihinsel ve bedensel gelişimini tamamlamış

• Psikolojik olgunluğa ulaşmış,

• Ekonomik bağımsızlığını kazanmış ve

• Toplumda bir sorumluluk üstlenen kişi

Yetişkinliğin yaşlılıkla, biyolojik ve toplumsal değişimle bir tutulması da ortak bir yönelimdir.

• Yetişkinliğin yaşlılıkla, biyolojik ve toplumsal değişimle bir tutulması da ortak bir yönelimdir.

• Biyolojik yaşlanma: İnsan organizmasının yapı ve işleyişinin zaman içindeki değişimlerine dayanmaktadır.

• Toplumsal yaşlanma: Bir bireyin zaman içinde rolleri üstlenmesindeki ve terk etmesindeki değişimlere dayanır.

• Yetişkin çağında fiziksel değişiklikler: İnsan organizmasının yapı ve işleyişi zaman içinde değişimlere uğramaktadır. Hareket hızı, enerjisi vb. değişmektedir.

Yetişkin çağında bilişsel değişiklikler: Zeka; çocukluktan itibaren hızla gelişir, 20 yaşından sonra son halini alır. 45 yaşından sonra öğrenme ve hafızada zayıflamalar başlar.

• Yetişkin çağında bilişsel değişiklikler: Zeka; çocukluktan itibaren hızla gelişir, 20 yaşından sonra son halini alır. 45 yaşından sonra öğrenme ve hafızada zayıflamalar başlar.

• Yetişkinlik çağında ilgiler: Bireydeki fiziksel gelişmeler, eğitim ve yaşam koşulları sonucu yetişkin ilgilerinde değişiklikler meydana gelir.

• Sosyal gelişmeler: Yaşadığı topluma uyum sağlamak ve bir yeri olmak yetişkinin en önemli gereksinmeleridir.

Kendisine olgun bir insan gibi davranılmasını, saygılı olunmasını beklerler.

• Kendisine olgun bir insan gibi davranılmasını, saygılı olunmasını beklerler.

• Alıngandır. Başarısızlıktan, başkalarının yanında küçük düşmekten çekinir, korkar.

• Eğitimde pasif alıcı olmaktan hoşlanmaz, aktif rol almak ister.

• Gereksiz, sıkı otoriteden hoşlanmaz.

• Eğitim düzeyi düşük olan bir yetişkin ise, kendisine güven eksikliği olabileceğinden bu durum onun eğitime olan ilgisini azaltabilir.

Yetişkinler, çocuk ve gençlere göre daha gerçekçidir.

• Yetişkinler, çocuk ve gençlere göre daha gerçekçidir.

• Yetişkinlerin kendileri de zengin bir öğrenme kaynağı olabilir.

• Yerleşmiş alışkanlıklara ve kalıplaşmış düşüncelere sahip olabilecekleri için, yetişkinler, daha az açık fikirli olabilirler.

• Geçmişte edindikleri bilgilerle örtüşmeyen, ters düşen yeni bilgiyi reddedebilirler.

• Davranış değişikliğine direnebilirler.

Kalıplaşmış değer yargılarına ters düşüldüğünde eğitimden uzaklaşabilirler.

• Kalıplaşmış değer yargılarına ters düşüldüğünde eğitimden uzaklaşabilirler.

• Bu nedenle; öğrenme sürecinde, yetişkinlerin deneyimleri, bilgi birikimleri reddedilmemeli, hatalar bir öğrenme fırsatı olarak değerlendirilmelidir.

Yetişkin eğitimi en kısa tanımı ile yetişkinlerin öğrenmelerini kolaylaştırıcı ilke ve uygulamaların bütününü ifade eder. (İLKELER BÜTÜNÜ) Andragoji olarak da nitelendirilir.

• Yetişkin eğitimi en kısa tanımı ile yetişkinlerin öğrenmelerini kolaylaştırıcı ilke ve uygulamaların bütününü ifade eder. (İLKELER BÜTÜNÜ) Andragoji olarak da nitelendirilir.

• Andragojik ilkeler 6 temel varsayıma dayanır.

1- Bilme Gereksinimi

• 1- Bilme Gereksinimi

• 2- Benlik Algısı (BEN KİMİM?)

• 3- Motivasyon

• 4- Öğrenmeye Yönelim

• 5- Deneyimler

• 6- Öğrenmeye hazır olma

1- Öğrenenin Bilme Gereksinimi: Yetişkinler bir şeyi öğrenmeye başlamadan önce neden öğrenmeleri gerektiğini bilme gereksinimi duyar. Bir çok yetişkin, öğrenmenin getireceği yararları ve öğrenememenin getireceği olumsuz sonuçları araştırarak öğrenme etkinliğine katılıp katılmayacağına karar verir (Tough 1979)

• 1- Öğrenenin Bilme Gereksinimi: Yetişkinler bir şeyi öğrenmeye başlamadan önce neden öğrenmeleri gerektiğini bilme gereksinimi duyar. Bir çok yetişkin, öğrenmenin getireceği yararları ve öğrenememenin getireceği olumsuz sonuçları araştırarak öğrenme etkinliğine katılıp katılmayacağına karar verir (Tough 1979)

Bilme gereksiniminde önemli olan bir noktada yetişkinin şu anda bulunduğu nokta ile varmayı istediği nokta arasındaki farkı kendi başlarına görmelerini sağlayacak gerçek veya temsili deneyimler yaşamalarını sağlamaktır.

• Bilme gereksiniminde önemli olan bir noktada yetişkinin şu anda bulunduğu nokta ile varmayı istediği nokta arasındaki farkı kendi başlarına görmelerini sağlayacak gerçek veya temsili deneyimler yaşamalarını sağlamaktır.

• 2-

• Öğrenenin Benlik Algısı: Yetişkinler benlik kavramlarına göre kendi kararlarının ve yaşamlarının sorumluluğunu üstlenirler. Başkaları tarafından kendilerini yönlendirme yeteneğine sahip biri olarak görülme ve ona göre davranılma yönünde derin bir psikolojik gereksinim duyarlar. Başkalarının kendi isteklerini onlara dayattığını hissettiklerinde buna iki şekilde tepki gösterirler

• Öfkelenerek eğitim ortamını terk edebilirler. Yetişkin bir kişinin bağımlı kimliğinin hatırlaması, içinde bulunduğu döneme has; özerk olma girişimi arasında bir çatışma yaratır. Yetişkinler bu çatışmanın yarattığı gerginlikten kurtulmak için etkinlik ortamını terk etme davranışı içine girerler. Yetişkin eğitimindeki yüksek terk oranlarının nedenlerinden birinin bu durum olduğu düşünülmektedir.

Öğretim gibi bağımlı oldukları dönemi kendilerine hatırlatan bir etkinliğe katıldıklarında o dönemli kimliklerine geri dönerler ve bağımlı bir kişilik gibi davranmaya başlarlar.

• Öğretim gibi bağımlı oldukları dönemi kendilerine hatırlatan bir etkinliğe katıldıklarında o dönemli kimliklerine geri dönerler ve bağımlı bir kişilik gibi davranmaya başlarlar.

• Her ikisi de yetişkin eğitimi anlamında istenilen durumlardan değildir.

3- Deneyimin Rolü: Yetişkinler zaman içinde farklı ve çok sayıda deneyim sahibi olurlar ve bu deneyimler onların bireysel farklılıklarını arttırır. Aynı zamanda deneyim birikimine sahip olan yetişkinler öğrenmelerini kalıcı ya da anlamlı kılmak için kendi deneyimlerine başvururlar.

• 3- Deneyimin Rolü: Yetişkinler zaman içinde farklı ve çok sayıda deneyim sahibi olurlar ve bu deneyimler onların bireysel farklılıklarını arttırır. Aynı zamanda deneyim birikimine sahip olan yetişkinler öğrenmelerini kalıcı ya da anlamlı kılmak için kendi deneyimlerine başvururlar.

4- Öğrenmeye Hazır Olma: Yetişkinler bilmeye gereksinim duydukları ve gerçek yaşamdaki sorunlarını çözeceğine inandıkları şeyleri öğrenmeye hazır olurlar. Ayrıca bir gelişim aşamasından diğerine geçmeleri ile bağlantılı durumları da öğrenmeye hazır olurlar.

• 4- Öğrenmeye Hazır Olma: Yetişkinler bilmeye gereksinim duydukları ve gerçek yaşamdaki sorunlarını çözeceğine inandıkları şeyleri öğrenmeye hazır olurlar. Ayrıca bir gelişim aşamasından diğerine geçmeleri ile bağlantılı durumları da öğrenmeye hazır olurlar.

5-Öğrenme Yönelimi: Çocukların öğrenmeleri konu yönelimli iken yetişkinlerinki sorun, yaşam ya da görev yönelimlidir. Bu durumlarda herhangi birine yardım edeceğini öngördüklerinde öğrenmeye yönelirler. Öğrendiklerini gerçek yaşamlarına uygulayabildikleri oranda kalıcı öğrenmeleri gerçekleştirirler.

• 5-Öğrenme Yönelimi: Çocukların öğrenmeleri konu yönelimli iken yetişkinlerinki sorun, yaşam ya da görev yönelimlidir. Bu durumlarda herhangi birine yardım edeceğini öngördüklerinde öğrenmeye yönelirler. Öğrendiklerini gerçek yaşamlarına uygulayabildikleri oranda kalıcı öğrenmeleri gerçekleştirirler.

6- Motivasyon: Yetişkinler dışsal güdüleyicilere tepki verseler de (terfi, daha iyi bir iş..)en güçlü güdüleyiciler içsel baskılardır (iş tatmini, özgüvenin ve artması vb). İçsel güdüleyiciler yetişkin öğrenmesinde daha etkilidir.

• 6- Motivasyon: Yetişkinler dışsal güdüleyicilere tepki verseler de (terfi, daha iyi bir iş..)en güçlü güdüleyiciler içsel baskılardır (iş tatmini, özgüvenin ve artması vb). İçsel güdüleyiciler yetişkin öğrenmesinde daha etkilidir.

Eğitim, bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla istenilen değişikliği meydana getirme ve yeni davranışlar kazandırma sürecidir.

• Eğitim, bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla istenilen değişikliği meydana getirme ve yeni davranışlar kazandırma sürecidir.

• Androgoji, yunanca; “andr (yetişkin) ve “agogos” (rehberlik) köklerinden türetilmiştir ve yetişkinlerin öğrenmesine yol göstermenin yada yardımın bilim ve sanatı anlamına gelir.

Çeşitli eğitim kademelerindeki tam gün öğrenimden ayrılmış, yada hiç öğrenim görmemiş ve gönüllü olarak kendini yetiştirmeyi arzu eden bireylerin değişik eğitim ihtiyaçlarını karşılamak üzere geliştirilmiş eğitimdir.

• Çeşitli eğitim kademelerindeki tam gün öğrenimden ayrılmış, yada hiç öğrenim görmemiş ve gönüllü olarak kendini yetiştirmeyi arzu eden bireylerin değişik eğitim ihtiyaçlarını karşılamak üzere geliştirilmiş eğitimdir.

Yetişkin Eğitim Modeli (Androgoji), beş önemli konuya dikkat çeker:

• Yetişkin Eğitim Modeli (Androgoji), beş önemli konuya dikkat çeker:

• Yetişkinler, bilgiye ihtiyaçları olduğunu düşündüklerinde en iyi öğrenirler.

• Eğer yetişkin, bir bilgiyi neden öğrenmesi gerektiğini anlamamış veya bu bilginin nerede işine yarayacağını bilmiyorsa ona yeni bir şeyler öğretmek oldukça zordur.

Öğrencinin kendini algılama şekli de öğrenme kabiliyeti için önemlidir.

• Öğrencinin kendini algılama şekli de öğrenme kabiliyeti için önemlidir.

• Yeni becerileri yapamama korkusu gibi öğrenme engellerinin aşılması zorunludur.
• Yetişkinlere beceri eğitimi vermeye çalışan eğitici, öğrencilerinin en iyi öğrenme yollarını bulana kadar çoğu kez çeşitli öğrenme metotlarını denemek zorunda kalır.

Yeni bilgi ve becerileri yetişkinin geçmişteki deneyimleri ile ilişkilendirmek de çok etkilidir.

• Yeni bilgi ve becerileri yetişkinin geçmişteki deneyimleri ile ilişkilendirmek de çok etkilidir.

• Kendilerinde sağlam bir zemin bulmaları ve yeni öğrenecekleri bilgi ve becerileri bunun üzerine inşa edebileceklerini anlamaları yetişkinlere güven kazandırır.

Öğrencinin öğrenmeye hazır olması yetişkin eğitimi teorisinde klasik bir konudur.

• Öğrencinin öğrenmeye hazır olması yetişkin eğitimi teorisinde klasik bir konudur.

• Yetişkinler, bilgiye o anda ihtiyaç duyduklarına karar vermeleri halinde en iyi öğrenirler ve bilgiyi de en alıcı oldukları zamandır. Bu durum yetişkin eğitimi çevrelerinde “eğitilebilir an” olarak ta bilinir.

Yetişkinlerin öğrenme konusunda yaşam merkezli bir yaklaşım içerisinde olduklarını hatırlamada yarar vardır.

• Yetişkinlerin öğrenme konusunda yaşam merkezli bir yaklaşım içerisinde olduklarını hatırlamada yarar vardır.

• Yetişkinleri en çok ilgilendiren bu bilgi veya becerinin hayatlarında nasıl işe yarayacağıdır.

Androgojinin anahtar konularından sonuncusu yetişkinlerin öğrenmeye motivasyonudur.

• Androgojinin anahtar konularından sonuncusu yetişkinlerin öğrenmeye motivasyonudur.

• Bazı yetişkin öğrenciler diğerlerine göre daha motivedir ve yine bazıları diğerlerine göre daha az engele ve daha fazla öz güvene sahiptir.
• Kimin motive olacağını tahmin etmek zordur.

• Yetişkinler en kolay kendilerini güvende hissettikleri ortamlarda öğrenirler. (GÜVEN ORTAMI)

• Teorik anlatımlardan uzak uygulamalı eğitimlerin ağırlıklı olduğu bir öğrenme tasarımı ile en kolay öğrenirler.

• Yetişkinlerin gelişim dönemleri dikkate alınarak planlanmış eğitim öğretim ortamlarında en kolay öğrenirler.

Yetişkinler eğitimin kendi konularıyla bağlantılı olmasını isterler.

• Yetişkinler eğitimin kendi konularıyla bağlantılı olmasını isterler.

• Gönüllü katılmak isterler.

• Yetişkinler eğitime etkin olarak katılmak isterler.

• Yetişkinler eğitimde tek düzelikten hoşlanmazlar, değişiklik isterler.

• Yetişkinler yapıcı eleştiri yapılmasını ve olumlu geribildirim verilmesini isterler.

– Yetişkinlerin kendilerini geliştirmelerini sağlamak – Yetişkinlerin öğrenme ihtiyacını karşılamak – Kendilerini tanımalarını sağlamak – Yaşam içerisinde ortaya çıkan ekonomik, teknolojik ve sosyal değişmelere yetişkinlerin uyumunu sağlamak

• – Yetişkinlerin kendilerini geliştirmelerini sağlamak – Yetişkinlerin öğrenme ihtiyacını karşılamak – Kendilerini tanımalarını sağlamak – Yaşam içerisinde ortaya çıkan ekonomik, teknolojik ve sosyal değişmelere yetişkinlerin uyumunu sağlamak

– Örgün eğitime devam etmemiş ya da herhangi bir aşamasında ayrılmış yetişkinlerin eğitim ihtiyacını karşılamak, temel eğitim vermek – Okuma-yazma oranını yükseltmek – Nitelikli insan gücü yetiştirerek kalkınmaya yardım etmek – Mesleki ilerleme ve gelişmeleri takip etmelerini sağlamak

• – Örgün eğitime devam etmemiş ya da herhangi bir aşamasında ayrılmış yetişkinlerin eğitim ihtiyacını karşılamak, temel eğitim vermek – Okuma-yazma oranını yükseltmek – Nitelikli insan gücü yetiştirerek kalkınmaya yardım etmek – Mesleki ilerleme ve gelişmeleri takip etmelerini sağlamak

– Toplumsal sorunlara ilgiyi artırmak ve çözümüne katkılar getirmek – Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasına yardım etmek – Toplumsal sorumluluk ve dayanışmayı geliştirmek – Sağlıklı, uyumlu ve üretken kuşakların yetiştirilmesi için yetişkinleri eğitmek

• – Toplumsal sorunlara ilgiyi artırmak ve çözümüne katkılar getirmek – Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasına yardım etmek – Toplumsal sorumluluk ve dayanışmayı geliştirmek – Sağlıklı, uyumlu ve üretken kuşakların yetiştirilmesi için yetişkinleri eğitmek

– İşgücünün verimliliğini artırmak – Yeterince eğitim fırsatı bulamamış bireylere mesleki ve teknik eğitimin yapılarak onları nitelikli hale getirmek – Demokratik yaşam biçimini geliştirmek – Sosyal ve kültürel gelişmeyi sağlamak – Yurttaşlık bilincini geliştirmek

• – İşgücünün verimliliğini artırmak – Yeterince eğitim fırsatı bulamamış bireylere mesleki ve teknik eğitimin yapılarak onları nitelikli hale getirmek – Demokratik yaşam biçimini geliştirmek – Sosyal ve kültürel gelişmeyi sağlamak – Yurttaşlık bilincini geliştirmek

– Anne babaların eğitimine katkı getirmek – Serbest zamanların verimli bir biçimde değerlendirilmesini sağlamak – Kişiler arası iletişim becerilerini geliştirmek – Yaşın getirdiği değişmelere uyumu sağlamak

• – Anne babaların eğitimine katkı getirmek – Serbest zamanların verimli bir biçimde değerlendirilmesini sağlamak – Kişiler arası iletişim becerilerini geliştirmek – Yaşın getirdiği değişmelere uyumu sağlamak

Ortalama ömrün uzaması

• Ortalama ömrün uzaması

• Çalışma sürelerinin kısalması

• Ekonomik ve toplumsal gelişmenin getirdiği zorluklar

• Bilgi birikimindeki gelişmeler, bu bilgi ve becerileri kazanma gereği

• Mesleksel hareketlilik

• Uluslar arası ilişkilerde uyumluluk isteminin artması

• Bilimsel ve teknolojik gelişmeler

Sosyal ilişkiler: Yeni insanlar tanımak, yeni ve farklı sosyal çevrelerde kabul görmek isterler. Bu ihtiyaçlarını,  katıldıkları eğitim programlarında ve program sonrası kişisel gelişimlerinin sağlanması sonucu başlayacakları yeni görevlerde karşılayabilirler.

• Sosyal ilişkiler: Yeni insanlar tanımak, yeni ve farklı sosyal çevrelerde kabul görmek isterler. Bu ihtiyaçlarını,  katıldıkları eğitim programlarında ve program sonrası kişisel gelişimlerinin sağlanması sonucu başlayacakları yeni görevlerde karşılayabilirler.

• Dışsal beklentiler: Resmi bir otoritenin veya programdan memnun kalmış birinin tavsiyesi üzerine eğitime katılabilirler. Ancak yine bireysel faydaları ön plandadır.

• Sosyal refahı sağlamak: İnsanlığa fayda için yeteneklerini geliştirmek, topluma daha iyi hizmet vermek için de bilgilerini arttırıp eğitim düzeylerini yükseltmek yoluna gidebilirler.

Kişisel gelişimi sağlamak: İşyerinde daha yüksek bir statüde çalışma fırsatı yakalamak, rakiplerini geride bırakmak ve profosyonel anlamda yükselişlerini korumak için eğitime başvurabilirler.

• Kişisel gelişimi sağlamak: İşyerinde daha yüksek bir statüde çalışma fırsatı yakalamak, rakiplerini geride bırakmak ve profosyonel anlamda yükselişlerini korumak için eğitime başvurabilirler.

• Kaçış: Sıkıntılarından sıyrılmak, rutinleşmiş iş ya da ev hayatına yeni bir canlılık getirme. Dikkatlerini rahatlatıcı konulara yöneltecek alanlarda eğitim almayı seçebilirler.

• Bilgiye duyulan ilgi: Bilgiye duyulan ihtiyacı tatmin etmek amacıyla, yukarıdaki tüm motivasyon faktörlerinden bağımsız olarak eğitime ilgi duyabilirler.

• Gereksinim duyma

• İlgi (Dürtü)

• Davranış

• Öğrenme

Yetişkinlerin öğrenimi, çocuklara kıyasla yavaş olmakla birlikte; öğrenme, muhakeme, süreklilik ve güvenilirlik yönünden daha üstündür.

• Yetişkinlerin öğrenimi, çocuklara kıyasla yavaş olmakla birlikte; öğrenme, muhakeme, süreklilik ve güvenilirlik yönünden daha üstündür.

• Gerçek ihtiyaçlarına cevap verecek konuları öğrenmeyi isterler.

• Kendi bilgi ve becerilerini eğitimde kullanmayı isterler.

• Yetişkinler başarılı olduklarını hissetmeyi ve arkadaşça muameleyi isterler.

• Zamanları değerlidir. Boş zamanları baz alınır.

• Öğrenmeye hazır olduklarında öğrenirler.

İçeriğin belirlenmesinde yer almak isterler.

• İçeriğin belirlenmesinde yer almak isterler.

• Kısa üniteleri tercih ederler.

• Parça parça verilenleri hatırlamakta güçlük çekerler.

• Geniş yaşam deneyimine sahiptirler ve bunlara eğitimde yer verilmesini isterler.

• Anlamsız ve yararsız buldukları konuları öğrenmek istemezler

• Yaş, özgeçmiş ve zihinsel kapasite yönünden farklı olduklarından, öğrenme şekilleri ve süreleri farklıdır.

• Eğitimde rahat bir çevre ve dinamik bir atmosferden hoşlanırlar.

• Başkaları önünde bir davranış göstermeleri istendiğinde, öz saygıları ve egoları zedelenir korkusuyla her an tetiktedirler.

Yetişkin öğrencilerin aktif katılımlarını sağlamak için, yeni bilgilerle eski bilgileri kaynaştırılmalıdır.

• Yetişkin öğrencilerin aktif katılımlarını sağlamak için, yeni bilgilerle eski bilgileri kaynaştırılmalıdır.

• Eğitici farklı görüş ve fikirlere yer vermeli ve bunlar arasında bağ kurmalıdır.

• Eski bilgilerine ters düşen, yeni bilgileri daha yavaş kazanırlar.

• Hızlı-karmaşık olan öğrenme faaliyetleri, yetişkinlerin öğrenimini yavaşlatır.

• Eğiticilerin, eğitime gelen bireylerin öğrenme güçlüklerini göz önünde tutarak, eğitim vermesini beklerler.

Yetişkinler eğitimi, bireyi kendi kapasitesini etkin biçimde kullanabilecek duruma getirmeyi amaç edinmektedir.

• Yetişkinler eğitimi, bireyi kendi kapasitesini etkin biçimde kullanabilecek duruma getirmeyi amaç edinmektedir.

• Programlar yetişkinlerin psikolojik, sosyal, kültürel, ekonomik gereksinmeleri, sorunları ve beklentilerine uygun olmalıdır.

• Eğitim ortamı yetişkinlerin kendilerini yetiştirmeye ve eğitmeye özendirici olmalıdır.

• Yetişkinler eğitiminde katılım, yetişkinin kendi isteğine bağlı olmalıdır.

• Yetişkinler eğitimi, bireylere sorunlarını uygun biçimde çözebilecek ve uygun kararlar verebilecek duruma gelmede yardımcı olmalı.

• Programların içeriği yetişkin bireylerin amaç, ilgi ve gereksinimleri göz önüne alınarak seçilmeli.

• Yetişkin öğrencilerin birbiriyle ve öğretmenle etkileşimleri teşvik edilmeli.

Yetişkinlerin eğitimi probleme yönelik deneyime dayalı,anlamlı ve serbestliğe yer vermelidir.

• Yetişkinlerin eğitimi probleme yönelik deneyime dayalı,anlamlı ve serbestliğe yer vermelidir.

• Yetişkin eğitiminin ana gayesi, devamlı kendi kendini geliştirme olmalıdır.

• Yetişkinler eğitimi, hizmetleri herkesin yararlanabileceği biçimde düzenlenmelidir.

• Eğitim hizmetleri, yetişkinlerin yaşam boyu sürekli yararlanabilecekleri biçimde düzenlenmelidir.

İlk İzlenim:

• İlk İzlenim:

• Eğitimin ilk birkaç gününde, katılanların eğitimler hakkında geliştirdikleri izlenim çok önemlidir. İlk izlenim olumsuzsa, bunu değiştirmek çok güçtür.

• Bir kursun başından iyi planlanmamış olmasından kaynaklanan karışıklıklar, kurs hakkında olumsuz bir izlenim bırakabilir, yetişkinlerin kursa karşı tutumlarını, ilgilerini ve başarılarını etkileyebilir.

• İlk izlenimin olumlu olmasına özen gösterilmelidir.

İlgi:

• İlgi:

• İnsanlar kendilerine hoşnutluk veren, doyum sağlayan, sorunlarına cevap olan, gereksinimlerini karşılayan konulara ilgi gösterirler, geçmiş öğrenmelerine ters düşen konuları da reddederler.

• Yetişkinin ilgi duyması için eğitimin onların gerçek ihtiyaçlarına dayanması gerekir. Çeşitli yöntemlerle ihtiyaçların belirlenmesi gerekmektedir.

• Konu ilgi alanlarına giriyorsa motivasyonları artar.

Tekrar ve Pekiştirme:

• Tekrar ve Pekiştirme:

• Tekrar yolu ile pekiştirme, öğrenmenin kalıcılığını sağlar.

• Ancak tekrarın dozunun iyi ayarlanması gerekir.

• Araya uzun zaman girerse etkisi azalır.

Yoğunluk:

• Yoğunluk:

• Etkileşim ne kadar sıcak, heyecan verici, canlı, çekici ve etkiliyse o derece kolay öğrenilir, öğrenilen unutulmaz.

• Daha çok duyu organı işe girdikçe ve öğrencinin katılımı arttıkça, öğrenilenin kalıcılığı sağlanır.

Ortak Amaç:

• Ortak Amaç:

• Öğretimin hedefleri, eğitim verilenlerin ortak hedefi haline getirilmelidir.

• Bu durum, amaçların birlikte kararlaştırılmasını gerektirir.

• Eğitimin her aşamasında aktif katılım sağlanmalıdır.

Açık Kurallar:

• Açık Kurallar:

• Katılımcıların uyacakları kurallar, kursun başında açık hale getirilmelidir.

• Kurallar katı ve gereğinden fazla olmamalıdır.

• Bunlar yapılabilirse ilerde kırgınlıklar ve sorunlar azalacak, gereksiz tartışmalar önlenebilecektir.

Kendini Değerlendirme:

• Kendini Değerlendirme:

• Eğitmen, katılımcıların kendi başarı düzeylerini değerlendirmesine olanak sağlamalıdır.

• Amacın öğretmek olduğu, not vermek olmadığı bilinmelidir. Yetişkin öğrenci, zaten başaramamak korkusu içindedir, mahcup düşmek istemez. Önemli olan, onun öğrenmesidir.

• Yetişkinin özel yaşantısında da kendini değerlendirme becerisine ihtiyacı vardır.

Sorun Merkezli Öğrenme:

• Sorun Merkezli Öğrenme:

• Öğrenme, sorun merkezli olmalıdır. Yani; eğitim hedeflerinin gerçekleşmesi yetişkinin işi, evi ve yaşamıyla ilgili sorunlarına yönelik olmalıdır.

• Mesleki, sosyal ve iş konumu açısından yetenek kazandırmalıdır.

Yaşantı Merkezli Öğrenme:

• Yaşantı Merkezli Öğrenme:

• Öğretimde, yetişkinin kendisinin bir yaşantıdan geçmesi hedef alınmalıdır.

Serbest İletişim:

• Serbest İletişim:

• Eğitimler sırasında iletişime bir sınırlama koyulmamalıdır. İletişimi açık tutmak gerekir.

• Eğer yetişkinler çeşitli nedenlerle bilgi, duygu ve düşüncelerini açıklamaktan çekinirlerse ya da eğitici tarafından böyle bir sınırlama koyulursa, öğrenmenin etkinliği azalır.

Serbest Davranma:

• Serbest Davranma:

• Öğrencilerin eğitim alanındaki davranışları üzerine eğitici tarafından gereğinden fazla kontrol ve baskı konulmamalıdır.

• Böyle bir serbestlik, kuşkusuz saygısızlığa, başına buyrukluğa göz yummayı gerektirmez.

• Açık kurallara uyulmasını istemek başka, kursta baskı uygulamak başka şeydir. Baskı, tepki doğurur.

Sıkılma:

• Sıkılma:

• Eğer birey, çeşitli nedenlerle eğitim sırasında sıkılmışsa, öğrenme engellenmiş demektir.

• Yetişkinler eğitime ayırdıkları zamanın iyi kullanılmasını beklerler.

• Eğitimcinin, ders planını çok iyi hazırlamış olması, ne yapacağını önceden planlaması gerekir.

Karmaşıklık:

• Karmaşıklık:

• Eğer birey, öğrenilen konuları kafasında düzenleyememiş, birbiri ile ilişkisini kuramamış ve onları birbirine karıştırmışsa öğrenemez.

• Konuların birbiri ile ilişkisini ve onları düzene sokmasında yardım edilmesi gerekir.

Rahatsız Olma:

• Rahatsız Olma:

• Eğitimcinin uygunsuz tavırları, katılımcıları küçümsemesi, alay etmesi gibi yanlış davranışları yetişkin öğrencileri çok rahatsız eder.

• Öğrenci-öğrenci, öğrenci-yönetim arasındaki insan ilişkilerinin bozuk olması da yetişkin öğrenciyi rahatsız eder.

• Bireyin değer ve inançlarında değişiklik yapmak istediğimizde, onu rahatsız etmeyecek yaklaşımlar kullanmamız ve tercihlerine saygı duymak gerekmektedir.

Korku:

• Korku:

• Yetişkinlerin içine düşecekleri gülünç olma korkusu, alay edilme korkusu, başaramama korkusu ve birisi tarafından incitilme korkusu bilinen ortak korkulardır.

• Eğitimci, bunları ve benzeri korkuları ortadan kaldırmak zorundadır.

Ev Yaşamı ile İlgili Engeller:

• Ev Yaşamı ile İlgili Engeller:

• Ev işlerinden fırsat bulamama; aile üyelerinin istememesi vb.

Dış Engeller:

• Dış Engeller:

• Yorgunluk, ulaşım zorluğu, eğitimin yeri, zamanı ve süresi vb.

Kişisel Engeller:

• Kişisel Engeller:

• Kendine güvensizlik, öğrenmeye karşı olumsuz tutum, eğitimin sağlayacağı yarardan emin olamama, bedensel ve zihinsel eksiklikler.

• İnsanlar farklı hızlarda öğrenirler. Kullanılacak materyaller de algılama farklılıklarına göre değişmektedir. Kimisi için  görsel ve kimisi için işitsel materyal etkilidir.

Yetişkin eğitiminde öğretmenin rolü, kaynak kişi, öğreticiden çok, öğrenci durumunda olan kişiye yardım eden rehber olarak tarif edilmektedir.

• Yetişkin eğitiminde öğretmenin rolü, kaynak kişi, öğreticiden çok, öğrenci durumunda olan kişiye yardım eden rehber olarak tarif edilmektedir.

Kendilerini tüm cevaplara ya da bilgiye sahip olarak gören didaktik öğretmenler yerine, öğrenme sürecinde kendilerini bir kaynak olarak görürler.

• Kendilerini tüm cevaplara ya da bilgiye sahip olarak gören didaktik öğretmenler yerine, öğrenme sürecinde kendilerini bir kaynak olarak görürler.

• Demokratik ve öğrenci merkezli olarak bireysel öğrenmeyi geliştirme yönünde, öğrenme metotlarını ve öğrenme ortamını hazırlamada ve devam ettirmede kendilerinin de öğrenciler gibi sorumlulukları olduğunu vurgular.

• Öğrencilerin kendi planlama yetkilerine karşı saygı duyarlar ve buna müdahele etmek istemezler.

Değişmeye ve yeni deneyimlere açıktır ve yardım ettikleri faaliyetlerden öğrenmeyi araştırırlar. Kendilerini, öğrenen kişiler olarak eşit görürler.

• Değişmeye ve yeni deneyimlere açıktır ve yardım ettikleri faaliyetlerden öğrenmeyi araştırırlar. Kendilerini, öğrenen kişiler olarak eşit görürler.

• Öğrencilerinin düşüncelerine karşı duyarlı olmalıdırlar.

• Farklı öğrenme şekilleri ve çok çeşitli öğretme şekillerinin olduğunun farkında olmalıdır.

• Daima açık olup, gerçekleri sunmalı ve başarıyı övmelidir. Böylece yetişkinin öğrenme konusundaki kaygılarını gidermelidir.

Yetişkin öğrenenleri iyi tanımalı

• Yetişkin öğrenenleri iyi tanımalı

• Sürekli kendini yenilemeli

• Amaç ve Kazanımları iyi belirlemeli

• Yöntem ve Teknikleri iyi kullanmalı

• Medya ve Materyalleri doğru seçmeli

• Geribildirim almalı ve vermeli

Kursiyerlerin öğrenmeyi içselleştirmelerini sağlamalı

• Kursiyerlerin öğrenmeyi içselleştirmelerini sağlamalı

• Eleştiriye açık olmalı ve kriz yönetebilmeli

• Tutarlı, Kapsayıcı, Sabırlı ve Esnek olabilmeli (Farabi)

• Empati yapabilmeli

Yetişkin öğrenenlerin özelliklerini biliyor muyum?

• Yetişkin öğrenenlerin özelliklerini biliyor muyum?

• Yetişkin öğrenenlere yetişkin bireyler olarak yaklaşıyor muyum?

• Yetişkin öğreneni kendi evindeymiş gibi hissettirebiliyor muyum?

• Yetişkin öğrenenlerin birbirlerini tanımalarına fırsat veriyor muyum?

• Etkili iletişim kurabiliyor muyum? (ETKİLİ İLETİŞİM)

Yetişkin öğrenenleri tartışmaya teşvik ediyor muyum?

• Yetişkin öğrenenleri tartışmaya teşvik ediyor muyum?

• Yetişkin öğrenenlerin dikkatini arttırabiliyor muyum?

• Yetişkin öğrenenleri üretmeye teşvik edebiliyor muyum?

• Dersi yetişkin öğrenenlerin ihtiyaçlarına göre düzenleyebiliyor muyum?

Ne anlatılacağını dersin başında söyleyin.

• Ne anlatılacağını dersin başında söyleyin.

• Açık ve net bir biçimde anlatın.

• Aktif eğitim metotları kullanın.

• Mümkünse gösterin.

• Onların denemesini sağlayın.

• Katılımcıları gözleyin.

• Gelişme sağlandığında övün.

• Onlara öğrendiklerini özetlemelerini isteyin.

Yetişkinlerle gerçekleştirdiğiniz öğretim faaliyeti esnasında mesajınızı iletirken sözcük seçiminiz ve sesinizin yanı sıra,

• Yetişkinlerle gerçekleştirdiğiniz öğretim faaliyeti esnasında mesajınızı iletirken sözcük seçiminiz ve sesinizin yanı sıra,

• görünüşünüz, duruşunuz, göz temasınız, yüz ifadeleriniz, baş ve el, kol hareketleriniz ile giydiğiniz kıyafetleriniz etkili olur. (Yard. Doç. Dr. Hüseyin Kaygın)

• Ortamına uygun giyinmek önemlidir.

Kursiyerlerin adlarını öğrenememek

• Kursiyerlerin adlarını öğrenememek

• Kursiyerlerin dikkatini çekmek için tahtaya, masaya ya da derslikteki herhangi bir objeye vurmak

• Kursiyerle uygun göz teması süresini kullanmayarak, duvara, ders notlarına v.s ye bakmak (göz teması önemli)

• Derslikte, kursiyerlerin eğitici ve birbirleri ile iletişimini kısıtlayıcı bir oturma düzeninin olması (sözlü ve sözsüz iletişimde mimiklerin önemi

Cep telefonunun sesinin açık kalması (araştırmalarda en büyük iletişim engeli, saygısızlık olarak algılanıyor, iletişime devam şevkini kırıyor)

• Cep telefonunun sesinin açık kalması (araştırmalarda en büyük iletişim engeli, saygısızlık olarak algılanıyor, iletişime devam şevkini kırıyor)

• Kursiyerlerin eğitici tarafından yargılandığını ya da yıkıcı eleştiriye maruz kalabileceklerini hissetmeleri (terk nedeni)

• Kursiyerlerin eğiticinin, deneyimlerine saygı duymadığını hissetmeleri

Cesaret verici el işaretleri kullanın. Örneğin bir kişiye açık el, avuç içi yukarı dönük bir biçimde işaret edin

• Cesaret verici el işaretleri kullanın. Örneğin bir kişiye açık el, avuç içi yukarı dönük bir biçimde işaret edin

Takdir edin

• Takdir edin

• Başarılarından söz edin

• Görmezden gelmeyin

• Yetişkin Eğitiminde

• Materyal Kullanımı

NEDEN MATERYAL?

• NEDEN MATERYAL?

• Eğitimde materyal kullanımının amaçları arasında öğrenmeyi kolaylaştırma ve öğrenmenin kalıcılığını sağlama bulunmaktadır. Alana çıkmadan önce deneme yapma imkânı verir.

• Örgün eğitimde materyaller; okul öncesinde ve 1. sınıfta daha çok oyuncaklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Platon’a göre oyuncağını kendi seçen ve o oyuncakla oyununu kuran çocuğun hangi mesleğe yatkın olduğu bile anlaşılabilir.

Materyale hiç ulaşamamak

• Materyale hiç ulaşamamak

• Materyalin yetişkinlere uygun içerikte olmaması (İng.de Brownlar, oturma ergonomik açıdan)

• Materyallerin yetişkinlerin günlük hayatlarındaki rollerini ya da görevlerini desteklememesi (Parti vb.)

• Materyallerin görsellerinin yetişkin eğitimini desteklememesi

Hangi dönemde hangi materyal

• Hangi dönemde hangi materyal

• Görme Yetisi: 20-25 yaşları arasında en yüksek düzeydedir, 40-45 yaşlarında birden bire düşebilir, dolayısıyla;işitsel destekli araç ve materyaller kullanılmalı

İşitme Yetisi: Yaşın ilerlemesine bağlı olarak işitme gücünde azalma olabilir, dolayısıyla; ses tonu iyi ayarlanmalı,dudak mimikleri anlaşılacak şekilde konuşulmalı görsel destekli araç ve materyaller kullanılmalı. Bu destek araçları sağlıklı işitemeyen bir birey için tasarlanmalı

• İşitme Yetisi: Yaşın ilerlemesine bağlı olarak işitme gücünde azalma olabilir, dolayısıyla; ses tonu iyi ayarlanmalı,dudak mimikleri anlaşılacak şekilde konuşulmalı görsel destekli araç ve materyaller kullanılmalı. Bu destek araçları sağlıklı işitemeyen bir birey için tasarlanmalı

Hafıza Yetisi: özellikle 45 yaşından sonra hafızada bir zayıflama görülebilir, dolayısıyla;öğrenme hızını ayarlama ve motivasyon , yeterli tekrar

• Hafıza Yetisi: özellikle 45 yaşından sonra hafızada bir zayıflama görülebilir, dolayısıyla;öğrenme hızını ayarlama ve motivasyon , yeterli tekrar

Ses ve görüntü kalitesi

• Ses ve görüntü kalitesi

• Eğitim içeriklerinin güncel olması

• Belgelendirme yapabilmesi

• Konu, konuşma metinleri ve görsellerin yetişkinlere uygun hazırlanması

• Eğitime sağlıklı erişim sağlayabilmek için teknik donanımın güçlü olması

• 1- Eğitim aracı olarak hayatın kendisinden örneklerin kullanılması ile öğrenmenin tamamlanması

• Yetişkin bu konularda kendi örneklerini paylaşmaya çok gönüllü olacaktır. Engelli aileleri

2- İnsanın kendisini dışarıdan görmesini (ayna) sağlayacak etkinliklerle öğrenmenin tamamlanması

• 2- İnsanın kendisini dışarıdan görmesini (ayna) sağlayacak etkinliklerle öğrenmenin tamamlanması

• Tiyatro, halk oyunları, konserler vb

• Rol modeli kişiler

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre kaç yaşındaki kişiler yetişkin olarak tanımlanmaktadır?

• Dünya Sağlık Örgütü’ne göre kaç yaşındaki kişiler yetişkin olarak tanımlanmaktadır?

• a) 15

• b) 24

• c) 30

• d) 54

Aşağıdakilerden hangisi yetişkinlerin özelliklerinden biri değildir?

• Aşağıdakilerden hangisi yetişkinlerin özelliklerinden biri değildir?

• a) Yetişkin benlik kavramı gelişmiş bir insandır; kendine olgun bir insan olarak davranılmasını ister

• b) Başarı kaydedince övgüler duymak ister

• c) Problem merkezli olup bilgi ve becerilerini uygulamak ister

• d) Eğiticinin kendi üzerinde otorite kurmasını ister

Yetişkin eğitimini konu alan bilim ve sanat dalının adı nedir?

• Yetişkin eğitimini konu alan bilim ve sanat dalının adı nedir?

• a) Pedagoji

• b) Androgoji

• c) Sosyoloji

• d) Psikoloji

Zihinsel ve bedensel gelişimini tamamlamış ve psikolojik olgunluğa ulaşmış, ekonomik bağımsızlığını kazanmış ve toplumda bir sorumluluk üstlenen kişiye ne denir?

• Zihinsel ve bedensel gelişimini tamamlamış ve psikolojik olgunluğa ulaşmış, ekonomik bağımsızlığını kazanmış ve toplumda bir sorumluluk üstlenen kişiye ne denir?

• a) Bilinçli vatandaş

• b) Hane halkı reisi

• c) Yetişkin

• d) Reşit

İnsan zekası gelişimini genellikle kaç yaşından sonra tamamlar?

• İnsan zekası gelişimini genellikle kaç yaşından sonra tamamlar?

• a) 15

• b) 20

• c) 30

• d) 45

Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitimini gerekli kılan unsurlar arasında en az etkilidir?

• Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitimini gerekli kılan unsurlar arasında en az etkilidir?

• a) Mesleki hareketlilik

• b) Ekonomik ve toplumsal gelişmenin getirdiği zorluklar

• c) Bilgi birikimindeki gelişmeler ve bu bilgi ve becerileri kazanma gereği

• d) Sosyal ilişkilerin geliştirilmesi

Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitiminde dikkat edilmesi gereken konulardan biri değildir?

• Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitiminde dikkat edilmesi gereken konulardan biri değildir?

• a) Öğrencilerde olumlu bir ilk izlenim bırakılmalı

• b) Öğrencilerin ilgisi çekilmeli

• c) Hiçbir kural konmamalı, öğrenciler serbest bırakılmalı

• c) Gerektiğinde tekrar ve pekiştirme yapılmalı

Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitiminde karşılaşılan engellerden biri değildir?

• Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitiminde karşılaşılan engellerden biri değildir?

• a) Korku

• b) Aile yaşantısıyla ilgili engeller

• c) Sıkılma

• d) Kendine güvenme