2011 YÜksek lisans tez özetleri

Gürpınar Bölgesindeki Heyelanların Jeoteknik İncelenmesi

İstanbul İli Beylikdüzü ilçesinde yer alan Gürpınar Mahallesi, mevcut görsel konumundan dolayı hızlı ve kontrolsüz yapılaşmaya maruz kalmıştır. Çalışma alanının büyük bir bölümü önceki imar planlarında imara kapalı ve yeşil alan olarak kullanılması önerildiği halde, günümüz yönetmeliklerine göre bu alanlar çoğunlukla önlemli alanlar olarak tanımlanmaya başlanmıştır. Mühendislik teknolojisi ve bilgisinin gelişimiyle birlikte bu alanlar gerekli önlemler alınarak yapılaşmaya açılmasına izin verilmiştir. Yapılaşmanın etkin olarak arttığı bu bölgelerde ise mevcut şevlerin dengesinin bozulması nedeniyle kitle hareketlerinin yaşanmasına neden olmuştur.

Bu çalışma kapsamında çalışma alanına ait 1/5000 ölçekli topoğrafya haritası ve uydu görüntüleri incelenmiş, bölgede mevcut heyelanların sınırları tespit edilmiştir. Bu alanlar; Çukurlar, Pınarkent, Pekmez ve Onbeşevler’dir. Bölgede daha önceden yapılmış jeofizik çalışmalara ek olarak; Sismik Yansıma, Yüzey Dalgası Analizi (Aktif ve Pasif Kaynak) ve Yer radarı ölçümleri yapılmıştır. Jeofizik çalışmalar kullanılarak, kayma düzlemleri, kum-çakıl mercekleri, suya doygun killi birimler, ortama ait dinamik elastik parametreler tespit edilmiştir. Her bir yöntemin hedef derinliği, kullanılan kaynak ve ekipmanın özellikleriyle ilişkilidir. Georadar ölçümleri için pilot bölge olarak seçilen Onbeşevler bölgesinde, 30 metre derinlikten bilgi alınmış farklı derinliklerde ve suya doygunluk oranları birbirinden farklı birimler tespit edilmiştir. Yapılan Jeofizik çalışmaların sonucunda, her bir heyelan alanı içinde birçok kayma düzlemi tespit edilmiş ve kesitler halinde verilmiştir.

Bölgede özel firmalar tarafından ve devlet kurumları tarafından yapılmış sondaj verileri ve araştırma çukurlarına ait veriler kullanılarak, çalışma alanı için jeolojik kesitler oluşturulmuştur. Her bir heyelan sınırı için, Jeolojik kesitler ve sondajlara ait fiziksel parametreler kullanılarak şev stabilite analizleri yapılmıştır. Slide programı kullanılarak yapılan şev stabilite analizlerinde, jeofizik parametrelerden elde edilen farklı kayma düzlemleri kullanılarak güvenlik katsayıları hesaplanmıştır. Analizler statik ve dinamik durumlar için her bir kayma düzlemi için tekrarlanmıştır.

Tüm bu şev stabilite analiz sonuçları incelendiğinde Çukurlar, Pınarkent, Pekmez ve Onbeşevler heyelanlarının statik durumda bile şev güvenlik katsayısının sınıra çok yakın veya sınırın altında değerler aldığı tespit edilmiştir.