Patrikhane →İstanbul’un durumu
TBMM HEYETİNİN ASLA TAVİZ VERMEYECEĞİ KONULAR
-
Ermeni Yurdu (Ermeni Devletinin kurulması engellenecek. )
-
Kapitülasyonlar (Kapitülasyonlar kaldırılacak)
KONFERANS İÇ TÜZÜK ÇALIŞMALARI
TBMM HEYETİ ;
-
Konferansın resmi dili İngiltere ve Fransa yanında Türkçe olması,
-
Komisyon Başkanlığından birinin TBMM’ye verilmesi istendi.
AMAÇ;
Konferansta devletlerarası eşitliği sağlamak,
-
Lozan Konferansı çözülmeyen konular,
-
Kapitülasyonlar
-
Ermeni Yurdu
-
Boğazlar
-
Savaş Tazminatı
-
Osmanlı dış borçları
-
Musul Sorunu:
-
Karaağaç (Edirne –Meriç Irmağına kadar) isteniyor.
↨→Bu maddeler kabul edilmeyince
İKİNCİ LOZAN KONFERANSI(23 NİSAN_24 TEMMUZ 1923)
→ TBMM ve itilaf devleti bazı tavizlerle anlaşmaya varıldı.
NOT=Lozan Konferansının Uzun Sürme Sebepleri;
A.TBMM’nin bağımsızlık isterken, itilaf devleti çıkarlarını korumak istiyor.
B.TBMM ulusal hukuka dayanan bir antlaşma isterken, itilaf devletleri Sevri onaylatmak istiyor.
C.İtilaf devleti TBMM’yi mağlup devlet olarak görmeleri.
MADDELERİ;
SINIRLAR;
SOVYET SINIRI;
Sınır Moskova ve Kars Antlaşmasıyla belirlenen şekliyle kabul edildi.
SURİYE SINIRI;
Fransa ile yapılan Ankara Antlaşması kabul edildi.
IRAK SINIRI;
→Irak sınırı TBMM ile İngiltere arasında çözülecek.
→Konferans Musul sorununun görüşmeleri tıkaması üzerine İngiltere ile TBMM yapacağı görüşmelerde (9 ay içinde) çözülecek, eğer çözülmezse sorun Milletler Cemiyetinde çözülecek.
YUNAN SINIRI;
Mudanya ateşkesine göre Meriç Irmağı sınır kabul edildi. Ancak Yunanlılar savaş tazminatı olarak Karaağacı TBMM’ye verecek.
ADALAR;
→Boğazların güvenliği için Bozcaada ve Gökçeada Türkiye’ye verildi.
→Rodos, On iki Ada ve Meis İtalya’ya bırakıldı.
→Diğer Ege Adaları; Yunanlılar’a verildi. Ancak Anadolu kıyılarına yakın adalarda Yunanlılar silah ve asker bulundurmayacaktı.
BOĞAZLAR;
→Boğaz bir Türk başkanlığını yapacağı bir komisyon tarafından yönetilecek.
→Boğazlar Dünya Ticarete açık olacak.
→Boğazlardan savaş gemilerinin geçmesinde Tonaj sınırlaması getirildi.
→Boğazlar ve çevresinde (20km alanda) TBMM asker bulundurmayacak. Ancak olağanüstü şartlarda Türkiye asker bulundurabilecek.
ÖNEMİ
Boğazlar komisyonunun kurulması ulusal egemenliğe ve bağımsızlığa aykırıdır.
KAPİTÜLASTONLAR
En çok tartışılan madde;
TBMM asla taviz vermemsi sonucunda
→Ekonomik, siyasi, hukuki engel kaldırıldı.
→Ticari kanunlara bütün kurumlar uyacak.Yabancı işletmelerin belirlenen kanunlara uymasında süre tanınacak
AZINLIKLAR
→Bütün azınlıklar Türk vatandaşı olarak kabul edilecek.
→İstanbul Rumlar ile Batı Trakya’daki Türkler dışındaki Rum ve Türkler yer değiştirecek.
ÖNEMİ
→Avrupa devleti iç işlerimize karışması engellenecek.
→Osmanlı çok ulusluğa son verildi.
ERMENİ YURDU
→Doğu Anadolu’nun Türk toprağı kabul edilmesiyle Ermeni’lerin tarihi emelleri sona erdi.
DIŞ BORÇLAR
→Duyun-u Umumiye kaldırıldı.
→Osmanlı’nın borçları Osmanlıdan ayrılan devletler arasında paylaşıldı. Ancak Aslan payını TBMM ödeyecek.
→İtilaf Devletlerin borcu altın veya frank cinsinden ödenmesini istemesine rağmen borçlar YTL cinsinden taksitlerle ödenecek.1954’de son taksit ödendi.
ÖNEMİ
TBMM’nin Osmanlı devamı olduğunu gösterir.
SAVAŞ TAZMİNATI
→1. Dünya Savaşı için TBMM savaş tazminatı ödemeyecek.
→Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağacı TBMM’ye verdi.
YABANCI OKULLAR
Bütün azınlık okulları Türk Milli Eğitimine bağlanarak eğitim verecekti.
→İstanbul Rum Patrikhanesi İstanbul dışına atılamadı. Ancak yabancı kiliselerle irtibata geçmesi yasaklandı.
→Evrensel olmaktan çıkarıldı.
-- Bütün siyasi yetkileri elinden alındı.
TBMM heyeti Ankara’ya dönerek Boğazlar ve Musul üzerine askeri hareket düzenleme kararı aldı.
İSTANBUL’UN BOŞALTILMASI
→ Lozan Antlaşmasının TBMM tarafından onaylanmasından 6 hafta sonra itilaf devletleri İstanbul ve Boğazları boşaltacak.İşgal kuvvetleri 2 Ekim 1922 de İstanbul’u boşalttı Türk ordusu 6 Ekim 1922 de İstanbul’a girdi.
LOZAN ANTLAŞMASININ BIRAKTIĞI PÜRÜZLER
Musul Sorunu : Aleyhimize çözüldü 1926 da
Hatay Sorunu : Lehimize sonuçlandı.1939 da anavatana katıldı.
Boğazlar Sorunu : Lehimize çözüldü.1936 da Montrö Boğazlar Sözleşmesiyle kayıtsız Türk egemenliğine verildi.
LOZANDA ÇÖZÜMLENİP SORUN OLAN KONULAR
Yabancı okullar Sorunu : Fransa ile 1926 ‘da
Dış Borçların Ödenmesi : Fransa ile 1933 ‘ de
Nüfus Değişimi : Yunanistan’la 1926-1930
ÇÖZÜMLENEMEYEN KONULAR
-
Fener Rum Patrik hanesi İstanbul’dan çıkarılamadı
-
Batı Trakya alınamadı
-
Ege Adaları kaybedildi.
LOZAN ANTLAŞMASININ ÖNEMİ
-
Lozan Antlaşması ile İtilaf Devletleri Misak-ı Milli’yi ve Türkiye’nin bağımsızlık ve egemenlik haklarını tanıdı.
-
Dost Düşman herkes Yeni Türk Devletinin varlığını kabul etti.
-
Askeri zaferler siyasi başarılara dönüştü.
-
Türkiye çağdaş dünyadaki yerini aldı
-
Sevr Antlaşmasını geçersiz kılan I. Dünya Savaşını sona erdiren son ve günümüze kadar geçerliliğini koruyan tek antlaşmadır.
-
İtilaf Devletleri Osmanlı Devletinin hukuken sona erdiğini resmen kabul ettiler.
-
Türk Kurtuluş Savaşının başarıya ulaşması açısından tutsak milletlere örnek teşkil etti.
-
Yapılacak İnkılap hareketleri için uygun ortam sağlandı.
Dostları ilə paylaş: