Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür.
Vergi yükününadaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır. ……..»
Servet, mali gücün en önemli göstergelerindendir.
Servet unsurlarından biri olan taşınmaz değerinin tespiti, mali gücün doğru ölçülmesi açısından çok büyük önem taşımaktadır.
Bu nedenledir ki,
Bu nedenledir ki,
Adaletli ve dengeli bir vergi sisteminin oluşturulması,
Kayıt dışılığın azaltılması ve
Kamu gelirlerinin artırılması için,
doğru ve günceltaşınmaz değerlerinin belirlenmesine ihtiyaç bulunmaktadır.
Emlak Vergisi
Emlak Vergisi
Veraset ve İntikal Vergisi
Tapu ve Kadastro Harcı
GMSİ (Kira Geliri)
Katma Değer Vergisi
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
Harcamalara Katılma Payı
Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı
Ecrimisil Bedeli
Diğer Kamu Gelirleri
Kamu gelirlerinin hesaplanmasında taşınmaz değeri;
Doğrudan taşınmazın değeri üzerinden,
(Emlak Vergisi, V.İ.V., Tapu ve Kadastro Harcı)
Üzerine yapıldığı arsanın metrekare değerine göre,
(Katma Değer Vergisi)
Taşınmaz değerinin belli oranı üzerinden,
(GMSİ, Harcamalara Katılma Payı)
Dikkate alınmaktadır.
Emlak vergisi;
Emlak vergisi tarihin en eski vergilerinden birisidir.
Bina, arsa ve arazi olarak tanımlanan taşınmazlar üzerinden alınan bir servet vergisidir.
Bu verginin hesaplanmasında arsa, arazi ve binaların emlak vergi değerleri esas alınmaktadır.
Emlak vergisi, dünyada genel olarak yerel idareler tarafından tahsil edilen bir vergidir.
Türkiye’de uygulanan emlak vergisi de 1986 yılından beri belediyeler tarafından tahsil edilmektedir.
Veraset ve intikal vergisi uygulamasında;
Veraset ve intikal vergisi uygulamasında;
İntikale konu olan mal gayrimenkul ise verginin hesaplanmasında emlak vergi değeri esas alınmaktadır.
Veraset ve intikal vergisinde emlak vergi değeri doğrudan dikkate alınarak verginin matrahını oluşturmaktadır.
Mükelleflerce ayrıca bir değer beyan edilmemektedir.
Gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu ve kadastro harcı, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanmaktadır.
Gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu ve kadastro harcı, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanmaktadır.
(492 sayılı Harçlar Kanunu Md: 63)
Tapu kadastro harcına konu olan taşınmazlarda harç matrahı esasen mükelleflerin gerçek alım satım bedelidir.
Ancak, asgari olarakemlak vergi değerinin altında bir değer beyan edilememektedir.
Taşınmaz kira gelirinin vergilendirilmesinde, kiraya verilen gayrimenkullerin kira bedeli belli tutarın altında olamaz.
Taşınmaz kira gelirinin vergilendirilmesinde, kiraya verilen gayrimenkullerin kira bedeli belli tutarın altında olamaz.
Kiraya verilen bina ve arazideemsal kira bedeli, emlak vergi değerinin %5’i olarak hesaplanmaktadır.
(193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Md:73)
Buna göre taşınmazların yıllık kira bedelleriemlak vergi değerinin %5’inden aşağı olamamaktadır.
Büyükşehirlerde ve net alanı 150 m2’ye kadar olan
Büyükşehirlerde ve net alanı 150 m2’ye kadar olan
Lüks veya I. sınıf inşaat olarak yapılan konutlardan;
Yapı ruhsatının alındığı tarihte üzerindeki arsanınmetrekare vergi değeri;
0-999 TL arasındaki konutlarda KDV oranı ……...%1
1000-2000 TL arasındaki konutlarda KDV oranı....%8
2000 TL ve üzerindeki konutlarda ise bu oran......%18
olarak uygulanmaktadır.
6183 sayılı Kanun kapsamında;
6183 sayılı Kanun kapsamında;
Borçlunun, kamu borcuna karşılık;
- Satışa çıkarılan taşınmazının, satış komisyonu rayiç değerini belirlenmektedir.
- Borçluya ait taşınmazlardan, merkezi kamu idarelerince ihtiyaç duyulanlar,
KİK (Kamu İhale Kanununa) göre oluşturulan komisyon tarafından takdir edilecek değer üzerinden, satın alınabilmektedir.
Harcamalara katılma payları:
Harcamalara katılma payları:
Belediyelerce yapılan:
yol, kanalizasyon ve su tesisi
harcamalarında taşınmaz sahiplerinden alınan bir kamu alacağıdır.
Harcamalara katılma payları taşınmazın vergi değerinin %2'sini geçememektedir.
Bu kapsamda, harcamalara katılma payları da
emlak vergi değeri üzerinden hesaplanmaktadır.
Belediyeler ve il özel idarelerinin görev alanındaki kültür varlıklarının;
Belediyeler ve il özel idarelerinin görev alanındaki kültür varlıklarının;
Korunması ve
Değerlendirilmesinde
kullanılmak üzere,
Tahakkuk eden emlak vergisinin % 10'u nispetinde Katkı Payı tahsil edilmektedir.
Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payıemlak vergi değerine bağlı olarak hesaplanmaktadır.
Ecrimisil;Hazine taşınmazının, İdarenin izni dışında izinsiz kullanımının karşılığı olarak alınan bir tazminattır.
Ecrimisil;Hazine taşınmazının, İdarenin izni dışında izinsiz kullanımının karşılığı olarak alınan bir tazminattır.
Bu bedeltespit komisyonunca tespit edilmektedir.
Ecrimisil bedeli takdir edilirken, taşınmazın emlak vergi değerinin belli yüzdesinden az olamayacağı belirtilmiştir.
Kamulaştırma
Kamulaştırma
Kamunun taşınmaz satışları
Bu işlemlerde emlak vergi değerinden daha azhesaplanmamaktadır.
Emlak vergi değeri, bina, arsa ve arazi için tespit edilmektedir.
Emlak vergi değeri, bina, arsa ve arazi için tespit edilmektedir.
Bina; yapıldığı madde ne olursa olsun gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatı kapsamaktadır.
Arsa; belediye sınırları içinde bulunan ve belediyece parsellenmiş araziyi ifade eder.
Arazi; arz üzerinde yer alan ve sınırları, dağ, çit, duvar, ağaç, yol gibi tabiî ve sun'î işaretlerle çevrilmiş bulunan yeryüzü parçasıdır. (Genel Tebliğ:6)
Emlak vergi değeri:
Emlak vergi değeri:
Arsa ve Arazi Birim Değer Takdiri :
213 sayılı VUK’a göre oluşturulan arsa ve arazi komisyonlarıncaarsa ve arazi birim değerleri takdiri yapılmaktadır.
Bina İnşaat Metrekare Maliyet Bedeli:
Maliye Bakanlığı ve Çevre ve Şhircilik Bakanlığıncainşaat metrekare maliyet bedelleri belirlenmektedir.
[Arsa birim değeri + Bina inşaat maliyet bedeli]
Arsa Takdir Komisyonu ( V.U.K. Md:72)
Belediye başkanı veya vekili,
Belediyenin yetkili bir memuru,
Maliye Bakanlığından iki memur,
Tapu sicil müdürü veya vekili,
Ticaret odasından bir üye (varsa OSB’yi temsilen bir üye)
İlgili mahalle veya köyün muhtarından kurulur.
Arazi Takdir Komisyonu ( V.U.K. Md:72)
Vali (başkan),
Defterdar,
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bak. İl müdürü,
İl merkezlerindeki Ticaret ve Ziraat odasından seçilmiş
birer üyeden oluşur
Merkez Komisyonu ( V.U.K. Mükerrer Md:49)
Merkez Komisyonu ( V.U.K. Mükerrer Md:49)
Vali veya vekili (başkan),
Defterdar veya vekalet vereceği memur,
Tapu sicil müdürü,
Ticaret odası, SMM odası ve Esnaf ve Sanatkârlar
Odaları Birliğince
görevlendirilecek birer üyeden oluşur.
Arsa vergi değer takdirleri; metrekare olarak ve dört yılda bir yapılmaktadır.
Arsa vergi değer takdirleri; metrekare olarak ve dört yılda bir yapılmaktadır.
Vergi değerinin takdirinde dikkate alınan hususlar: (Tüzük- Madde:26)
1 - İşyerlerine ve meskûn yerlere ulaşım durumu, 2 - Bulunduğu meydan, cadde ve sokak itibariyle mevkii, 3 - Su, elektrik ve kanalizasyon gibi belediye hizmetleri, 4 - Hangi tür bina inşaatına müsait olduğu, 5 - İmar planındaki durumu, 6 - Topografik durumu,
dikkate alınmaktadır.
İl veya ilçe için arazinin cinsi (kıraç, taban ve sulak) olarak sınıflandırılmaktadır.
İl veya ilçe için arazinin cinsi (kıraç, taban ve sulak) olarak sınıflandırılmaktadır.
Arazi Türleri
Kıraç arazi: Bariz olarak civardan yüksekte bulunan, meyilli ve sulanmayan arazidir.
Taban arazi: Yağışların ve akarsularıntoplandığı taban konumunda genellikle düz ve düze yakın meyilde ve iyi şartlarındaki arazidir.
Sulak arazi: Kıraç ve taban arazilerden sulananlara sulak arazi denir.
Teknik elemanlardan, bilirkişiden, gayrimenkuldeğerleme uzmanlarından yararlanılmaktadır.
Teknik elemanlardan, bilirkişiden, gayrimenkuldeğerleme uzmanlarından yararlanılmaktadır.
Alım-satım faaliyeti yapanlardan yararlanılır.
Yıllık üretim değerinden yararlanılır.
Arazinin kuru,sulu ve taban araziolması
durumu dikkate alınmaktadır.
Sorunlar-1
Sorunlar-1
Taşınmazların gerçek değerlerine yakın tutarlar belirlenememektedir.
Genellikle değer artışları geçmiş yıllara ait yeniden değerleme oranı uygulanarak yapılmaktadır.
Arazilerde takdir edilen birim değerler bir il veya ilçenin tamamı için kullanılmaktadır.
Ülkede çok sayıda kurum birbirinden ayrı değerleme çalışmaları yapmaktadır.