1 mаvzu: psixologiya fаnining predmeti vа rivojlаnish tаrixi



Yüklə 102,89 Kb.
səhifə5/8
tarix02.11.2022
ölçüsü102,89 Kb.
#118890
1   2   3   4   5   6   7   8
1 mаvzu psixologiya fаnining predmeti vа rivojlаnish tаrixi

BIOLOGIK FANLARI


Psixologiya biologik ilmlar, jumladan, tibbiyot bilan chambarchas bog’liq. Psixologiyada ushbu fanlarning yutuqlaridan foydalanish psixologik hodisalar va ruhiy jarayonlar fiziologik jihatdan belgilanishiga asoslanadi.
Ruhiy va somatik salomatlikning o’zaro bir-biriga ta’siri haqida aniq ma’lumotlar mavjud. Ruhiy holat fiziologik holatga ta’sir ko’rsatadi. Psixikaning o’ziga xos xususiyatlari muayyan kasalliklarning rivojlanishiga hissa qo’shishi mumkin (masalan, psixosomatik). Qayta bog’liqligi esa ko’pgina kasalliklar aqliy holatga ta’sir ko’rsatishi bilan tushuntiriladi.
Psixologiya ayniqsa nevrologiya va psixiatriya bilan yaqindan bog’liq. Psixologiyaga katta hissa qo’shgan olimlar aksariyati asl mutaxassisligi bo’yicha nevrolog va psixiatrlar edi. Aynan asab tizimi va ruhiy kasalliklarni o’rganish psixikaning tuzilishi va faoliyatining asosiy xususiyatlarini va normal holatida yashirin qoladigan yoki aniqlash qiyin bo’lgan asab tizimining tuzilishi va faoliyati bilan aloqalarini aniqlashga yordam berdi.
Psixiatriya bilan kesishadigan muammolarni o’rganish uchun psixologiyaning quyidagi tarmoqlari ajratiladi:

  • Patopsixologiya;

  • Klinik psixologiya;

  • Psixosomatika;

  • Anomal rivojlanish psixologiyasi.

Neyrobiologiya, marakaziy asab tizimi fiziologiya va anatomiyasi bilan kesishadigan muammolar uchun:

  • Neyropsixologiya;

  • Psixofiziologiya.

NEYROPSIXOLOGIYA
Psixologiyada haqiqiy revolyutsiyani ham passiv (fMRT), ham faol (transkranial magnit stiumlyatsiya) noinvaziv tadqiq usullari paydo bo’lishi boshlab berdi. Ushbu usullar yordamida psixologlar birinchi marta oldin ob’yektiv ravishda o’rganish juda mushkul bo’lgan tafakkur, tush ko’rish, iroda erkinligi va hokazo kabi hodisalarni o’rganish imkoniyatiga ega bo’ldilar.
BOSHQA FANLAR
Psixologiya ko’plab boshqa fan va ilmiy bilim tarmoqlari bilan faol o’zaro bog’liqlikka ega. Bu o’zaro bog’liqlik, birinchi navbatda, psixologiya fanlari nuqtai nazaridan ob’yektiv borliq qonunlarini psixologiya predmeti pozitsiyasidan o’rganuvchi ilmiy bilimlarning kesishuvchi, amaliy sohalari bo’lgan psixologiya tarmoqlarini yaratishda namoyon bo’ladi. Masalan:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin