1-Tevhid: Allah birdir, eşi benzeri yoktur. Zat ve sıfatlarını birbirinden ayrı düşünmek tevhid anlayışıyla bağdaşmaz.
2-Adalet:Allah yalnızca güzel eylemleri gerçekleştirir.Zulüm ve haksızlığı Allah yaratmaz. İnsan fiillerinde tamamen hürdür.Kötü fiilleri Allah yaratsaydı kulları bu fiillerden sorumlu tutmazdı.Çünkü bu adalet ilkesine aykırıdır.
3-El-Menziletü Beynel Menzileyn:Büyük günah işleyenler ne mü’mindir ne de kâfirdir.ikisinin arasında bir yerdedir.Bu günahı işleyenler fâsık olur.
4-El-Va’d vel Vaîd: Allah, adaletinin gereği olarak iyilik yapanları ödüllendirecek, kötülük yapanları da cezalandıracaktır.
5-Emri bil maruf nehyi anil münker:iyiliği emretmek ve kötülükten alıkoymak her mü’minin görevidir. - Mutezile mezhebi bir zamanlar Abbasi Devletinin resmi mezhebi olarak kabul edildi. Şimdi ise mensubu kalmadığından yok oldu.
4-MATURÎDİLİK:Büyük Türk bilgini olan İmam Maturidi, İslam bilgini , yaşadığı bölgede kelam ekolünün ilk ve önemli temsilcisidir.
*Mutezileden etkilenip ayetleri akılla tevil etmiştir.
ESERLERİ: “Te’vilatü’l- Kur’an ve Kitabu’t-Tevhid”dir.
GÖRÜŞLERİ:1)Allah’ın varlığı,sıfatları,Hz.Muhammed’in nübüvveti(Peygamberliği),ahiret inancı gibi prensipler akılla kavranabilir.
Çünkü Kur’an’da aklı kullanmak ısrarla vurgulanır.
2) Büyük günah işleyen dinden çıkmaz ancak günahkâr olur.
*ÖNEMLİ: Ülkemizde Müslümanların büyük bir çoğunluğu ameli (pratikte) Hanefi mezhebini; İtikatta (inançla ilgili konularda)da Maturidi
mezhebini taklit ederler. 5-EŞ’ÂRÎLİK:Kırk yaşına kadar Mutezile görüşünü savunmuş, daha sonra Mutezilenin bir takım görüşlerine karşı çıkmış ve Peygamberin
hadislerine ağırlık veren bir oluşum içinde yer almıştır.
*Eş’arilik, akla fazla önem veren Mutezileye bir tepki olarak ortaya çıkmıştır.
GÖRÜŞLERİ:1) Kendilerine dini tebliğ ulaşmayan kişiler Allah’ı akıllarıyla bulmak ve iman etmekle yükümlü değildir.
2) Allah’ın ahrette müminlerce görülmesi mümkündür ve görülecektir.(Ru’yetullah)
