Soru: Canlılar kaç temel grupta sınıflandırılmıştır?
Cevap: Canlılar 4 temel grupta sınıflandırılmıştır:
1-Bitkiler 2-Hayvanlar 3-Mantarlar 4-Mikroskobik Canlılar
|
Soru: Neden canlıları sınıflandırırız?
Cevap: Canlıların daha kolay incelenmesi için canlıları sınıflandırırız.
|
Soru: Canlıları hangi özelliklerine göre sınıflandırırız?
Cevap:
-
Yapılarına göre
-
Beslenme şekillerine göre
-
Yaşam alanlarına göre
-
Üreme şekillerine göre
-
Dış görünüşlerine göre
|
Soru: Yeryüzünde yaşamın devamını sağlayan en önemli canlı türü hangisidir?
Cevap: Bitkilerdir çünkü bitkiler fotosentez yapar ve kendi besinlerini kendileri üretirler. Bitkiler dünyadaki canlıların en önemli besin kaynağıdır.Bitkiler besin zincirinde ilk basamakta bulunur.
|
Soru: Bitkiler kaç gruba ayrılır?
Cevap: 2 gruba ayrılır:
1-Çiçekli Bitkiler 2-Çiçeksiz Bitkiler
|
Soru: Çiçeksiz bitkiler nelerdir?
Cevap: Çiçeksiz bitkiler:
1-Kara yosunları 2-Su yosunları
3-Eğrelti otu 4-Kibrit otu
5-Ciğer otu 6-At kuyruğu
7-Likenler
|
Soru: Kayaların üzerinde yetişen ve kayaları parçalayıp toprak oluşumuna katkıda bulunan çiçeksiz bitkiyi hangisidir?
Cevap: Kara yosunları
|
Soru: Kömür oluşumunda etkili olan çiçeksiz bitkiler hangileridir?
Cevap: At kuyruğu ve eğrelti otu
|
Soru: Karadeniz bölgesinde yetişen çiçeksiz bitki hangisidir?
Cevap: Kibrit otu. Kibrit otu Karadeniz bölgesinde nemli ve yağışlı yerlerde yetişir.
|
Soru: Çiçeksiz bitkilerin özellikleri nelerdir?
Cevap: 1-Çiçekleri yoktur. Çiçekleri olmadığı için tohumları da yoktur.
2-Çiçeksiz bitkiler sporla çoğalır.
3-Krolofil taşıdıkları için fotosentez yaparlar yani güneş ışığı ve karbondioksiti yapraklarında birleştirip besin olarak kullandıkları şekeri ve
oksijeni üretirler.
|
Soru: Çiçekli bitkilerin bölümlerini sıralayınız?
Cevap:
1- Kök 2- Gövde 3-Yaprak 4- Çiçek
|
Soru: Bitkilerin kök kısmının görevleri nelerdir?
Cevap:
1-Kök bitkiyi toprağa bağlar
2-Kök bitkinin beslenmesi için topraktan su ve suda çözünmüş maddeleri alır
3-Kök gerektiğinde bitkide biriken besini depolar
|
Soru: Köklerini yediğimiz bitkiler nelerdir?
Cevap: - Havuç – Turp – Kırmızı pancar
– Kereviz - Şalgam
|
Soru: Bitkilerin gövde kısmının görevleri nelerdir?
Cevap:
1-Gövde bitkinin dik durmasını sağlar
2-Gövde yaprak, çiçek ve meyve kısımlarını taşır
3-Gövde köklerde emilen suyu ve besini bitkinin diğer kısımlarına iletir
4-Gövde yapraklarda üretilen besin ve oksijeni bitkinin diğer kısımlarına iletir
|
Soru: Kaç çeşit bitki gövdesi vardır?
Cevap: İki çeşit bitki gövdesi vardır:
1-Otsu gövde: Yumuşak, yeşil ve incedir. Örneğin domates gövdesi, fasulye gövdesi.
2-Odunsu gövde: Sert , dayanıklı ve kalındır.Örneğin ağaç gövdeleri
|
Soru: Hangi bitkilerin gövdesi yenilebilir?
Cevap: patates- yer elması
|
Soru: Bitkilerde yaprak kısmının görevleri nelerdir?
Cevap:
1-Yapraklar fotosentez yapar
2-Yapraklar terleme yapar
3-Yapraklar solunum yapar
4-Yapraklar boşaltım yapar
|
Soru: Bitkilerin besin üreten kısmı hangisidir?
Cevap: Yapraklardır. Yaprakları kuruyan ve koparılan bitkiler kısa süre sonra kurur.
|
Soru: Bitki yaprakları nasıl solunum yapar?
Cevap: Yapraklar alt yüzeylerindeki gözeneklerden oksijen alır ve üst yüzeylerinden karbondioksit verirler.
Önemli: Bitkiler gece ve gündüz solunum yaparlar.
Geceleri solunum yaptıklarında bulunduğu ortama karbondioksit verirler.Bu yüzden uyuduğumuz yerlerde bitkilerin olmamasına dikkat etmeliyiz.
|
Soru: Bitki yaprakları nasıl terleme yaparlar?
Cevap: Bitkiler topraktan aldıkları suyun tamamını kullanmazlar. Kullanmadıkları suyu yaprakların gözeneklerinden dışarı atarlar.
|
Soru: Yaprakları yenen bitkilere örnekler veriniz.
Cevap: lahana – ıspanak – dereotu – maydanoz –nane – semizotu – kıvırcık
|
Soru: Bitkilerdeki fotosentez olayını açıklayınız.
Cevap:
Bitkiler topraktan aldıkları suyu ve karbondioksiti
güneş ışığı yardımıyla birleştirirler. Bu birleşme sonucunda oksijen ve besin olarak kullandıkları şekeri üretirler.
Fotosentez sonucu üretilen şeker bitkinin temel besin kaynağıdır. Bu besin bitkinin kökünde, gövdesinde, meyvesinde ve tohumunda depo edilir. Depo edilen besinleri diğer canlılar tüketir.
Bitkiler fotosentez sonucu üretilen oksijeni doğaya verirler ve bu şekilde havayı temizlerler.
Fotosentez için mutlaka güneş ışığı gerekir. Geceleri bitkiler fotosentez yapmazlar.
Ormanlık alanlarda fotosentez olayı fazla olduğu için ormanlık alanların havası daha temizdir.
Daha temiz bir hava için daha çok fotosentez olmalı, daha çok fotosentez için ise daha çok orman olmalı.
Ormanlar dünyanın akciğerleridir.
|
Soru: Bitkilerin üreme yani çoğalma hangi kısımda olur?
Cevap: Bitkilerin üreme yani çoğalma çiçek kısmında olur. Çiçeğin oluşturduğu tohumlar yeni bitkiler oluştururlar.
|
Soru: Bitkilerde çiçek kısmının bölümleri nelerdir?
Cevap:
1-çanak yaprak 2-taç yaprak
3-dişi üreme organı 3-erkek üreme organı
|
Soru: Çiçeğin parlak, kokulu ve renkli olan kısmı hangisidir?
Cevap: Taç yapraklardır. Taç yapraklar kuşları ve arıları çiçeğe çekerler.
|
Soru: Meyvesini yediğimiz bitkiler nelerdir?
Cevap: - zeytin - biber - salatalık – patlıcan
-elma - kayısı - armut - domates - kabak
|
Soru: Bitkiler ile ilgili meslekler nelerdir?
Cevap: - Ziraat mühendisi – orman memuru
-sera işletmecisi – çiftçi
|
Soru: Bütün canlı grupları içinde en fazla tür hangi canlı sınıfındadır?
Cevap: Hayvanlar en fazla türe sahip canlı sınıfıdır
|
Soru: Hayvanlar kaç temel sınıfa ayrılır?
Cevap:
-
Omurgalı hayvanlar
-
Omurgasız hayvanlar
|
Soru: Omurgasız hayvanların özellikleri nelerdir?
Cevap:
1-Omurgasız hayvanların iskeletleri yoktur
2-Omurgasız hayvanlar hayvanlar aleminin çok büyük bölümünü oluştururlar
3-Omurgasız hayvanlar hayvanlar aleminin en basit yapılı olanlarıdır
4-Omurgasız hayvanlar yumurtaları ile çoğalırlar
|
Soru: Suda yaşayan omurgasız hayvanlar nelerdir?
Cevap: -ahtapot - yengeç – midye – denizyıldızı – denizkestanesi –denizanası - istiridye – karides –sümüklü böcek –ıstakoz –mürekkep balığı- sünger
|
Soru: Karada yaşayan omurgasız hayvanlar nelerdir?
Cevap: - solucanlar – örümcek – akrep – sinek – arı
-karınca – kırkayak – ipek böceği – tırtıl – kelebek
-bit – pire
|
Soru: Omurgalı hayvanlar kaç gruba ayrılır?
Cevap: 5 gruba ayrılır:
1-Balıklar 2-Kurbağalar 3-Sürüngenler 4-Memeliler 5-Kuşlar
|
Soru:Balıkların temel özellikleri nelerdir?
Cevap:
1-Balıklar suda ve karada yaşarlar
2-Balıklar solungaçlarıyla solunum yaparlar
3-Balıklar yumurtaları ile çoğalırlar
4-Balıklar kuyruk ve yüzgeçleriyle hareketederler
5-Balıklar kendilerinden küçük balıklarla ve küçük deniz canlılarıyla beslenirler
6-Balıkların vücutları pullarla kaplıdır
|
Soru: Tatlı su balıklarına hangileridir?
Cevap: Göllerde, akarsularda ve havuzlarda yaşayan tatlı su balıklarına örnekler:
-alabalık - yayın balığı -sazan balığı
|
Soru: Tuzlu suda yaşayan balıklar hangileridir?
Cevap: Denizlerde ve okyanuslarda yaşayan balıklarına örnekler:-köpek balığı - balina – hamsi -istavrit -palamut – lüfer - orkinos
|
Soru: Kurbağaların özellikleri nelerdir?
Cevap:
1-Kurbağalar hem karada hem de suda yaşarlar
2-Kurbağalar iki yaşamlı canlılardır
3-Kurbağalar suda solungaçlarıyla, karada akciğerleriyle solunum yaparlar
4-Kurbağaların yapışkan dilleri vardır. Dilleriyle yakaladıkları böceklerle beslenirler
5-Kurbağalar yumurtalarıyla çoğalırlar
6-Vücutları nemlidir, tüyleri yoktur
|
Soru: Kurbağaların başkalaşım sürecini anlatınız.
Cevap:
Kurbağalar yumurtalarını suya bırakırlar. Yumurtadan çıkan iribaşlar erişkin kurbağaya benzemezler, büyümeye başladıklarında erişkin kurbağaya benzemeye başlarlar. Büyümeye başlayan kurbağanın kuyruğu kaybolur ve bacakları büyür.Akciğerleri gelişir ve karaya çıktığında akciğer solunumu yapar.
|
Soru: Sürüngenlerin özellikleri nelerdir?
Cevap:
1-Sürüngenler hem karada hem de suda yaşayabilirler
2-Sürüngenleri vücutları sert pullarla örtülüdür
3-Sürüngenler yumurta ile çoğalırlar
4-Sürüngenlerin bacakları kuvvetli olmadığından karınlarıyla yerde sürünerek hareket ederler
5-Sürüngenler için sıcak ve kuru ortamlar ile ormanlar uygun yaşam alanıdır
6-Sürüngenler akciğerleriyle solunum yaparlar
7-Sürüngenler kış uykusuna yatarlar
|
Soru: Sürüngen canlılara örnek veriniz.
Cevap: -yılan - timsah -kaplumbağa - kertenkele
|
Soru: Kuşların özelliklerini sıralayınız.
Cevap:
1-Kuşlar omurgalı hayvanlar içinde karada en geniş alanda yaşayan canlı grubudur
2-Kuşların vücutları tüylerle kaplıdır
3-Kuşlar akciğerleriyle solunum yaparlar
4-Kuşlar yumurta ile çoğalırlar
5-Kuşlar kuluçkaya yatarlar.
6-Kuşlar yavruları belli bir döneme gelene kadar yavrularını beslerler
7-Kuşların dişleri yoktur. Gagaları vardır
8- Kuşlar kanatlarıyla hareket ederler
9-Kuşların vücut ısısı sabittir yani değişmezdir
|
Soru :Uçamayan kuşlar hangileridir?
Cevap: - penguenler - tavus kuşları - tavuklar
-deve kuşları - hindiler
|
Soru: Memelilerin özellikleri nelerdir?
Cevap:
1-Memeliler omurgalı hayvanların en gelişmiş türüdür
2-Memeliler doğurarak çoğalırlar
3-Memeliler yavrularını sütleriyle beslerler
4-Memeliler akciğerleriyle solunum yaparlar
5-Memelilerin vücutları kıllarla kaplıdır
6-Memelilerin kalpleri dört gözlüdür
7-Memeliler sıcakkanlıdır yani vücut ısıları sabittir
8-Memeliler karada ve suda yaşarlar. Memelilerin büyük bölümü karada yaşar
|
Soru: Karada yaşayan memeli hayvanlara nelerdir?
Cevap: - aslan - at - eşek - köpek - kedi – ayı –
fil - kanguru – inek - koyun – zürafa- geyik
|
Soru: Suda yaşayan memeliler hangileridir
Cevap: balina – yunus balığı – fok balıkları
|
Soru: Uçabilen memeli hayvan nedir?
Cevap: - yarasa
|
Soru: Hayvanlar beslenme şekillerine göre kaç guruba ayrılı?
Cevap:
1-Oto bur hayvanlar: Sadece otla beslenen hayvanlardır: İnek – keçi – koyun – deve – at –eşek
geyik – fil – zürafa – zebra – manda
2-Etobur hayvanlar: Sadece etle beslenen hayvanlarıdır: Aslan – kaplan – köpek – kurt –tilki
-sırtlan – panda – köpek balığı - balina
3-Hepçil hayvanlar: Hem etle hem de otla beslenen hayvanlarıdır: Maymun – ayı – fare –karga- domuz – serçe –hindi – sığırcık –sansar
|
Soru: Hayvancılık ile ilgili meslekler nelerdir?
Cevap:
-veteriner: hayvanların hastalıkları ile ilgilenen uzman kişi
- zoolog: hayvan türlerini inceleyen bilim insanları
-çoban: Hayvan sürülerini otlatan kişi
|
Soru: Mantarların özelliklerini açıklayınız
Cevap:
1-Mantarlar bitki değildir.
2-Mantarların yaprakları olmadığı için kendi besinlerini üretemezler
3-Mantarlar hayvan ve bitki atıklarıyla beslenirler
4-Mantarlar nemli, ılık ve besin bakımından zengin yerlerde oluşur
5-Mantarlar karanlık ortamlarda da yaşayabilirler
( Bitkiler karanlıkta yaşayamaz )
6-Mantarlar doğadaki atıkları tekrar kullanılabilir duruma getirdikleri için doğal dengeyi korurlar
|
Soru: Mantar çeşitleri nelerdir?
Cevap:
1- Şapkalı mantarlar ( besin olarak tüketilir )
2-Küf mantarları
3-Maya mantarları
4-Hastalık yapan zararlı mantarlar
|
Soru: Hangi mantar türünden penisilin antibiyotiği üretilir
Cevap: Peynir küfündeki mantardan penisilin ilacı üretilir.
Penisilin: Alexander Fleming tarafından 1928 yılında Penicillium Notatum adlı küfte keşfedilen antibiyotiktir.
|
Soru:Maya mantarlarının görevi nedir?
Cevap: Maya mantarları hamurun kabarmasını sağlar. Hamurun mayalanması için hamura şeker konur.Maya mantarlarının çoğalması için besin,su ve uygun sıcaklık gereklidir.
|
Soru: Hastalık yapan mantarların insan sağlığına olumsuz etkileri nelerdir?
Cevap:
1-Zararlı mantarlar çocukların ağzında oluşan pamukçuk hastalığına sebep olurlar
2-Zararlı mantarlar insanların el ve ayaklarında kaşıntıya ve döküntüye sebep olurlar
3-Zararlı mantarlar saçların dökülmesine sebep olan saçkıran hastalığına neden olurlar
4-Zararlı mantarlar bitkilerde hastalıklara sebep olur ve bitkilerin verimini azaltır
Önemli: Hastalık yapan zararlı mantarlardan korunmanın en etkili yolu temizliktir
|
Soru: Mantarların faydaları nelerdir?
Cevap:
1-Peynir küfünden penisilin ilacı üretilir
2-Mantarlar bitki ve hayvan atıklarıyla beslendikleri için doğayı temizler
3-Mantarlar hamurun kabarmasında etkilidir
4-Kültür mantarları be yenebilen şapkalı mantarlar insan sağlığına oldukça faydalı besinlerdir.
|
Soru: Mantarların zararları nelerdir?
Cevap:
1-Mantarlar açıkta bırakılan besinlerin, meyve ve sebzelerin bozulmasına neden olur
2-Mantarlar insan sağlığını bozan hastalıklara sebep olurlar
3-Doğada bulunan mantarlardan bazıları yenildiğinde insanları zehirler
|
Soru: Mikroskobik canlıların özellikleri nelerdir?
Cevap:1-Gözle görülemezler ancak mikroskopla görülebilirler
2-Toprakta, suda, havada, besinlerin üzerinde, canlıların üzerinde yaşayabilirler
3-Çoğalmaları için uygun sıcaklık, nem ve besin gereklidir
|
Soru: Mikroskobik canlıların yararları nelerdir?
Cevap: 1-Mikroskobik canlılar sütten peynir ve yoğurt oluşmasını sağlar
2-Üzümden sirke oluşmasını sağlar
3-Topraktaki ölmüş bitki ve hayvan atıklarıyla beslendikleri için topraktaki atık maddeleri temizler, toprağa karışmasını sağlar.
4-Bazı mikroskobik canlılardan ilaç yapılır
|
Soru: Mikroskobik canlıların zararları nelerdir?
Cevap:
1-Açıkta bırakılan besinlerin bozulmasına neden olurlar
2-Verem-tifo-kızamık-tetanos-kolera gibi bulaşıcı ve tehlikeli hastalıklara sebep olurlar
3-Bademciklerin şişmesine neden olurlar
|
Soru: Besinlerin bozulmaması için hangi yöntemler kullanılır?
Cevap:
1- Besinleri kurutma 2-Besinleri dondurma
3-Besinleri şekerleme 4-Besinleri tuzlama
5-Işınlama 6-Vakumlama
7-Turşu ve konserve yapma
8-Pastörize etme (mikroptan arındırma )
9-Kimyasal işlemlerden geçirme
|
Soru: Yiyeceklerimizi seçerken nelere dikkat etmeliyiz?
Cevap:
1-Açıkta bırakılan besinleri almamalıyız
2-Besinlerin taze ve organik olanını almalıyız
3-Hazır gıdaların son kullanma tarihlerine dikkat etmeliyiz
4-Yapay gıda boyası ve tat vericilerin kullanıldığı gıdaları tercih etmemeliyiz
5-Reçel ve konserve şişelerinin kutularında şişkinlik olup olmadığına dikkat edilmeli
|
Soru: Hangi hayvanlar kış uykusuna yatarlar?
Cevap: - ayı – yılan – kurbağa – yarasa
– köpek balığı – kaplumbağa –karınca -fare
|
Soru:Hangi hayvanlar göç ederler?
Cevap:-leylek - kırlangıç –turna – albatros
|
Soru:Hangi bitki çöllerde yaşayabilir?
Cevap:
Kaktüsler dikenli yaprakları sayesinde yapraklarındaki su kaybını azaltırlar ve uzun süre susuzluğa dayanabilirler
|
Soru: Canlılar beslenme şekillerine göre kaç gruba ayrılır?
Cevap: 4 gruba ayrılır:
1-Ayrıştırıcılar: Topraktaki atıklarla beslenir
Bazı mantarlar ve mikroskobik canlılar
2-Ot oburlar: Sadece otla beslenen canlılardır
3-Et oburlar: Sadece etle beslenen canlılardır
4-Hepçiller: Hem otla hem de etle beslenirler
|
Soru:Türkiye’de nesli tükenen hayvanlar nelerdir?
Cevap: - Anadolu leoparı – Anadolu parsı -kunduz
– Asya fili – Mersin balığı – Kafkas öküzü
|
Soru: Türkiye’de nesli tükenmekte olan hayvanlar nelerdir?
Cevap: - su samuru - Akdeniz foku – karaca- sülün
ala geyik - deniz kaplumbağası - kelaynak
- telli turna – Van kedisi
|
Soru: Besin zinciri ne demektir?
Cevap
-Besin zinciri canlıların birbirlerini besin olarak kullanmaları yoluyla oluşturduğu zincirdir.
-Besin zincirinin her halkasında farklı bir canlı grubu yer alır.
-Besin zincirinin ilk halkasını bitkiler, ikinci halkasını otçul canlılar, üçüncü halkasını etçil canlılar oluşturur
-Mikroskobik canlılar ve mantarlar ölü bitki ve hayvan atıklarını parçalayıp beslendikleri için besin zincirinin bütün basamaklarında yer alır
|
Soru: Erozyon ne demektir?
Cevap:
Erozyon toprağın su ve rüzgarın etkisiyle taşınmasıdır. Erozyonu engellemek için:
ağaçlandırmaya önem verilmeli, orman yangınları önlenmeli,modern sulama yöntemleri kullanılmalıdır
|
Soru:Kelebeklerin başkalaşım sürecini açıklayınız.
Cevap:
Kelebekler başkalaşım yaşayarak 4 farklı yaşam dönemi geçirmektedirler.
1-Yumurta :Kelebek hayatına üzerinde yumurta olarak başlar.
2-Larva: Yumurtadan çıkan tırtıl neredeyse sürekli olarak yaprak ve çiçek yer.Tırtıl büyüdükçe deri değiştirir. Krizalite dönüşene kadar boyutu binlerce defa değişir.
3-Pupa: Krizalite’ye dönüp dinlendiği zamandır.
4-Yetişkin: Artık uçabilen kelebek ortaya çıkar.
|
