2- cemiyetler

SİVAS KONGRESİ ( 4-11 Eylül 1919 )
ULAŞILMAK İSTENEN AMAÇLAR

1. 
   Milli güçleri birleştirerek milli mücadelenin tek elden yönetilmesini sağlamak
   
2. 
   Milli bir kongre ile milli mücadeleye halka mal etmek.
   

Alınan kararlar:
1.Erzurum kongresinde alınan karalar bazı değişikliklerle kabul edilecek

Yorum: Erzurum kongresi Kararlarını bölgesellikten çıkarılarak ulusal bir nitelik kazandırmak istenmiştir

2.Bütün milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyeti adı altında toplanacak

Yorum: a) Bütün milli güçler tek merkezde toplandı

b)Milli mücadele daha örgütlü bir hale geldi.

c) Mustafa Kemal kurulan Müdafaa-i Hukuk cemiyetinin başkanı seçilmesi milli mücadele önderi olmasını perçinlemiştir.

3. Manda ve Himaye kesin olarak reddedildi

Yorum: Kesin amaç tam bağımsızlık olarak kabul edildi .

4. Temsilciler heyeti tüm yurdu temsil eder şekilde karar alındı.

Sonuç

1. 
   Toplanma şekli ve alınan kararlar bakımından ulusaldır
   
2. 
   Mustafa Kemal’ in kesin olarak Milli mücadele lideri olması kesinleşti
   
3. 
   Temsil heyeti 9 kişiden 15 kişiye çıkarıldı. Tüm ulusu temsil edecek olan temsil heyeti ilk kez yürütme yetkisini kullandı. Ali Fuat Paşa Batı cephesine komutanlığına atandı. Mustafa Kemal başkan seçildi.
   
4. 
   Kongrede Alınan kararları uygulamak , halka duyurmak ve milli mücadelede basın-yayın yolunu kullanmak için İRADE-İ MİLLİYE gazetesi çıkarıldı.
   
5. 
   Sivas kongresinin Toplanmasını engelleyemeyen ve Temsil Heyetinin İstanbul’la olan bütün haberleşmeyi kesmesi ve İstanbul’u tanımaması üzerine Damat Ferit hükümeti istifa etti.
   

Önemi: Temsil heyetinin İstanbul Hükümetine karşı kazandığı ilk zaferdir.

6. 
   Milli Mücadelenin ( Misak-ı Millinin ) esasları oluşturuldu
   
7. 
   Amasya görüşmeleri ve mebuslar meclisinin toplanmasına zemin hazırlandı.
   

NOT: Mustafa kemalin Milli mücadelenin lideri olmasını kesinleştiren gelişmeler:

1. 
   Mustafa Kemal’in Sivas Kongresinde kongre başkanı seçilmesi
   
2. 
   Mustafa Kemal’in Temsil Heyetinin başkanlığına getirilmesi
   
3. 
   Mustafa Kemal’in Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyetinin başkanlığına getirilmesi
   

AMASYA GÖRÜŞMELERİ (20-22 Ekim 1919 )

1. 
   Damat Ferit istifası ile Anadolu hareketinin desteğiyle Ali Rıza Paşa hükümeti kuruldu
   
2. 
   M. Kemal İst. İle olan resmi haberleşmedeki yasağın kalktığını ilan etti. Ancak;
   

1. 
   Milli teşkilata ( Temsilciler Heyetine ) ulusal bağımsızlığa saygılı olunmasını istedi.
   

Ali Rıza Paşa ise ;

1. 
   Temsil Heyeti İstanbul un Çalışmalarına karışamayacak
   
2. 
   Ali Rıza Paşa Osmanlı Devletinde meşrutiyetten dolayı ulusal egemenliğin olduğunu iddia ediyor.
   
3. 
   Anadolu ile İstanbul Arasındaki görüş ayrılığı sonucunda Amasya Görüşmelerine karar verdi
   

Maddeleri

1. 
   Anadolu ve vilayetleri düşmana terk edilmeyecek, manda ve himaye reddedilecek, vatanın bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacak
   

Yorum: Temsilciler Heyeti işgallere tepkili olduğunu amacın koşulsuz bağımsızlık olduğunu İstanbul’a bildirdi

2. 
   Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez.
   

Yorum: Erzurum ve Sivas Kongrelerinde alınan kararlar İstanbul’a iletildi.

3. 
   İtilaf Devletleriyle Yapılacak barış görüşmelerine temsil heyetinin uygun gördüğü kişiler katılacak.
   

Yorum: - Temsil heyeti Türk Milletinin asıl temsilcisi olmak istiyor.

• 
  İstanbul hükümeti merkezi otoriteyi kurmak için reddediyor.
  

4. 
   İstanbul Hükümeti Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyetini resmen tanıyacak
   

Amaç: cemiyetin etkinliğini arttırmak

5. 
   Meclis-i Mebusanın İstanbul’da toplanmasının güvenlik açısından uygun olmadığı kabul edilecek
   
6. 
   Temsilciler kurulu İstanbul Hükümetinin işlerine karışmayacak ve aleyhte faaliyetlerde bulunmayacaktır.
   

7. 
   Mebuslar Meclisi toplanacak ve yapılan genel seçimlere karışılmayacak.
   

Önemi: Amasya görüşmelerinin hayata geçen tek maddesidir.

8. 
   Bu kararlar dışında taraflar arasında gizli kalması kararlaştırılan protokole göre:
   
   1. 
      İstanbul Hükümeti İzmir in Yunanlılar tarafından tahliyesi için hükümetçe protestoda bulunması
      
   2. 
      Gerekirse gizli emirlerle halkı mitinglere çağıracak
      
   3. 
      İngiliz muhipler cemiyetinin çalışmaları engellenecek
      

d) Ecnebi parasıyla satın alınmış Zararlı cemiyetler ve gazetelerin çalışmaları engellenecek
Önemi

• 
  Milli mücadele hareketi ve temsil heyeti İst. Tarafından resmen tanındı
  
• 
  İstanbul hükümeti Anadolu hareketinin hukuki varlığını kabul etti
  
• 
  Milli mücadeleye katılım arttı.
  
• 
  Mebuslar meclisinin toplanması sağlandı
  

Sonuçlar

1. 
   İstanbul Hükümeti mebuslar meclisinin toplanması dışında diğer maddeleri kabul etmedi.Mebuslar Meclisinin de İstanbul dışında toplanması isteği Kanun-u Esasiye aykırı olduğu gerekçesiyle kabul edilmedi.İstanbul Hükümeti böyle bir durumda Anadolu Hareketinin daha da güçlenmesinden korkmuştur.
   
2. 
   Mebuslar meclisinin toplanması için genel seçimler yapıldı.
   
3. 
   İstanbul Artık tavrını Anadolu ya göre belirlemeye başladı
   
4. 
   Temsilciler Kurulu görüşmelerin sonuçlarını içeren tutanakların protokol olarak kabul edilmesi ve karşılıklı imza altına alınmasına önem vermişti.Çünkü;
   

• 
  Görüşmelere resmiyet kazandırmak.
  
• 
  Temsil heyetinin hukuki varlığının tanınmasını sağlamak
  

5. Amasya Protokolü’nün İstanbul hükümetince kabul edilmemesi durumunda istifa edeceğini söyleyen Salih paşa istifa etmemiştir.

NOT : M. Kemal meclisin İstanbul a toplanmasını engellemek için Sivas’ta Komutanlarla bir toplantı yaptı .

Alınan Kararlar

1. 
   Meclise katılan mebuslar bilgilendirilecek.
   
2. 
   Meclis hür bir şekilde çalışana kadar temsil heyeti çalışmalarına devam edecek.
   
3. 
   Meclisten olumsuz bir karar çıkarsa milli davaya devam edilecek.
   

Temsil Heyetinin Ankara’ya Gelmesi
Sebebi.: İstanbul’daki gelişmeleri yakından takip etmek.
Nedenleri

1. 
   Ankara’nın Ali Fuat paşa`nın kontrolünde olması.
   
2. 
   Ankara’nın Batı cephesine yakın olması
   
3. 
   Ankara’nın İstanbul`a yakın olması.
   
4. 
   Ankara’nın haberleşme merkezi olması.
   
5. 
   Ankara’nın coğrafi konumu. ( güvenli bir bölge olması )
   
6. 
   Ankara’nın Türkiye’nin doğusuyla batısını kontrol etmesi.
   

Mebusan Meclisi Ve Misak-ı Milli
M. Kemal`in Meclisi Toplamak İstemesinin Sebepleri

1. 
   İstanbul hükümetinin çalışmalarını denetlemek.
   
2. 
   Halkın geleceğine karar vermesini sağlamak.
   
3. 
   Milli mücadele hakkında karar almak.
   

M. Kemal İstanbul`da Meclisin Toplanmasını İstemiyor Çünkü.:

• 
  İstanbul`un işgal altında olması.
  
• 
  İstanbul`un zararlı cemiyetlerin merkezi olması.
  
• 
  İstanbul Hükümetinin milli mücadele ruhunu taşımaması.
  

Meclisin İstanbul`da Toplanmasın İsteyenlerin Görüşleri.:

• 
  Milli mücadele yanlıları : kanun-i esasiye göre meclisin İstanbul’da toplanmasını istiyor.
  
• 
  Milli mücadele karşıtları ise. : M. Kemal meclise katılmayacağı için daha rahat çalışacaklarını düşünerek İstanbul`u istedi.
  

İtilaf Devletleri Seçimlere Ve Meclisin Toplanmasına Karışmadı Çünkü.:

• 
  Mecliste kendi istedikleri kararlar alınacak.
  
• 
  Sevr Barışı ve Anadolu işgallerini onaylatmak.
  
• 
  Anadolu hareketlerinin güçlenmesini engellemek.
  

M. Kemal`in Mebuslardan İstekleri.:

1. 
   M. Kemal başkan seçilecek.
   

Amaç.: - Meclisi milli mücadeleye dahil etmek.

- İstanbul işgal edilirse meclisi başkan sıfatıyla Anadolu’da toplayacak.

2. 
   Meclisle mudafa-i hukuk grubu oluşturulacak.
   

Amaç.: - Mecliste Anadolu hareketi lehine kararlar almak.

3. 
   Misak-ı milli kararları onaylanacak.
   

Amaç.: - Milli mücadelenin güçlenmesini sağlamak.

Meclis Çalışmaları

1. 
   M. Kemal başkan seçilmedi
   

Çünkü.: Mebusların saltanat yanlısı olması, itilaf devletlerinden korkması.

2. 
   Müdafa-i hukuk grubu yerine felah-ı vatan grubu kuruldu.
   

Çünkü.: Mebuslar anadolunun etkisi altında olmadığını göstermek istedi.

3. 
   Misak-ı milli kabul edildi.
   

Misak-ı Milli (Milli Yemin) Maddeleri

• 
  Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür parçalanamaz
  

Yorumu : - Milli sınırlar belirlendi.

Erzurum ve Sivas kongrelerine değinildi.

NOT : Milli sınırlar Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sıradaki sınırlar kabul edilmiştir.

• 
  Mondros öncesi işgal altında olan Arap topraklarında halk oyuna başvurulmalı.
  
• 
  Kars , Ardahan , Batum (Evliye-ı selase) ve batı Trakya’da referanduma gidilmelidir.
  

Yorum.: Ulusal iradeye önem verildiğini gösterir.

• 
  İstanbul ve Marmara denizinin güvenliği sağlanarak dünya ticaretine açılmalıdır.
  
• 
  Azınlıklara komşu devletlerde Müslümanlara verilen haklar kadar hak verilmelidir.
  
• 
  Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır.
  

Yorum.: İlk kez milli mücadelede kapitülasyonlara karşı çıkıldı .

Önemi.

• 
  Milli sınırlar belirlendi.
  
• 
  Erzurum ve Sivas kararları mecliste kabul edildi.
  
• 
  M. Kemal`in görüşleri mecliste kabul edildi.
  
• 
  Yapılacak barış şartları esasları belirlendi.
  
• 
  Milli mücadelenin siyasi programıdır.
  
• 
  Milli mücadelenin hedefi belirlendi.
  
• 
  Sınırlar milliyetçilik esasına göre belirlendi.
  
• 
  Azınlık , boğazlar ve kapitülasyonlar konuları ele alındı.
  

SONUÇ :

• 
  İstanbul işgal edildi.
  

İSTANBUL`UN İŞGALİ (16 Mart 1920)

Sebebi.:

• 
  Misak-ı milli kararlarının mecliste kabul edilmesi.
  

Not.: Meclisin açılmasıyla itilaf devletlerinin beklentileri.:

• 
  Kendi çıkarları doğrultusunda karar almak.
  
• 
  İtilaf devletleri kukla osmanlı ve istanbul hükümetinin güçlenmesini istediler.
  

İtilaf Devletlerinin İstanbul`u İşgalinden Sonra Yayınladığı Beyanname.:

• 
  İşgal geçicidir.
  
• 
  İşgalin amacı saltanat makamının nüfusunu kırmak değil aksine güçlendirmek.
  
• 
  Taşrada bir isyan ve katliam olursa istanbul Türklerden alınacak.
  
• 
  Herkes padişahın emirlerine uymalıdır.
  

İtilaf Beyannamesinin Amacı

• 
  İstanbul`un işgalinde oluşacak tepkileri azaltmak.
  
• 
  Anadolu hareketinin güçlenmesini engellemek.
  
• 
  İstanbul işgalini ve yapılacak işgallerinin sorumluluğunu milli mücadele yanlılarına yüklemek.
  
• 
  Anadolu hareketine olabilecek katılımları engellemek
  

M. Kemal

`in Aldığı Önlemler

• 
  İstanbul`da haberleşme kesildi.
  
• 
  Anadolu’daki itilaf devletleri subayları tutuklandı.
  
• 
  Anadolu’ya askeri sevkiyatı engellemek için Ulukışla ve Geyve demir yolları tahrip edildi.
  
• 
  İstanbul’a vergilerin gönderilmesi ve Anadolu’daki özel ve kamu kuruluşlarındaki paranın gönderilmesi yasaklandı.
  
• 
  İstanbul un işgali İtilaf devletleri ve tarafsız devletler nezdinde protesto edildi
  

İstanbul`un İşgal Sonuçları

• 
  M. Kemal`in haklı olduğu anlaşıldı.
  
• 
  Osmanlı devleti fiilen sona erdi.
  
• 
  T.B.M.M.`in açılmasına zemin hazırladı.
  
• 
  İstanbul`a ve Anadolu’dan milli mücadeleye katılım arttı.
  
• 
  Osmanlı yönetimi ve İstanbul hükümeti itilaf devletleri kontrolüne girdi.
  
• 
  M. Kemal milli mücadeleyi padişah ve halife adına yürüttüğünü söyleme imkanı doğdu.
  

( Davamız padişah ve halife efendimiz kurtarma davasıdır. )
TBMM`nin Açılması(23 Nisan 1920)
Sebepleri.:

• 
  Mebuslar meclisinin dağıtılması.
  
• 
  Ulusal iradenin yansıdığı meclisin dağıtılmasıyla yeni bir kuruma ihtiyaç duyulması.
  
• 
  M. Kemal halkın artık kendi kendini yönetmesini istemesi.
  

Önemi.:

• 
  Anadolu ihtilali amacına ulaşmış ve yeni Türk devleti kuruldu.
  
• 
  Demokratikleşme hareketleri amacına ulaşmış ve Egemenlik halka geçmiştir.
  

M. Kemal mebuslar meclisinden kaçan mebuslarıda TBMM ye kabul etti.

Çünkü.:

• 
  Mili iradeye saygılı olduğunu göstermek.
  
• 
  Ulusal birlik ve beraberliği sağlamak.
  
• 
  Ulusal iradeyi hakim kılmak.
  
• 
  Ulusal iradeyi kurumsallaştırmak.
  

TBMM `nin Açılma Amaçları

• 
  Ulusal İradeyi gerçekleştirmek.
  
• 
  Vatanı işgallerden kurtarmak.
  
• 
  Ulusal birlik ve beraberliği sağlamak.
  

M.Kemal`in Meclise Verdiği Önerge.:

• 
  Hükümet Kurmak Zorunludur.
  

• 
  İstanbul hükümeti yok sayıldı.
  
• 
  TBMM ‘nin Kurucu meclis olduğunu gösterir.
  
• 
  Ulusal iradeye dayalı bir hükümet kurulmuştur.
  

• 
  Geçici Olmak Şartıyla Hükümet Başkanı Veya Padişah Vekili Atamak Doğru Değildir
  

• 
  Meclisin sürekli olacağı belirtildi.
  
• 
  Alınacak kararlarda bağımsız olacağı belirtildi.
  

• 
  TBMM`nin Üstünde Güç Yoktur.
  

• 
  Osmanlı yönetimi (Padişah) yok sayıldı.
  
• 
  Milli egemenlik gerçekleştirilmek istendi.
  

• 
  Yasama ve Yürütme Yetkisi TBMM`ye Aittir.
  

1. 
   Güçler birliği ilkesi kabul edildi.
   

5) Hükümet işlerini meclisten seçilecek bir heyet görür ve TBMM başkanı hükümetinde başkanıdır.

Yorum: Meclis hükümeti sisteminin uygulandığını gösterir.

6) Padişah ve halife bulunduğu baskıdan kurtulduğu zaman meclisin vereceği karar dogrultusunda yerini alır.

Yorum:ulusal irade saltanat makamından daha üstün olduğunu gösterir.

TBMM'NİN ÖZELLİKLERİ

1) Yeni bir Türk devleti kurulmuştur.

2) Ulusal egemenlik gerçekleşti.

3) Güçler birliği ilkesi ve meclis hükümeti sistemi benimsendi.

4) TBMM ismi, meclisin milliyetçi bir karakter taşıdığını gösterir.

5) Azınlıklar katılmadığı için ulusal bir nitelik taşır.

6) Meclis üstünlüğü ilkesi kabul edildi.

7) Temsil heyetinin çalışmaları sona erdi.

8) Saltanatı kaldırılması inkılapçı olduğunu gösterir.

9) Tek meclis sistemine geçildi.

1921 ANAYASASI ( Teşkilat-ı Esasiye )

Sebepleri

1) Yeni bir devletin kurulmuş olması

2) Günün ihtiyaçlarının karşılanmak istenmesi.

3) Kanun-i Esasinin TBMM'nin yapısına uymaması(Bütün güçlerin padişahta toplanması).

4) I.İnönü savaşını kazanılması.

Maddeleri(Teşkilat-ı Esasiye)

1) Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.

2) Yasama ve yürütme yetkisi TBMM'ye ait.

3) Türkiye devleti TBMM tarafından yönetilir.Hükümet TBMM hükümeti adını alır.

4) Dini emirlerin uygulanması TBMM’ ne aittir.Savaşa , barışa,antlaşmaya TBMM karar verir.

5) Bir ilden seçilen mebus yalnız o ilin değil bütün vatanın temsilcisidir.

6) Kanun-i Esasinin bu maddelerle çelişmeyen hükümleri yürürlüktedir.

Özellikleri

1) Ulusal egemenlik halka geçti.

2) Güçler birliği ilkesi kabul edildi.

Sebep: Olağanüstü şartlardan kararların hızlı alınıp uygulanmasını sağlamak

3) Meclis hükümeti sistemi benimsendi.

Sebep: Mecliste uyumlu çalışmayı gerçekleştirmek.

4) Anayasaya laik değildir.

5) Yeni kurulan devletin hukuki ve siyasi belgesidir.

6) Olağanüstü şartlarda hazırlandığı için kısa ve özdür.

7) Anayasada kişi hak ve özgürlüklerine yer verilmemiştir.

8) Yönetim şeklinin ne olduğu belirtilmemiştir.

9) Anayasada en büyük değişiklik 29 ekim 1923 cumhuriyetin ilanıyla gerçekleşmiştir. Meclis hükümeti sisteminden kabine sistemine geçilmiştir.

NOT : Padişah ve halifelik makamları egemenliğe aykırı olmasına rağmen saltanat yanlılarının desteğini almak ve küstürmemek için durumundan bahsedilmiştir.

TBMM'YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR

Sebepleri

1) İstanbul hükümetinin kışkırtması

2) Azınlıkların kendi devletlerini kurmak istemesi

3) Halkın dini duygularıyla oynanması

4) İngilizlerin boğazlar çevresinde tampon bölge oluşturmak istemesi

5) Kuva-i Milliyenin disiplinsiz hareketleri

6) Kuva-i Milliye şeflerinin düzenli orduya girmek istememesi

7) Asker kaçaklarının otorite boşluğundan yararlanması

8) İtilaf Devletlerinin kışkırtması

TBMM İLE İSTANBUL HÜKÜMETİ ARASINDAKİ GÖRÜŞ AYRILIĞI

1) TBMM'de ulusal egemenlik halkta İstanbul hükümeti tek kişi hakimiyetini savundu.

2) TBMM vatani işgallerden kurtarmak,İstanbul hükümeti kayıtsız şartsız bir bariş antlaşması istemiştir. ( Sevr Barışı )

İSTANBUL HÜKÜMETİNİN TUTUMU

1) TBMM'ye karşı ayaklanmalar çıkartmak

2) Kayıtsız şartsız bir barış antlaşması istemiştir.

İSTANBUL HÜKÜMETİNİN ALDIĞI ÖNLEMLER

1) İstanbul hükümeti Anadolu hareketine karşı fetva aldı.

2) Milli mücadele liderleri Harp divanında yargılanarak idama mahkum edildi ( milli mücadeleyi başsız bırakmak ).

3) Anadolu hareketine karşı Kuva-i inzibatiye kuruldu.

4) İstanbul hükümeti barış yapılacağını hakka duyurdu.

TBMM!NİN ALMIKŞ OLDUGU KARŞI ÖNLEMLER

1) İstanbul Hükümetinin almış olduğu fetvaya karşı fetva alındı

2) Hıyanet-i Vataniye kanunu çıkarıldı

3) İstiklal Mahkemeleri kuruldu

AMAÇ : TBMM’nin otoritesini arttırmak

4) Düzenli orduya geçiş hızlandı

5) İstanbul Hükümetiyle haberleşme kesildi ve çalışmaları yok sayıldı.

Sonuç

1) TBMM' ye karşı ayaklanmalar çıktı.

TBMM'YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR

4 gruba ayrılır

1)İSTANBUL HÜKÜMETİNİN ÇIKARDIĞI AYKALANMALAR

- Anzavur Ayaklanması

- Kuva-i inzibatiye ayaklanmaları.

AMAÇ : İtilaf Devletlerinin boğazların Anadolu yakasında tampon bölge oluşturmak istemesi.

İSTANBUL HÜKÜMETİNİN VE İTİLAF DEVLETLERİNİN ÇIKARTTIĞI AYAKLANMALAR

1) Bolu,Düzce,Hendek,Adapazarı ayaklanmaları.

AMAÇ : İtilaf Devletlerinin boğazların Anadolu yakasında tampon bölge oluşturmak istemesi.

2) Yozgat Ayaklanması

3) Konya Ayaklanması ( Bozkır Ayaklanması )

4) Afyon Ayaklanması

5) Milli Aşiret Ayaklanması ( Başta TBMM’nin yanında yer alırken daha sonra TBMM ‘ ye karşı Fransızlarla işbirliği yapmıştır. ).

En önemli çıkış sebebi: Din elden gidiyor. ( Dini duyguların kullanılması )

Amacı: Milli mücadeleyi zayıflatmak.

AZINLIKLARIN ÇIKARTIĞI AYAKLAMALAR

1) Ermeni Ayaklanması

2) Rum Ayaklanması ( TBMM’ ye karşı çıkan en uzun süreli ayaklanmadır. Cumhuriyetin ilanından sonra bastırılabilmiştir. )

AMAÇ : Kendi Devletlerini kurmak

MİLLİ MÜCADLE YANLISI OLUPTA SONRADAN AYKALANANLAR

1) Çerkes Ethem Ayaklanması

2) Demirci Mehmet Efe Ayaklanması

ÇIKIŞ SEBEBİ : Bir otorite altına girmek istememeleri

AYAKLANMANIN SONUÇLARI

1) Ayaklanmalrı bastıran TBMM’nin otoritesi arttı

2) Düzenli orduya geçiş hızlandı

3) Mili Mücadelenin süresi uzadı

4) Kurtuluş savaşının başarıya ulaşması gecikti

5) Yunan ilerleyişi durdurulamadı

6) Vatan uzun süre işgal atında kaldı

7) Kardeş kanı döküldü

8) Milli kaynaklar boşa harcandı

SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI ( 10 Ağustos 1920 )

Sevr Barışının gecikme sebepleri

• 
  İtilaf Devletlerini Osmanlı topraklarını paylaşamaması
  
• 
  İtilaf Devletleri arasındaki görüş ayrılıkları
  

Sevr Barışını Hızlandıran gelişmeler

• 
  Anadolu’da genelge ve kongrelerin yapılması
  
• 
  Kuva-i Milliye hareketinin başarılı olması
  
• 
  Misak-ı Milli kararlarının yayınlanması
  
• 
  TBMM ‘ nin açılması
  

NOT : 1) Sevr Barışının maddeleri San Remo Konferansında belirlendi.

2) Osmanlı Devleti Sevr Barışını kabul etmeyince İtilaf Devletleri Yunanlılara ileri talimatı verdi.

Yunanlıların ilerleyişinini hızlı olmasında ;

• 
  Batı cephesindeki bütün düzenli orduların dağıtılmış olması
  
• 
  Bölgede birlik ve beraberligin olmamamsı
  
• 
  Kuva-i Milliye birliklerin yetersiz olması
  

3) Sevr Barışı Saltanat şurasında onaylanmıştır.

MADDELERİ

1. 
   SINIRLAR
   

• 
  Doğu ;Trakya , Batı Anadolu Yunanlılara
  
• 
  Orta Anadolu Osmanlıya
  
• 
  Arabistan Irak İngiltere’ye
  
• 
  Urfa , Antep , Maraş , Suriye ve Akdenizin kalan kısımları Fransa’ya
  
• 
  Rodos , 12 ada İtalya’ya diğer Ege adaları ise Yunanlılara
  
• 
  Doğu Anadolu’da bir Ermeni ve Kürt Devletlerini kurulmasına karar verildi.
  

ASKERİ MADDELER

- Mecburi askerlik kalkacak

- Asker sayısı 50.700 olacak

- Donanma 13 küçük gemiden oluşacak

- Ağır silahlar İtilaf Devletlerine teslim edilecek

EKONOMİK MADDELER

- Osmanlı Devleti savaş tazminatı verecek

- Kapitülasyonlar devam edecek.Bir Osmanlı vatandaşı İtilaf devletlerinin vatandaşlığına girerse bu haklardan yararlanabilecek

- Osmanlı maliyesi itilaf devletlerinin oluşturduğu bir komisyon tarafından kontrol edilecek.

SİYASİ MADDELER

1. İstanbul Osmanlı Devletinin başkenti olarak kalacak

2. İtilaf Devletlerinden oluşan bir komisyon Boğazları yönetecek .Komisyonun ayrı bayrağı ve bütçesi olacak.Osmanlı yalnızca gözlemci sıfatıyla komisyona katılacak.

3.Azınlıklar her türlü haktan yararlancak

4. Doğuda bir Ermeni devleti kurulacak

SEVR BARIŞININ YÜRÜRLÜĞE GİRMEMESİNİN SEBEPLERİ

Anayasaya göre sevr mebuslar meclisinde onaylanarak yürürlüğe girmesi gerekiyordu ancak;

mebuslar meclisinin süresiz olarak kapatılması ve mecliste onaylanmadığı için sevr ölü doğmuş bir antlaşmadır.

ÖNEMİ

1. Osmanlı devletinin yalnızca adı kaldı

2. Osmanlı devleti yok sayıldı

3. Yyürürlüğe girseydi tarihimizin en ağır antlaşmasıydı.

4. Türk milleti sömürülmeye başlandı

5. Türk milletinin hakları ellerinden alındı

6. Türk milleti esir ve tutsak duruma düştü

7. Yürürlüğe girmedi

ÖNEMİ; ilk kez boğazlar komisyonu oluşturuldu. ( Osmanlı egemenliğine ve bağımsızlığına aykırıdır. )

KURTULUŞ SAVAŞI

AMAÇ : Vatanı işgalden kurtarmak

1. ulusal egemenliğe dayalı bir devlet kurmak

2. ulusal bağımsızlığı gerçekleştirmek

DÜZENLİ ORDUYA GECİŞ

1. Vatanı düşman işgalinden temizlemek

2. TBMM nin otoritesini arttırmak

3. Ulusal birlik ve beraberliği sağlamak

3. Kuvayi Milliyenin ihtiyaçlarını halktan zorla karşılaması

4. Kuvayi milliye şeflerinin suçluları anayasaya aykırı bir şekilde cezalandırması

6.Düşman işgalinin engellenememesi

7. Kuvai milliye şeflerinin otorite tanımaması

8. Kuvai milliyenin askeri düzen ve disiplinden yoksun olması

9.Yunan ilerleyişinin durdurulmaması

10.Gediz muharebesinin başarısızlıkla sonuçlanması

NOT; Gediz savaşlarında Ali Fuat Paşa başarısız olunca cepheden alındı.Yerine düzenli orduya geçmek için cephe ikiye ayrıldı.Batısına İsmet İnönü , Güneyine Refet Bele atandı.Amacı batı cephesinde düzenli orduya geçmekti.( Örgütlenmeyi sağlamak. )

KURTULUŞ ŞAVAŞINDA Kİ CEPHELER

DOĞU CEPHESİ(ERMENİ SORUNU)

1.Rusya’da çıkan ihtilal sonucu kafkasyadan çekildi ve bu bölgede ermeni azeri ve gürcü devletleri kuruldu.

2.Mondrosla kafkasyada ki düzenli orduların dağıtılması ile ermeniler büyük ermenisten ( ARARATİZM ) hayalini gerçekleştirmek istedi.

3.Mondrosun 24.maddesi ve Paris konferansında Wilson ilkelerine dayanarak bölge ermenilere verildi.

4.İtilaf devletleri bölgede kurulacak ermeni devletinin mandasını ABD ‘ye verdi.

GENERAL HARBORD RAPORU

ABD bölgedeki nüfus yoğunluğunu öğrenmek için hazırlattığı bir rapordur.

MADDELERİ

1.Bölgede Ermenilerin çoğunluk da olduğu bir yer yoktur.

2.Göçe tabi tutulan Ermeniler yurtlarına dönseler dahi Ermeniler çoğunluk olmaktan uzaktır.

ÖNEMİ :

-Türklerin ermeni sorununda haklı olduğunu ortaya koyan ilk uluslar arası belgedir.

TBMM-ERMENİ SAVAŞI

SEBEPLERİ

1.Ermenilerin büyük Ermenistan hayali

2.Ermenilerin uyguladığı katliam politikası

3.Kars, Sarıkamış ve Iğdırın Ermenilerin eline geçmesi

4. Kızıl ordunun Kafkasya’ya girmesi

SONUÇLARI

GÜMRÜ ANTLAŞMASI ( 3 ARALIK 1920 )

MADDELERİ;

1. Karşı Sarıkamış ve Iğdır TBMM ye verilecek

2. Türkiye Ermenistan sınırı Aras nehri ile Çıldır gölü hattından geçecek.

3. Ermeni hükümeti TBMM’nin tanımadığı Sevr barışını tanımayacak

4. Türklere karşı silahlı bir eylemde bulunmayan Ermenilerden isteyenler 6 ay içinde ülkeye dönebilecek

4. Ermeniler düşmanca politikasına son verecek

ÖNEMİ

1.İlk kez uluslar arası bir antlaşmada Türkiye’nin adı kullanıldı.

2.Ermeni sorunu sona erdi

3.TBMM nin otoritesi arttı

4.Doğu cephesi kapandı

5.Bölgedeki askerler diğer cephelere kaydırıldı

6.Mondros da çizilen sınırlar ilk kez aşıldı

7.TBMM nin kazandığı ilk askeri ve siyasi başarıdır

8.TBMM nin uluslar alanda saygınlığı arttı

9.Sovyet Rusya’dan gelen yardımın yolu açıldı

10. TBMM ilk kez bir devlet tarafından tanındı.

NOT; Gümrünün imzalanmasından 2 gün sonra Sovyet Rusya Ermenistan’ı işgal edince Gümrü antlaşması yürürlüğe girmedi.

BATUM ANTLAŞMASI(1921)

SEBEBİ; Gürcistan kurulduktan sonra Osmanlının içinde bulunduğu durumdan yararlanarak Artvin, Batum ve Ardahan’ı sonucu Gürcistana verilen ültümatonla ;

-Gürcistan Artvin , Ardahan ve Batumun TBMM’ye ait olduğunu kabul edecek

ÖNEMİ; Doğuda çizilen Misak’ı Milli sınırlarına ulaşıldı.

GÜNEY CEPHESİ

Yapılan gizli antlaşmalarla ;

-Fransa adana ve çevresini

-İngiltere Urfa Antep Maraş’ı

-İtalya Antalya ve çevresini alacaktı.

NOT; Kurtuluş savaşında İtalya ile savaş yapılmadı. ÇÜNKÜ; İzmir ve çevresi italyanlara verilmişken Paris Barış konferansında İzmir ve çevresinin yunanlılara verilmesi sonucunda özellikle İngiltere ile görüş ayrılığına düşmesi sonucunda İtalya TBMM ‘ ye karşı düşmanca bir politika izlenememiştir. ( Anadolu’nun İngiliz Hint sömürgeleri yol üstünde bulunmasından dolayı İngiltere bölgede güçlü İtalya yerine zayıf Yunanlıların olmasını tercih etmiştir. )

İNİLTERE

-yönetime karışmadı

-milli değerlere saygılı

-bayrağa dokunmadı

-işgallerin geçici olduğunu duyurdu

-halka iyi davrandı

FRANSA

-Yönetime karıştı

-milli değerlere karıştı

-işgallere kalıcı olduğu anlaşıldı

-halka kötü davrandı

FRANSA İLE MACEDELE

ADANA SAVUNMASI

- Kilikya Cemiyeti aktif çalıştı

- Ermenilerin İntikam alayları kurması sonucunda yaptığı katliamlara tepki olarak cephe açıldı.

ANTEP SAVUNMASI

- Şahin Bey (sait bey) TBMM tarafından cepheye gönderildi.

- Antepin jeopolitik konumundan dolayı en şiddetli çarpışmaların yaşandığı cephedir.

1921 yılında işgale uğradığı için gazi unvanı verildi

MARAŞ SAVUNMASI

- Sütçü İmam ve Rıdvan Hoca savunmayı başlatan ve örgütleyen kişilerdir

- 1973 yılında Kahraman unvanı verilmiştir.

URFA SAVUNMASI

- Ali Saib Efendi TBMM tarafından cepheye gönderilmiştir

1984 yılında Şanlı Ünvanı verilmiştir.

GÜNEY CEPHESİNDEKİ KUVA-İ MİLLİYENİN ÖZELLİĞİ

1) Bölgedeki bütün düzenli orduları dağıtılmış.

2) TBMM bölgedeki örgütsel yapıyı oluşturmak için yalnızca subaylar gönderildi (Ali, saib, Şahin bey)

3) Bölgedeki direniş halis mulis halk hareketidir.