10 derste frontpage sitesi

10 DERSTE FRONTPAgE SİTESİ

10 DERSTE FRONTPAgE SİTESİ 1

Önsöz 2

Ders 1: Sitenizi Planlayın 6

Web Sitesi’nin Amacı 6

Sitenin Türünü Doğru Belirleyin 10

Eş-dost sınırını aşacak mısınız? 11

Sitenin İskeleti 12

Ders 2: Sayfaları Yapmaya Başlayalım 29

Web Sayfasına Yazı Dosyası Yerleştirme 30

Web Sitesine Yeni Sayfa Ekleyelim 37

Web Sayfasına Grafik Dosyası Yerleştirme 42

Ders 3: Sayfaları Bağlayın 47

Site İçi Bağlantılar 48

Site Dışı Bağlantılar 51

Elektronik Posta Bağlantısı 55

Bağlantıları Kaldırmak İstiyorsanız 58

Ders 4: Sayfaları İşleyelim 62

Yazıları Biçimlendirme 63

Sayfa Biçimlendirme Unsurları 69

Ders 5: Sayfalarımızı Hareketlendirelim 78

Web’de Grafik 79

Grafiklerde Bağlantı 85

Grafiklerde Hotspot 88

Ses ve Video 90

Ders 6: Formlar 97

Formun Unsurları 98

Alanlar ve Değerler 102

Form Bilgilerini İşleme 105

Arama Formu 107

Ders 7: Sitenizi Sınayın ve Yayınlayın 110

Bağlantıları Doğrulatma 110

Siteyi Internet’e Yerleştirme 111

D 114

Önsöz

Herşeyi olabildiği kadar basit hale getirin.

Albert Einstein

Byte Eğitim Dizisi’nde yeralan Internet Tasarım Rehberi ve Bir Web Sitesi Kuralım kitapçıkları, kaç okuru site sahibi olmaya teşvik etti, bilemem. Ama o kitapçıkları okuyanlardan o kadar çok elektronik mektup aldım ki, anlatamam. Bu mektupların çoğunun ortak noktası, bilgisayar kullanımıyla ilgili ortak sorundan farklı değildi: Bilgisayar mühendisi ve programcı olmadan nasıl site kurarım; sayfalarımı en kolay şekilde nasıl oluştururum?

Gerçekten, bilgisayar mühendislerinin, programcıların (ve özellikle bilgisayar yüksek öğrenimi yapan bazı kişilerin) gözden kaçırdıkları veya kabul etmekten kaçındıkları nokta, PC’nin aracı olmaksızın, beyin cerrahı veya roket tasarımcısı eğitimi görmeden kullanılmak üzere geliştirilmiş bulunduğu gerçeğidir. Web de öyle. Eğer bugün bilgisayar ağları-arası ağ, gerçekten bütün dünyayı kapladı ve herkes her türlü bilgiye kolayca ulaşabiliyorsa, Web gerçekten en büyük eşitleyici ve en etkin demokratikleştirme aracı olabildi ise, bunu Web’de alan açma (site kurma) işleminin kolaylığına borçluyuz.

Bilgişlem ne kadar kolaylaşırsa, kişilerin bilgilenmesi o kadar kolaylaşır; Web sitesi sayısı ne kadar artarsa, kişilerin ulaştığı bilgi miktarı o kadar artar. Nasıl artık bilgisayarı etkin biçimde kullanmaya başlamak için, 20 sayfalık bir Windows el kitabı yeterli ise Web sitesi kurmak da o kadar kolay olmalı. Evet HTML, Web’in ortak dilidir ve HTML sayesinde, PC’mizle veya Macintosh’umuzla, farklı işletim sistemlerine, farklı dosya sistemlerine, farklı ağ protokollerine sahip bilgisayar-ağları arasında adeta cirit atıyoruz! Fakat Web sitesi oluşturmak ve bu siteyi meydana getiren HTML belgelerini, yani sayfalarımızı, bir Internet Site Hizmeti Sunucusu’nun ücretsiz verdiği alana yerleştirmek için bile HTML uzmanı olmak zorunluk olmamalı!

Piyasada bir çok HTML Editörü var. Basit bir kelime-işlem yazılımına benzeyen bu programların bir kısmı kullanıcının bir ölçüde HTML bilmesini gerektiriyor. Bir kısmı, masaüstü yayıncılık programı gibi, kullanıcının ekranda “sayfa” haline birleşecek yazı ve grafik unsurları arzu ettiği bir tasarımla bir araya getirmesini sağlıyor; sonra bu tasarıma dayanan HTML kodunu kendisi yazıyor. Yine bu programların bir kısmı sadece sitenin kullanıcının kendi sabit diskinde oluşmasını sağlamakla kalmıyor; bu dosyaların siteye Web’de ev sahipliği yapacak firmanın bilgisayarına aktarılmasına da yardımcı oluyor.

Fakat bu programların büyük bir bölümü, sitenin ziyaretçilerle etkileşmesi için gerekli unsurları belirlemeyi ve bu unsurları Web’e yerleştirmeyi site sahibine bırakıyor. Diyelim ki sitenizde bir form bulunsun ve ziyaretçileriniz bu formu doldurarak, sizden bir şeyler istesinler, bir ziyaretçi defterine kayıtlarını yaptırsınlar, veya sitenizle ilgili görüşlerini bize iletsinler istiyorsunuz. Bu tür bir etkileşme sağlayabilmek için, formunuzun derleyeceği bilgileri sunacağı bir program yazmanız gerektirir. İşte yukarıdan beri söylemek istediğim bu: öyle bir program, öyle bir araç olmalı ki, “programcı” olmadan istediğim gibi Web sitesi sahibi olmamı sağlasın!

Bu tür programlar da var. Bu kitapçığın konusu olan Microsoft FrontPage, bu tür programlardan sadece biri. Başka firmaların da FrontPage’in sağladığı imkanları sağlayan, kullanımı FrontPage kadar kolay programları bulunuyor. Sizin yerinize “program yazan” Web sitesi hazırlama programlarının sırrı, bu tür kolaylıkları, sizin değil, sitenize ev sahipliği yapacak firmanın bilgisayarında, daha doğru ifadesiyle Web Server’da yapmalarıdır. Sözünü ettiğimiz programlar bunu Server Extensions denen ek programlarla yaparlar. Başkalarının sitelerine ev sahipliği yapan şirketlerin “Şu, şu imkanı da veririz!” diyerek müşteri çekmeye çalıştıkları ilanları incelersiniz, çoğunun sitelerinin “FrontPage uyumlu olduğunu” belirttiklerini göreceksiniz. Bir bakıma FrontPage, amatör Webcilerin ücretsiz edindikleri sitelerine, profesyonel Webcilerin milyonlar ödeyerek yazdırdıkları programları kolayca koymalarını sağlayan ortak araç haline geldi.

FrontPage’in bu denli ortak araç haline gelmesinin tek nedeni, etkileşme sağlayan Server Extension’larının site evsahibi firmalar tarafından kabul görmesi değil. FrontPage, aynı zamanda, tek kelime HTML bilmeden son derece profesyonel görünümlü sayfalar hazırlamaya imkan veren programlardan biri.

Internet’te çok sayıda ücretsiz HTML editörü bulabilirsiniz. FrontPage ise ancak satın alarak edinebileceğiniz bir program. FrontPage’e ödeyeceğiniz ücret, herhalde HTML ve programlama dilleri bilmeden Internet’te, veya şirketinizin dahili İnternet’i diyebileceğimiz Intranet’te, profesyonel görünümlü ve etkileşmeli Web sitesi sahibi olmanın bedeli olsa gerek!

Not:

Bu kitapçıkta, Internet kullanımı, Web sitesi, bir sitenin yapı taşları olan HTML sayfaları hakkında temel bilgilerin bilindiğini varsayıyorum. Örneğin Web sayfalarının uzatması “.htm” veya “.html” şeklinde bir düz yazı dosyası olduğunu ve içinde “<” ve “>” şeklindeki işaretlmer içine alınmış kodlar, kodların arasında da Internet ziyaretçinizin Web Browser programında görüntülenecek metinler olduğunu bilmeniz gerekir. Bu alanda yardıma ihtiyacınız varsa, en azından genel bir bilgi edinmek zorunda iseniz, amacıyla Byte Eğitim Dizisi’nde Ekim 1998’de yayınlanan Internet Tasarım Rehberi ile Kasım 1998’de yayınlanan Bir Web Sitesi Kuralım adlı kitapçıklara başvurabilirsiniz. Hiç değilse bu kitapçıkların Internet’i tanıtan ve Internet Sitesi hakkında bilgi veren bölümlerini okumanız yeterli. Bu kitapçıkta iddiamız, bir kelime bile HTML bilmeden Web sitesi yapmak olduğuna göre, en azından Web sitesinin ne olduğu hakkında bilginiz bulunması yerinde olur.

Bu kitapçıkta, FrontPage’in Windows ortamındaki kullanım özelliklerinden söz edeceğiz; ancak FrontPage’in Macintosh sürümü de bulunmaktadır.

Bu kitapçıkta alıştırma amacıyla birlikte oluşturacağımız sitenin dosyalarını http://www.pcworld.com.tr adresinde bulabilirsiniz. Bu dosyaları kendi bilgisayarınızda geçici bir dizine koyun. Daha sonra dersler sırasında yeri geldiğinde kopyalayacağınız yeri belirteceğiz.

Teşekkür:

Murat Cankurtaran ([e-mail]), özellikle genç Internet meraklılarının, site oluşturma konusunda duygu, düşünce ve tutumlarını aktararak, bu kitapçığa ışık tutttu. Murat’a teşekkür ederim.

Bu kitapçıkta birlikte bir site oluşturacağız. Fakat sizden önce bu siteyi Bircan Hancı ([e-mail]) birlikte oluşturduk. Bircan, özellikle bedava site alanı bulma işini sanat haline getirmiş bir arkadaş; yarım saatte 10 site açabilir. Ona ait sitelerden birinde örnek sayfaların nasıl işlediğini birlikte sınadık. Değerli katkılarından dolayı Bircan’a teşekkürü borç bilirim.

Hataları bana ait olmakla birlikte, bu kitapçığın ve örnek sitenin yayına hazırlanmasında asıl yük PC World ekibine aittir. Onlara olmasa zaten hiç bir şey olmazdı. Hepsine şükran borçluyum.

Ders 1: Sitenizi Planlayın

Internet’e veya Intranet’te Web sitesi sahibi olmadan önce yapılacak bir çok iş var. Bir kere siteniz Internet’te yeralacak ve World Wide Web (WWW) yoluyla herkese açık olacaksa, bu imkanı size sağlayacak bir evsahibi bulmanız gerekir. Siteniz, şirketinizin Yerel Alan Ağı’nda (LAN) Server görevi yapan bir bilgisayarda duracak ve sadece LAN’a erişimi olanların hizmetine sunulacaksa, sistem operatörü ile uzun uzun görüşmeler yapmak zorundasınız! Bir Web sitesinin, Internet’te mi, Intranet’te mi yer aldığı sitenin tasarımcısı açısından hemen hemen hiç bir farka sahip değildir. Yeter ki sitenize bir ev sahibi bulun: ister Internet’te ister Intranet’te. Biri dünya, diğeri şirket çapında, ama sonuç itibariyle her ikisinin de adı Web Sitesi! Ve her ikisi de aynı şekilde tasarlanır ve oluşturulur.

İşte size iki altın kelime: Tasarlama ve Oluşturma.

Bilgisayarın başına oturmadan önce, babadan kalma yönteme başvurarak, elinize kağıdı kalemi alıp, iyi bir planlama yapmak zorundasınız. Dolayısıyla bu bölümde önce Web Sitesi nasıl planlanır sorusuna cevap arayacağız. Bunu yapmadan site oluşturmaya kalkmak, nereye gideceğini planlamadan otomobile binip motoru çalıştırmaya benzer.