Bakanlar kurulu yasaların uygulamasını göstermek ya da kanunla emredilen işleri belirtmek üzere kanuna aykırı olmamak ve Danıştay’ın incelemesinden geçirilmek koşuluyla tüzükler çıkarabilir. Bir hükümet tasarrufu olan tüzük Cumhurbaşkanınca imzalanır ve Resmi Gazetede yayınlanır.
Bakanlar kurulu yasaların uygulamasını göstermek ya da kanunla emredilen işleri belirtmek üzere kanuna aykırı olmamak ve Danıştay’ın incelemesinden geçirilmek koşuluyla tüzükler çıkarabilir. Bir hükümet tasarrufu olan tüzük Cumhurbaşkanınca imzalanır ve Resmi Gazetede yayınlanır.
Anayasamızın 124. maddesi uyarınca yönetmelik Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından görev alanlarıyla ilgili kanunların ve tüzüklerin uygulamasını sağlamak maksadıyla çıkarılan hukuksal düzenlemelerdir.
Anayasamızın 124. maddesi uyarınca yönetmelik Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından görev alanlarıyla ilgili kanunların ve tüzüklerin uygulamasını sağlamak maksadıyla çıkarılan hukuksal düzenlemelerdir.
Yönetmelikler kanun ve tüzüklere aykırı olamazlar, hangi yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlanacağı kanunla belirtilir.
- Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
- Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
Bu maddeye göre ödenecek tazminatlarla bildirim sürelerine ait peşin ödenecek ücretin hesabında 32 nci maddenin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve Kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur.
Bu maddeye göre ödenecek tazminatlarla bildirim sürelerine ait peşin ödenecek ücretin hesabında 32 nci maddenin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve Kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur.
Giydirilmiş Ücret
İşçilere nakden ödenen çıplak ücrete, süreklilik gösteren, iş karşılığında para ya da ayni olarak oluşan, yemek, yakacak elbise vb. ödemelerin, ödenen primlerin, ikramiyelerin eklenmesiyle bulunan ücret.
İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
İşverenin bildirim şartına uymaması veya bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi, bu Kanunun
18: Feshin geçerli sebebe dayandırılması
19: Fesih bildirimini yazılı ve sebebe dayalı yapma
20:Fesih bildirimine itiraz ve usulü
21 : Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları
madde hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz
18 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir.
18 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir.
Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.
63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.
Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır.
Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır.
Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir.
Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır.
Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır.
Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir.
Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir.
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.
İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir.
Kurullar en az ayda bir kere toplanır. Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati toplantıdan en az kırk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir.
Kurullar en az ayda bir kere toplanır. Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati toplantıdan en az kırk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir.
Ağır iş kazası halleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Bu konudaki tekliflerin kurul başkanına veya sekreterine yapılması gerekir.
c) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından kendisinin sağlığını bozacak ve vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep edebilir. Kurul, aynı gün acilen toplanarak kararını verir, bu durumu tutanakla tespit eder ve karar işçiye yazılı olarak bildirilir.
c) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından kendisinin sağlığını bozacak ve vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep edebilir. Kurul, aynı gün acilen toplanarak kararını verir, bu durumu tutanakla tespit eder ve karar işçiye yazılı olarak bildirilir.
e) Kurul, üyelerin çoğunluğu ile toplanır, kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler.
e) Kurul, üyelerin çoğunluğu ile toplanır, kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler.
Çoğunluğun sağlanamadığı veya başka bir nedenle toplantının yapılmadığı hallerde durumu belirten bir tutanak düzenlenir.
Çalışma hayatında "gece" en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir.
Çalışma hayatında "gece" en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir.
http://www.isgum.gov.tr/Default.aspx?lnk=157
http://www.isgum.gov.tr/Default.aspx?lnk=157
Zonguldak Lab.
Adana Lab.
İstanbul Lab.
İzmir Lab.
Kayseri Lab.
Sendika Özgürlüğüne ve Örgütlenme Hakkının Korunmasına İlişkin 87 sayılı Sözleşme
Sendika Özgürlüğüne ve Örgütlenme Hakkının Korunmasına İlişkin 87 sayılı Sözleşme
İstihdama Kabulde Asgari Yaşa İlişkin 138 Sayılı Sözleşme-(Temel Sözleşme),
İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşme,
İş Sağlığı Hizmetlerine İlişkin 161 Sayılı Sözleşme ,
İşverenler, devamlı olarak en az elli işçi çalıştırdıkları işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla, işyerindeki işçi sayısı, işyerinin niteliği ve işin tehlike sınıf ve derecesine göre;
İşverenler, devamlı olarak en az elli işçi çalıştırdıkları işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla, işyerindeki işçi sayısı, işyerinin niteliği ve işin tehlike sınıf ve derecesine göre;
c) Sanayiden sayılan işlerde iş güvenliği uzmanı olan bir veya birden fazla mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle,
yükümlüdürler
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 20 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik muayeneleri ile eğitim için işçi başına yılda en az 30 dakika.
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 20 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik muayeneleri ile eğitim için işçi başına yılda en az 30 dakika.
100 x 30 dk =3.000 dk/yıl =250 dk /ay
Aylık ilave süre = 4 saat + 10 dk
Sağlık gözetimi 20 saat
İlave süre 4 saat + 10 dk
Toplam aylık süre +24 saat + 10 dk
3.5-Tehlike:
3.5-Tehlike:
Bir tehlikenin (madde3.4 ) varlığını tanıma ve özelliklerini tarif etme prosesi
3.9-Hedefler
Kuruluşun kendisi için başarmak üzere koyduğu İSG performansı türünden amaçlar.
Faaliyet veya faaliyetlerle bağlantılı sonuçların, planlanan düzenlemelere uygunluğu ve bu düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını, kuruluş politikasını ve hedeflerini (madde 3.9) gerçekleştirmek için uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan sistematik inceleme.
Faaliyet veya faaliyetlerle bağlantılı sonuçların, planlanan düzenlemelere uygunluğu ve bu düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını, kuruluş politikasını ve hedeflerini (madde 3.9) gerçekleştirmek için uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan sistematik inceleme.
Doğrudan ya da dolaylı olarak yaralanma, hastalık, malın hasar görmesi, işyerinin zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek; yönetim sistemi performansından, kanunlardan, prosedürlerden, uygulamalardan ve çalışma standartlarından veya benzerlerinden herhangi bir sapma.
Hata Ağacı (FTA): Olmaması istenen tepe olay saptanıp, bu olaya neden olabilecek tüm faktörlerin analizi
Hata Ağacı (FTA): Olmaması istenen tepe olay saptanıp, bu olaya neden olabilecek tüm faktörlerin analizi
Fine –Kinney : İhtimal x Frekans x Sonuçların derecesi
TEHLİKE VE ÇALIŞILABİLİRLİK (HAZOP):
Multi disipliner bir tim tarafından,kaza odaklarının saptanması,analizleri ve ortadan
kaldırılmaları için uygulanır.
Her hangi bir tehlikeli olayın yaratabileceği çeşitli senaryolar analiz edilir
Her hangi bir tehlikeli olayın yaratabileceği çeşitli senaryolar analiz edilir
Analiz edilecek sistemin iyi belirtilip sınırlarının çizilmesi gerekir
İdeal olarak birden fazla proses ve koruma sistemlerinin olduğu tesislerde kullanılır
Kazaların sıklığı ve/veya olasılıkları sayısal olarak belirlenebilir
Bir sistemde veya proseste,ham maddelerin
Bir sistemde veya proseste,ham maddelerin
(raw materials),ara maddelerin intermediates),
mamul maddelerin (finished products) ve enerji,su havalandırma gibi destekleyici sistem veya maddelerin akısını analiz eder.
Belirli kılavuz kelimeler kullanarak yapılan sistemli bir beyin fırtınası çalışmasıdır.
Çalışmaya katılanlara,belli bir yapıda sorular sorulup,bu olayların olması veya olmaması
halinde ne gibi sonuçların ortaya çıkacağı sorulur.
Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları
Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları
İlk olarak 1959-1960’da NASA Tarafından astronotlar için güvenli gıda üretmek amacıyla ortaya çıkan HACCP’in daha sonra 1963 yılında Dünya Sağlık Örgütü(WHO) ve CAC (Codecs Allimentarius Commission) tarafından prensipleri yayınlanmıştır.
b) Eğitim;
b) Eğitim;
1) Biyolojik etkenlerle temasın söz konusu olduğu çalışmalara başlanmadan önce verilecek,
2) Yeni veya değişen risklere göre uyarlanacak,
3) Gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanacaktır.
İşverenler aşağıdaki konularda Bakanlığa bildirimde bulunmakla yükümlüdürler:
İşverenler aşağıdaki konularda Bakanlığa bildirimde bulunmakla yükümlüdürler:
Aşağıda belirtilen biyolojik etkenlerin ilk kez kullanımında ön bildirimde bulunulur;
1) Grup 2 biyolojik etkenler.
2) Grup 3 biyolojik etkenler.
3) Grup 4 biyolojik etkenler.
Bu bildirim işin başlamasından en az 30 gün önce yapılır.
A Tipi Yangınlar = Katı Madde Yangınları
A Tipi Yangınlar = Katı Madde Yangınları
Mesela; odun, kömür, kağıt, ot, kumaş vb.
B Tipi Yangınlar = Sıvı Madde Yangınları
Benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, solvent, katran vb.
C Tipi Yangınlar = Gaz Yangınları
Metan, propan, bütan, LPG, asetilen, havagazı, doğalgaz ve hidrojen vb.
D Tipi Yangınlar = Hafif Metal Yangınları
D Tipi Yangınlar = Hafif Metal Yangınları
Alüminyum, magnezyum, titanyum, lityum, çinko, sodyum, ve potasyum vb.
E Tipi Yangınlar = Elektrik Yangınları
Bazı kaynaklar E tipi yangınları yangın türü olarak kabul etmemekte elektriğin yangın sebebi olduğunu belirtmektedirler.
B Türü Yangınlar
B Türü Yangınlar
Yanıcı sıvı maddeler yangınıdır.
Temel özellikleri korsuz, alevli yanmalarıdır.
Bu tür yangınların temel söndürme prensibi boğma,
Temel söndürme maddesiköpük ve BC tipi Kuru Kimyevi Tozdur.
“Büyük Endüstriyel Kazaları Önleme Yönetmeliği” çerçevesinde acil eylem planları oluşturularak olası felaket durumundan geri dönüş planları içermesi istenmektedir.
“Büyük Endüstriyel Kazaları Önleme Yönetmeliği” çerçevesinde acil eylem planları oluşturularak olası felaket durumundan geri dönüş planları içermesi istenmektedir.
Felaket senaryoları ile çalışmak zaman alıcı bir çalışma olabilir, ancak bu analizlerde,
Riskin gerçekleşme sıklığı,
Yaşanabilecek kaybın önem ve şiddeti,
Toplam kayıpların hesaplanması ve
Riskin gerçekleşme zamanı konuları üzerinde durulmalıdır.
Madde 6 —Çalışma Süreleri ve Ara Dinlenme Süreleri
Madde 6 —Çalışma Süreleri ve Ara Dinlenme Süreleri
Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olamaz. Ancak, 15 yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar arttırılabilir.
Çocuk ve genç işçilerin günlük çalışma süreleri, yirmidört saatlik zaman diliminde, kesintisiz ondört saat dinlenme süresi dikkate alınarak uygulanır.
Kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanır
Kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanır
Etkenle karşılaşma boyutuna göre gruplar arasında incelenen hastalığa yakalanma risklerinin farklılığını belirtir
Etkenle karşılaşma boyutuna göre gruplar arasında incelenen hastalığa yakalanma risklerinin farklılığını belirtir
Neden-sonuç ilişkisinin boyutunu sayısal olarak gösterir
Etkenle karşılaşan ve karşılaşmayan grupların insidans hızları arasındaki farktır.
Etkenle karşılaşan ve karşılaşmayan grupların insidans hızları arasındaki farktır.
Etiyolojik rolü araştırılan etken ortadan kaldırılabilirse zaman içinde insidansın ne olacağını belirtir.
Ne kadar kişinin incelenen hastalıktan korunabileceğini gösterir.
Bir işyerinde;
Bir işyerinde;
Belirli bir zaman diliminde ilgi işyerinde çalışan risk altındaki toplumda MEVCUT olgularla meydana gelen YENİ olguların TOPLAMIDIR.
Prevalans
(*) formülü önce verildi.
Yıllık değerlendirme raporu
Yıllık değerlendirme raporu
İSGB ve OSGB’ler, çalışma ortamının gözetimi ve sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydeder
Ek-6’daki örneğine uygun yıllık değerlendirme raporu hazırlayarak işverene, bulunması halinde iş sağlığı ve güvenliği kuruluna ve yazılı ve elektronik ortamda Bakanlığa gönderirler.
