Anahtar Kelimeler: Din, Fenomen, Fenomenloji, Kutsal,, Otto, Leeuw, Heiler. Phenomenology of Religion and Some Major Pioneers

3.4. Dördüncü Adım: Fenomenleri Tasvir Etme 
Fenomenolog dini fenomenleri içeriden anlamaya çalışırken değerlendirmelerini ol-
gunlaşmamış fikirler üzerine inşa etmez. Bir fenomenin görünen kısmını temele alarak
tasvire kalkmaz, belki o, fenomenin ya da sembolik ifadenin gerisindeki “anlamı” ve
“özü” tasvir etmek için bekler. Bilgilerini, gözlemlerini, belgelerini, -eski ifadeyle- kitabi
veya şifahi yazılı ve sözlü materyallerini sistematik bir biçimde kaydeder ve en sonunda
tanımlamaya ve tasvire geçer (2004: 58).
Fenomenolog tarafından yapılan isimlendirme, tanımlama ve tasvirlerin mü’minin zi-
hin dünyasının asla kabul edemeyeceği şekilde değil, kısmen müminin ve en önemlisi de
dini otoritenin söz konusu tanım ve tasvirleri kabul edecek şekilde yapılması gerekir.
3.5. Beşinci Adım: Fenomenleri İsimlendirme
Fenomenolog gözlemlediği fenomenleri ya tahrif etmekten kaçınmak ya da onlardan
bir anlam çıkarmak üzere isimlendirir (2004: 59).
Fenomenleri anlamak için aralarındaki ilişkileri incelemek, ilişkileri ve fonksiyonları
bakımından tasnif ederek öz ve anlamlarına göre kategorilendirmek nasıl anlamanın bir
parçası ise, onları taşıdıkları misyon bakımından isimlendirmek de fenomenleri anlama-
nın bir parçasıdır. İsimlendirmeler daha hususi olduğu için bir fenomeni tahrif etmeden,
özünden saptırmadan ve taşıdığı anlama karşılık gelecek şekilde isimlendirilmesi feno-
menoloğun görevidir.

---

263
DİN FENOMENOLOJİSİ VE BELLİ BAŞLI ÖNCÜLERİ
3.6. Altıncı Adım: İlişkilerin ve Süreçlerin Tasviri
Fenomenolog, fenomenleri isimlendirdikten sonra, onların birbirleriyle olan ilişkile-
rine ve bu ilişkilerin sürecine yoğunlaşır. Fenomenler arasındaki ilişkileri anlayıp tasvir
etmeye çalışırken fenomenolog mevcut fenomenin aldığı son formu tek başına dikkate
almaz, bununla beraber tarihi arka planını; geçtiği süreçte uğradığı değişikliği, yontul-
mayı ve zenginleşmeyi birlikte ele alır (2004:62). O, fenomenin durağan ve değişmez bir
form olmadığını, özü itibariyle dinamik olduğunun farkındadır. Fenomenolog “tarihsel
fenomenoloji”yi işe koşturarak “yığınsal gelenek”lerin fenomenin özünü ne denli tah-
rif ettiğini veya zenginleştirdiğini tespit eder. Böylece özne gözlemci ile nesne fenomen
arasındaki karşılıklı etkileşimde aradaki mesafe olabildiğince daraltılarak fenomenin ilk
ortaya çıkışından o ana kadar geçirdiği süreç dile getirilerek bağlamların özle ve hakiki
anlamla yakınlık ya da uzaklığı belirginleştirilir.