MAVZU: KOLLOID ERITMALARNI DIALIZ USULIDA TOZALASH
Ishdan maqsad: Talabalarni kolloid eritmalarni tozalash usullaridan dializ usuli bilan tanishtirish, mustaqil ishlash malakasi, e`tiborlilik, kuzatuvchanlikni tarbiyalash
Kerakli jihoz va reaktivlar: dializator; 50 ml kimyoviy stakanlar: kraxmal; оziq–оvqat uchun jelatina (yupqa); Fe(OH)3 zoli; distillangan suv.
NAZARIY QISM
Kolloid eritmalarni ularga aralashgan elektroitlarni tozalash uchun dializ deb ataluvchi usul qo’llaniladi. Dializning mohiyati shundan iboratki,bunda kolloid eritma hamda unga aralashgan elektroitlar toza erituvchidan (suvdan) yarim o’tkazgich parda (membrana) yordamida ajratiladi. Shunday pardadan o’ta oladigan molekula va ionlar pardaning har ikki tomonidagi molekulalar va ionlarning konsentrasiyasi o’rtasida muvozanat hosil bo’lguncha, erituvchi tomoniga o’taveradi. Erituvchini vaqti-vaqti bilan yangilab zolni qo’shimchalardan ma’lum darajada tozalash mumkin.
Dializ uchun odatda, kolloid pardalar hamda atsetilsellyulozadan ishlangan pardalar, sellofan va boshqa materiallardan tayyorlangan yarim to’siqlar ishlatiladi. Shu bilan bir qatorda tabiiy yarim o’tkazgich pardalari, masalan,mol pufagi ham ishlatiladi. Sun’iy pardalar istalgan o’tkazuvchanlikka tayyorlanishi mumkin,shu jihatdan olganda sun’iy pardalar tabiiy pardalardan ancha afzaldir.