Ahşap ve mobilya sektöRÜNÜN 6331 sayili iŞ sağLIĞi ve güvenliĞİ kanunu açisindan değerlendiRİlmesi

Sağlık Denetimi

İşçilerin ekranlı araçlı işlerde çalışmaya elverişli olduğunu gösterir sağlık raporları özlük dosyalarında bulunmaktadır. İşçilerin periyodik sağlık kontrolleri yapılmıştır. Çalışacak işçilerin işe giriş işin niteliğine göre ve şartlarına göre bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının fiziki muayene ve gerektiğinde laboratuar bulgularına dayanılarak hazırlanan hekim raporu ile belirlenmesi zorunludur. Sağlık raporları iş yeri hekimi, iş yeri ortak sağlık birimi, iş sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, Sağlık Ocağı, Hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilir. İşin devamı süresince bu işlerde çalıştırılmalarında bir sakınca olmadığının en az üç yılda bir defa hekim raporu ile tespiti zorunludur. Periyodik muayene sonuçları sağlık raporlarının ilgili bölümüne hekim tarafından işlenerek onaylanacaktır.

(İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde: 4(ç), 15 ).

Göğüs Filmleri

Tozlu işlerde çalışan işçilerin göğüs filmi çekilmiştir. İşçilerin yapmakta oldukları işlerde maruz kaldıkları sağlık ve güvenlik riskleri göz önünde bulundurularak işe girişlerinde ve işin devamı süresince periyodik olarak sağlık gözetimine tabi tutulmaları sağlanacaktır. Tozlu işlerde çalışacak işçiler, işe alınırken genel sağlık muayeneleri yapılacak, göğüs radyografileri alınacak, solunum ve dolaşım sistemi hastalıkları ile cilt sağlığı olanlar, göğüs yapısında bozuklukbulunanlar, bu işlere alınmayacaklardır. Tozlu işlerde çalışacak işçilerin periyodik olarak sağlık muayeneleri yapılacak ve yılda bir, göğüs filmleri çektirilecektir. Solunum ve dolaşım sistemi ile cilt hastalığı görülenler, bu işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınacaklardır.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu- Madde: 15, İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü Madde:76.5.6).
Portör Muayenesi

Mutfak personelinin portör muayenesi düzenli olarak yapılmalıdır. Bulaşıcı hastalıkların çıkması ihtimaline karşı,şu an kanuni zorunluluk olmamasına rağmen işyerinde gıda işinde çalışan işçiler ve yeniden işe girecek işçiler, en az yılda bir portör muayenesinden geçirilerek bulaşıcı bir hastalığı bulunmadığına dair sağlık raporu alınacaktır. Bu raporlar, iş yerinde muhafaza edilecektir.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu -Madde: 15, 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu - Madde 126 ve 127, İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü-Madde 57/7)

Yıllık Faaliyet Raporu

İşyeri hekimince yıllık faaliyet raporu düzenli olarak hazırlanmalıdır. İşyeri hekimi koruyucu hekimlik çerçevesinde yönetmelikte belirtilen tıbbi, teknik, kayıt ve istatistik görevlerini eksiksiz olarak yerine getirecektir. İşyeri hekiminin görevi sadece tedavi amaçlı poliklinik hizmeti vermek değildir. İşyeri hekimleri yıllık çalışma raporlarını her yılın sonunda yönetmelik ekinde bulunan örneğe uygun olarak hazırlayacaklardır.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu-Madde :8, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik )

Yıllık Çalışma Planı

Yıllık çalışma planı hazırlanıp ve bu plana çerçevesinde çalışılmaktadır. Sağlık birimi, işyerinde yürütülecek sağlık hizmetleri ile ilgili olarak yılık çalışma planı hazırlayarak işverenin onayına sunar. Onaylanan plan işyerinde ilan edilir. Ayrıca, bu plan çalışanların temsilcilerine ve varsa iş sağlığı ve güvenliği kuruluna gönderilir.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu-Madde :8, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik )

Malzeme Güvenlik Bilgi Formları

Kullanılan kimyasalların malzeme güvenlik formları (MSDS) mevcut ve gerekli yerlere asılmış durumdadır. İşyerinde kullanılan tüm kimyasal maddelerin malzeme güvenlik bilgi formları, bu maddelerin tedarikçilerden sağlanacak ve iş yerinde bulundurulacaktır. İşveren, tedarikçiden veya diğer kaynaklardan malzeme güvenlik bilgi formu gibi risk değerlendirmesi için gerekli olan ek bilgileri sağlar. Bu bilgiler,kullanıcılara yönelik olarak, varsa kimyasal maddelerin yürürlükteki mevzuatta yer alan özel risk değerlendirmelerini de içermelidir.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu)

Eğitim

İşçilere, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilip, ölçme ve değerlendirme yapılıp ve bu eğitimler imza karşılığı kayıt altında tutulmalıdır.İşverenler, işyerlerinde sağlıklı ve güvenli çalışma ortamının tesis edilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlüdürler. Bu amaçla, işverenler, çalışanları yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek, onların karşı karşıya bulundukları mesleki riskler ve bunlarla ilgili alınması gerekli tedbirler, yaptıkları işlerde uygulanması gereken hususlar, yapılan işin tehlikesi çıkması muhtemel yangınlarda nasıl müdahale edileceği vb. konusunda hususlarda eğitime tabi tutacaklardır. Bu husus, düzenlenecek belge ve anlatılan konular ile belgelenecektir.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde:10, Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik- Madde:6).

İş Elbisesi

İşçilere uygun iş elbisesi verilmelidir. İşçilerin kendi elbiselerine zarar verecek veya bunları sokakta giyilmez bir halde kirletecek işlerde çalışan işçilere, işin gerektirdiği şekil ve nitelikte koruyucu giyim eşyası olarak birer iş elbisesi veya iş gömleği giydirilecektir. İşçilerde verilen bu elbiseleri giyecektir. İşbaşında yırtık, sökük, sarkıntılı elbiseler giyilmeyecek, döner veya hareketli makinelerdeki çalışmalarda, boyunbağı, anahtarlık, saat zinciri gibi sarkan ve yüzük, bilezik ve kol saati gibi metal eşya kullanılmayacaktır.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İşçi Sağlığı ve İş güvenliği Tüzüğü Madde:526.527).

Kişisel Koruyucu Donanım

İşçilere kişisel koruyucu donanım ( biyolojik risklere karşı eldiven, kesilmelere karşı eldiven ve ekranlı araçlarla çalışmalarda uygun gözlük) verilmiş ve bu KKD’lerin kullanımı hakkında eğitim verilmiştir. Her işveren, toplu koruma yöntemleri ile risklerin önlenemediği veya tam olarak sınıflandırılamadığı durumlarda kişisel koruyucu donanımların uygun şekilde kullanılması için her türlü önlemi alacaktır. İşçiler kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirecektir. İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olacak, temizlik ve bakımı yapılacak ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilecektir.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik).

Özlük Dosyası

İşçilerin özlük dosyaları insan kaynakları birimi tarafından düzenli olarak tutulmaktadır. Çalıştırdığı her işçi için bir özlük dosyası düzenler. İşveren bu dosyada, işçinin kimlik bilgilerinin yanında, bu Kanun ve diğer kanunlar uyarınca düzenlemek zorunda olduğu her türlü belge ve kayıtları saklamak ve bunları istendiği zaman yetkili memur ve mercilere göstermek zorundadır. İşveren, işçi hakkında edindiği bilgileri dürüstlük kuralları ve hukuka uygun olarak kullanmak ve gizli kalmasında işçinin haklı çıkarı bulunan bilgileri açıklamamakla yükümlüdür.

(4857 Sayılı İş Kanunu Madde: 75).

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu

İş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulmalı ve kurul aylık düzenli olarak toplanmalı, toplantı tutanakları dosyalanmalıdır. Sürekli olarak en az 50 çalışanı olan ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür. İşveren iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak verilen kararları uygulamakla yükümlüdürler. Çalışan sayısının tespitinde işyerinde çalışanların tamamı dikkate alınır. İşverene bağlı, fabrika, müessese, işletme veya işletmeler grubu gibi birden çok işyeri bulunduğu hallerde elliden fazla işçi çalıştıran her bir işyerinde ayrı birer iş sağlığı ve güvenliği kurulur.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde:9 ; İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları Hakkında Yönetmelik Madde: 4,5).
İş Sağlığı ve Güvenliği Kuruluna Eğitim

İş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine iş sağlığı ve güvenliği yönünden eğitim verilmiştir. İşveren tarafından, iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyeleri ve yedeklerine iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmesi sağlanır. Kurul üyelerinin ve yedeklerinin eğitimleri asgari aşağıdaki konuları kapsar.

1. 
   Kurulun görev ve yetkileri,
   
2. 
   İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat ve standartlar,
   
3. 
   Sıkça rastlanan iş kazaları ve tehlikeli vakaların nedenleri,
   
4. 
   Endüstriyel hijyenin temel ilkeleri,
   
5. 
   Etkili iletişim teknikleri,
   
6. 
   Acil durum önlemleri,
   
7. 
   Meslek hastalıkları,
   
8. 
   İşyerlerine ait özel riskler.
   

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik Madde: 6) .

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı

İş sağlığı ve güvenliği uzmanı bulundurulmalıdır. Sürekli olarak elli çalışanı olan ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işverenler, işyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının tesis edilmesi, sağlık ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve koruyucu hizmetlerin yürütülmesi için gerekli tedbirlerin belirlenmesi,bu tedbirlerin uygulanması ve uygulamaların izlenmesi işlerini yürütmek üzere, işyerinin risk grubuna ve çalışan sayısına göre bir veya daha fazla iş güvenliği uzmanını görevlendirmek ve bu görevlerin yapılması için gerekli yer araç-gereç ve personeli temin etmekle yükümlüdürler. İşverenler, işyerinde görev yapan iş güvenliği uzmanının çalışma şartları ile yetki ve sorumlulukları konusunda çalışanları bilgilendirmekle yükümlüdür. İşverenler, işgüvenliği uzmanının görevini etkili bir şekilde yapmasını sağlamak için işletme içinde gerekli planlama ve düzenlemeleri yapmasına imkân sağlar.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik).

Tehlikelerin Tanımlanması

İş yerinde tehlikeler tanımlanarak riskler değerlendirilmesi bu ödev kapsamında başlamıştır. İş yerinde bulunan iş sağlığı ve güvenliği Uzmanı Tehlikelerin ortadan kaldırılmasını ve risklerin kontrol altına alınmasını sağlamak üzere önerilerde bulunmalıdır.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik).
Uyarı ve Güvenlik İşaretleri

İletişim, uyarı ve alarm sistemleri mevcut olmalıdır, uyarı levhaları ve güvenlik işaretleri gerekli yerlerde açık bir şekilde görünür halde bulunmalıdır. İşveren özel bir amaç, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renk, sesli ve/veya ışıklı sinyal yolu ile iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi veren, tehlikelere karşı uyaran yâda talimat veren işaretleri bulundurmak ve uygun şekilde kullanmak zorundadır. İşaret levhaları özel bir tehlike olan yerlerin ve tehlikeli cisimlerin hemen yakınına, genel tehlike olan yerlerin girişine, engeller dikkate alınarak, görüş seviyesine uygun yükseklik ve konumda yerleştirilecektir.

6331. 
      ılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği).
      

Elektrikli Cihazların Topraklama Kontrolleri

Elektrikle çalışan cihazların gövde güvenlik topraklamaları mevcut olmalıdır. Topraklama devresi, düşük dirençli iletkenden yapılmış olacak ve bağlandığı cihazın izolesinde meydana gelecek en büyük kaçağı ( kısa devreyi) iletecek kapasitede olacak veya devrede, gerektiğinde o cihazı devreden çıkaracak, uygun bir devre kesme tertibatı bulunacak ve topraklama tesisatı uygun bir şekilde korunacaktır. Elektrik iletkenlerinin mahfazaları, metal mahfaza borular, elektrik teçhizatının metal koruyucuları ve diğer gerilim altında bulunmayan yaratılmış kısımları, uygun bir şekilde topraklanacaktır. Alternatif veya doğru akım ile çalışan metal kısımlı elektrik cihazları, uygun bir şekilde topraklanacaktır. Topraklama sisteminin uygunluğu yılda bir defa direnç ölçümü yapılarak kontrol edilerek belgelendirilecektir.

(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:295.296.297.353, Topraklama Yönetmeliği Madde: 10 Ek/P).

Paratoner ( Yıldırımlık) Tesisatı ve Kontrolü

Üniversitede paratoner olmalıdır. Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerin üretildiği işlendiği veya depolandığı binalar, yıldırıma karşı yürürlükteki mevzuatın ön gördüğü sistemlerle donatılacaktır. Paratonerler ve yıldırıma karşı alınan koruyucu tertibat yılda en az bir defa, ehliyetli bir elemana kontrol ettirilecektir. Düzenlenen belge ilgililerin her isteminde gösterilmek üzere iş yerinde saklanacaktır.

(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde: 343, Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük Madde: 57 ).

Elektrik Tesisat Projesi

Elektrik tesisat projesi bakanlıkça onaylanmış olmalıdır. Tesisat projesi Bakanlıkça onaylanmayan çalışma sahalarında elektrik enerjisi kullanılamaz.

Yalıtkan Malzemeler
Elektrik panolarının önünde yalıtkan malzeme bulunmalıdır. Toprak ile potansiyel farkı 42 volttan fazla olan alternatif gerilimli elektrik kabloları, özel yerlerde bulundurulacak ve bu yerlerin tabanı, akım geçirmeyen malzemeden yapılmış veya bu cins malzeme ile kaplanmış olacaktır.

(6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:277).

Kaldırma Araçlarının Kontrolü

Kaldırma araçlarının (asansör, forklift vb.) kontrolü rutin olarak Makine Mühendisleri Odası tarafından yapılmalıdır. İş yerinde kullanılan iş ekipmanlarının kontrolü ile ilgili aşağıdaki hususlara uyulacaktır:

1. 
   İş ekipmanının güvenliğinin kurulma şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve her yer değişikliğinde uzman kişiler tarafından kontrolü yapılacak, doğru kurulduğu ve güvenli şekilde çalıştığını gösteren belge düzenlenecektir.
   
2. 
   İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının;
   

1. 
   Uzman kişilerce periyodik kontrollerini ve gerektiğinde testlerin yapılması,
   
2. 
   Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için uzman kişilerce gerekli kontrollerin yapılması, sağlanacaktır. Bu durumda; tüm kaldırma araçları her çalışmaya başlamadan once operatörleri tarafından kontrol edilecek, ayrıca yetkili teknik bir eleman tarafından en az yılda bir bütünüyle kontrol edilecek ve bir kontrol belgesi düzenlenerek işyerindeki dosyasında saklanacaktır.
   

Her türlü kaldırma makineleri, kabul edilen en ağır yükün en az 1,5 katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olacaktır.

(İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Madde 7; İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:376-378).

Yangın Söndürme Cihazı

Yangın söndürme cihazları ve yer gösterir uyarı tertibatları işletme içinde bulunmakta ve periyodik kontrolleri düzenli olarak yapılmaktadır. İşyerinin büyüklüğüne, yapılan işin özelliğine, kullanılan maddelerin fiziksel ve kimyasal özelliklerine ve çalışanların sayısına göre işyerinde etkili ve yeterli yangın söndürme ekipmanları ile gerektiğinde yangın detektörleri ve alarm sistemi bulunmalıdır. Yangın söndürme ekipmanı kolay kullanılır olacak, görünür ve kolay erişilir yerlere konulacak, önlerinde engel bulunmayacaktır. Yangın söndürmede kullanılan araç ve gereçlerin düzenli olarak teknik bakımları yapılacak, çalışanların sağlık ve güvenlikleri için tehlikeli olabilecek aksaklıklar en kısa zamanda giderilecektir.

(İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Madde:8 Ek.2/5-1).

Sigara İçme Yasağı

İşletme içerisinde sigara içmek yasaklanmış, uyarı ve ikaz tabelaları asılmıştır. Yangın veya patlama tehlikesi bulunan ortamlarda sigara içilmesine izin verilmeyecektir. Sigara içmek, içmek amacıyla tütün mamulleri ile alev ve kıvılcım çıkarabilecek her türlü maddeyi taşımak ve bulundurmak yasaktır.

(4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun)

Tuvalet ve Lavabolar

Duş ve lavabolar yeterli sayıda bulunmaktadır. Lavabolarda sıcak su tesisatı bulunmaktadır. Yapılan işin özelliğine göre gerekli durumlarda çalışanlar için yeterli sayıda lavabo ve tuvalet bulunacaktır. Lavabolarda akar su bulunacak, gerektiğinde akar sıcak su da sağlanacaktır. (İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Ek II Madde:13.2.1,13.2.2).

Yemekhane
Düzenli olarak kontrol edilen yemekhane bulunmaktadır. Yemek aralığının eve gidip gelmeye elverişli olmayışı, işyerinin meskun mahallerden uzak oluşu, vasıta yetersizliği veya yokluğu veya benzeri sebeplerle yemeklerini işyerinde yemek zorunda olan çalışanlar için, işverence rahat yemek yenilebilecek nitelik ve genişlikte bir yemek yeri sağlanacaktır.

Bu yemek yeri;

Temiz, aydınlık, havadar, mevsimine göre iyice ısıtılabilecek, yerler kolayca temizlenecek nitelikte olacak, taban bol suyla yıkanacak şekilde su geçirmez malzemeden yapılacak, duvarlar kolayca silinecek ve yıkanabilecek özellikte olacaktır. Çalışanların çalıştıkları yerlerde ve iş başında yemek yemeleri yasaktır. Ancak işin gereği olarak işinin başından ayrılamayan işçiler ile ayrıca yemek yerleri ayrılmamış bulunan işyerlerindeki işçilerden hava muhalefeti gibi olağanüstü bir sebeple veya kişisel bir özre dayanarak işyerlerinde kalanlar; o işyerinde yapılan işin toz, duman, gaz, çıkması gibi sağlığa zararlı olmaması şartıyla bu hükmün dışındadır

(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde : 36,37).

Temiz İçme Suyu

İçilebilir şartlarda temiz su bulunmakta. İçme suyunun analizi yapılmıştır. İşyerinde çalışanların kolayca faydalanabileceği uygun özellikte serin içme suyu bulundurulacaktır. Bu uygunluk, mahalli resmi makamlar ve belediyeler tarafından belgelendirilecektir. İçme suyu tesisatı bulunmayan yerlerde, temiz ve sıhhi içme suyu kapları sağlanacak ve bunlar, özel sehpalara oturtulup uygun musluklar takılacaktır. İçme suyu kapları, eğilerek boşaltılmayacak veya maşrapa daldırılarak su alınmayacak, ağzı açık varil, küp, kova, fıçı gibi kaplar, kapaksız ve musluksuz olarak kullanılmayacaktır. Su içmek için kişiye özel bardak kullanılacaktır. Karton veya benzeri bardaklar kullanıldığı takdirde, bunlar özel ambalajlarında veya temiz bir kutuda saklanacak, bir kere kullanılan bardakların atılması içini musluğun yanında özel bir sepet bulundurulacaktır.

( İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde : 31,33).

Risk Değerlendirmesi

İş yerinde muhtemel tehlike ve riskler değerlendirilerek gerekli tedbirler, bu çalışma ışığı altında tamamlanacaktır.

Risk Değerlendirmesi

Madde 6 - İşveren, işyerinde tehlikeli kimyasal madde bulunup bulunmadığını tespit etmek ve tehlikeli kimyasal madde bulunması halinde, işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden olumsuz etkilerini belirlemek üzere, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nin 6 ıncı maddesinin (c ) bendi ile 9 uncu maddesinin (a) bendinde uygun şekilde, risk değerlendirmesi yapmakla yükümlüdür. Risk değerlendirmesi yapılarak, bu Yönetmelikte belirlenen önlemler alınmadan tehlikeli kimyasal maddelerle çalışılması yasaktır.

а) Risk değerlendirmesi, aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınarak yapılır;

1. 
   Kimyasal maddenin sağlık ve güvenlik yönünden tehlike ve zararları,
   
2. 
   İmalatçı, ithalatçı veya satıcılardan sağlanacak malzeme güvenlik bilgi formu,
   
3. 
   Maruziyetin türü, düzeyi ve süresi,
   
4. 
   Kimyasal maddenin miktarı, kullanma şartları ve kullanım sıklığı,
   
5. 
   Bu Yönetmelik eklerinde verilen mesleki maruziyet sınır değerleri ve biyolojik sınır değerleri,
   

б) Alınan ya da alınması gereken önleyici tedbirlerin etkisi,

7. 
   Varsa, daha önce yapılmış olan sağlık gözetimlerinin sonuçları.
   

a)İşveren, tedarikçiden veya diğer kaynaklardan risk değerlendirmesi için gerekli olan ek bilgileri sağlar. Bu bilgiler, kullanıcılara yönelik olarak, varsa kimyasal maddelerin yürürlükteki mevzuatta yer alan özel risk değerlendirmelerini de içermelidir.

b)İşveren, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nin 9 uncu maddesine uygun şekilde risk değerlendirmesi yapmak ve bu Yönetmeliğin 7 inci ve 8 inci maddelerinde belirtilen önlemlerden hangilerinin alınmış olduğunu belirlemekle yükümlüdür. Risk değerlendirmesi yazılı belge haline getirilerek, istenildiğinde yetkili kişilere gösterilmek üzere işyerinde bulundurulacaktır.

1. 
   Risk değerlendirmesi aşağıdaki hallerde yenilecektir;
   

1. 
   Risk değerlendirmesinde belirlenen sürelerde,
   
2. 
   Çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda,
   
3. 
   Ortam ölçümleri ve sağlık gözetimlerinin sonuçlarına göre gerektiğinde,
   
4. 
   Kimyasal maddeler nedeni ile herhangi bir kaza olduğunda,
   
5. 
   En az 5 yılda bir defa
   

2. 
   Risk değerlendirmesi, tamir ve bakım işleri de dahil olmak üzere kimyasal maddelerle çalışılan tüm işleri kapsayacaktır.
   
3. 
   Birden fazla kimyasal madde ile çalışılan işlerde, bu maddelerin her biri ve birbirleri ile etkileşimleri dikkate alınarak risk değerlendirmesi yapılacaktır.
   
4. 
   Tehlikeli kimyasal maddeler içeren yeni bir faaliyete ancak risk değerlendirmesi yapılarak belirlenen her türlü önlem alındıktan sonar başlanacaktır.
   

(Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik - Madde:6).

BÖLÜM. 4. SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu çalışma sonucunda elde edilen bulgular incelendiğinde, risklerin iyileştirilmesi noktasında karşımıza çıkan en önemli unsurlar iş sağlığı ve güvenliğinin her alanında olduğu gibi insan faktörü ve sistem bileşenlerinin güvenilirliğidir. Risk iyileştirme amacıyla yapılacak çalışmaların başında ise insan faktörüne yapılacak yatırımlar gelmektedir. Bu nedenle, uluslararası firmaların üst yonetimleri kar odaklı değil, güvenlik ve süreklilik odaklı politikalar izlerler. Yaptığımız bu çalışma da ahşap ve mobilya işleme işletmelerinde risklerin değerlendirilmesi açısından bakıldığı için bu yerin insan faktörüne en iyi şekilde yatırım yapması gerekmektedir. Ahşap ve mobilya işletmelerinde olabilecek tehlikeler ve seviyeleri yasal sınırlar çerçevesinde tutularak olası meslek hastalıkları ve iş kazaları riski en aza indirilmelidir. Kaldırma araçlarının (asansör vb.) rutin olarak Makine Mühendisleri Odası ve elektrik sistemleri ise Elektrik Mühendisleri Odası tarafından kontrol testlerinden geçirilerek makinelerden ve elektrikten kaynaklı olası iş kazaları riski en aza indirilmesi gerekmektedir. Evsel atıklı yağlar ve tıbbi atık geri dönüşümü firmaları ile irtibata geçip geri dönüşümü sağlanmalıdır.

İşletme çalışanlarında iş sağlığı güvenliği kültürünün aşılanması amaçlı olarak en az ayda bir defa olmak koşulu ile yetkili firmalardan iş sağlığı ve güvenliği, kişisel koruyucu donanımların kullanımı, yangın ile ilgili eğitim hizmeti alınması gerekmektedir. Çalışanlara verilecek temel eğitimlerde, bu prosedür ve talimatlar esas alınmalı, personelin uygulamadaki inisiyatifi en aza indirilmelidir. Prosedür ve talimatların hazırlanmasında ve iyileştirilmesinde sektördeki kabul görmüş ulusal veya uluslar arası uygulamalar/standartlar dikkate alınmalıdır. İşletmedeki risklerin iyileştirilmesi amacıyla, sektör ile ilgili teknolojik gelişmeler izlenmeli ve benimsenmelidir.

Toplu çalışma ortamlarında bulaşıcı hastalıklardan kaynaklanan riskleri en aza indirmek amacıyla çalışanlar rutin kan vb. testlerden geçirilerek hepatit, tetanos vb.aşılar rutin olarak yapılmalıdır.

Yapılan inceleme ve gözlemlerde işletme içerisinde ağırlıklı olarak elektrik, kullanılan el aletleri ve kaldırma araçları, bina ve eklentilerin uygunsuzluğu, tertipsizlik ve düzensizlik, hijyen eksikliği, yangın ve ergonomi koşullarında risk oluşturan faktörler gözlemlenmiştir.

KAYNAKLAR

1)ALTINOK, T. 2001. OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Değerlendirme Serileri Genel Tanıtımı. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kongresi Bildiriler Kitabı, Makine Mühendisleri Odası, Adana.

2)YILMAZ, G., 2004. İş Güvenliğine Genel Bakış. Mühendis ve Makine Dergisi, Sayı. 224, Ankara.

3)SEZEROĞLU O., 2004. OHSAS 18001/TS18001 İş Sağlığı ve İs Güvenliği Yönetim Sistemi Uygulamaları. Mühendis ve Makine Dergisi, Mayıs-2004, Sayı:532, Ankara.

4)ÖZKILIÇ, O., 2005. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri”. TİSK Yayınları, Yayın no:246, Ankara.

5)“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”, T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü, Ankara, 1-109 (2009).

6)BAYRAM, F., “Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatımıza Hakim Olan İlkeler”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Sayı 7 (Temmuz-Ağustos-Eylül 2005), Legal Yayınları, İstanbul, s. 1105.

7)KABAKÇI, M., Avrupa Birliği İş Hukukunda İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili Temel Yükümlülükleri ve Türk Mevzuatı, Beta Yayınları, İstanbul, 2009.

8) SÜZEK, S., İş Güvenliği Hukuku, Savaş Yayınları, Ankara, 1985.

9) YİĞİT, A., İş Güvenliği ve Sağlığı, Alfa Akademi Yayınları, Bursa, 2008.

10) Occupational Safety and Health Administration (OSHA) Website, www.osha.gov

11) http://www.ohsas.gen.tr .

12. 
    Professional Safety Inc Website, http://www.profsafety.com .
    
13. 
    Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, www.isggm.gov.tr .
    
14. 
    Successful health and safety management (HSG65) is changing - HSE, 1997.
    
15. 
    DİZDAR, Y., Ankara, 2000.