5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ 1. DÖNEM 2.YAZILI SORU VE CEVAPLARI
İbadet nedir?Açıklayarak örnekler veriniz.
İbadet,Yüce Allah’a kulluk etmek,ona olan saygı,sevgi ve bağlılığımızı göstermek,onun emirlerini yerine getirmek demektir.Namaz,oruç,hac,zekat,kurban buna örnek verilebilir.
İbadetler ile ilgili kavramlar nelerdir?Örnek vererek açıklayınız.
Farz: Dinimize göre Yüce Allah’ın açık ve kesin bir şekilde emrettiği iş ve davranışlara denir.Örneğin namaz kılmak,oruç tutmak,hacca gitmek,zekat vermek gibi ibadetler dinimizde farzdır.
Vacip: Farz kadar açık ve kesin olmamakla birlikte,İslam dinince yapılması gerekli görülen iş ve davranışlara da vacip denir,Kurban kesmek,bayram namazlarını kılmak vacip olan ibadetlere örnek gösterilebilir.
Sünnet: Farz olan ibadetler dışında, Peygamberimiz Hz.Muhammed’inyapmaya özen gösterdiği, bizlere de yapmamızı öğütlediği iş ve davranışlara denir.Beş vakit namazın ve Cuma namazının sünnetlerini kılmak,selamlaşmak,dişlerini fırçalamak sünnettir.
Başlıca ibadetler hangileridir? Bilgi veriniz.
Bu ibadette başlangıç (iftitah) tekbirinden sonra ayakta durma,sure ve dua okuma,rüku,secde ve oturma (tahiyyat) gibi aşamalar vardır.
Oruç: Oruç ibadeti tan yerinin ağarmasından akşam 0üneş batıncaya kadar hiçbir şey yiyip içmemek suretiyle yerine getirilir.
Hac: Bu ibadetin iki farzı vardır. Bunlardan biri Mekke’de bulunan kutsal Kabe’yi ziyaret ve tavaf etmek, diğeri de Arafat’ta vakfe yapmaktır.
Camide yer alanbölümler hangileridir? Tanıtınız.
Minare: Namaz vakitleri geldiğinde müezzinin çıkıp ezan okunduğu veya zaman zaman sala verdiği merdivenli yüksekçe yerdir. Minarelerin üst kısmında şerefe de bulunur. Bazı büyük camilerin minarelerinde birden çok şerefe olabilmektedir.
Mihrap: Cami ve mescitlerde, Kâbe (kıble) yönünü gösteren ve duvarın orta bölümünde bulunan girintili yerdir. İmam, mihrap bölümünde durur ve cemaat namaz kıldırır.
Minber: Minber de mihrap gibi camilerin içinde, kıble yönünde bulunur. Bu bölüm mihrabın sağında yer alır. Cuma ve bayram namazlarında hutbe okunan, merdivenli yüksekçe bir yerdir.
Vaaz Kürsüsü: Camileriniçinde, cemaate konuşma yapacak, nasihatte bulunacak vaiz veya hatibini çıkıp oturduğu yerdir.
Kur’an dua etmemizin hangi ibadetlerle emreder?
Sabır ve namaz ile Allah’tan yardım isteyin.Rabb’iniz şöyle buyurdu: Bana dua edin, kabul edeyim.
Dini bir kavram olarak dua ne demektir? Dua eden kişi nasıl bir davranışta bulunmuş olur?
Kişinin bütün benliğiyle Yüce Allah ile iletişim kurmuş hem de ona sığınması, ondan istekte bulunmasıdır. Dua eden kişi hem Allah ile iletişim kurmuş hem de ona olan sevgi, saygı ve bağlılığını ifade etmiş olur.
Nasıl ve ne şekilde dua edebiliriz?
Dinimizde dua için herhangi bir şart öngörülmemiştir. Buna göre kişi istediği zaman, istediği yerde Yüce Allah’a dua edebilir. İçinde bulunduğu sevinç veya üzüntüleri Yüce Allah’a iletebilir. Dua eden kişi, yüksek sesle dua etmekten kaçınmalıdır. Kişi diğer ibadetlerde olduğu gibi dua ederken de doğrudan Allah’a yönelmeli, ona içinden geldiği gibi dua etmelidir. Duada hiçbir aracıya gerek olmadığını bilmelidir. Dua eden insan kendi sorumluluklarının farkında olmalı, her şeyi Allah’tan beklememelidir.
Dua eden kişi hangi duygular içerisinde etmelidir?
Samimi olmalıdır, sesiniyükseltmemelidir, duası kabul edilmiyor diye düşünmemelidir, dinimizce haram kabul edilen isteklerde bulunmamalıdır, özel bir yer aramamalıdır, kabul edileceğine gönülden inanarak dua etmelidir.
Beğendiğiniz Kur’an-ı Kerim’den dua örneklerinden bir tanesini ezberleyip yazınız.
…Rabb’im…İşimi bana kolaylaştır.
Peygamberimizden beğendiğiniz dua örneklerinden bir tanesini ezberleyip yazınız.
Bizi yediren, içiren, koruyan ve barındıran Allah’a şükürler olsun.
Kültürümüzde oruç açılırken okunan dua hangisidir?
Allah’ım! Senin rızan için oruç tuttum, sanainandım, sana güvendim ve senin rızkınla orucumu açıyorum.
Kültürümüzde yolculuğa çıkan birine nasıl dua edilir?
Allah yolunu açık etsin. Kazasız belasız gideceğin yere ulaşmayı nasip etsin. Sağlıcaklagit. Allah her türlü kaza ve beladan korusun.
Salih Amel ne demektir? Tanımlayarak örnek veriniz.
Dinimize göre insanın kendisine ve çevresine faydalı olmak amacıyla yaptığı bütün iyi, güzel ve davranışlara Salih Amel olarak değerlendirilir, Bir yaşlıyı karşıdan karşıya geçirmek, Sokaktaki havan ve insanlara yardimetmek, Yoldaki bir taşı kenara çekmek, okul, hastane vb. kurumlar kurmak, Fakirlere yardım etmek, Otobüsteyaşlı, hamile ve hasta insanlara yer vermek Salih Amel’e örnektir.
Namaz ibadeti davranışları nasıl güzelleştirir?
Namaz kılan insan abdest alarak günde beş kez Allah’ın huzuruna durur. Onun huzurunda saygıyla eğilir (rüku),secdeye kapanır. Allah’a dua eder,saygı,sevgi ve bağlılığını belirtir.Ayrıca namaz kılan insan günde beş kez abdest alarak temizliği alışkanlık edilir.Allah’ın huzurunda secde ederek her türlü kibirden uzak durduğunu,sadece ona kulluk ettiğini belirtir. Bu da onun onurlu,mutlu,huzurlu bir şekilde yaşamasına katkı sağlar.Ayrıca namaz kılan insan,Allah’ın her an kendisini gördüğünü,yaptığı iyilik yapmaya,güzel davranışlarda bulunmaya,kötülüklerden kaçınmaya özen gösterir,
Oruç ibadeti davranışları nasıl güzelleştirir?
Açlığa karşı dirençli olur.Gün boyu aç ve susuz kaldığı için açlığın ve yoksulluğun ne demek olduğunu bilir.Yoksullara yardım etmeye önem verir.Açların,açıkların,kimsesizlerin yardımına koşmaya özen gösterir.Ayrıca oruç tutan kişi gün boyu ibadetli olduğunun bilinciyle kötü söz söylemekten, kötü iş yapmaktan kaçınır. İyi ve faydalı işler yapmaya çalışır. İmkânları ölçüsünde fakirlere yarım eder.
Zekat ibadeti davranışları nasıl güzelleştirir?
Zekat ve sadaka veren insan sahip olduğu imkanları başkalarıyla paylaşmanın mutluluğunu yaşar. Cömertliği,paylaşmayı,yardımlaşmayı,başkalarıyla dayanışma içinde olmayı alışkanlık edinir.
İnsanın doğuştan sahip olduğu temel haklar nelerdir?Açıklayınız
Din ve vicdan özgürlüğü bunlardan biridir.Buna göre her insan Yüce Allah’ın yarattığı özgür bir varlık olarak istediği dine inanabilir,herhangi bir düşünce ya da inancı benimseyebilir.İnanç,düşünce ve vicdan özgürlüğünün korunması laikliğin de bir gereğidir.
Atatürk din ve vicdan özgürlüğünü nasıl anlatır?
Her fert istediğini düşünmek,istediğine inanmak,kendine göre bir siyasi fikre sahip olmak,seçtiği bir dinin şartlarını yerine getirmek veya getirmemek hak ve hürriyetine sahiptir.Kimsenin fikrine ve vicdanın hakim olunmaz.
Din ve vicdan hürriyetine önem verilen ülkelerde insanlar nasıl davranır?Hangi davranışlar yaygınlaşır?
Vatandaşlar birbirlerinin hak ve özgürlüklerine saygılı olurlar.Herkes düşüncelerini özgürce ifade edebilir.Kimse kimseyi düşünceleri,inanç ve fikirlere nedeniyle kınamaz,suçlayamaz.Toplumda hoşgörü yaygınlaşır.Herkes kendini daha mutlu,huzurlu ve güvende hisseder.Dostluk,kardeşlik duyguları güçlenir,sevgi ve barış egemen olur.