A research on the application of participatory rural appraisal approach

4. Oturum (23.5.2000)

Buzağı Ölümleri

Önceki oturumlarda buzağı ölümlerinden söz edilmiştir. Bu oturum öncesinde yine bir buzağı ölümü ile karşılaşan bir üretici, ölen buzağıyı araştırma kuruluşuna götürmüş ve analizler başlamıştır. Daha önceleri de buzağı ölümleri yaşamış olan üretici (yüksek eğitimli) Bornova’da Veterinerlik Araştırma Enstitüsü olduğundan bu oturumlar sırasında haberdar olmuş, oturumlara katılan uzmanın teşviki ile de burası ile ilişki kurmuştur.

Köyde kısır olan ineği kimse beslememektedir. İneklerin %90’ı doğurmaktadır, %70-80 sağlıklı hayvan, %20-30 ölüm görülüyor. Yavru atma ise %1’den az olarak özetlenmiştir. Buzağı ölümü ile ilgili köydeki mevcut durumu ortaya koymak için herkesce görülebilir boyuttaki bir kağıda aşağıdaki matriks üreticiler tarafından hazırlanmıştır. (Çizelge: 6.13).

Çizelge: 6.13 Buzağı Ölümlerinin Görülme Sıklığı

Üretici adı	Sağmal inek sayısı	Yıl içinde doğum	Sağlıklı	Ölüm ve nedeni
				Doğumda	Daha sonra
A	10	10	8	1 y.a*	1 (20 gün) ishal
B	8	8 + 4	4	-	5 (30 gün) ishal
C	12	10	6	2 y.a*	4 (30 gün) ishal
D	10	10	6		4 (30 gün) ishal
E	11	11	8		3 (20 gün) ishal
F	10	10	8		2 (20 gün) ishal
Köy ortalaması	2000				%30

* yavru atma

Yapılan tartışmalar sonrasındaki saptamalar ve öğrenilenler:

• 
  Ahırlar uygun değil
  

• 
  Fazla süt veriliyor, hayvan çok süt içip ishal oluyor.
  

• 
  Göbek bağından mikrop kapıyor
  
• 
  Buzağı septimesi olabilir
  
• 
  Aşılama doğumdan öncesi (bir ay) ve sonrası olmalı
  
• 
  Yaz aylarındaki ölüm genelde solunum sıkıntısından kaynaklanabilir. Ahırlar uygun değil, kuzey kapalı ve diğer yönler açık tutulmalı.
  

5. Oturum (30.5.2000)

Buzağı Bakımı ve Besleme

E.Ü. Ziraat Fakültesi’nden Zootekni Bölümü’nden bir konu uzmanı ve altı üreticinin katılımı ile oturum yürütülmüştür.

Üreticiler buzağı yemi kullanmamakta inek ne yerse onu vermektedir. Uzman önerisi günde 800-1000 gr buzağı yeminin verilmesi şeklindedir. Ayrıca, pelet yem toza göre çok daha uygun olduğu için önerilmiştir.

Uzman Önerisi: :

• 
  Buzağı göbek bağının dezenfeksiyonu
  
• 
  Ağız sütünden içebildiği kadarının verilmesi
  
• 
  Bir-buçuk ayda sütten kesilmesi
  
• 
  Canlı ağırlık 300-350 kg ve yaş 12-14 aylık olunca boğaya verilmesi, bu iki koşuldan birinin sağlanmaması durumunda bekletilmesi.
  

Buzağılarda iki konu oldukça önemli; rüzgar almamalı ve altı kuru olmalı; aksi durumda hastalanabilir.

Buzağı ishalleri ile ilgili olarak da sütün ekşilterek ve soğuk olarak verilmesinin yararlı olduğu belirtilmiştir. Uygulama: 20-30 kg süt ekşiltilip, dolapta bekletilmektedir. Ekşiltme için formik asit 1/10 sulandırılarak süte katılmaktadır. Bu süt dolapta üç-dört gün saklanabiliyor. Asit atılınca, pH düşüyor ve barsaklardaki mikroplar ölüyor. Normalde, soğuk süt ishal yapmakta, ancak, asit nedeni ile ishal yapmıyor. Ağız sütünde; ilk dört günde 80 kg süt çıkarmalı, bunu biriktirip, asit atılmalı ve dolapta saklanmalıdır. Bu 20 gün yeterlidir.

6. Oturum (6 Mayıs 2000)

Silo Yemi

E:Ü. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü’nden konu uzmanının katılımı ile oturum yürütülmüştür. Tarım arazilerinin yok denecek kadar az olduğu, çok az sayıdaki üreticilerin başka köylerde arazi sahibi olduğu veya kiraladığı Harmandalı’da silaj yapımı yoktur. Konu uzmanının katılımı ile bu koşullarda nelerden ve nasıl silaj yapılabileceği tartışılmıştır. Ancak, katılan üreticiler silaj yapımına oldukça soğuk yaklaşmışlardır.

İlerleyen günlerde bazı (büyük) çiftçilerin başka köylerden arazi kiraladıkları ve bu arazide önceki dönemden bazı sebze kalıntılarının olduğu ve bundan nasıl silaj yapılabileceği şeklindeki talebi üzerine konu uzmanı ile tekrar iletişim kurulmuş ve bir üreticinin silaj yapması sağlanmıştır. Silajla ilgili bilgilenmelerin ardından kimi üreticilerin de başka köylerdeki üreticilerden silo yemi satın almaya başladıkları gözlenmiştir.

Bu arada ot soldurma işleminin de yararı ve nasıl yapılacağı üreticilere aktarılmıştır. Üreticiler gerek başkalarına ait arazilerdeki otları satın alarak, gerekse çevredeki arazilerden ot soldurma işlemini yapmıştır. Ancak, ot soldurma ve silaj yapımı oldukça az sayıdaki üretici tarafından gerçekleştirilmektedir.