1. Karar T. C. Daniştay daire e. 2007/7095

KARAR : Dava, Sakarya, Geyve, Alifuatpaşa Köyü, Tepecikler Mevkii, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda revizyon uygulama imar planı yapılmasına ilişkin 3.4.2006 günlü, 2006/24 sayılı belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, imar mevzuatına göre alt ölçekli uygulama imar planlarının üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planına uygun olarak hazırlanması gerektiği ve davalı idarece üst ölçekli nazım imar planı bulunmadan doğrudan alt ölçekli uygulama imar planı değişikliği yoluyla taşınmazın kullanım amacı değiştirildiği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.

İmar planı insan, toplum, çevre ilişkilerinde kişi ve aile mutluluğu ile toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın koruma kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirlemek amacıyla hazırlanır.

3194 sayılı Yasanın 6. maddesinde planlar kapsadıkları alan ve amaçları açısından bölge planları ve imar planları olarak iki ana kategoriye ayrılmış, imar planları da uygulamaya esas olan uygulama imar planları ve bu planın hazırlanmasındaki temel hedefleri, ilkeleri ve arazi kullanım kararlarını belirleyen nazım imar planları olarak sınıflandırılmıştır.

Anılan Yasanın 8. maddesinde ise planların tanımlanmasına yer verilerek planlar bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak kademelendirilmiş ve alt ölçekli planların üst ölçekli planlarda belirlenen planlama ana ilkelerine, stratejilerine ve kararlarına uyumlu olması zorunluluğu getirilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre uygulama imar planlarının üst ölçekli planlara aykırı olamayacağı, arazi kullanım kararlarının alt ölçekli imar uygulama planlarıyla değiştirilemeyeceği kuşkusuzdur.

Öte yandan, İmar mevzuatına göre, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve değişikliklerinin 1/5000 ölçekli plan kararlarına göre yapılıp çizilmesi gerektiğinden, 1/5000 ölçekli nazım imar planı yapılmamış bir alanda idarece 1/1000 ölçekli planda değişiklik yapılamayacağı tabidir.

Dosyanın incelenmesinden, İdare Mahkemesince, uyuşmazlık konusu alana ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı bulunmadan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planı yapılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu belediye meclis kararının iptaline karar verildiği, temyiz aşamasında ise davalı idare tarafından davanın incelenmesi aşamasında bölgenin 1/5000 ölçekli nazım imar planının hazırlanarak onaylandığının belirtildiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, temyiz aşamasında her ne kadar 1/5000 ölçekli nazım imar planının yapıldığı belirtilse de, dava konusu 1/1000 ölçekli revizyon imar planının yapıldığı tarihte dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planının bulunmaması ve 1/5000 ölçekli nazım imar planından sonra ancak bu plana göre usulüne uygun plan çalışması yapılarak 1/1000 ölçekli planın hazırlanması gerektiğinden dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemektedir. Bu nedenle dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmamaktadır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, Sakarya 2. İdare Mahkemesinin 9.5.2007 günlü, E: 2006/245, K:2007/317 sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 26.05.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.