Mali tablolar analiz yöntemleri gerek incelenecek mükelleflerin seçiminde gerekse incelemelerde üzerinde yoğunlaşılacak hususların tespitinde kullanılmaktadır
Mali tablolar analiz yöntemleri gerek incelenecek mükelleflerin seçiminde gerekse incelemelerde üzerinde yoğunlaşılacak hususların tespitinde kullanılmaktadır.
Mali tablolar analiz yöntemleri gerek incelenecek mükelleflerin seçiminde gerekse incelemelerde üzerinde yoğunlaşılacak hususların tespitinde kullanılmaktadır.
Vergi incelemelerinde mali analizden yararlanırken bir kısım sınırlamalar bu yöntemin genelleştirerek kullanımını engellemektedir.
Mali tablolar işletmelerin faaliyet sonuçlarına etki eden tüm değişkenleri göstermezler. İşletmelerin hiç birinin diğeriyle aynı özelliklere sahip olmaması mukayese yapma olanağını sınırlandırmaktadır.
Mali analizi etkileyen faktörler bölümünde belirtilen faktörler, işletmelerin çeşitli nedenlerle faaliyetlerini gizlilik içinde yürütme eğilimi içinde bulunmaları, mali tablolar analizi ile anlamlı sonuçlara ulaşılmasına önemli sınırlamalar getirmektedir.
Mali tablolar analizlerinin vergi incelemelerinde yararlanma olanaklarının artırılması için, mali tabloların işletmede ortaya çıkan işlemlerin gerçek mahiyetini yansıtması sağlanmalı, mali analize ilişkin veri tabanı oluşturulmalı ve genel-sektörel oranlar ve yüzdeler ile mali, teknik özellikler belirlenmiş olmalıdır.
Mali tablolar analizlerinin vergi incelemelerinde yararlanma olanaklarının artırılması için, mali tabloların işletmede ortaya çıkan işlemlerin gerçek mahiyetini yansıtması sağlanmalı, mali analize ilişkin veri tabanı oluşturulmalı ve genel-sektörel oranlar ve yüzdeler ile mali, teknik özellikler belirlenmiş olmalıdır.
Mali analiz yapılırken bir kaç oran veya yüzdelerin karşılaştırılması yerine tüm analiz yöntemlerinin; karşılaştırma, oran, eğilim, yüzde, dipnot analiz yönteminin bir arada kullanılarak değerlendirmeler yapılması gerekmektedir. Bu şekilde yapılan analiz sonucu elde edilen bilgileri değerlendirmek bizleri sağlıklı sonuçlara götürebilir.
Karşılaştırmalı mali tablolar analiz yönteminde birbirleriyle bağlantılı ve ilgili kalemlerde meydana gelen değişmeler birlikte ele alınıp, değerlendirilmekte ve tutarsızlık arz eden kalemler tespit edilmektedir.
Karşılaştırmalı mali tablolar analiz yönteminde birbirleriyle bağlantılı ve ilgili kalemlerde meydana gelen değişmeler birlikte ele alınıp, değerlendirilmekte ve tutarsızlık arz eden kalemler tespit edilmektedir.
Karşılaştırmalı tabloların analiz ve yorumunda bir kalemde oluşan değişmeler incelenirken, kalemlerin diğer kalemlerle olan ilişkilerinin ayrıca diğer mali tablolar ile bağlantılarının ve dip notların göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Yüzde yöntemi ile analiz, sektörler itibariyle mali tablolarda yer alan kalemlerin toplam içindeki oranları ortalama olarak tespit edildikten sonra vergi incelemelerinde kullanılabilir.
Eğilim yüzdeleri yöntemi ile analizde, zamanaşımı süresi içindeki mali tablolarda yer alan kalemlerdeki değişimler tespit edilerek tutarsızlık arz eden kalemler tespit edilir.
Karlılık oranları ile işletmelerin satışlar, diğer gelir, maliyet ve gider performansları ölçülür.
Karlılık oranları ile işletmelerin satışlar, diğer gelir, maliyet ve gider performansları ölçülür.
Bu oranların düşük çıkması işletmelerin satışlarına yönelik satış hasılatını gizleme, satışlarını düşük gösterme ayrıca maliyet ve giderlerin olduğundan daha fazla gösterilmesi gibi riskleri belirtmektedir.
Faaliyet oranları ile işletmelerin satış, stok, MDV ve alacaklara yönelik performansları ölçülür.
Bu oranların düşük çıkması satışların düşük gösterilmesi, stokların yüksek değerlenmesi gibi risklerle, maddi duran varlıklara ve alacaklara ilişkin riskleri belirtir.
Kaynak ve varlık oranları ile işletmelerin varlık yapısına ve bu varlıkların edinimini sağlayan kaynak yapısına ilişkin bilgiler elde edilmektedir.
Kaynak ve varlık oranları ile işletmelerin varlık yapısına ve bu varlıkların edinimini sağlayan kaynak yapısına ilişkin bilgiler elde edilmektedir.
İşletmenin aşırı borçlu görünmesi, mali açıdan bir zayıflık göstergesi olabileceği gibi işletmedeki öz sermayenin bilançoya tam yansıtılmamasının bir göstergesi de olabilir. Elde ettiği kara göre düşük beyanda bulunan bir işletmede, bilançoda görünen öz sermaye, gerçek öz sermayeyi yansıtmadığından, firmada mali yapı bozuk, öz sermaye yetersiz, borçlanma oranı yüksek görünecektir.
Borçlanmadan kaynaklanabilecek riskler gündeme gelir. Özellikle örtülü sermayenin mevcudiyetinin göstergesi olabilir.
Aktif toplamı fazla görünebilir. Bu durumda aktiflerin hangi kalemlerden oluştuğu tespit edilerek normalden sapma gösteren kalemlerin meydana getireceği riskler belirlenir. Örneğin bu fazlalık maddi duran varlıklardan kaynaklanıyor olabilir. Bu aşamada maddi duran varlıkların fazla olmasının ve dolayısıyla bunlara bağlı olarak yapılan işlemlerin oluşturacağı riskler belirlenir. (Amortisman uygulaması, maliyet tespiti gibi.)
Dönemsellik
Taahkuk
Tahakkuk İlkesi
Tahakkuk İlkesi
Tahakkuk esası, vergiye tabi «gelirin veya giderin» mahiyet ve tutar itibariyle «kesin olarak» hesaplanabilir olmasını ifade eder.
