1-TOPSHIRIQ Quyidagi savollarga javob yozing: Kompyuter tarmog‘i nima?
Kompyuter tarmoqi (yoki boshqaruv tarmoqi) — bu kompyuterlar, dasturlar, qurilmalar va ulangan ma'lumotlarni bir-biriga bog'lash uchun o'rganilgan o'zgaruvchan shablonlar va protokollar to'plami. Kompyuter tarmoqlari, kompyuterlarning aloqa va tashqi qurilmalar bilan bog'liq bo'lishi uchun zarurdir. Ular o'zgaruvchanligi va boshqa kompyuterlar orasidagi ma'lumot almashishini ta'minlaydi.
Kompyuter tarmoqlari bir nechta turdagi vositalar orqali amalga oshiriladi, masalan, Ethernet, Wi-Fi, Bluetooth, USB va boshqalar. Ular o'zgaruvchan ma'lumotlarni kompyuterlar orasida almashtirish va ulashishni ta'minlaydi. Internet esa global kompyuter tarmoqi hisoblanadi, uning yordamida dunyo bo'ylab uzluksiz ma'lumot almashinuviga imkon beradi.
Kompyuter tarmoqlari xususiy tarmoq protokollari orqali ishlaydi. Masalan, Internet Protocol (IP) ma'lumotlarni paketlar halida o'tkazib yuborish uchun ishlatiladi. Tarmoq protokollari ma'lumotlarni o'tkazib yuborish, qabul qilish, boshqa kompyuterlarga aloqa qilish va boshqa tarmoq amallarini bajarishda xususiy tartibda yaratilgan. Kompyuter tarmoqlari keng doirada o'zgaruvchanliklarda bo'lishi mumkin, masalan, lokal tarmoqlar (Local Area Network, LAN) kabi kichik tarmoqlardan, dunyo bo'ylab o'tkazib yuboriladigan tarmoqlarga (Internet) qadar.
Tarmoq topologiyalari haqida.
Tarmoq topologiyalari, tarmoqni quruvchi qurilmalarni (kompyuterlar, serverlar, printerlar, routerlar, switchlar va boshqa qurilmalar) qanday bog'lash va ulashishini belgilovchi tuzilmalar. Har bir topologiya tarmoqni fizikaviy shakli va kompyuterlar orasidagi aloqalarni o'z ichiga oladi. Quyidagi eng mashhur tarmoq topologiyalari mavjud:
Star (Yulduz) Topologiya: Star topologiyasi, har bir qurilma kompyuterlarni aloqa markaziy qurilma (masalan, switch yoki hub) orqali bog'laydi. Barcha kompyuterlar o'rtasidagi aloqalar markaziy qurilma orqali o'tkaziladi. Agar markaziy qurilma buzilse, shu taqdirda faqat shu qurilmani etkazib berish kerak.