Musulmon olimlarining insoniyat ilm-fan va madaniyatiga qo'shgan hissalari beqiyosdir. Islom ummatidan yetishib chiqib, nafaqat diniy ilmda balki tabiiy fanlarda ham shuhrat qozongan olimlarning hayot faoliyatlariga, qoldirgan benazir ilmiy va madaniy meroslariga nazar solib, o'rgangan kishi buni yaqqol sezmay iloji yo'q.
Musulmon olimlarining insoniyat ilm-fan va madaniyatiga qo'shgan hissalari beqiyosdir. Islom ummatidan yetishib chiqib, nafaqat diniy ilmda balki tabiiy fanlarda ham shuhrat qozongan olimlarning hayot faoliyatlariga, qoldirgan benazir ilmiy va madaniy meroslariga nazar solib, o'rgangan kishi buni yaqqol sezmay iloji yo'q.
Islom dinida bir xalq yoki shaxs boshqa xalq yoki shaxsdan nasl-nasabi yoki millati bilan emas, balki dinga bo'lgan qiziqishi, ilmiy saviyasi, ko'rsatgan xizmati, din va ilm yo'lida qilgan say'-harakati bilan ustun sanaladi. Hazrat Payg'ambarimiz (s.a.v): “Bordiyu ilm surayyo yulduzida bo'lganida, uni forslardan bo'lgan kishilar ilib ketgan bo'lardi”, dedilar.Arablar Islomdan keyin asrlar osha shariat ilmlarini chuqur egallagan, zabardast olimlarga tan berishib, ularni imomlarimiz va rahnamolarimiz, deb e'tirof etganlar. Zabardast islom ulamolarining ko'pchiligi asli arab bo'lmasalarda, arablar ularga o'z millatlariga bermagan ilmiy unvonlarni berdilar. Muhammad ibn Ismoil Buxoriyga hadis ilmida mo'minlar amiri, degan unvon berdilar. U kishi yozgan sahih kitobni esa Qur'ondan keyingi eng ishonchli kitob, deb tan oldilar.
Farg'oniyning asarlariga qiziqish Yevropada XIII asrdan so'ng ham davom etgan. Uning
Farg'oniyning asarlariga qiziqish Yevropada XIII asrdan so'ng ham davom etgan. Uning
“Astronomiya elementlari” nomli asarini Yakob Galius 1669 yilda lotin tiliga tarjima qilgan va arabcha matni bilan Amsterdamda nashr qilgan.Bunday tarixiy misollarni ko'plab keltirish mumkin. Bu ma'lumotlar ummondan bir tomchi xolos. Islom dunyosining bashariyat ilm-fan va madaniyatiga o'tkazgan ta'siri to'g'risida har qancha
