Jаqtılаndırıw qurılmаlаrı, lаmpаlаrdıń túri hám tаrmаqqа jаlǵаnıw sхеmаlаrı

Jаqtılаndırıw qurılmаlаrı, lаmpаlаrdıń túri hám tаrmаqqа jаlǵаnıw sхеmаlаrı
Joba
2. Tiykarǵı bólegi.
2. 1. Elektr yoritgichlarining rawajlanıw tariyxı.

Qala aymaqların keshte jasalma jaqtılandıriw xalıq ushın júdá zárúrli bolıp tabıladı. Qala kósheleri hám maydanlarında tuwrı islengen jaqtılandıriw transport hám piyadalar háreketi qawipsizligin támiyinleydi; mikrorayon aymaqların jaqtılandıriw ishki máhelle koridorları, koridorlar hám baǵlardan paydalanıwdı jáne de qolaylaw etedi; qala baǵları, baǵları, bulvarlari hám baǵlarınıń sáwlelendirilmektesi keshte xalıqtıń qıdırıspaları ushın eń jaǵımlı sharayatlardı jaratılıwma járdem beredi hám jasıl maydanlardıń sáwlelendirilmektesi terekler, putalar hám gullerdiń jaqsı oylanǵan qızıqlı tańlawı menen birgelikte shıraylı aqsham landshaftların jaratadı.

Qala háreketi qawipsizligin hám qala aymaqlarından paydalanıwda tiykarǵı qolaylıqlardı támiyinlewden tısqarı, qarańǵı waqıtta jasalma jaqtılandıriw insannıń estetik talaplarına da juwap beriwi kerek: kún dawamında bul onıń barlıq qurılmalarınıń kórinisine, keshte bolsa onıń járdemi menen jaratılǵan qalanıń kórsetilgen panoramasına baylanıslı. Usınıń menen birge, qala aymaqların jasalma jaqtılandıriw imaratların qurıw hám olardan paydalanıw talay puxta bolıwı kerek.

Kósheler hám maydanlardı qarańǵı waqıtta jasalma jaqtılandıriw magistral kósheler hám qala jámiyetlik transportı, avtomobiller hám piyadalar ushın salmaqli transport ámeldegi bolǵan maydanlar ushın bólek áhmiyetke iye. Bunday kósheler hám maydanlardı jaqtılandıriwdiń tiykarǵı waziypası transport hám piyadalardıń qawipsiz háreketleniwi ushın qolay shárt - sharayatlardı jaratıw bolıp tabıladı.

Sırtqı jaqtılandıriw ámeliyatında qarama - qarsılıqlardıń eki túri bolıwı múmkin: unamsız - kiyim-kenshek fonda qaranǵi tosıq (tegis siluet) hám unamlı -qarańǵı fonda kiyim-kenshek tosıq (teris siluet). Yoritgichlar arasındaǵı túrli noqatlarda kontrast ádetde turaqlı bolıp qalmaydı. Tosıqtıń shıralarǵa salıstırǵanda jaǵdayına qaray, hár eki túrdegi tosıqlar da gúzetiliwi múmkin.

Kóshelerdiń reys bólimleri qatlamlarınıń ortasha jaqtılıǵı, bir tárepden, qala xalqı sanına qaray, basqa tárepden, transporttıń intensiv háreketi menen - transport intensivligi dárejesine qaray normallastırıladı.

Kóshelerdi jaqtılandıriw ushın jaqtılıq dárekleri retinde akkor lampalar hám gaz shıǵarıw lampaları isletiledi - floresan hám dúzetilgan reńli sınap (DRL). Floresan lampalar hám DRL lampalar akkor lampalardıń jaqtılıq qaytıwınan eki ese kóbirek jaqtılıq qaytıwına iye.

Jaqtılıq bólistiriwiniń ózgeshelikine kóre, kóshe yoritgichlarida isletiletuǵın lampalar keń assimetrik jaqtılıq bólistiriwine iye lampalarǵa bólinedi (súwret. 12. 1), keń hám orta simmetrik jaqtılıq bólistiriwine iye lampalar (súwret. 12. 2) hám tarqalǵan simmetrik jaqtılıq bólistiriwine iye lampalar (súwret. 12. 3).

Shıralardıń tayanshları (ústinleri) forması kiyim-kenshek, kiyim-kenshek rangga ıyelewi kerek hám qarańǵı hám kúndiz kóshediń ulıwma panoramasın buzatuǵın úlken kólemli strukturalar tásirlerin qaldırmasligi kerek.

Kóshelerdi jasalma jaqtılandıriwde transport aydawshıların kóriwdiń tiykarǵı shártlerin orınlaw ushın yoritgichlarni ornatıw biyikligi kóshelerdi hám maydanlardıń reys bóleginiń jaqtılıǵın kese jóneliste, sonıń menen birge ortasha jaqtılıǵı normallastırılgan kósheler hám maydanlarda soqır-ko'rona hám birdey bólistiriliwin sheklew talaplarına juwap beriwi kerek.parıqlaw ob'ekti hám fon ortasında zárúr kontrasttı jaratıw talapları.

Yoritgichlarni kabellarga osib qoyıwda olardıń reys bóleginen biyikligi keminde 6, 5 m bolıwı kerek.

Koridorlardı jaqtılandıriw joldı jaqtılandıriw ushın mólsherlengen shıralar yamasa bólek arnawlı shıralar menen ámelge asırılıwı múmkin (súwret. 12. 4). Kóshediń reys bólegin yorituvchi shıralar reys bólegi hám piyadalar otıw jayı arasındaǵı ko'kalamzorlashtirilgan koridorda jaylasqan bolsa, bul shıralardan koridorlardı jaqtılandıriw ushın paydalanıw terekler sebepli tosqınlıq etedi, bul bolsa shıranıń jaqtılıq aǵımınıń koridor tárep tarqalıwina tosqınlıq etedi. Bunday jaǵdaylarda, jol tárepine hám piyadalar otıw jayıge eki qawıs qoyılǵan shıralardı ornatıw usınıs etiledi (1-súwret). 12. 5).

Kóshe sáwlelendirilmektesiniń saldamlı máselesi-bul jasıl hám qızıl shıralardan paydalanǵan halda vitrinalar hám jaqtılıq reklamaların jaqtılandıriwdiń keń tarqalǵan usıllarınıń tásiri. vitrinalar hám reklamalardıń jasıl hám qızıl shıraları svetoforlarni tártipke salıw sistemasınıń shıraları menen aralasadı, transport aydawshılarınıń tuwrı maǵlıwmatların buzadı hám jol háreketi baxtsız hádiyselerine úles qosadı.
Energiyanı tejew hám energiya natiyjeliligin asırıw salasındaǵı mámleket siyasatınıń tiykarǵı waziypası qarıydarlardıń energiya tejewge, ózleriniń energiya natiyjeliligin asırıwǵa qızıǵıwshılıǵın támiyinlew tiykarında energiya resurslarınan aqılǵa say hám ıqtıyatlılıq menen paydalanıw bolıp tabıladı. Sońǵı bir neshe jıl ishinde, hákimiyattıń barlıq dárejelerinde, janar may -energetika resurslariniń energiya tejew hám energiya natiyjeliligi boyınsha programmalar qabıllandı, oǵan kóre hár bir shólkem, kárxana, shólkem, munitsipalitet, jergilikli xalıq punkti hám xalıq bul programmalarǵa ámel qılıwları shárt.janar may -energetika resurslarini saqlaw hám olardan aqılǵa say paydalanıw hám energiya tejeytuǵın jańa texnologiyalardı engiziw. turmıs. Energiyanı tejew baǵdarlarınan biri - kóshe yoritgichlarini modernizaciyalaw menen ne júz boladı? Bul tema Rossiyada eń mashqalalı temalardan biri bolıp tabıladı.

Qalaımızda kóshe yoritgichlari mashqalası kútá úlken, sebebi mablag ' etarli emes. Kóshe yoritgichlari kóbinese eski elektr tarmaqları sebepli islemey qaladı, bul bolsa shıralardıń janıwı hám isten shıǵıwına, fotorelening janıwına alıp keledi.

Bul mashqala ásirese aktual bolıp tabıladı, sebebi qarańǵıda kóshe sáwlelendirilmektesiniń joq ekenligi biziń qala xalqı ushın eń úlken máselelerden biri bolıp tabıladı. Adamlar óz aǵayınları, atap aytqanda, kózi ajiz ǵarrılar, kórkem óner mektepden, sport úyinen qaytap atırǵan balalar hám smenada isleytuǵınlar haqqında uwayımlanadilar. Bul adamlardıń sezimiy salamatlıǵına unamsız tásir etedi, zaqım aliw qáwipi joqarı hám keshesi huqıqbuzarliklar kópayadi.

Biziń jumısımızdıń maqseti sırtqı jaqtılandıriw mashqalasın túsiniw bolıp tabıladı. Qalasımız kóshe yoritgichlarining energiya tejeytuǵın hám energiya tejeytuǵın modelin jaratıw hám usınıw.

Bul mashqalanı sheshiw ushın biz tómendegi wazıypalardı ajratdik:

Qala kóshelerin jaqtılandıriw boyınsha ádebiyatlar hám Internet dáreklerin úyreniń.

vologda wálayatında kóshelerdi jaqtılandıriw tariyxın úyreniw.

Kóshe yoritgichlarining zamanagóy dáreklerin analiz etiń hám qaysı túrdegi sırtqı lampalar eń joqarı sapalı hám puxta ekenligin bilip alın.

Qalanı jaqtılandıriwdiń óz modelin islep shıǵıw.

Tiyisli úskeneni saylań.

Sxemanı sxema boyınsha jıyıng jáne onı ámelde sınap kóriń.

Izertlew usılları maǵlıwmattı tabıw hám toplaw, kóshelerdi jaqtılandıriw dáreklerin analiz qılıw hám salıstırıwlaw, qánigeler menen sáwbetler, tájiriybe, baqlawdan ibarat.

Izertlew ushın material zamanagóy jaqtılandıriw dárekleriniń xarakteristikası hám qásiyetlerin beretuǵın, olardıń abzallıqları hám kemshiliklerin kórip shıǵıs maǵlıwmat dárekleri edi. Ádebiyatlar diziminde kórsetilgen saytlarda biz elektr jaqtılandıriw tariyxı haqqında maǵlıwmat taptık. Germanovichning kitabında alternativ dereklerden energiya alıw múmkin bolǵan qurılmalardıń ámeliy sxemaları keltirilgen, bul bolsa energiyaǵa baylanıslılıqtı azaytadı, onı oqıw biz ushın óz sxemasın islep shıǵıwı múmkin. Rodionovning kitabında siz zamanagóy energiya rawajlanıwınıń tiykarǵı baǵdarları jáne onıń keleshekleri menen tanısıwıńız múmkin.
2. Tiykarǵı bólegi.

2. 1. Elektr yoritgichlarining rawajlanıw tariyxı.

Jaqtılandıriw úskenelerin jaratılıwma birinshi urınıslar áyyemgi dáwirlerde etilgen. Sonday etip, áyyemgi Egipetlikler hám orta er teńizi xalqı zeytun moyini jaqtılandıriw ushın isletiwgen, onı paxta sabaqlarınan jasalǵan arnawlı ılay ıdıslarǵa quyılıwǵan. Biraq Kaspiy teńizi jaǵaları xalqı basqa janǵısh material - neftni soǵan uqsas shıralarǵa jaylastırdılar. Birinshi shamlar Orta ásirlerde oylap tabıw etilgen hám pal mumi hám qara maldıń góshi mayınan tayarlanǵan. Keyin bir neshe ásirler dawamında insaniyattıń eń ullı ańları, sonday-aq Leonardo de vinchi kerosin lampasın oylap tabıw ústinde islediler.

Elektr yoritgichining rawajlanıw tariyxı 1870 jılda, elektr tokı járdeminde jaqtılıq beretuǵın akkor shıra oylap tabıw etilgeninen baslanadı. Elektr tokında isleytuǵın birinshi qurılmalar 19 -ásirdiń baslarında jaratılǵan. Olar kóshelerdi jaqtılandıriw ushın paydalanıwǵa háreket qılıwdı, lekin olar júdá qımbat hám qolaysız edi.

2. 2. vologda wálayatında jaqtılandıriw tariyxı.

1870 jılǵa kelip vologda kóshelerdi jaqtılandıriw de ózgerdi. vologda 270 dane shandorin hám 50 dane kerosin shıraları menen kórsetilgen. vologda qala basqarması tárepinen qala dumasiga usınıs etilgen esabatqa kóre, sońǵı jaqtılandıriw máwsiminiń toǵiz ayı juwmaqları boyınsha shandorin shıraları kemrek puxta bolıp shıqtı, olardıń kóbisi lampalardaǵı shandorin shıraları tárepinen ziyanlanǵan, remontlawdı talap etdi. 1

1897 jılda qala basqarması maǵlıwmatlarına kóre, qala jılına 203 kún dawamında 446 shıra menen kórsetilgen. Ortasha hár bir shıra kúnine 8 saat 20 minuta yondi. Máwsim dawamında kóshe yoritgichlariga sarplanatuǵın ǵárejetler (kerosin, fitil, shıyshe, xızmetkerlerdiń is haqısı hám barlıq zárúr remontlerdi esapqa alǵan halda ) 3347 rubl 73 kopekni quradı, yaǵnıy hár bir shıra qalaǵa 7 rubl 50 kopekni quradı.

2. 3. Qalasımizning zamanagóy sáwlelendirilmektesi.

DRL lampaları reńlerdiń jaqsı uzatılıwı, sezilerli isenimliligi, sonıń menen birge ornatıw hám texnikalıq xizmet kórsetiw ushın kem ǵárejetler menen ajralıp turadı. Lampalar quramında joqarı basım astında bolǵan sınap puwi ámeldegi (10 5 Pa ge shekem ). Biraq, tarmaq kernewiniń joqarıǵa yamasa tómenge 10 -15% ga ózgeriwi menen isleytuǵın shıra uyqas túrde 25-30% jaqtılıq aǵımınıń kóbeyiwi yamasa joǵalıp ketiwi menen juwap beredi. Tarmaq kernewi 80% ten kem bolsa, bunday shıra yoqilmasligi múmkin, lekin yonayotgan jaǵdayda óshadi. Bunnan tısqarı, bul lampalar ekologiyalıq tárepten qáwipli, sebebi olar quramında sınap puwi bar. Sınap túsiriw lampaları kóshe yoritgichlari ushın keń qollanıladı, biraq házirgi waqıtta olar az-azdan ekologiyalıq taza hám ekonomikalıq tárepten paydalı natriy túsiriw lampaları menen almastırılıp atır. Dnat lampaları energiya tejeytuǵın, joqarı nátiyjeli reflektorli yoritgichlar esaplanadı. Qala kóshe yoritgichlarining tiykarǵı mashqalası qosımsha kóshe yoritgichlarini ornatıw ushın finanslıq múmkinshiliklerdiń joq ekenligi: joybarlardı islep shıǵıw zárúrshiligi hám olardı ámelge asırıw ushın aqshalar. Bir kilometr kóshe yoritgichini ornatıwdıń shamalıq bahası bir million rublni quraydı. Bunnan tısqarı, er uchastkasın dizimge alıw hám dizimge alıw, elektr uzatıw liniyasi astındaǵı qurılıstı dizimnen ótkeriw kerek. 2016 jılda qala byudjet qarjlarınan kóshelerdi jaqtılandıriw ushın 1532, 1 mıń swm, kóshelerdi jaqtılandıriw xızmeti 476, 5 mıń swm finanslashtirildi. Qánigelerdiń pikirine kóre, úskeneni jańalaw ushın jılına 15 million rubl kerek boladı.

4. 6. 1. Sırtqı jaqtılandıriw úskenelerin qosıw keshte alacakaranlıkta, tábiyiy jaqtılıq 20 lyuks (lyuks) ga túskende hám óshiriw azandaki alacakaranlıkta, tábiyiy jaqtılıq 10 lyuksgacha bolıwı kerek.

4. 6. 3. Keshki hám tungi rejimlerde isleytuǵın shıralardıń úlesi keminde 95% bolıwı kerek. Bunday halda, islemeytuǵın lampalardı izbe-iz, birin-ketin jaylastırıwǵa jol qoyılmaydı.

4. 6. 4. Keshesi sırtqı jaqtılandıriwdi bólekan (50% ge shekem ) óshiriwge ruxsat beriledi, eger piyadalar háreketi tezligi saatına 40 kisiden kem bolsa hám transport quralları hár eki jóneliste - saatına 50 donadan kem bolsa.

4. 6. 5. Elektr sımlarınıń úzilisi yamasa tayanshlardıń zaqım aliwi menen baylanıslı sırtqı jaqtılandıriw úskeneleriniń islemey qalıwı anıqlanǵannan keyin tezlik penen qabıl etiliwi kerek.[8].

Xalıq punktinde jaqtılıqtıń joq ekenligi jol-transport hádiyseleri, puqaralarǵa salıstırǵanda nızamǵa qarsı minez-qulqlar júz etiw qáwpin keltirip shıǵaradı, jol háreketi urıs qatnasıwshısılarınıń turmısı hám sawlıgına qáwip saladı.

Qala administraciyası mashqalanıń sheshimin qosımsha finanslıq támiynlewde kóredi. vologda wálayatı finans departamenti baslıǵınıń atap ótiwishe, 2017 jılda wálayattıń barlıq rayonları kóshelerdi jaqtılandıriw ushın regionlıq byudjetten maqsetli subsidiya aladı.

Qala kóshelerinen birin jaqtılandıriw.

2. 4. Jaqtılıq dárekleriniń túrleri.

Kóshe, sonday-aq arxitekturalıq jaqtılandıriw ushın jaqtılıq dárekleriniń kóplegen túrleri qollanıladı : lazerlar, lyuminestsent lampalar, halogen, ksenon, neon, tómen basımlı natriy, joqarı basımlı natriy, metall Halid, ledlar. Biraq, olardıń kópshiligi sezilerli kemshiliklerge iye. Ápiwayı lyuminestsent lampalar geyde noldan tómen temperaturalarda islemeydi, halogen lampalar júdá tez-tez janıp turadı (olardıń maksimal islew múddeti 4000 saattı quraydı ), tómen basımlı natriy lampalar jaman rangga iye, neon hám lazerlar etarli jaqtılıq aǵımın bermeydi hám sol sebepli tek dekorativ maqsetlerde isletiledi.[7] sońǵı payıtlarda LED yoritgichlar barǵan sayın keń tarqalıp barıp atır. Olar sırtqı LED kóshe yoritgichlarida joqarı ekonomikalıq natiyjeliligi ushın qarızdar. Bul qurılmalar basqa barlıq túrdegi shıralarǵa qaraǵanda bir neshe teńdey kem energiya jumsawına qosımsha túrde, olar bir neshe ret hám hátte o'nlab ret uzaǵıraq xızmet etedi (olardıń xizmet etiw múddeti 50 den 70 ke shekem - 100 mıń saat, bul 16 -18 jılǵa teń). Olar elektr tarmaqların artıqsha júklemeydi, bul olardı remontlaw hám texnikalıq xizmet kórsetiwde tejewge járdem beredi. Olar strukturanıń bekkemligine, átirap -ortalıqtıń unamsız tásirinen qorǵawlanishga iye. Kóshe hám sanaat LED yoritgichlarining jaqtılıq aǵımınan paydalanıw dárejesi 90% ni quraydı, standart kóshe shıraları bolsa 60 -75% ni quraydı. LEDning jumıs temperaturası - 60 tan + 45 S ge shekem. vandalga qarsı qorǵawǵa iye. Jarılıw hám órtga qarsı, joqarı jaqtılıq kontrastına iye, júdá tez qosıladı hám tınısh isleydi.[5]

Biraq, hátte eń aldıńǵı texnikalıq qurılmanıń da kemshilikleri bar. Bunday halda, LED yoritgichlarining kemshilikleri olardıń bahası bolıp tabıladı. Bunday shıranıń bahası Dnatovskiydan 2 teńdey kóp. Házirshe qala byudjetinde LED yoritgichlarni satıp alıw hám ornatıw ushın mablag ' joq. Bunnan tısqarı, LED yoritgichlar kóshelerdiń reys bólegin jaqtılandıriwdi támiyinlamaydigan tómen jaqtılıq aǵımı menen ajralıp turadı. Kóshelerdi tuwrı jaqtılandıriwdi támiyinlew ushın elektr tayanshları házirgi sıyaqlı 35-40 metr emes, bálki bir-birinen 25 metr aralıqta ornatılıwı kerek. LED yoritgichlar tiykarlanıp kárxanalar, shólkemler, menshik úylerdiń aymaqların jaqtılandıriw ushın jaqsı.

Jaqtılıq dárekleriniń salıstırıwiy kestesi 1-qosımshada keltirilgen.

2. 5. Model ústinde islew basqıshları.

Biz ekonomikalıq tárepten paydalı dep esaplaǵan sırtqı jaqtılandıriw modelimizni usıwǵa qarar etdik. Biziń jumısımız tómendegi basqıshlardan ibarat edi:

(ledlar, sımlar, lampochka, giltler, aǵıs dáregi, elektr motor, ózgeriwshen qarsılıq, indikator).

4. Tayın modeldiń islewin tekseriw.

Bul model ápiwayı akkor shıra hám LED lampalar jumısınıń salıstırıwiy xarakteristikaın anıq beredi. Nátiyjede, LEDlarning islewi nátiyjesinde alınǵan kernew kemrek hám sol sebepli tutınıw etiletuǵın elektr energiyası kemrek ekenligin kóriw múmkin (biz indikatorda kernew ózgeriwin kuzatdik - cifrlı displey), sonıń menen birge, qarıydarlar sanınıń kóbeyiwi energiya sapasın pasaytirmasligini payqadik.

DRL - 250 hám LED yoritgichining analogi mısalında elektr energiyasın tejew, onıń bahasın salıstırıwiy esaplaw qosımshada keltirilgen.[2-qosımsha]

LED yoritgichining taǵı bir neshe abzallıqların qosıwıńız múmkin: lampalardı joq etiwde salmaqli metallar ajralıp shıqpaydı, elektr tarmaǵında elektromagnit shawqım joq, dástúriy jaqtılıq dáreklerine salıstırǵanda termal nurlanıw talay tómen.

Juwmaq.
Dúnyada energiya tejew hám energiya natiyjeliligin asırıwǵa qaratılǵan júzlegen ilajlar bar. Olar adamlardıń minez-qulqlarındaǵı ózgerislerge, bul mashqalaǵa bolǵan munasábetine, bul processda qatnasıwına, sonıń menen birge texnikalıq nátiyjelililikti asırıwǵa tiykarlanǵan. Jaqtılandıriwde energiya tejew jaqtılıqnı asırıwǵa, energiyanı tejewge járdem beredi. Ekonomika mashqalası sonda, xalıq punktleri administraciyası ushın kilovatt elektr energiyası segiz rublni quraydı, bul xalıq tárepinen islep shıǵarılǵan tólewden derlik eki ese kóp. Energiyanı tejeytuǵın jaqtılandıriw jumısları qımbat, biraq keleshekte olar ózlerin aqlaydılar. LED yoritgichlar úsh jıl ishinde óz ǵárejetlerin qoplaydi hám keyin dáramat keltira baslaydı.

Bul mashqala ústinde islep atirǵanda biz elektr jaqtılandıriw tariyxı boyınsha maǵlıwmat dáreklerin úyrenip shıqtıq, vologda wálayatında jaqtılıqtıń rawajlanıw tariyxın kórip shıqtıq, qalasımızdaǵı kóshe yoritgichlarining zamanagóy dáreklerin analiz etdik. Biz lampalardıń, hár qıylı modellerdiń salıstırıwiy qásiyetlerin keltirdik. Biz ekonomikalıq hám energiya tejeytuǵın kózqarastan qaysı túrdegi jaqtılandıriw jaqsılaw ekenligin kórsetetuǵın óz kóshe jaqtılandıriw modelin usınıs etdik. Biz qalasımizning keleshegimiz, biz kóshelerdiń LED sáwlelendirilmektesin ekonomikalıq tárepten paydalı dep usınıs etemiz, degen juwmaqqa keldik, bul energiya sarpın 2, 5 - 3 teńdey kemeytiwge múmkinshilik beredi hám tunda da aydawshılar, da piyadalar ushın paydalanıw zonasında bolıw qolaylıgini asıradı.

Paydalanılǵan ádebiyatlar

1.Германович В. Альтернативные источники энергии и энергосбережение: практические конструкции по использованию энергии ветра, солнца, воды, земли, биомассы / В. Германович, А. Турилин. — Санкт-Петербург : Наука и Техника, 2014. — 317 с.
2. Родионов В. Г. Энергетика: проблемы настоящего и возможности будущего / В. Г. Родионов. — Москва: ЭНАС, 2010. — 348 с.